اسطوره‌های کمدی تاریخ سینما/ از چارلی چاپلین تا جیم کری

جری لوییس یکی از مشهورترین بازیگران کمدی تاریخ سینما شنبه ۲۸ مرداد در ۹۱ سالگی درگذشت. لوییس در اوج فعالیت حرفه‌ای جزو گرانترین و محبوب‌ترین ستاره‌های هالیوود بود که آثارش در ایران با دوبله حمید قنبری طرفداران بسیار داشت. حالا با درگذشت لوییس که از آخرین بازماندگان دوران اسطوره‌های کمدی محسوب می‌شود٬

فرصت آن رسیده که از برخی کمدین‌های سرشناس که همچان در قید حیات هستند یادی شود و همچنین خاطرات خوش شاخص‌ترین چهره‌های مطرح سینمای کمدی مرور شود٬ مروری بر زندگی بزرگانی که در تمامی دوران کاری خود صدای قهقهه را در سالن‌های سینما بلند کردند.

بنابراین با این فرض که پیش و پس از جری لوییس بازیگران بسیاری در عرصه کمدی درخشیده‌اند نگاهی به زندگی برخی از شاخص‌ترین چهره‌های کمدی از سال‌های دور تا امروز صورت می‌گیرد.

باستر کیتون

جوزف فرانک کیتون هنرپیشه سرشناس آمریکایی سال ۱۸۹۵ در کانزاس به دنیا آمد. پدر و مادرش هر دو بازیگر بودند و از این روی کیتون در کودکی وارد عرصه بازیگری شد. «ژنرال»، «استیمبوت بیل جونیور» و «هفت شانس» برخی از فیلم‌های مشهور باستر کیتون است.

او آخرین فیلمش با عنوان «رویدادی بانمک در مسیر فروم» را در حالی ساخت که مبتلا به سرطان شده بود. کیتون سال ۱۹۶۶ از دنیا رفت.

چارلی چاپلین

با شنیدن کمدی در سینما بی‌شک نخستین نام در ذهن بسیاری چارلی چاپلین کمدین مشهور انگلیسی است. او را در کاراکتر ولگرد با آن کت‌وشلوار مندرس و عصای معروف نمی‌توان نادیده گرفت. او نویسنده، کارگردان، آهنگساز، تهیه‌کننده و بی‌شک نماد سینمای صامت بود.

چاپلین سال ۱۸۸۹ در لندن به دنیا آمد و سال ۱۹۷۷ در سوییس از دنیا رفت. از مشهورترین فیلم‌های او می‌توان به «عصر جدید»، «جویندگان طلا»، «روشنایی‌های شهر» و «دیکتاتور بزرگ» اشاره کرد.

نورمن ویزدوم

نورمن ویزدوم یکی از کمدین‌های سرشناس انگلیس است که در دهه‌های نخست قرن بیستم توانست صدای خنده را در سالن‌های سینما بلند کند. او فعالیت در سینما را از سال ۱۹۴۸ آغاز کرد و با کلاه پارچه‌ای و کت و شلوار گشاد معروف‌اش در بیش از ۳۰ فیلم به بازی پرداخت. او در سال ۲۰۰۰ برای فعالیتش در زمینه هنر و سرگرمی از دربار سلطنتی بریتانیا لقب شوالیه گرفت. ویزدوم در نودمین سالروز تولدش، (۴ فوریه ۲۰۰۵) از فعالیت هنری کناره گرفت و به بیش از نیم قرن حضور در عرصه سینما و تلویزیون پایان داد. او در سال ۲۰۱۰ در حالی که ۹۵ سال سن داشت٬ درگذشت تا خاطره آثار پرتعدادش را برای دوستدارانش به یادگار بگذارد.

هارولد لوید

هارولد لوید از محبوب‌ترین و سرشناس‌ترین کمدین‌های دوره سینمای صامت است. او که به عنوان بازیگر آثار کمدی وارد سینما شد٬ در ادامه مسیر بیشتر به سمت تهیه‌کنندگی گرایش پیدا کرد. دوستداران آثار این بازیگر او را با عینک مشهوری که همواره بر چشم داشت و ظاهر و لباس‌های همیشه مرتبش به خاطر می‌آورند٬ البته همواره کمی دست و پا چلفتی ضمیمه رفتار و حرکات این بازیگر در فیلم‌هایش بود.

 لوید سال ۱۸۹۳ در نبراسکا متولد شد و در حالی که ۷۷ سال سن داشت٬ هشتم مارچ ۱۹۷۱ درگذشت. «ایمنی آخر از همه» و «دانشجوی سال اول» از جمله فیلم‌های مشهور این کمدین است.

استن لورل

سال ۱۸۹۰ در خانواده‌ای تئاتری در انگلستان به دنیا آمد و از ۱۶ سالگی روی صحنه نمایش نقش ایفا کرد. پس از مهاجرت به آمریکا نخستین بار در سال ۱۹۲۱ در فیلم کوتاه «سگ خوش‌شانس» کنار اولیور هاردی بر پرده سینما ظاهر شد تا زوج موفق «لورل و هاردی» را شکل گیرد. زوج هنری آن‌ها سالیان دراز به درخشش ادامه داد و رابطه‌شان به حدی نزدیک بود که استن لورل پس از مرگ اولیور هاردی به شدت دچار افسردگی شد.

