درمورد لایحه CFT و اهمیت آن بیشتر بدانید

تأمین مالی تروریسم به اختصار CFT نامیده می شود

لایحه CFT

یک کنوانسیون بین المللی به نام کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم وجود دارد که مرسوم به سی اف تی است. سازمان ملل متحد، این کنوانسیون را به منظور مقابله با تأمین مالی تروریسم در سال ۱۹۹۹ تصویب کرد. 

مخفف کنوانسیون بین المللی مقابله با تأمین مالی تروریسم که یک قرارداد بین المللی است، CFT می باشد. ایران برای خروج از لیست سیاه FATF( کارگروه اقدام مالی) باید در کنوانسیون CFT عضو شود. جنجال هایی در اثر بررسی CFT در مجلس اتفاق افتاد و تا دو ماه مسکوت ماند... این لایحه به منظور شرایط حذف دائم ایران از لیست سیاه FATF تصویب شد. کارگروه اقدام مالی یا FATF از سوی کشور های گروه هفت( G۷) در سال ۱۹۸۹ میلادی شکل گرفت؛ این سازمان بین دولتی در مقابل پولشویی ، اهداف توسعه و پیشرفت واکنش بین المللی را دنبال می کند.

پیوستن ایران به سی اف تی

گروه ویژه اقدام مالی در سوم تیر ۱۳۹۶ با حضور ۳۷ عضو در والنسیای اسپانیا در یک نشست شش روزه برگزار شد و در نتیجه ی این نشست، لغو محدودیت های مالی علیه ایران به مدت یک سال دیگر تمدید شد. ایران در چنین اقدامی از لیست سیاه به منظور اصلاح فرایند های بانکی به مدت ۱۲ ماه تعلیق شد. این سازمان در تیر ۱۳۹۶ برطبق بیانیه FATF از تصمیم تهران برای دریافت کمک فنی در راستای اجرای برنامه عملیاتی و تعهد سیاسی کامل ایران برای رفع نقایص استراتژیک خود در بخش مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم استقبال می کند. به باور برخی از افراد، رعایت استاندارد های مدنظر FATF پس از توافق هسته ای و دوری چندین ساله بانک های کشورف از سیستم بین المللی، برای بازگشت به این عرصه ضروری است؛ ولی برخی از افراد و جناح های سیاسی به بهانه افشای اطلاعات محرمانه مالی کشور با پیوستن به این سیستم، مخالفند.  

تصویب الحاق ایران به کنوانسیون در مجلس

در ۱۵ مهر ۱۳۹۷ تصویب لایحه الحاق ایران به کنوانسیون بین المللی مقابله با تأمین مالی تروریسم در صحن علنی مجلس صورت گرفت. پیشنهاد بعضی از نمایندگان رای گیری با ورقه بود که با آن مخالفت شد. هرگاه حداقل ۱۰ نفر از نمایندگان برطبق آئین نامه تقاضای رأی گیری علنی و با ورقه به جای استفاده از دستگاه را داشته باشند؛ این تقاضا به رای گذاشته خواهد شد. رأی گیری با ورقه از این نظر با رأی گیری توسط دستگاه، تفاوت دارد که در روزنامه ها اسم و نام افراد درج می شود. با توافق دولت و نمایندگان مجلس، بررسی این لایحه به مدت دو ماه مسکوت مانده بود. 

دلیل اهمیت CFT

افراد و سازمان های دارای منبع مالی تروریسم، نحوه مصرف پول، سرچشمه و منبعی را که پول از آن به دست آمده را مخفی می کنند. منبع تامین پول هایی که در فعالیت های تروریستی صرف میشود از منابع قانونی( مانند سازمان های مذهبی یا فرهنگی قانونی) یا غیرقانونی( مانند قاچاق مواد مخدر و فساد دولتی) می باشد. گاهی این پول به دست آمده از منبع غیرقانونی، به دلیل استفاده از روش های پولشویی از منبعی قانونی تامین میشود.

