آینده رابطه ایران و عربستان چگونه خواهد بود؟

«رئیس جمهوری ایران و وزیر خارجه ما بارها گفته‌اند آماده مذاکره با عربستان به ویژه درباره مشکلاتشان با ایران هستیم.» این بخشی از سخنان علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی است. مذاکره با عربستان و استقبال از این موضوع مدتی است که از سوی مقامات ایرانی شنیده می‌شود. عربستان اما نه تنها به این دعوت‌ها تمایلی از خود نشان نداده است، بلکه با سفر به هند، چین و پاکستان سعی دارد تا سایر کشورها را بر علیه ایران متحد کند و شرایط تحریمی ایران را روز به روز سخت‌تر کند.

در همین رابطه حسن هانی زاده کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با رویداد۲۴، با اشاره به آخرین وضعیت روابط ایران و عربستان گفت: سیاست عربستان سعودی به سیاست کاخ سفید آمریکا مرتبط است. عربستان هیچ گاه نمی‌تواند خارج از خواسته و اراده آمریکا، گامی در منافع منطقه و ملت‌های مسلمان بردارد.

هانی زاده معتقد است سفر اخیر بنیامین نتانیاهو به کشور‌های مطنقه خصوصا عمان، در حقیقت نوعی تغییر نگاه عربستان به کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس است و عربستان به نیابت از آمریکا به کشور‌های عربی برای ارتباط برقرار کردن با اسرائیل فشار وارد می‌کند.

عربستان ابزار آمریکا برای فشار به ایران است 

هانی زاده می‌گوید: آمریکا از عربستان به عنوان ابزار فشاری علیه ایران استفاده می‌کند به همین علت هم عربستان و هم سایر کشور‌های حوزه خلیج فارس نمی‌توانند بدون دستور آمریکا سیاست‌های خودشان را با آمریکا تعریف کنند. آمریکا هرکجا که قصد دخالت داشته باشد، عربستان هزینه آن را پرداخت می‌کند به همین دلیل آینده روابط ایران و عربستان به نوعی در دستان آمریکا قرار دارد. 

این فعال سیاسی ادامه داد: در کنفرانس ورشو، عربستان سعودی یک میلیارد دلار از سوی آمریکا هزینه کرد. عربستان در طول ۸ سال جنگ سوریه، ۶۰ میلیارد دلار برای کمک به گروهک‌های تروریستی هزینه کرد. با توجه به شرایط موجود عربستان هیچ گاه نمی‌تواند روابط معقول و شفافی را با ایران برقرار کند مگر اینکه آمریکا از حمایت از عربستان دست بردارد. آنگاه عربستان مجبور خواهد شد که نگرش خود را تغییر دهد. سفر اخیر محمدبن سلمان به هند، چین و پاکستان بازهم به درخواست آمریکا برای منع روابط روبه رشد ایران، چین وهند است. البته عربستان نیز احساس می‌کند که بعد از قتل دردناک جمال خاشقچی در انزوا قرار گرفته است و لذا اکنون به سمت کشور‌های شرقی متمایل شده است.

عربستان توجه‌‌ای به دعوت ایران برای مذاکره ندارد 

هانی زاده با تاکید بر اینکه عربستان سعودی سیاست مستقلی ندارد، خاطرنشان کرد: آمریکا همواره سیگنال‌های مثبت و منفی را در رابطه با ایران به عربستان می‌دهد و به همین دلیل انتظار نمی‌رود که در فرایند زمانی کوتاه یا متوسط، روابط ایران و عربستان بهبود پیدا کند. نباید انتظار داشته باشیم که سیاست عربستان در قبال ایران تغییری داشته باشد و روابط دو کشور همانند سال‌های اخیر خواهد ماند.

این کارشناس مسائل خاورمیانه، ادامه داد: ایران همواره دست دوستی خود را به سمت کشور‌های منطقه متمایل کرده است تا از طریق همکاری و اتحاد بتوانند امنیت منطقه را تامین کنند و کشور‌ها به سمت بازسازی اقتصادی خود حرکت کنند. در رابطه با دعوت‌هایی که ایران برای مذاکره انجام می‌دهد هم باید بدانیم که این‌ها نوعی از روابط دیپلماسی است و عربستان نیز توجه‌ای به این دعوت‌ها ندارد.