دلواپسان در مقابل شفافیت ایستادگی می‌کنند. اقلیتی پر سر و صدا که می‌خواهند از هر فرصتی برای مخالفت با دولت و منافع ملی استفاده کنند، بعد از اینکه برجام را در مجلس به آتش کشیدند و بنا به گفته نمایندگان به قانون کشور توهین کردند، حالا با انجام آبستراکسیون سعی دارند تا جلوی بررسی لوایح سه‌قلو مبارزه با پولشویی، مقابله با تامین مالی تروریسم و الحاق ایران به کنواسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) را بگیرند. اما کلیات لایحه مبارزه با پولشویی برخلاف مخالفت کمیسیون حقوقی و قضایی به عنوان کمیسیون اصلی بررسی کننده این لایحه در صحن مجلس تصویب شد و بررسی جزییات به بعد از بررسی مجدد کمیسیون حقوقی موکول شد.
از سویی جزییات و کلیات لایحه مقابله با تامین مالی تروریسم نيز با وجود تمامی مخالفت‌ها به تصویب رسید که در مرحله بررسی شورای نگهبان قرار دارد. از مجلس شورای اسلامی خبر رسیده که پنج نفر از نمایندگان عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در حرکتی اعتراضی از جلسه بررسی مقابله با تامین مالی تروریسم و الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم خارج شدند تا این جلسه از رسمیت بیفتد، اما ماجرا چه بود؟
تهدید به آبستراکسیون
فارغ از هر موضوعی، نکته جالب آن است که دلواپسان مجلس از هفته گذشته اعلام کرده بودند در صورتی که FATF در مجلس مسکوت نماند، آبستراکسیون می‌کنند. مجتبی ذوالنوری، نماینده مردم قم در مجلس،با اشاره به بررسی لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی گفته بود که FATF یکی از قطعات پازل فشار به ایران است.او در توضیح این صحبت خود به خانه ملت گفته بود که باید تعاریف و مفاهیم ما با کنوانسیون مورد پذیرش مشترک باشد. او ادامه داده بود که کنوانسیون در مسائلی چون تروریسم تعریف ما را نمی‌پذیرند، به طوری که نیروی قدس و حزب‌ا... را تروریست می‌دانند اما منافقین را تروریست نمی‌دانند. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی این لایحه را به طناب دار تشبیه کرده بود و گفته بود«حالا که آمریکا از برجام خارج شده و به دنبال افزایش تحریم‌ها و فشار بر ایران است، برای چه ما با پیوستن به این کنوانسیون طناب دور گردن خود بیندازیم؟» این عضو دلواپس مجلس در پایان تهدید کرده بود که اگر هیات رییسه مجلس به این درخواست ما توجه نکند، آبستراکسیون می‌کنیم، به این معنا که هنگام رای‌گیری این لایحه صحن علنی را ترک می‌کنیم تا مجلس از نصاب بیفتد و از این طریق هیات رییسه را وادار کنیم که این موضوع را از دستور کار خارج کند.
دلواپسی برای همیشه
پس از اینکه در زمان بررسی لایحه مقابله با تامین مالی تروریسم و الحاق ایران به کنواسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) در مجلس هیاهو و جنجالی آن هم با برنامه‌ریزی از قبل انجام شده راه افتاد و نمایندگانی همچون حسینعلی حاجی دلیگانی، عباس گودرزی و محمد جواد ابطحی با در دست داشتن پلاکاردهایی و سر دادن فریادهایی اعتراض‌شان را بیان کردند،CFT دوباره برای بررسی به کمیسیون امنیت ملی رفت که در بار اول گزارشی از بررسی این لایحه ارائه نکرده بود و نقوی حسینی سخنگوی این کمیسیون این لایحه را استعماری خواند. البته در همان جلسه علی مطهری، نایب رییس مجلس، در پاسخ به تذکر کواکبیان با تاکید بر لزوم ارائه گزارش کمیسیون امنیت ملی خطاب به نقوی حسینی گفت: ایجاد ابهام تقصیر شما بود چون در ابتدای بحث لایحه را استعماری خواندید که این یک نظر شخصی بود.
