به گزارش همشهری، ماجرایی که ۲۳سال پیش داریوش مهرجویی در فیلم «میکس» به تصویر کشید، تقریبا هر سال در روزهای منتهی به برگزاری جشنواره فجر همچنان تکرار میشود. میکس درباره مصائب کارگردانی است که می‌خواهد فیلمش را به جشنواره برساند. با تغییرات گسترده در عرصه تکنولوژی، انجام امور فنی فیلم‌ها بسیار ساده‌تر از دوران فیلم میکس است. کلا با دیجیتال‌شدن سینما، فیلمسازی در تمام ابعادش ساده‌تر شده، ولی داستان رساندن فیلم‌ها به جشنواره همچنان ادامه دارد. هرچند که سال‌های زیادی است (تقریبا از همان زمان ساخت فیلم میکس) رسیدن به جشنواره حکم مرگ و زندگی را ندارد.
در دهه۶۰ و تا سال‌هایی از دهه۷۰، شرکت در جشنواره، شرط صدور پروانه نمایش بود. اگر فیلمی به هر دلیل به جشنواره راه نمی‌یافت، امکان حضور در جدول اکران سال بعد را هم پیدا نمی‌کرد. الزامی که از کارگردان‌های حاضر در جشنواره امسال، جز مسعود کیمیایی، هیچ‌کس خاطره‌ای از آن ندارد. با این حال، شرکت در جشنواره فیلم فجر همچنان و با تمام فراز و نشیب‌ها، اهمیتش را حفظ کرده؛ چنان‌که حتی فیلمسازانی که در مصاحبه‌ها از بی‌علاقگی‌شان برای حضور در جشنواره می‌گویند، با فیلم تازه‌شان متقاضی شرکت در فیلم فجر می‌شوند. این مهمانی‌ای است که همه دوست دارند در آن حاضر باشند، اما شرکت در این مهمانی هم قواعدی دارد. یکی از این قواعد تحویل نسخه تمام‌شده فیلم در موعد مقرر است. البته در گذشته بارها پیش آمده که دبیر، برگزارکنندگان و مدیران سینمایی، استثناهایی در مورد فیلم‌ها قائل شده‌اند. تا آنجا که پیش آمده جشنواره در حالی شروع شده که یکی از فیلم‌های حاضر در بخش مسابقه، هنوز فیلمبرداری‌اش تمام نشده بوده. از این اتفاق‌ها به‌خصوص در دهه۸۰، رخ داده ولی دست‌کم در سال‌های اخیر برگزارکنندگان جشنواره به قواعدی که اعلام کرده‌اند، پایبند بوده‌اند.
۱۰روز تا پایان فرصت رساندن فیلم‌ها به دفتر جشنواره
طبق آیین‌نامه اجرایی جشنواره امسال، فیلم‌های پذیرفته‌شده تا ۲۵دی‌ماه فرصت دارند تا نسخه نهایی‌شان به دفتر جشنواره برسد. در آیین‌نامه چهلمین جشنواره فیلم فجر چنین آمده است: «تهیه‌‌کنندگان فیلم‌های منتخب، بایستی حداکثر تا ساعت ۲۴روز شنبه ۲۵/۱۰/۱۴۰۰ نسخه نهایی فیلم با استاندارد فنی نمایش (DCP)، عکس‌های صحنه و کارگردان، تیزر و یا حداقل ۳دقیقه از فیلم خود را برای استفاده تبلیغاتی در رسانه‌ها، به دبیرخانه تحویل دهند. ثبت‌نام در سامانه به منزله پذیرش و رعایت کامل آیین‌نامه و مقررات جشنواره و ضوابط تولید و نمایش فیلم در ایران، از سوی صاحبان قانونی فیلم‌هاست.
درصورت عدم‌ارائه نسخه نهایی فیلم تا تاریخ مقرر (۲۵/۱۰/۱۴۰۰) به دبیرخانه جشنواره، نام فیلم از فهرست متقاضیان شرکت در جشنواره خارج و فیلم یا فیلم‌های رزرو هیأت انتخاب، با نظر دبیر جایگزین خواهد شد.» به این ترتیب تا ۱۰روز دیگر فرصت رساندن فیلم‌ها به جشنواره به پایان خواهد رسید.
فیلم‌هایی که تمام نشده‌اند
هیأت انتخاب فیلم‌های جشنواره در حالی کار بازبینی آثار متقاضی حضور را انجام داد که مطابق همه این سال‌‌ها تعدادی از فیلم‌ها هنوز مراحل مختلف تولیدشان تمام نشده بود. اینکه چطور میشود براساس فیلم‌هایی ناقص به قضاوت پرداخت، معمولا اعتراض‌هایی را به همراه دارد ولی ظاهرا گریزی از این ماجرا نیست و عموما در مورد فیلم‌های کارگردان‌های شناخته‌شده یا آثاری که نمایشش برای برگزارکنندگان اهمیت دارد، این ارفاق داده میشود که هیأت انتخاب براساس نسخه‌های ناقص و ناتمام داوری‌اش را انجام دهد تا در موقع مقرر فیلم به جشنواره برسد.
امسال هم چند فیلم با چنین شرایطی بازبینی شده و در فهرست مسابقه قرار گرفتند؛ فیلم‌هایی که ممکن است برخی‌شان به جشنواره نرسند. به‌گفته بهروز افخمی، از اعضای هیأت انتخاب، از ۲۲فیلم بخش مسابقه احتمالا ۲فیلم به جشنواره نمی‌رسند چون کارهای فنی‌شان بسیار طولانی است. به نظر می‌رسد «مرد بازنده»
محمدحسین مهدویان یکی از این فیلم‌هاست؛ فیلمی که به‌گفته بهروز افخمی، بخت چندانی برای حضور در چهلمین جشنواره فیلم فجر ندارد: «به‌نظرم فیلم «مرد بازنده» به جشنواره نمی‌رسد چون که هنوز فیلمبردای آن ادامه دارد. مهدویان ریسک کرد که فیلم را با یک ابتدا و میانه و انتها که خوب هم مونتاژ شده بود، به جشنواره داد و البته گفت که انتظاری ندارم که تأیید شود، چون خیلی از بخش‌های آن در فیلم نیست اما ترجیحم این است که در جشنواره باشم. برخی از داوران به فیلم نمره ندادند نه برای اینکه فیلم بدی باشد چون بخش‌های دیگر فیلم را ندیده‌اند.»
محمدحسین مهدویان در حالی به‌گفته افخمی اصرار بر حضور در جشنواره داشته که چندی پیش در مصاحبه‌ای تصویری اعلام کرد دل خوشی از جشنواره ندارد و به‌نظرش گاهی وقت‌ها فیلم در جشنواره با قضاوت‌های مغرضانه و جوی که علیه‌شان ساخته میشود، مورد تخریب قرار می‌گیرند. مرد بازنده در آذر امسال پروانه ساخت گرفت و فیلمبرداری‌اش همچنان ادامه دارد. جواد عزتی و رعنا آزادی‌ور بعد از حضور در سریال «زخم کاری» در مرد بازنده مجددا با یکدیگر همبازی شده‌اند. دیگر فیلمی که فیلمبرداری‌اش همچنان ادامه دارد «موقعیت مهدی» است. نخستین فیلم بلند سینمایی هادی حجازی‌فر که درباره زندگی شهید مهدی باکری است همچنان در مرحله فیلمبرداری به‌سر می‌برد. البته موقعیت مهدی سریالی ۷قسمتی است که قرار است نسخه سینمایی‌اش به جشنواره بیاید.
- 13
- 3
