درپی حذف و ابطال حکم رسمی حضور نمایندگان فوتبال ایران در لیگ قهرمانان آسیا ماجد الشیبانی خبرنگار معروف روزنامه الریاض عربستان در صفحه توئیتر خود نوشت: «کنفدراسیون فوتبال آسیا رسما پرسپولیس و استقلال را به‌دلیل عدم کسب مجوز حرفه‌ای، از لیگ قهرمانان آسیا در سال ۲۰۲۲ محروم کرد. آنها سرسخت‌ترین حریفان الهلال در غرب آسیا هستند.» پس از ارسال این توئیت، بسیاری از شهروندان عربستانی در بخش نظرات نوشتند چرا ناراحت شدی؟ چرا حالا جشن نمی‌گیری؟ و پاسخ او به هموطنانش جالب بود: «من قبل از آنکه شهروند باشم، خبرنگار هستم و با شما فرق دارم، باید بی‌طرف باشم و واقعیت را بنویسم.»
با اینکه ماجد الشیبانی یک خبرنگار شهروند عربستانی است اما برخورد او در توئیتر با نظرات مردم جالب و ارزشمند بوده است. با خبرنگار مشهور عربستانی همکلام شدیم تا از زاویه او این فرآیند را زیر ذره‌بین بگیریم. گفت‌وگوی «فرهیختگان» با این خبرنگار را در ادامه می‌خوانید.
از قبول دعوت ممنونم، طبیعتا از اصل مطلب شروع می‌کنم و اینکه به‌نظر شما عادلانه بود که پرسپولیس و استقلال حذف شوند؟
عادلانه بودن یک چیز در دنیای فوتبال مدرن معمای بسیار پیچیده‌ای است، نمی‌توانم به‌راحتی به این سوال پاسخ دهم.
درواقع می‌خواهم بدانم این برای اولین‌بار بود که یک باشگاه مشکلاتی داشت و کنفدراسیون فوتبال آسیا این‌گونه با آن برخورد کرد؟
نه، پیش از این هم مواردی وجود داشته است، مثلا در آسیای جنوب شرقی اما شدت و ضعف دارد. به‌نظر من دو باشگاه خوب ایرانی با ملاک‌ها و معیارهای استاندارد کنفدراسیون فوتبال آسیا و از آن مهم‌تر فیفا بسیار فاصله دارند. فرصت زیادی به تیم‌های شما داده شد تا این فاصله کم شود اما مدام بیشتر و بیشتر شده است.
فدراسیون فوتبال ایران زمان خواسته بود، البته پیشرفت‌هایی هم صورت گرفته بود.
باید واقع‌بین باشیم. به‌نظر من کنفدراسیون فوتبال آسیا باید باجدیت رفتار می‌کرد و اگر برای چندمین‌بار کوتاه می‌آمد و فرصت می‌داد، به حیثیت و چهره خودش خدشه وارد می‌شد.
حکم صادرشده از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا براساس بندهای ۱۴.۴ و ۱۴.۵ مقررات حرفه‌ای رقابت‌هاست، اما این دو بند توضیح خاصی ندارند؟
چرا قطعا توضیح مهمی دارند؛ در آنها آمده که اگر هیچ‌کدام از شرایط برای اعطای مجوز برآورده نشود یا اعطای مجوز باعث تخطی از قوانین مجوز حرفه‌ای شود، حق دارند حکم یک باشگاه را لغو کنند. این کافی نیست؟
به نظر ما کافی نیست، این کمیته اعلام کرده که هیچ‌کدام از این سه باشگاه معیارهای الزامی حضور در این رقابت‌ها را فراهم نکردند.
به نظر شما فراهم کرده‌اند؟ من از اینکه حداقل دوتیم بزرگ ایرانی در رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا حضور ندارند خیلی ناراحتم اما قانون باید رعایت شود.
شما می‌گویید ناراحت هستید و مردم عربستان از این رویکرد شما دلخور هستند!