سرانجام بررسی این لایحه به کمیسیون امنیت ملی رفت؛ کمیسیونی که ۲۳ عضو دارد و برای رای به لایحه یا طرحی به حضور ۱۶ نماینده نیاز است. حالا وقت عملی کردن یک آبستراکسیون کوچک برای تهدید به آبستراکسیون بزرگ فرا رسیده بود. در جلسه گذشته مجلس که به صورت اضطراری و با حضور عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه برگزار شده بود، جواد کریمی قدوسی، مجتبی ذوالنور، ابوالفضل حسن بیگی، هاجر چنارانی و محمد ابراهیم رضایی پنج نماینده‌ای بودند که با ترک جلسه، آن را از نصاب لازم برای رسمی بودن انداختند. البته سیدحسین نقوی حسینی هم در میانه مباحث مطرح شده از سوی عراقچی، معاون وزیر خارجه جلسه را ترک کرده بود، کاظم جلالی، قاسم جاسمی و محمد جواد جمالی سه عضو دیگر کمیسیون نیز غایب بودند. اکبر رنجبرزاده عضو هیات رییسه مجلس در این رابطه به ایسنا گفته بود که بر اساس آیین نامه مجلس تصویب طرح یا لایحه‌ای در کمیسیون‌ها منوط به حضور دو سوم اعضای آن کمیسیون است؛ حال اگر تعدادی از نمایندگان با آبستراکسیون مخالف تصویب آن موضوع باشند، کمیسیون مربوطه موضوع را می‌تواند به هیات رییسه گزارش دهد. به گفته وی در چنین شرایطی هیات رییسه برای حل موضوع با اعضا جلسه برگزار می‌کند.
دلایل آبستراکسیون از زبان یکی از اعضا
اما پس از اینکه دلواپسان جلسه مشترک با عراقچی را رها کردند تا این جلسه از رسمیت بیفتد، مجتبی ذوالنوری درباره دلایل این اقدام به خانه ملت گفت که نمایندگان دستگاه‌های مختلف برای بررسی این لایحه جلساتی را با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی برگزار کردند. وی در ادامه گفته است که پنج نماینده‌ای که از جلسه خارج شدند، معتقد بودند که با تصویب لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم، عنان اقتصاد کشور به بیگانگان سپرده می‌شود. آن‌ها نگران بودند که اگر فردا نسل آینده این پرونده‌ها را واکاوی کرد، این ننگ بر پیشانی آن‌ها نباشد، زیرا تصویب این کنوانسیون به ضرر منافع ملی است و موجب خوشایند بیگانگان می‌شود.
لایحه ای با رویکرد مقابله با آمریکا
در حالی‌که دلواپسان از ماندن ننگ بر پیشانی‌شان برای تصویب این لایحه سخن می‌گویند، مصطفی کواکبیان عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در خصوص جلسه گذشته کمیسیون امنیت ملی به خانه ملت گفت که «روزهای شنبه و یکشنبه هفته جاری کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با حضور عراقچی معاون وزیر امور خارجه، نمایندگانی از وزارت اطلاعات، بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و دستگاه‌های مختلف ذی ربط تشکیل جلسه داد. موضوعات مرتبط با لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم مطرح شد و دستگاه‌های مختلف و نمایندگان موافق و مخالف نظرات خود را بیان کردند، اوضاع به خوبی پیش می‌رفت تا اینکه از جمع ۱۹ نفره اعضای حاضر در کمیسیون امنیت، پنج نفر از جلسه خارج شدند.
قواي سه‌گانه به دنبال شفافيت
کواکبیان در رابطه با ضرورت تصویب لوایح شفاف سازی گفته است که در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به تفصیل بحث شد که در جلسه سران سه قوه، تحت عنوان شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای سه گانه، ضرورت تصویب این موضوع را گوشزد کرده‌اند.کواکبیان با بیان اینکه آقای شمخانی به عنوان بزرگ‌ترین مقام امنیتی کشور و دبیر شورای‌عالی امنیت ملی مطرح می‌کند که آمریکا از تصویب لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم ناراحت می‌شود، ادامه داد که تصویب لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم به نوعی مقابله با آمریکا است.
ایران تروریست بودن حزب ا... را نمی پذیرد
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه عربستان سعودی تمایل دارد که مشکلات سیستم بانکی ایران حل نشود، گفت: باید توجه داشت که ایران برای الحاق به این کنوانسیون حق شرط دارد و در اشکالاتی که می‌بینیم می‌توانیم حق شرط را لحاظ کنیم. عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در دنیا فقط چهارگروه النصره، القاعده، طالبان و داعش را به عنوان گروه تروریستی می‌شناسند، اظهار داشت: بعضی از نمایندگان معتقد هستند که کشورهای طراح کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم، حزب ا... را تروریست می‌دانند، که در اینجا نظر ما این است که شورای‌عالی امنیت ملی در این زمینه باید تفسیر کند که تروریسم کیست و ایران به هیچ وجه ادعای غلط برخی کشورها در مورد حزب ا... را نمی‌پذیرد.وی افزود: اعلامیه تفسیری در جنب کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم وجود دارد که در قالب آن می‌توانیم نظرات خود را مطرح کنیم. در ماده ۲۷ همین کنوانسیون بیان می‌کند که هر کشوری در هر زمانی می‌تواند از این کنوانسیون خارج شود.
