چند ماه پیش در خوزستان فریاد «آب نداریم» سر می‌دادند، چند روز پیش در نصف جهان و این روزها در چهار محال بختیاری؛ طبیعی‌ترین حقی که این روزها برای مردم ایران به‌ویژه برخی از استان‌ها از جمله اصفهان، چهارمحال و بختیاری و خوزستان به بزرگ‌ترین مطالبه و دغدغه تبدیل شده است. چند روز از اعتراضات گسترده مردم در اصفهان می‌گذرد و مهمترین خواسته کشاورزان و مردم این استان احیای زاینده رود است.
در همین راستا با امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه شناس در گفت‌وگو با دیده بان ایران، به تشریح نشستیم که مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
*آقای قرایی‌مقدم! اعتراضات مردم در اصفهان برای مطالبه آب را به چه شکل ارزیابی می‌کنید؟
اعتراضاتی که این روزها در اصفهان، چهار محال و بختیاری و خوزستان علیه ناکارآمدی درباره مدیریت آب انجام می شود. در طول تاریخ همواره ملت ما برای بدست آوردن آب که یکی از امور حیاتی مردم است دست به اعتراضاتی زده‌اند. شما می بینید که زراعت و باغ مردم اصفهان نابود شده است. مسئله اصفهان اگر سیاسی هم باشد حمله به ناکارآمدی دولت ها و مسئولانی است که در دولت های قبل بوده اند. به اعتقاد بنده علت این اعتراضات ندانم کاری های دولت‌ها است.
*علت پخش این اعتراضات در صداوسیمای جمهوری اسلامی چه چیزی می‌تواند باشد؟
علت این است که حاکمیت نمی‌خواهد مقابل رسانههای خارجی بایستد و قضیه را انکار کند؛ به همین خاطر خودش آمده بخش هایی از این اعتراضات را در رسانه ملی بازتاب داده است. صداوسیما می‌خواهد بگوید که ما در پی شفاف‌سازی هستیم! هر تلویزیونی به‌عنوان یک رسانه گروهی مصلحت حاکمیت را در نظر می‌گیرد. رسانه ملی ناچارا این قضایا را بازگو می‌کند البته حتی در بازتاب دادنش هم آن‌جاهایی که به نفع حاکمیت نیست را سانسور می‌کند.
*آقای قرایی‌مقدم! چرا در خصوص اعتراضات مردم خوزستان که آن‌ها هم مطالبات‌شان در خصوص آب بود؛ چنین بازتاب خبری از سوی صداوسیما رخ نداد؟ علت این تبعیض آشکار چه می‌تواند باشد؟
چون صداوسیما کارش گلچین است. نظام هایی مثل نظام جمهوری اسلامی نمی‌آید همه مسائل را بازتاب دهد به این خاطر که این بازتاب‌ها می‌تواند اثرات سیاسی و اجتماعی گسترده‌ای مثل شکل‌گیری آشوب‌ها را در پی داشته باشد. بنابراین صداوسیما جمهوری اسلامی هم هر جایی که به نفع‌شان باشد را بازتاب می‌دهند و هر جایی که حس کند که به ساختار سیاسی نظام صدمه می‌زند از انعکاس آن جلوگیری خواهد کرد و آن‌ها را سانسور می‌کند. از طرفی دامنه اعتراضات مردم اصفهان بسیار گسترده‌تر از اعتراضات مردم خوزستان بود. کشاورزان اصفهان سال‌هاست که در اعتراض به این مسائل تجمعات و اعتراضاتی را شکل داده‌اند. زاینده رود نماد اصفهان است؛ بنابراین باز هم تاکید می‌کنم دامنه اعتراضات مردم اصفهان بسیار بیشتر از اعتراضات مردم خوزستان بود.
*به نظر شما اگر دولت به خواسته های عمومی مردم توجهی نشان ندهد چه اتفاقی در آینده خواهد افتاد؟
این روزها در بحث آب سه استان درگیر این قضیه هستند: استان چهارمحال بختیاری، اصفهان و خوزستان. قطعا اگر حاکمیت در این خصوص توجه ویژه‌ای نکند بر مشکلات معیشتی هم افزوده خواهد شد. مسئله آب شوخی‌بردار نیست. دولتمردان دیر به فکر حل مسئله آب افتادند. مسلم است اگر اقدام کارسازی در این خصوص صورت نگیرد، اعتراضات ادامه‌دار خواهد بود چون کارد به استخوان مردم رسیده است. کشاورزی که آب ندارد به چه شکل از پس معیشت خودش بربیاید؟!
*باتوجه به گسترش مشکلات اجتماعی و معیشتی آیا ممکن است تجمعات گروه‌های کارگری گسترش پیدا کند؟
اصلا نمی‌شود این قضیه را پیش‌بینی کرد! جامعه یک منظومه متعدد الابعاد است و با سطوح و جنبه‌های گوناگون هر لحظه در حال رنگ عوض کردن است؛ بنابراین بنده نمی‌توانم در این خصوص اظهارنظر کنم. ممکن است به دلیل فشار و سرکوب هایی که در دی ماه ۹۶ و آبان ۹۸ از طرف دولت علیه مردم اعمال شد، مردم دیگر جرات اعتراض کردن را نداشته باشند. همه چیز در جامعه ما ممکن است اتفاق بیافتد؛ بنابراین نمی‌شود در خصوص این قضایا یک نظر قطعی ارائه داد.
- 12
- 2
