روز ۲۸ فوریه دونالد ترامپ در تجمع هواداران خود در کارولینای جنوبی با اشاره به افزایش هشدارها درباره شیوع ویروس کرونا گفت: «رسانه‌ها در‌این‌باره دچار هیجان‌زدگی شده‌اند. طبق معمول این هشدارها هم بازی سیاسی جدید دموکرات‌ها است. این ویروس جدید اصلا قابل مقایسه با آنفلوانزای فصلی نیست و هر فردی که نظر دیگری داشته باشد، فقط قصد دارد به من ضربه بزند. این شوخی جدید آنها را باور نکنید».شش هفته پس از این سخنان و طبق آمارها، ویروس کرونا حداقل ۲۵ هزار نفر را در آمریکا قربانی کرده، اقتصاد فلج شده، شهرهای بزرگ در قرنطینه قرار دارند و در‌این‌بین ترامپ خود را به‌عنوان منجی و پیامبری بزرگ جا زده است.
رئیس‌جمهوری ایالات متحده روز دوشنبه در پاسخ به سؤالات رسانه‌ها درباره سوءمدیریتش در شدت‌یافتن بحران کرونا، در اظهاراتی که مشابه آن را در نوشته‌های جورج اورول خوانده‌ایم، تمام مسئولیت را گردن دیگران انداخت و گفت: «رسانه‌ها از همان ابتدای شیوع این ویروس تلاش کردند تا خطر آن را ناچیز جلوه دهند؛ در‌حالی‌که من اقداماتی اساسی برای مقابله با کرونا انجام دادم».این اظهارات متناقض و ادعاهای غیرواقعی از سوی ترامپ به‌هیچ‌وجه شوخی نیست. در سه سال اخیر و به‌ویژه در ماه‌های گذشته رسانه‌ها بارها درباره کارکرد «معماری اطلاعات دروغین» گزارش و هشدار داده‌اند.
ترامپ با همراهی رسانه‌های حزبی، مبلغان و فعالان رسانه‌ای و ترول‌ها با استفاده از این استراتژی، می‌خواهند راه را برای پیروزی مجدد در انتخابات ۲۰۲۰ هموار کنند.به قول استیو بنن، استراتژیست سابق ترامپ «این استراتژی بر‌اساس بی‌اعتبار‌کردن حقایق با استفاده از انتشار سیلی مهار‌ناپذیر و جنجالی از اطلاعات دروغ پیش می‌رود».
ترامپ مدت‌هاست که این استراتژی را اجرا می‌کند؛ اما در هفته‌های اخیر ترامپ و همراهانش با سروصدای بیشتری این روش را در پیش گرفته‌اند. اگر شما در روزهای آینده کنفرانس‌های خبری روزانه را که در کارگروه مقابله با ویروس کرونا برگزار می‌شود، ببینید، احتمالا این ادعا را از زبان ترامپ خواهید شنید که می‌گوید: «من حتی قبل از اینکه جهان متوجه شود که ویروس کرونا یک بیماری همه‌گیر است، از همه‌گیر‌بودن آن اطلاع داشتم». ترامپ در اواخر ماه مارس در پاسخ به این سؤال رسانه‌ها که «در مقابله با ویروس کرونا به خود چه نمره‌ای می‌دهید؟» گفته بود: «قطعا ۱۰ از ۱۰».
نمایش روزانه ترامپ
این رفتارهای ترامپ چالشی جدی برای رسانه‌ها ایجاد کرده است. کنفرانس مطبوعاتی روزانه کارگروه مقابله با ویروس کرونا باید معتبرترین و دقیق‌ترین آمارها و اطلاعات از سوی مقام‌های مسئول بهداشتی را درباره وضعیت شیوع ویروس و مقابله با آن و سیاست‌های ضروری بهداشتی، درمانی برای کاستن از میزان مبتلایان در اختیار رسانه‌ها و افکار عمومی قرار دهد. رسانه‌ها خود را مسئول می‌دانند که درباره بحران کرونا اطلاعاتی دقیق در اختیار مردم قرار دهند؛ اما ترامپ هر روز از این تریبون برای انتشار اخبار کذب و غیرواقعی بهداشتی و موضع‌گیری‌های مضحک استفاده می‌کند.اما واقعیتی که در‌این‌باره وجود دارد، این است که همان‌طور که ترامپ ادعا می‌کند، این نمایش روزانه پوشش گسترده‌ای در رسانه‌های اجتماعی دارد.