کواکبیان ادامه داد: اگر زمانی متوجه شویم که نمی‌توانیم به حزب‌ا... کمک کنیم ، لزومی ندارد که در این کنوانسیون باقی بمانیم. گویا برخی نمایندگان که بیان می‌کردند این لایحه استعماری است، حرفی برای گفتن نداشتند و امکان تصویب این لایحه در کمیسیون امنیت ملی را نزدیک می‌دیدند و به همین جهت در مقابل این تصمیم ایستادند.
حل مشکلات با يك الحاق
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه برای دفع یک ضرر قطعی به این کنوانسیون می‌پیوندیم ، گفت: برخی می‌گویند شاید عضویت در این کنوانسیون بعدها ضررهای احتمالی داشته باشد در حالی که امروز بي شك مشکلات سیستم بانکی داریم و طرف‌های دیگر می‌گویند برای حل مشکلات بانکی باید به این کنوانسیون بپیونديد. وی افزود : به دلیل عدم پیوستن ایران به این کنوانسیون، حتی بانک مرکزی عراق برای همکاری با ایران مشکل دارد و راه حل رفع موانع، آن است که این لوایح در مجلس تصویب شود.عضو فراکسیون امید گفت: دفع ضرر قطعی بسیار ضروری‌تر از جلوگیری از ضرر احتمالی است.
روایت معاون ظریف از کنوانسیون
اما درباره ادعاهایی که از سوی برخی نمایندگان دلواپس مجلس شورای اسلامی مطرح می شود، معاون ایرانیان و امور مجلس وزارت امور خارجه با اشاره به عضویت ۱۸۸ کشور در کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم گفت: ۶۳ کشور عضو حق شرط را مطرح کرده اند.حسین پناهی آذر پس از حضور در نشست فوق العاده کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به منظور بررسی لایحه الحاق ایران به کنوانسیون بین المللی مبارزه با تامین مالی تروریسم در جمع خبرنگاران تصریح کرد: در این نشست بنده و برخی دیگر از همکارانم در خصوص این کنوانسیون توضیحاتی ارائه کردیم که این کنوانسیون در سال ۱۹۹۹ تصویب و سال ۲۰۰۱ نیز لازم الاجرا شده است.وی افزود: از همان موقع بررسی موارد مربوط به این کنوانسیون در بخش‌های مختلف جمهوری اسلامی ایران عملیاتی شد و حتی قبل از بحث الحاق ایران به این کنوانسیون و در سال ۹۴ نیز قانون منع تامین مالی تروریسم در مجلس به تصویب رسید.
لذا گام‌هایی برای پیوستن به این کنوانسیون از پیش برداشته شده است.معاون پارلمانی وزارت خارجه در خصوص نگرانی برخی مسئولان درباره پیوستن ایران به این کنوانسیون تصریح کرد: قرار دادن حق شرط برای کشورهای عضو این کنوانسیون وجود دارد لذا ما نیز این نگرانی ها را مانند بسیاری از کشورها برطرف کردیم.وی گفت: در حال حاضر از ۱۹۳ کشور جهان، ۱۸۸ کشور عضو این کنوانسیون هستند که ۶۳ کشور نیز حق شرط را مطرح کرده اند، بنابراین اگر جمهوری اسلامی ایران نیز با این حق شرط‌ها به این کنوانسیون بپیوندد هیچ گونه نگرانی وجود نخواهد داشت.
تهدید پیامکی دلواپسان
اما پس از اینکه پنج نماینده اقدام به آبستراکسیون در جلسه کمیسیون امنیت ملی کردند، علیرضا رحیمی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در توییتی نسبت به ارسال پیامک‌های تهدید‌آمیز برای نمایندگان مجلس با هدف جلوگیری از تصویب لایحه پیوستن به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم افشاگری کرد. البته موضوع تهدید از سوی دلواپسان نیز برای اولین بار نیست که اتفاق می‌افتد. پیش از این نیز و در مجلس نهم، پس از اینکه اقدام به آبستراکسیون نمایندگان مجلس علیه برجام به نتیجه نرسید، عده ای از همین گروه برخی چهره های دولتی مانند علی اکبر صالحی را به دفن در سیمان تهدید کردند.
