مرشد سیدمصطفی سعیدی به عنوان گنجینه زنده بشری معرفی شد

گزارش ایلنا، کمیسیون ثبت ملی هر ساله از طرف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای ثبت آثار و گنجینه‌های فرهنگی کشور برگزار می‌شود. این کمیسیون امسال نیز در ابتدای اسفندماه با حضور نمایندگانی از استان‌های مختلف برگزار شد و مرشد سیدمصطفی سعیدی توانست بعد از ۷۰ سال تلاش و خدمت در عرصه نقالی به عنوان گنجینه زنده بشری در فهرست حاملان میراث فرهنگی ناملموس(نادره کاران) ثبت شود.

آنچه در دفاع از ثبت ملی مرشد سعیدی توسط مریم نظری(مدیرعامل خانه نقالی پارس) در کمیسیون ارائه شد به شرح زیر است:

مرشد سیدمصطفی سعیدی، معروف به آسیدمصطفی، ملقب به حنجره ارغوانی آخرین بازمانده از نسل نقالان قدیم ایران ایشان در ۱۳ سالگی برای اولین بار در قهوه‌خانه حاج عباس شاخه نبات، برای اولین بار پای نقل مرشد کرم می‌نشیند و شیفته‌ی این هنر می‌شود و از همان زمان شروع به یادگیری نقالی در مکتب مرشد کرم می‌کند.

مرشد کرم نقالی را هنر انسان‌سازی می‌دانست. حرف زدنش درس انسانیت، نشستن و برخاستنش درس انسانیت بود و به‌جز تکیه بر نفوذ و قدرت کلام هیچ پیرایه‌ای را در نقلش به کار نمی‌برد.

مرشد کرم شاگردان بسیاری داشت که در بین آنها تنها مرشد سعیدی توانست وامدار و نگهدارنده‌ی راه و شیوه‌ی ایشان باشد.

وقتی برای اولین بار در لرستان نقل مرشد سعیدی را دیدم تصورم بر این بود که این هنر منسوخ شده و تنها کسی‌ست که نقل می‌گوید.

به همین دلیل تلاش کردم تا با افتتاح خانه نقالی پارس شرایطی را برای احیای این هنر و آموزش نسل جدیدی که راه مرشد سعیدی را ادامه دهند، ایجاد کنم.

اما با اولین کارگاهی که در تهران برگزار کردیم با واقعیتی تلخ رو به رو شدم.

نقالی نه تنها هنری منسوخ شده نبود بلکه به شکل عجیبی رو به رشد بود. طوری که می‌شد گفت با دوره‌ی جدیدی رو به رو هستیم که می‌توان از آن با عنوان ( پایان خواب زمستانی نقالی) یاد کرد.

در موج جدیدی که امروزه با آن رو به رو هستیم چون راه ورود به این هنر از شیوه‌های مختلف بوده، عده‌ای از طریق تعزیه، عده‌ای از طریق تئاتر و شیوه‌های غیرمستقیم دیگر است، با سبک نقالی اصیل ایران فاصله دارد.

و همین ضرورت ثبت چهره‌ی مرشد سید مصطفی سعیدی را به عنوان آخرین بازمانده‌ی نسل نقالان قدیم ایران و سبک و شیوه‌ی ایشان را با عنوان ( مکتب آسید مصطفی) ایجاد می‌کند.

نقالی همانطور که از نامش پیداست، هنری‌ست بر پایه‌ی نقل و کلام.

نقالی فقط چوب چرخاندن و عربده کشیدن و کف زدن روی صحنه نیست. نقالی یک مرام است، همانطور که پهلوانی فقط میل و کباده زدن نیست. نقال باید به آنچه که می‌گوید باور داشته باشد وگر نه به جان شنونده نمی‌نشیند.

سبک آسیدمصطفی به باطن و روح شاهنامه نظر دارد و به آنچه که در پس پشت داستانها برای تعالی روح بشر کارسازست، می‌پردازد.

تاریخ هنر و ادبیات همواره با این بحران رو به رو بوده که هر وقت از اندیشه و محتوا  کاسته می‌شود برای پر کردن این کاستی به فیزیک و ظاهر اثر بیشتر پرداخته می‌شود و با آرایه‌ها، بزک کردن کلام، هیاهو و غلو در حرکات، هواس مخاطب از جستجوی محتوا پرت می‌شود.

همانند آنچه که در سبک بسیاری از نقالان امروزی می‌بینیم که نشان دهنده‌ی نداشتن شناخت کافی و درست از شاهنامه است.

در سبک ایشان مرشد حتا اگر به اتفاق عصایش از دستش بیفتد شایسته نمی‌داند جلوی مردم خم شود و عصایش را بردارد.

و اصول دیگری که بیانشان در این زمان محدود نمی‌گنجد.

در حال حاضر تنها بانو پریسا سیمین مهر رونده راه و روش مرشد سعیدی ست و نیاز است تا با جدیت بیشتری شرایط لازم برای آموزش و ادامه راه ایشان فراهم شود.

خلاصه اینکه با این روند رو به رشدی که امروزه هنر نقالی با آن رو به روست اگر تعریف درستی از شاکله‌ی اصلی این هنر نشود، بیم آن می‌رود که این هنر اصیل ایرانی به ابتذال کشیده شود.

من تصمیم گرفتم به‌جای اینکه کل زمانی را که برای دفاع در اختیار بنده گذاشتید خودم صحبت کنم فرصت را به آسیدمصطفی بسپاریم تا با اجرای نقلی از شاهنامه خودتان هنر ایشان را ببینید و قضاوت کنید.

در پایان مرشد سعیدی با نقل خان اول( نبرد رخش با شیر) تحسین همگان را برانگیخت.