پرهیز از سیاه‌نمایی در سینما با برادرم خسرو/داستانی تازه از روان‌پریشی در خانواده

به گزارش خبرگزاری میزان، فیلم سینمایی "برادرم خسرو" به کارگردانی "احسان بیگلری" بالاخره بعد از یکسال در سینماهای کشور به اکران عمومی درآمد و توانست در هفته اول به فروشی معادل ۲۰۰ میلیون تومان دست پیدا کند.

این فیلم یکی از آثار تحسین شده سی‌چهارمین جشنواره فیلم فجر بوده که در زمان خود نتوانست جایی در میان فیلم‌های در حال اکران پیدا کند و تحت تاثیر سینمای گیشه به عقب رانده شد.

سال گذشته گیشه سینما و نظر اکثر منتقدین بیشتر معطوف به فیلم "فروشنده" ساخته اصغر فرهادی بود و شاید کسی انتظار بازی متفاوت شهاب حسینی در فیلمی دیگر را در همان سال نداشت.

برادرم خسرو که به بهانه موضوع مرتبط با سلامت در برخی از جشنواره‌های خاص همچون جشنواره فیلم سلامت نیز مورد ارزیابی و تقدیر قرار گرفته بود، توانست از بروز استعدادی تازه در عرصه سینما به نام احسان بیگلری رونمایی کند.

فیلمنامه این اثر نوشته مشترک بیگلری و پریسا هاشم‌پور با محوریت قرار‌دادن بیماری روانی به تنش‌های موجود در روابط خانوداگی پرداخته و مخاطب را در آستانه قضاوت قرار می‌دهد. قضاوتی که گه‌گاه به سمت شخصیت‌های اصلی جابجا شده و جایگاه ثابتی ندارد.

ساختار فیلمنامه با وجود انسجامی خاص توانسته مخاطب را تا آخرین لحظه همگام کرده و در برخی مواقع با دادن اطلاعاتی جزئی وی را به سوی اتفاقی اصلی رهنمون کند. پرداختن به موضوعات مربوط به سلامتی همواره کمی به سمت شعارزدگی و سفارشی سازی رفته اما در این فیلم همه چیز حتی بیماری نقش اول در خدمت فیلمنامه بهبود یافته و یا عود می‌کند.

بیگلری با تجربه دستیاری اصغر فرهادی از لحاظ ساختار فیلمنامه و فرم کارگردانی درس‌های خوبی گرفته و علاوه بر داستان سطحی، زوایای پنهانی از زندگی اجتماعی یک خانواده را به معرض دید مخاطب می‌گذارد.

برادرم خسرو تمامی المان‌ها و الگوهای یک فیلم موفق را دارا بوده و شاید برای به دست آوردن گیشه کمی به زمان نیاز دارد. بیگلری بدون تلاش برای سیاه‌نمایی و یا دست زدن به ژانر اجتماعی مرسوم بی حاشیه پیشرفت کرده و حالا به عنوان انرژی تازه فیلمسازی محسوب می‌شود. 

کارگردانی فیلم بدون اغراق و تبلیغات روشنفکری کاملاً در خدمت متن و محتوا از هرگونه اضافه‌کاری پرهیز کرده و دوربین را نیز به همین منوال با خود هم‌مسیر کرده است.

نقطه اوج برادرم خسرو را می‌توان در بازی‌های درخشان و تکرارنشدنی این اثر دانست. شهاب حسینی که حالا به عنوان پرافتخارترین بازیگر سینما محسوب می‌شود توانست زمانی که برای بازی در فروشنده نخل طلای کن را می‌گیرد در فیلمی تازه نقشی بدیع را خلق کند. نقشی که با پرداخت و تحلیل درست به شخصیتی روان‌پریش اما دوست‌داشتنی ختم می‌شود. شخصیتی که کاملاً آشنا بوده و همذات‌پنداری مخاطب را بر‌می انگیزد.

هرچند از شهاب حسینی توقعات بالا رفته اما بازیگر دیگری که بعد از سالها سکوت حضوری فراتر از تصور را داشت را باید "ناصر هاشمی" دانست. شاید در ابتدای امر هیچکس انتظار حضور وی در نقشی کاملاً درون‌گرا را نداشته باشد و حتی برخی دیگر او را به خاطر نمی‌آورند اما هاشمی با بازی در این فیلم نشان داد که مثال کامل آتش زیر خاکستر است.

بازی حساب شده و میلیمتری هاشمی در نقش برادر خسرو، دغدغه‌های وی به عنوان پدر خانواده و فرزند مادری که تنها چالش زندگی‌اش پسری مریض است هر کدام به تنهایی تفکیک شده و هاشمی برای تمامی ابعاد این شخصیت تلاش کرده است. هاشمی حتی پا را فراتر نهاده و در برخی سکانس‌ها با اختلاف از شهاب حسینی نیز پیشی می‌گیرد.

با وجود بازی همخوان و حیرت‌انگیز حسینی و هاشمی در نقش دو برادر بازیگران زن این فیلم موفقیت چندانی ندارند. بیتا فرهی در نقش مادر بسیار آشنا بوده و اتفاق تازه‌ای را برای مخاطب ندارد و از سوی دیگر هنگامه قاضیانی با تلاش‌های ملموس برای ایجاد تفاوت همچنان راه گذشته را می‌رود و همدلی خاصی برای مخاطب ایجاد نمی‌کند.

برادرم خسرو به نوعی در زمان ظهور و بروز کارگردانان جوان با استعداد سینما، نام تازه‌ای را در کنار سعید روستایی، محمدحسین مهدویان، رضا درمیشیان، مجید برزگر و شهرام مکری برای خود کسب کرده و به دور از هرگونه تلاش برای خاص بودن توانسته سینمایی دارای امضاء شخصی را خلق نماید.