سابقه يك اقدام
این اولین بار نیست که گروهی در مجلس آبستراکسیون یا تهدید به آبستراکسیون می‌کنند. اولین آبستراکسیون در مجلس شورای اسلامی به آبستراکسیون ۲۷ نفر از نمایندگان مجلس اول بر سر بیانیه الجزایر برمیگردد. بنا به به روایت منوچهر متکی نماینده دور اول مجلس، در هنگام رای‌گیری برای تصویب این بیانیه که ناظر به آزادی گروگان‌های آمریکایی در آن مقطع زمانی بود،۲۷ نفر از نمایندگان فراکسیون نانوشته جوانان مجلس در یک هماهنگی دقایقی قبل از رای‌گیری مجلس را ترک می‌کنند و با این آبستراکسیون مجلس از اکثریت افتاد. اقدام بعدی نمایندگان اما به آبستراکسیون جناح راست در مجلس سوم بر می‌گرد‌‌‌د. در این مجلس که اختلاف دو جناح، بالا گرفته بود، انتخابات این مجلس با چالش‌های جد‌‌‌ی رو به‌رو شد و رد صلاحیت‌های مجلس دوم خبرگان و متضرر شد‌‌‌ن جناح چپ در آن، موجب شد طرح سه‌فوریتی تصویب شود که با آبستراکسیون جناح راست از تصویب این قانون جلوگیری شد.
آبستراکسیون بعدی به مجلس ششم برمیگردد. در حالی که نمایندگان از مصونیت قضایی برخورد‌‌‌ار بودند ۶۰ تن از نمایندگان مجلس ششم از طرف قوه‌قضاییه به د‌‌‌اد‌‌‌گاه فراخواند‌‌‌ه شدند که این اقدام با آبستراکسیون ۶۰نماینده مجلس و تهدید کروبی به ترک مجلس مواجه شد. در مجلس هفتم نیز در پی تحقیق و تفحص از قوه قضاییه، همچنین در زمان قرائت گزارش این تحقیق و تفحص عد‌‌‌ه‌ای از نمایندگان مجلس با ترک جلسه علنی اعتراض خود را نسبت به این گزارش نشان د‌‌‌اد‌‌‌ند. اما در تاریخ مجلس تنها این موارد نبود‌‌‌ه و سه مورد تهدید به آبستراکسیون نیز در سوابق مجلس وجود دارد.
در مجالس پنجم، هشتم و نهم عد‌‌‌ه‌ای از نمایندگان مجلس به بهانه‌های مختلف هیات ریسه را به آبستراکسیون تهدید کردند. در آخرین اقدام تندروهای مجلس نهم برای بار دوم و در جریان تصویب برجام در مجلس تهدید به آبستراکسیون کردند. آخرین اقدام این طیف از حامیان دولت وقت با آبستراکسیون رقم خورد. آنجا که مهدی کوچک زاده و علی اصغر زارعی بعد از اعلام وصول دومین طرح سوال از رییس جمهور با تهدید هیات رییسه اعلام کردند جلسه را به نشانه اعتراض ترک خواهند کرد و به دنبال آن ۲۱ نماینده از صحن خارج شدند. اما این اقدام طیف حامیان دولت محمود احمدی نژاد و فراکسیون اقلیت مجلس که بنا به گفته علی لاریجانی رییس مجلس اقدامی غیرقانونی بود، سرانجامی در بر نداشت و مجلس با حفظ رسمیت به کار خود ادامه داد.
عدم آینده نگری در میان اکثریت
شاید موضوع آبستراکسیون پنج نماینده در یک جلسه کمیسیون امنیت ملی موضوعی آنچنان مهم نباشد اما روایتی ناخوانده از این اتفاق می تواند درسی برای آیندگان باشد.
در سه سال گذشته دو فراکسیون مستقلین ولایی و فراکسیون امید که با یکدیگر در بسیاری از موارد ائتلافی نا نوشته داشته اند، بدون آینده نگری ترکیب کمیسیون های مهمی مانند امنیت ملی را به رقیب تندرو خود واگذار کردند تا امروز این افراد قلیل از فرصت غیبت عده ای از حاضران بتوانند دست به اقداماتی تندروانه و برخلاف منافع کشور بزنند. شاید این درس خوبی برای معتدلان باشد که نگذارند تندروهای جناح های سیاسی در یک جا جمعیت تشکیل دهند تا بتوانند از این فرصت بر پیکره دستگاه قانون گذاری ضربه بزنند. این دوره از مجلس شورای اسلامی رو به پایان است اما رفتارهای دلواپسانه ادامه دارد و باید برای مقابله با این رفتار تدابیری اندیشید.