به عبارتی دیگر، پولشویی در رابطه با تامین مالی تروریسم می باشد. پس از شناسایی فعالیت های پولشویی توسط نهادهای اجرای قانون و جلوگیری از آن ها، این اقدام آن ها باعث میشود که پول ها برای اقدامات تروریستی مصرف نشود. بنابراین مبارزه با پول شویی در CFT تأثير به سزایی دارد. موسسات خیریه دو منظوره، مقدار کمی از پول های استفاده شده برای تامین مالی تروریسم را تامین می کنند و موسسات بانکی زیرزمینی، بیشتر این پول ها را بدست می آورد. بطور عمده، نحوه ی حاصل شدن پول شویی از طریق فعالیت های تجاری و پول نقد می باشد.

موسسات مالی در مبارزه با تامین مالی تروریسم، نقش مهمی دارند؛ به این دلیل که تروریست ها از این موسسات برای انتقال پول بیشتر استفاده می کنند. قوانینی در جلوگیری از تروریسم مؤثر هستند که بانک ها را ملزم می کنند تا درباره مشتریان خود( مشتریان جدید و سابق) بررسی های مقتضی انجام دهند و معاملات مشکوک( مانند معاملات نقدی با مبالغ بالا) را به مقامات، گزارش دهند.

به این دلیل از CFT استفاده میشود که مجرمانی که در پولشویی و تامین مالی تروریسم دست دارند؛ بعنوان یک تهدید از سیستم مالی استفاده می کنند تا آنرا اثبات کنند؛ زیرا مردم به این جهت به سیستم مالی، بی  اعتماد هستند که قادر به شناسایی فعالیت های غیرقانونی نیست.

برخی از کشورهای تصویب کننده ی سی اف تی، در ظاهر در اف ای تی اف عضو شده اند ولی در عمل به آن پایبند نیستند و بر تنش ها و درگیری ها با استفاده از حمایت های مالی، سیاسی و تسلیحاتی دامن می زنند. یکی از قربانیان تروریسم، جمهوری اسلامی ایران میباشد که چون در اف ای تی اف، عضو نشده در مظان اتهام قرار گرفته و دشمنان با این بهانه درصدد اعمال فشار بر تهران و اجماع سازی علیه ایران برآمده اند؛ این موضوع باعث تأکید دولت و بسیاری از ناظران بر تصویب CFT و اهمیت الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی میشود.

موسسات مالی نقش مهمی در مبارزه با CFT ایفا می‌کنند

شروط ۷ گانه ایران برای الحاق به CFT

در جلسه علنی مجلس، متن کامل لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بین المللی مقابله با تامین مالی تروریسم تصویب شده است:

>> به موجب جز الف بند ۲ ماده ۲ کنوانسیون، دولت جمهوری اسلامی ایران می گوید که مفاد کنوانسیون ها و پروتکل های مندرج در پیوست کنوانسیون که عضوش نیستند؛ بعنوان بخشی از کنوانسیون محسوب می شوند و الزام آور شدن مفاد ماده ۲۳ در پاسخ به اصلاح فهرست موافقتنامه های منضم به کنوانسیون برای جمهوری اسلامی ایران منوط به رعایت اصول ۷۷ و ۱۲۵ قانون اساسی است.

>> جمهوری اسلامی ایران با نظر به اصول و هنجارهای حقوق بین الملل تا حین پذیرش کنوانسیون از جمله کنوانسیون ۱۹۹۹ سازمان کنفرانس اسلامی و قطعنامه های مرتبط ملل متحد از جمله قطعنامه ۲۶۲۵ و ۱۵۱۴، تعریف عمل تروریستی را مشتمل بر مبارزات مشروع مردمی علیه توسعه استعماری و اشغال خارجی نمی داند و نسبت به اطراف متعاهدی که قلمرو عمل تروریستی را مستند به زیر بند ب بند یک ماده ۲ کنوانسیون مشتمل بر این مبارزات می دانند، تنها در حدود پیش گفته، متعهد می دانند و اعلام می دارد ماده ۶ کنوانسیون ارتباطی به این حق ندارد. چنین مبارزاتی مجاز و مشروع است که اعمال تروریستی به هر انگیزه ای ممنوع است.