ترامپ از این فرصت روزانه استفاده کرده تا بحرانی را که برای آمریکا و جهان ایجاد شده، به روایت خود بیان کند و نقش خود را هم آن‌گونه که می‌خواهد، می‌نویسد؛ اما آن‌گونه که نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد، افکار عمومی چندان هم با نگاه منتقدانه و معترضانه رسانه‌ها علیه ترامپ همراه نیست و حتی نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد این اقدام ترامپ برای او نتیجه مثبت هم دارد. یک استراتژیست دموکرات که نمی‌خواهد نام خود را بیان کند، به آتلانتیک می‌گوید: «وقتی ۹۰ ثانیه از اظهارات ترامپ در این کنفرانس‌های خبری روزانه را به رأی‌دهندگان آمریکایی نشان دادیم، تعداد افرادی که معتقد بودند ترامپ می‌تواند عملکردی بهتر از بایدن داشته باشد، بیش از دو درصد افزایش یافت».
تحریم نشست روزانه
بنابراین این روزها ترامپ و حزب جمهوری‌خواه که دیگر باید حزب ترامپ نامیده شود، به‌سرعت در حال تلاش برای ضربه‌زدن به روزنامه‌نگاران و رسانه‌هایی است که او آنها را دشمن خود و مردم آمریکا می‌داند. در‌حالی‌که رسانه‌ها به دنبال افشای سوءمدیریت‌ها و سهل‌انگاری‌های دولت ترامپ در مقابله با ویروس کرونا هستند.
در‌این‌میان گفته می‌شود برخی رسانه‌های مهم آمریکا از‌جمله نیویورک‌تایمز و واشنگتن‌پست قصد دارند در اعتراض به رویکرد غیرمسئولانه ترامپ، نشست روزانه کارگروه مقابله با ویروس کرونا را تحریم کنند.اما جک شفر، تحلیلگر سیاسی پولیتیکو، این اقدام احتمالی رسانه‌ها را برخلاف وظیفه ذاتی رسانه می‌داند و می‌نویسد: «اولین اصل روزنامه‌نگاری این است که هر جا خبری باشد، شما باید آنجا حاضر باشید. تحریم نشست خبری کارگروه کرونا این اصل را نقض می‌کند. تردیدی نیست که ترامپ از این فرصت برای بهبود موقعیت خود استفاده می‌کند؛ اما هر جا رئیس‌جمهور فعلی حضور داشته باشد، خبر هم آنجاست. بازارهای اقتصادی و محافل سیاسی به اظهاراتش واکنش نشان می‌دهند. حتی دروغ‌های متعدد رئیس‌جمهور هم واکنش‌هایی در پی دارد. نمی‌توان این را نادیده گرفت».
قطع کمک آمریکا به بودجه سازمان بهداشت جهانی
دونالد ترامپ سرانجام تهدیدهای خود علیه سازمان بهداشت جهانی را عملی کرد و کمک واشنگتن به بودجه سالانه این نهاد وابسته به سازمان ملل را قطع کرد. ترامپ گفته است که سازمان جهانی بهداشت در انجام وظایفش درباره همه‌گیری کرونا موفق نبوده و باید پاسخ‌گو باشد. این نهاد و به‌ویژه مدیرکل آن دنباله‌رو چین است و باید تاوان همدستی با پکن در پنهان‌کاری‌ها درباره شیوع ویروس کرونا و خطرات آن را پرداخت کند. رئیس‌جمهور آمریکا گفت: «به دولت دستور داده‌ام بودجه سازمان بهداشت جهانی را متوقف کند تا بررسی نقش این سازمان در سوء‌مدیریت شدید شیوع ویروس کرونا و سرپوش‌گذاشتن بر این شیوع کامل شود».
آمریکا که اکنون به کانون اصلی شیوع کرونا بدل شده و بیشترین مبتلا و قربانی را دارد، حدود ۱۵ درصد بودجه سالانه سازمان جهانی بهداشت را به طور داوطلبانه تأمین می‌کرد. مدیرکل سازمان بهداشت جهانی در روزهای گذشته و در واکنش به تهدیدهای ترامپ درباره قطع سهم آمریکا از بودجه این نهاد گفته بود که: «الان زمان مناسبی برای سیاسی‌کردن اقدامات سازمان بهداشت جهانی نیست. به نظرم واشنگتن بودجه این سازمان را قطع نخواهد کرد».
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، در واکنش به این اقدام آمریکا گفت که اکنون و در میانه بحران ویروس کرونا وقت مناسبی برای کاهش منابع مورد نیاز سازمان جهانی بهداشت نیست.
- 17
- 3