emprop="width" content="640" />
دلواپسان در مقابل شفافیت ایستادگی می‌کنند. اقلیتی پر سر و صدا که می‌خواهند از هر فرصتی برای مخالفت با دولت و منافع ملی استفاده کنند، بعد از اینکه برجام را در مجلس به آتش کشیدند و بنا به گفته نمایندگان به قانون کشور توهین کردند، حالا با انجام آبستراکسیون سعی دارند تا جلوی بررسی لوایح سه‌قلو مبارزه با پولشویی، مقابله با تامین مالی تروریسم و الحاق ایران به کنواسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) را بگیرند. اما کلیات لایحه مبارزه با پولشویی برخلاف مخالفت کمیسیون حقوقی و قضایی به عنوان کمیسیون اصلی بررسی کننده این لایحه در صحن مجلس تصویب شد و بررسی جزییات به بعد از بررسی مجدد کمیسیون حقوقی موکول شد.
از سویی جزییات و کلیات لایحه مقابله با تامین مالی تروریسم نيز با وجود تمامی مخالفت‌ها به تصویب رسید که در مرحله بررسی شورای نگهبان قرار دارد. از مجلس شورای اسلامی خبر رسیده که پنج نفر از نمایندگان عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در حرکتی اعتراضی از جلسه بررسی مقابله با تامین مالی تروریسم و الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم خارج شدند تا این جلسه از رسمیت بیفتد، اما ماجرا چه بود؟
تهدید به آبستراکسیون
فارغ از هر موضوعی، نکته جالب آن است که دلواپسان مجلس از هفته گذشته اعلام کرده بودند در صورتی که FATF در مجلس مسکوت نماند، آبستراکسیون می‌کنند. مجتبی ذوالنوری، نماینده مردم قم در مجلس،با اشاره به بررسی لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی گفته بود که FATF یکی از قطعات پازل فشار به ایران است.او در توضیح این صحبت خود به خانه ملت گفته بود که باید تعاریف و مفاهیم ما با کنوانسیون مورد پذیرش مشترک باشد. او ادامه داده بود که کنوانسیون در مسائلی چون تروریسم تعریف ما را نمی‌پذیرند، به طوری که نیروی قدس و حزب‌ا... را تروریست می‌دانند اما منافقین را تروریست نمی‌دانند. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی این لایحه را به طناب دار تشبیه کرده بود و گفته بود«حالا که آمریکا از برجام خارج شده و به دنبال افزایش تحریم‌ها و فشار بر ایران است، برای چه ما با پیوستن به این کنوانسیون طناب دور گردن خود بیندازیم؟» این عضو دلواپس مجلس در پایان تهدید کرده بود که اگر هیات رییسه مجلس به این درخواست ما توجه نکند، آبستراکسیون می‌کنیم، به این معنا که هنگام رای‌گیری این لایحه صحن علنی را ترک می‌کنیم تا مجلس از نصاب بیفتد و از این طریق هیات رییسه را وادار کنیم که این موضوع را از دستور کار خارج کند.
دلواپسی برای همیشه
پس از اینکه در زمان بررسی لایحه مقابله با تامین مالی تروریسم و الحاق ایران به کنواسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) در مجلس هیاهو و جنجالی آن هم با برنامه‌ریزی از قبل انجام شده راه افتاد و نمایندگانی همچون حسینعلی حاجی دلیگانی، عباس گودرزی و محمد جواد ابطحی با در دست داشتن پلاکاردهایی و سر دادن فریادهایی اعتراض‌شان را بیان کردند،CFT دوباره برای بررسی به کمیسیون امنیت ملی رفت که در بار اول گزارشی از بررسی این لایحه ارائه نکرده بود و نقوی حسینی سخنگوی این کمیسیون این لایحه را استعماری خواند. البته در همان جلسه علی مطهری، نایب رییس مجلس، در پاسخ به تذکر کواکبیان با تاکید بر لزوم ارائه گزارش کمیسیون امنیت ملی خطاب به نقوی حسینی گفت: ایجاد ابهام تقصیر شما بود چون در ابتدای بحث لایحه را استعماری خواندید که این یک نظر شخصی بود.
