داوود ميرباقری: از ساخته‌نشدن سریال «سلمان» دیگر خسته شده‌ام

داوود ميرباقري به شدت از بهانه‌تراشي‌ها براي ساخته‌نشدن سريال «سلمان فارسي» انتقاد كرد. بخشي از اين بهانه‌ها مربوط به هزينه‌هاي ساخت اين سريال است كه گويا هنوز بودجه ساخت آن تأمين نشده است. گلايه‌هاي صريح داوود ميرباقري، كارگردان «مجموعه سلمان فارسي» از به تأخير افتادن ساخت اين سريال فاخر تاريخي- مذهبي، نشانه‌هاي از نوعي مقاومت در برابر ساخت اين مجموعه تلويزيوني است.

اين انتقاد كه اتفاقاً در يك برنامه تلويزيوني بيان‌شده، در حالي مطرح مي‌شود كه اين روزها و به مناسبت ماه محرم و ايام عزاداري شهادت سيدالشهدا(ع)، تلويزيون بار ديگر دست به دامان مختار شده و بخش‌هايي از سريال «مختارنامه» به نويسندگي و كارگرداني داوود ميرباقري از شبكه‌هاي مختلف سيما در حال پخش است. 

ميرباقري كه در برنامه «چهل چراغ» شبكه‌۳ سيما حاضر شده بود، در گفت و گو با محمدرضا شهيدي فر، مجري برنامه، درباره ساخت مجموعه «سلمان فارسي» به اين نكته اشاره كرد كه پيش از ساخت «مختارنامه» پيشنهاد ساخت سريال «سلمان فارسي» را به مديران تلويزيون داده بود.

اين كارگردان مي‌گويد: پس از حدود دو سال رفت و آمد، مديران تلويزيون اعلام كردند كه الان شرايط براي توليد آن مهيا نيست و پيشنهاد كار ديگري با نام «نهضت توابين» را كه توسط كس ديگري نوشته شده بود، دادند كه اين موضوع بر دل من ننشست.

در همين اثنا كه مشغول پژوهش و بررسي موضوع «نهضت توابين» بودم با مختار آشنا شدم و احساس كردم كه مختار شخصيت محبوب من است و او را دوست دارم و به همين دليل مختار را به جاي «نهضت توابين» پيشنهاد دادم و مورد قبول واقع شد. 

ميرباقري در ادامه برنامه از قصور در ساخت آثار مذهبي گله و تأكيد مي‌كند: چقدر بايد به خاطر «سلمان» روح و زندگي‌ام زخم بخورد؟ اين زخم‌ها زماني اجر دارد كه نتيجه داشته باشد. من ۱۵ سال پيش «سلمان» را نوشته‌ام و آماده است. ديگر خسته شده‌ام از اين نوع كار كردن؛ يعني شما سال‌ها زحمت مي‌كشي ولي آخر كار با آنچه فكر مي‌كردي تفاوت دارد و موضع‌گيري‌ها، كمبود امكانات و يك تغيير مديريت اين همه لطمه به كار وارد مي‌كند. اما بخش قابل تأمل صحبت‌هاي ميرباقري آنجا است كه اين كارگردان كهنه‌كار تلويزيون تصريح مي‌كند: سلمان را اينگونه نخواهم ساخت. سلمان را همانطوري مي‌سازم كه فكر مي‌كردم. همانطوري مي‌سازم كه نوشتم. 

ميرباقري گويا به ماجراي بازنويسي فيلمنامه «سلمان فارسي» اشاره دارد كه از سوي صداوسيما بر آن تأكيد شده و بر اساس آن قرار شده‌است فيلمنامه قديمي كه ميرباقري نوشته است، دوباره بازنويسي شود و اكنون كارگردان و نويسنده اصلي فيلمنامه مي‌گويد فيلمنامه را آنگونه كه خودش نوشته مي‌خواهد بسازد. داوود مير‌باقري در «چلچراغ» مي‌گويد: به اعتقاد من «سلمان فارسي» يك پروژه جهاني است به‌خصوص كه موضوعش جست‌وجوي خداست كه همه جهانيان سال‌هاست با آن درگيرند.

شخصاً به لحاظ ساختار همه بضاعتم را گذاشتم روي فيلمنامه تا كار جذابي شود تا هم‌مخاطبان حرفه‌اي و هم‌مخاطبان عام از آن لذت ببرند. اين كارگردان به مجري برنامه مي‌گويد: مي‌خواهم باقيمانده عمرم را با سلمان بگذرانم. سلمان همان كسي بود كه به دنبال منجي مي‌گشت و قبل از اسلام به مسيح به عنوان منجي فكر مي‌كرد، اما بعد از اسلام عشق به علي(ع) است كه حالش را خوب مي‌كند.  

ميرباقري را خسته نكنيد كارگردان مجموعه‌هايي مانند «امام علي(ع)»، «معصوميت از دست رفته» و «مختارنامه» مي‌گويد باقيمانده عمرش را صرف ساخت سريال سلمان فارسي خواهد كرد. داوود ميرباقري مانند علي حاتمي نمونه دومي ندارد؛ هنرمنداني كه نمي‌توان حتي نسخه مشابه آنها را پيدا كرد، چه برسد به اينكه بتوان كارهاي ماندگاري را كه آنها انجام داده‌اند، بار ديگر تكرار كنند.

شايد اگر عمر علي حاتمي به ساخت فيلمنامه «محمد(ص)» كه خودش نگاشته بود، قد مي‌داد، آن فيلم نيز مانند ديگر ساخته‌هاي حاتمي در تاريخ سينماي ايران مانند يك ستاره درخشان مي‌درخشيد، اما دست تقدير يا كوتاهي مديران وقت فرهنگي باعث شد تا نه «جهان پهلوان تختي» حاتمي به سرانجام مد‌نظر كارگردان برسد و نه « محمد(ص)» فرصت ساخت پيدا كند. 

ميرباقري نيز چنين وضعيتي را در تلويزيون دارد؛ كسي كه اگر قدر و جايگاهش شناخته و زمينه كار برايش فراهم نشود، مشخص نيست در آينده كسي بتواند كاري در حد استانداردهاي اين كارگردان را توليد كند.

اگر در هاليوود تلاش مي‌شود كارگرداناني مانند«استيون اسپيلبرگ»، «جرج لوكاس»، «كلينت ايستوود» و «ريدلي اسكات» باز هم فيلم بسازند و در سينما حضور داشته باشند، دقيقاً براي همين است كه هرچقدر اين افراد فيلم بسازند، به معناي افزوده شدن برگ زريني به تاريخ سينماي جهان است، اما در ايران كارگرداني در جايگاه داوود ميرباقري كه جايگاهش در سينماي ديني دست‌نيافتني است، اكنون سال‌ها است كه براي ساخت مجموعه تلويزيوني «سلمان فارسي» بايد بهانه‌تراشي‌هاي مديران تلويزيون را تحمل كند و نتواند آنچه را مي‌خواهد بسازد! آيا با اين روش به مفاخر فرهنگي و هنري كشورمان ظلم نمي‌كنيم؟!