>> موضوع بند یک ماده ۲۴ کنوانسیون درخصوص جمهوری اسلامی منوط به رعایت اصل ۱۳۹ قانون اساسی است و بند ۲ ماده ۷ کنوانسیون و موضوع ماده ۱۷ کنوانسیون در چارچوب قوانین داخلی اعمال خواهد شد.

لایحه CFT یکی از لوایح چهارگانه گروه اقدام ویژه مالی است

>> صلاحیت مقرر در بند ۵ ماده ۹ کنوانسیون برای کمیته بین المللی صلیب سرخ تنها در چارچوب اسناد حقوق بشردوستانه لازم الاجراست برای جمهوری اسلامی ایران پذیرفته می شود.

>> مفاد کنوانسیون در موارد تعارض با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران لازم الرعایه نمی باشد.

>> الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون به معنای شناسایی و برقراری ارتباط با رژیم اشغالگر صهیونیستی نیست.

>> دولت جمهوری اسلامی ایران در راستای بند ۴ ماده ۱۱ کنوانسیون تنها صلاحیت کشور محل وقوع جرم را به منظور استرداد مجرمین محرض تلقی می کنند.

نظر رهبر انقلاب در مورد الحاق ایران به کنوانسیون

رهبر انقلاب در بیاناتی بر ضرورت برخورد هوشمندانه با چنین کنوانسیون ها و معاهده های بین المللی در دیدار نمایندگان مجلس، تأکید و خاطرنشان کردند: این معاهدات برای تأمین منافع و مصالح آن ها در اتاق های فکر قدرت های بزرگ، پخت و پز می شود و با پیوستن دولت های همسو یا دنباله رو، شکلِ بین المللی می گیرد یعنی درصورت عدم پذیرش آن ها توسط کشور مستقلی همچون ایران، مورد هجوم شدید قرار می گیرند که مثلاً توسط ۱۵۰ کشور پذیرفته شده اند؛ علت عدم پذیرش شما چیست؟

نامه شورای نگهبان به رئیس مجلس درباره CFT

وقتی که شورای نگهبان، مصوبه اصلاح شده مجلس را بررسی کرد؛ در قالب نامه ای به تاریخ ۳ دی ۹۷ درباره الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم CFT به علی لاریجانی، رئیس مجلس گفت که هم چنان با وجود شرع و قانون اساسی در این مصوبه، اکثر مغایرت های آن برطرف نشده است.

 عباسعلی کدخدایی، قائم مقام دبیر شورای نگهبان، درباره لایحه CFT نامه ای نوشته که به شرح زیر میباشد و این لایحه یکی از لوایح چهارگانه گروه ویژه اقدام مالی FATF محسوب میشود :

رئیس محترم مجلس شورای اسلامی

عطف به نامه شماره ۳۴۵/۷۸۰۵۲ مورخ ۱۳۹۷/۰۹/۱۷ و پیرو نامه شماره ۹۷/۱۰۲/۷۸۹۷ مورخ ۱۳۹۷/۰۹/۲۱ لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بین المللی مقابله با تأمین مالی تروریسم که در جلسه مورخ چهاردهم آذر ماه یکهزار و سیصد و نود و هفت با اصلاحاتی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است؛ پس از بحث و بررسی آن در جلسه مورخ ۱۳۹۷/۰۹/۲۸ شورای نگهبان و براساس اصلاحات انجام شده به شرح زیر اعلام نظر می شود:

۱- در بند یک نظر قبلی شورای نگهبان، سایر ایرادات این بند به جز ایراد مبنیا بند ۳ سابق( بند ۴ مصوبه فعلی) به قوت خود باقی است.

۲- کماکان سایر ایرادات قبلی شورای نگهبان به غیر از ایرادات ۲ و ۳ نظریه سابق، هیچ تغییری نکرده است.

CFT یکی از لایحه های FATF است که به معنی تأمین مالی تروریسم میباشد

گردآوری: بخش سیاست سرپوش