سرانجام بررسی این لایحه به کمیسیون امنیت ملی رفت؛ کمیسیونی که ۲۳ عضو دارد و برای رای به لایحه یا طرحی به حضور ۱۶ نماینده نیاز است. حالا وقت عملی کردن یک آبستراکسیون کوچک برای تهدید به آبستراکسیون بزرگ فرا رسیده بود. در جلسه گذشته مجلس که به صورت اضطراری و با حضور عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه برگزار شده بود، جواد کریمی قدوسی، مجتبی ذوالنور، ابوالفضل حسن بیگی، هاجر چنارانی و محمد ابراهیم رضایی پنج نماینده‌ای بودند که با ترک جلسه، آن را از نصاب لازم برای رسمی بودن انداختند. البته سیدحسین نقوی حسینی هم در میانه مباحث مطرح شده از سوی عراقچی، معاون وزیر خارجه جلسه را ترک کرده بود، کاظم جلالی، قاسم جاسمی و محمد جواد جمالی سه عضو دیگر کمیسیون نیز غایب بودند. اکبر رنجبرزاده عضو هیات رییسه مجلس در این رابطه به ایسنا گفته بود که بر اساس آیین نامه مجلس تصویب طرح یا لایحه‌ای در کمیسیون‌ها منوط به حضور دو سوم اعضای آن کمیسیون است؛ حال اگر تعدادی از نمایندگان با آبستراکسیون مخالف تصویب آن موضوع باشند، کمیسیون مربوطه موضوع را می‌تواند به هیات رییسه گزارش دهد. به گفته وی در چنین شرایطی هیات رییسه برای حل موضوع با اعضا جلسه برگزار می‌کند.
دلایل آبستراکسیون از زبان یکی از اعضا
اما پس از اینکه دلواپسان جلسه مشترک با عراقچی را رها کردند تا این جلسه از رسمیت بیفتد، مجتبی ذوالنوری درباره دلایل این اقدام به خانه ملت گفت که نمایندگان دستگاه‌های مختلف برای بررسی این لایحه جلساتی را با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی برگزار کردند. وی در ادامه گفته است که پنج نماینده‌ای که از جلسه خارج شدند، معتقد بودند که با تصویب لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم، عنان اقتصاد کشور به بیگانگان سپرده می‌شود. آن‌ها نگران بودند که اگر فردا نسل آینده این پرونده‌ها را واکاوی کرد، این ننگ بر پیشانی آن‌ها نباشد، زیرا تصویب این کنوانسیون به ضرر منافع ملی است و موجب خوشایند بیگانگان می‌شود.
لایحه ای با رویکرد مقابله با آمریکا
در حالی‌که دلواپسان از ماندن ننگ بر پیشانی‌شان برای تصویب این لایحه سخن می‌گویند، مصطفی کواکبیان عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در خصوص جلسه گذشته کمیسیون امنیت ملی به خانه ملت گفت که «روزهای شنبه و یکشنبه هفته جاری کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با حضور عراقچی معاون وزیر امور خارجه، نمایندگانی از وزارت اطلاعات، بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و دستگاه‌های مختلف ذی ربط تشکیل جلسه داد. موضوعات مرتبط با لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم مطرح شد و دستگاه‌های مختلف و نمایندگان موافق و مخالف نظرات خود را بیان کردند، اوضاع به خوبی پیش می‌رفت تا اینکه از جمع ۱۹ نفره اعضای حاضر در کمیسیون امنیت، پنج نفر از جلسه خارج شدند.
قواي سه‌گانه به دنبال شفافيت
کواکبیان در رابطه با ضرورت تصویب لوایح شفاف سازی گفته است که در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به تفصیل بحث شد که در جلسه سران سه قوه، تحت عنوان شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای سه گانه، ضرورت تصویب این موضوع را گوشزد کرده‌اند.کواکبیان با بیان اینکه آقای شمخانی به عنوان بزرگ‌ترین مقام امنیتی کشور و دبیر شورای‌عالی امنیت ملی مطرح می‌کند که آمریکا از تصویب لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم ناراحت می‌شود، ادامه داد که تصویب لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم به نوعی مقابله با آمریکا است.
ایران تروریست بودن حزب ا... را نمی پذیرد
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه عربستان سعودی تمایل دارد که مشکلات سیستم بانکی ایران حل نشود، گفت: باید توجه داشت که ایران برای الحاق به این کنوانسیون حق شرط دارد و در اشکالاتی که می‌بینیم می‌توانیم حق شرط را لحاظ کنیم. عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در دنیا فقط چهارگروه النصره، القاعده، طالبان و داعش را به عنوان گروه تروریستی می‌شناسند، اظهار داشت: بعضی از نمایندگان معتقد هستند که کشورهای طراح کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم، حزب ا... را تروریست می‌دانند، که در اینجا نظر ما این است که شورای‌عالی امنیت ملی در این زمینه باید تفسیر کند که تروریسم کیست و ایران به هیچ وجه ادعای غلط برخی کشورها در مورد حزب ا... را نمی‌پذیرد.وی افزود: اعلامیه تفسیری در جنب کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم وجود دارد که در قالب آن می‌توانیم نظرات خود را مطرح کنیم. در ماده ۲۷ همین کنوانسیون بیان می‌کند که هر کشوری در هر زمانی می‌تواند از این کنوانسیون خارج شود.