او همواره با آغوش باز پذیرای خبرنگاران و هوادارانش بود و حتی شماره تلفنش در کتابچه عمومی تلفن وجود داشت. پیتر سلرز و جری لویئس از هواداران پر و پا قرص او بودند و در دهه ۶۰ جری لویئس سعی بسیار کرد که او را راضی به ایفای نقش در یکی از پروژه‌هایش کند اما هر بار با مخالفت او روبه‌رو شد. استن لورل سال ۱۹۶۵ در آمریکا چشم از جهان فروبست.

پیتر سلرز

پیتر سلرز دیگر کمدین مشهور انگلیسی و به اعتقاد بسیاری از بزرگترین بازیگران کمدی تاریخ سینما بود. سری فیلم‌های «پلنگ صورتی» از مشهورترین آثار سلرز در کنار فیلم‌هایی چون «دکتر استرنج لاو» و «حضور» است.

سلرز سال ۱۹۲۵ در خانواده‌ای اهل هنر به دنیا آمد و در جوانی در جنگ جهانی دوم شرکت داشت. او در سال ۱۹۸۰ چشم از جهان فروبست.

لویی دوفونس

در ایران با صدای عزت‌الله مقبلی و بعدها اصغر افضلی و جواد پزشکیان شناخته شده بود. لویی دوفونس فرانسوی در فیلم‌هایی چون «هالو»، «آشپزباشی» و «ژاندارم سنت‌تروپه» نمونه‌های موفقی از نقش‌آفرینی کمدی را به نمایش گذاشته بود.

دوفونس سال ۱۹۱۵ به دنیا آمد و سال ۱۹۸۳ چشم از جهان فروبست.

وودی آلن

فیلمساز سرشناس آمریکایی نیز از پیشکسوتان عرصه کمدی سینمای آمریکا به شمار می‌رود. او علاوه بر کارگردانی و نویسندگی در بسیاری از آثار خود نقش‌آفرینی کرده است. آلن متولد سال ۱۹۳۵ است و در فیلم‌هایی چون «آنی هال»، «پول را بردار و فرار کن» و «زلیگ‌» نقش آفریده است.

فیلم‌های آلن پر از ارجاع به چهره‌های سرشناس ادبی و آثار آن‌ها است و در اغلب آثارش می‌توان نشانی از یک شخصیت نویسنده یافت. او سال‌هاست که با عینک و ظاهر معروفش آثار کمدی زیبایی خلق و در برخی از موفق‌ترین‌هاشان بازی کرده است.

رابین ویلیامز

رابین ویلیامز پیش از اینکه گام در راه بازیگری بگذارد مدت کوتاهی در رشته علوم سیاسی تحصیل کرد. او بازیگری را با تحصیل در مدرسه جولیارد آغاز کرد و آنجا بود که جان هاوسمن بازیگر سرشناس انگلیسی به استعداد شگرف او در استندآپ کمدی پی برد. هاوسمن به او گفت به جای تلف کردن وقتش در مدرسه سراغ استندآپ کردن برود.

ویلیامز در رده‌بندی مجله امپایر از ۱۰۰ بازیگر برتر تاریخ که سال ۱۹۹۷ منتشر شد در جایگاه شصت‌وسوم جای گرفت و همان سال در نظرسنجی اینترتینمنت‌ویکلی عنوان بامزه‌ترین فرد زنده جهان را از آن خود کرد.

بازیگر برنده جایزه اسکار دست به خودکشی زد. پیکر بی‌جان او ۱۱ اوت سال ۲۰۱۴ در خانه‌اش پیدا شد.

جیم کری

جیم کری اوایل دهه ۹۰ با بازی در سریال تلویزیونی «با رنگ زنده» به شهرت رسید و با درخشش در فیلم‌های سینمایی «ایس ونتورا: کاراگاه حیوانات»، «احمق و احمق‌تر» و «ماسک» به یکی از ستاره‌های کمدی هالیوود تبدیل شد.

او در بسیاری از فیلم‌ها نقش مردی با زندگی معمولی را بازی می‌کند که در اثر رویدادی ناگهان زندگانی‌اش زیر و رو می‌شود. در «ماسک» نقابی جادویی پیدا می‌کند که به او قدرتی فرابشری می‌دهد، در «دروغ‌گو دروغ‌گو» وکیلی است که با به حقیقت پیوستن آرزوی پسرش دچار مشکل می‌شود و در «نمایش ترومن» پی می‌برد که تمام زندگیش بخشی از برنامه تلویزیونی است.

کری سال ۱۹۶۲ در کانادا به دنیا آمد و اکنون شهروند آمریکا است.

البته این چند نفر تنها نمونه‌ای از بزرگان کمدی جهان بودند و نام‌های بسیاری چون جان بلوشی، مل بروکس، روان اتکینسون، بیلی کریستال، دنی دویتو و ریک مورانیس هستند که پرداختن به تمام آن‌ها در این مقال نمی‌گنجد.

فرزاد مظفری