چرخش خودروسازان از بانک به بورس

خودروسازان داخلی در حالی این روزها روی به انتشار اوراق مرابحه آورده‌اند که این اقدام در صورت هدایت در مسیری درست، می‌تواند از وابستگی آنها به سیستم بانکی بابت جذب نقدینگی، کم کند.در این راستا، سایپایی‌ها هفته گذشته با انتشار اوراق مرابحه، اولین قدم را در راستای تامین نقدینگی از بازار سرمایه برداشتند و آن‌طور که شنیده می‌شود، ایران خودرو نیز به‌دنبال استفاده اوراق موردنظر است.

اوراق مرابحه‌ای که سایپا منتشر کرده، دارای سود ۱۸ درصدی بوده و این شرکت در راستای تامین نقدینگی برای خرید مواد اولیه موردنیاز خود، اقدام به انتشار اوراق موردنظر کرده است. هرچند کارشناسان، تامین نقدینگی از بازار سرمایه را روشی صحیح و قابل‌قبول می‌دانند، با این حال معتقدند به‌دلیل شرایط خاص خودروسازان ایرانی (مسائلی مانند زیان انباشته و بدهی‌های سنگین)، انتشار اوراق مرابحه تنها به کاهش وابستگی خودروسازان به سیستم بانکی می‌انجامد.

به گفته آنها، انتشار اوراق مرابحه نه از حجم بدهی‌های خودروسازان می‌کاهد و نه هزینه‌های مالی آنها را در حد چشمگیری پایین می‌آورد؛ بلکه فقط سبب می‌شود غول‌های جاده مخصوص بخشی از نقدینگی موردنیاز خود را به جای بانک‌ها از بازار سرمایه و به‌عبارت بهتر از مردم در بورس، تامین کنند. مساله دیگر اینجاست که اگر در انتشار اوراق مرابحه، بانک‌ها ضامن خودروسازان شوند، این «ضمانت» در حدود اعتباری آنها محاسبه خواهد شد. در واقع، ضمانت بانک‌ها در ماجرای انتشار اوراق مرابحه ازسوی خودروسازان، به‌نوعی حکم همان وام دادن را دارد؛ به‌عنوان مثال، اگر بانک، ضامن انتشار اوراق مرابحه سایپا شده و این شرکت ۵۰۰ میلیارد تومان از این اوراق را منتشر کرده باشد، به میزان همین مبلغ، از حد اعتباری این شرکت برای اخذ وام (مبلغی که سایپا مجاز است به‌عنوان وام از بانک‌ها دریافت کند) کاسته خواهد شد.