کواکبیان ادامه داد: اگر زمانی متوجه شویم که نمی‌توانیم به حزب‌ا... کمک کنیم ، لزومی ندارد که در این کنوانسیون باقی بمانیم. گویا برخی نمایندگان که بیان می‌کردند این لایحه استعماری است، حرفی برای گفتن نداشتند و امکان تصویب این لایحه در کمیسیون امنیت ملی را نزدیک می‌دیدند و به همین جهت در مقابل این تصمیم ایستادند.
حل مشکلات با يك الحاق
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه برای دفع یک ضرر قطعی به این کنوانسیون می‌پیوندیم ، گفت: برخی می‌گویند شاید عضویت در این کنوانسیون بعدها ضررهای احتمالی داشته باشد در حالی که امروز بي شك مشکلات سیستم بانکی داریم و طرف‌های دیگر می‌گویند برای حل مشکلات بانکی باید به این کنوانسیون بپیونديد. وی افزود : به دلیل عدم پیوستن ایران به این کنوانسیون، حتی بانک مرکزی عراق برای همکاری با ایران مشکل دارد و راه حل رفع موانع، آن است که این لوایح در مجلس تصویب شود.عضو فراکسیون امید گفت: دفع ضرر قطعی بسیار ضروری‌تر از جلوگیری از ضرر احتمالی است.
روایت معاون ظریف از کنوانسیون
اما درباره ادعاهایی که از سوی برخی نمایندگان دلواپس مجلس شورای اسلامی مطرح می شود، معاون ایرانیان و امور مجلس وزارت امور خارجه با اشاره به عضویت ۱۸۸ کشور در کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم گفت: ۶۳ کشور عضو حق شرط را مطرح کرده اند.حسین پناهی آذر پس از حضور در نشست فوق العاده کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به منظور بررسی لایحه الحاق ایران به کنوانسیون بین المللی مبارزه با تامین مالی تروریسم در جمع خبرنگاران تصریح کرد: در این نشست بنده و برخی دیگر از همکارانم در خصوص این کنوانسیون توضیحاتی ارائه کردیم که این کنوانسیون در سال ۱۹۹۹ تصویب و سال ۲۰۰۱ نیز لازم الاجرا شده است.وی افزود: از همان موقع بررسی موارد مربوط به این کنوانسیون در بخش‌های مختلف جمهوری اسلامی ایران عملیاتی شد و حتی قبل از بحث الحاق ایران به این کنوانسیون و در سال ۹۴ نیز قانون منع تامین مالی تروریسم در مجلس به تصویب رسید.
لذا گام‌هایی برای پیوستن به این کنوانسیون از پیش برداشته شده است.معاون پارلمانی وزارت خارجه در خصوص نگرانی برخی مسئولان درباره پیوستن ایران به این کنوانسیون تصریح کرد: قرار دادن حق شرط برای کشورهای عضو این کنوانسیون وجود دارد لذا ما نیز این نگرانی ها را مانند بسیاری از کشورها برطرف کردیم.وی گفت: در حال حاضر از ۱۹۳ کشور جهان، ۱۸۸ کشور عضو این کنوانسیون هستند که ۶۳ کشور نیز حق شرط را مطرح کرده اند، بنابراین اگر جمهوری اسلامی ایران نیز با این حق شرط‌ها به این کنوانسیون بپیوندد هیچ گونه نگرانی وجود نخواهد داشت.
تهدید پیامکی دلواپسان
اما پس از اینکه پنج نماینده اقدام به آبستراکسیون در جلسه کمیسیون امنیت ملی کردند، علیرضا رحیمی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در توییتی نسبت به ارسال پیامک‌های تهدید‌آمیز برای نمایندگان مجلس با هدف جلوگیری از تصویب لایحه پیوستن به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم افشاگری کرد. البته موضوع تهدید از سوی دلواپسان نیز برای اولین بار نیست که اتفاق می‌افتد. پیش از این نیز و در مجلس نهم، پس از اینکه اقدام به آبستراکسیون نمایندگان مجلس علیه برجام به نتیجه نرسید، عده ای از همین گروه برخی چهره های دولتی مانند علی اکبر صالحی را به دفن در سیمان تهدید کردند.
سابقه يك اقدام
این اولین بار نیست که گروهی در مجلس آبستراکسیون یا تهدید به آبستراکسیون می‌کنند. اولین آبستراکسیون در مجلس شورای اسلامی به آبستراکسیون ۲۷ نفر از نمایندگان مجلس اول بر سر بیانیه الجزایر برمیگردد. بنا به به روایت منوچهر متکی نماینده دور اول مجلس، در هنگام رای‌گیری برای تصویب این بیانیه که ناظر به آزادی گروگان‌های آمریکایی در آن مقطع زمانی بود،۲۷ نفر از نمایندگان فراکسیون نانوشته جوانان مجلس در یک هماهنگی دقایقی قبل از رای‌گیری مجلس را ترک می‌کنند و با این آبستراکسیون مجلس از اکثریت افتاد. اقدام بعدی نمایندگان اما به آبستراکسیون جناح راست در مجلس سوم بر می‌گرد‌‌‌د. در این مجلس که اختلاف دو جناح، بالا گرفته بود، انتخابات این مجلس با چالش‌های جد‌‌‌ی رو به‌رو شد و رد صلاحیت‌های مجلس دوم خبرگان و متضرر شد‌‌‌ن جناح چپ در آن، موجب شد طرح سه‌فوریتی تصویب شود که با آبستراکسیون جناح راست از تصویب این قانون جلوگیری شد.
آبستراکسیون بعدی به مجلس ششم برمیگردد. در حالی که نمایندگان از مصونیت قضایی برخورد‌‌‌ار بودند ۶۰ تن از نمایندگان مجلس ششم از طرف قوه‌قضاییه به د‌‌‌اد‌‌‌گاه فراخواند‌‌‌ه شدند که این اقدام با آبستراکسیون ۶۰نماینده مجلس و تهدید کروبی به ترک مجلس مواجه شد. در مجلس هفتم نیز در پی تحقیق و تفحص از قوه قضاییه، همچنین در زمان قرائت گزارش این تحقیق و تفحص عد‌‌‌ه‌ای از نمایندگان مجلس با ترک جلسه علنی اعتراض خود را نسبت به این گزارش نشان د‌‌‌اد‌‌‌ند. اما در تاریخ مجلس تنها این موارد نبود‌‌‌ه و سه مورد تهدید به آبستراکسیون نیز در سوابق مجلس وجود دارد.
در مجالس پنجم، هشتم و نهم عد‌‌‌ه‌ای از نمایندگان مجلس به بهانه‌های مختلف هیات ریسه را به آبستراکسیون تهدید کردند. در آخرین اقدام تندروهای مجلس نهم برای بار دوم و در جریان تصویب برجام در مجلس تهدید به آبستراکسیون کردند. آخرین اقدام این طیف از حامیان دولت وقت با آبستراکسیون رقم خورد. آنجا که مهدی کوچک زاده و علی اصغر زارعی بعد از اعلام وصول دومین طرح سوال از رییس جمهور با تهدید هیات رییسه اعلام کردند جلسه را به نشانه اعتراض ترک خواهند کرد و به دنبال آن ۲۱ نماینده از صحن خارج شدند. اما این اقدام طیف حامیان دولت محمود احمدی نژاد و فراکسیون اقلیت مجلس که بنا به گفته علی لاریجانی رییس مجلس اقدامی غیرقانونی بود، سرانجامی در بر نداشت و مجلس با حفظ رسمیت به کار خود ادامه داد.
عدم آینده نگری در میان اکثریت
شاید موضوع آبستراکسیون پنج نماینده در یک جلسه کمیسیون امنیت ملی موضوعی آنچنان مهم نباشد اما روایتی ناخوانده از این اتفاق می تواند درسی برای آیندگان باشد.
در سه سال گذشته دو فراکسیون مستقلین ولایی و فراکسیون امید که با یکدیگر در بسیاری از موارد ائتلافی نا نوشته داشته اند، بدون آینده نگری ترکیب کمیسیون های مهمی مانند امنیت ملی را به رقیب تندرو خود واگذار کردند تا امروز این افراد قلیل از فرصت غیبت عده ای از حاضران بتوانند دست به اقداماتی تندروانه و برخلاف منافع کشور بزنند. شاید این درس خوبی برای معتدلان باشد که نگذارند تندروهای جناح های سیاسی در یک جا جمعیت تشکیل دهند تا بتوانند از این فرصت بر پیکره دستگاه قانون گذاری ضربه بزنند. این دوره از مجلس شورای اسلامی رو به پایان است اما رفتارهای دلواپسانه ادامه دارد و باید برای مقابله با این رفتار تدابیری اندیشید.
- 15
- 2