بله، شما هم حتما نظرات را خوانده‌اید اما این نظر همه مردم عربستان نیست و هوادارانی که فوتبال را حرفه‌ای دنبال می‌کنند این‌گونه برخورد نخواهند کرد. من خبرنگارم و شهروند بودنم وقتی درحال تایپ یک مطلب برای رسانه هستم محو می‌شود. خبرنگار باید جهانشمول زندگی کند و کشورش به وسعت یک دنیا باشد. وقتی همه کشورهای دنیا کشور من باشد، از اینکه دو تیم بزرگ ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا نیستند، ناراحت می‌شوم، البته کتمان نمی‌کنم که به‌عنوان یک شهروند عربستانی از حذف دو رقیب جدی نمایندگان عربستان خوشحالم اما این مسائل را در کارم وارد نمی‌کنم.
در ایران برخی مسئولان گفته‌اند که هنوز این حکم قطعی نیست. فکر می‌کنید حکم AFC تغییر خواهد کرد؟
به‌نظر من محال است که تغییر کند. درواقع کنفدراسیون فوتبال آسیا با این کار به اعتبار خودش لطمه وارد خواهد کرد اما این حکم قطعی است و تغییر نخواهد کرد. فوتبال ایران ریشه‌دار و تاریخ‌دار است، باید مراقب باشد و تلاش کند که دیگر چنین اتفاقی برای آن رخ ندهد.
از شما به‌عنوان خبرنگاری مشهور می‌پرسیم که تعریف‌تان از یک باشگاه فوتبال چیست؟
البته در عربستان هم باشگاه کامل و بزرگ نداریم و هر جایی مشکلات خاص خودش را دارد و شما هم همکار من هستید و حتما پاسخ سوال خود را دارید. به‌نظر من باشگاه فوتبال باید مردمی باشد، مدیرعاملش را هواداران رسمی آن تیم با رای خود انتخاب کنند، زمین تمرین داشته باشد و روانشناس و پزشک، امکانات عالی ورزشی، بودجه مناسب و کافی، محصولات فرهنگی، باشگاه استاندارد هواداران، کارت اعتباری برای هواداران، کادر مجرب و افراد متخصص و فوتبال، محلی بدون سیاست و سرشار از ورزش؛ جایی که با پول هوادارانش اداره شود نه با مالیات مردم و به‌صورت دولتی.
سه‌ماه ذهن مردم را برای حذف سرخابی‌ها آماده می‌کردند
امسال یکی از بهترین سال‌های سیاوش است. به نظرم حقش است به تیم ملی دعوت شود و اینکه حالا در تیم ملی بازی کند یا خیر، به اهداف خودش بستگی دارد. اما در کل پایه و بیس تیمی استقلال خوب است و همه با هم دفاع می‌کنند، درغیر این‌صورت نمی‌توان مسبب موفقیت یا گل‌های خورده را ۴ دفاع و یک دروازه‌بان معرفی کرد.
حذف سرخابی‌ها از آسیا همچنان آثار و تبعات خود را دارد و هر روز یک ماجرای جدید از این اتفاق رسانه‌ای می‌شود تا همه بهتر بدانند چه جریاناتی در این امر دخالت داشتند که درنهایت منجر به حذف استقلال و پرسپولیس از آسیا شد، آن هم درحالی‌‌که شواهد نشان می‌دهد بحث حذف سرخابی‌ها مربوط به الان نیست و از حدود دو سه ماه قبل قطعی شده بود. مدافع سابق استقلال که از خانه‌نشینی امثال خود و حضور غیرفوتبالی‌ها روی نیمکت تیم‌ها گله‌مند است، اعتقاد دارد در حذف سرخابی‌ها کلیت فوتبال ایران زیر سوال رفت اما مدیران مقصر ارتقای سمت گرفتند!
گفت‌وگوی «فرهیختگان» با حنیف عمران‌زاده را در ادامه می‌خوانید.
این روزها مشغول چه کاری هستید و کجا مشغولید؟
در خدمت خانواده هستم و بازی‌ها را از تلویزیون می‌بینم. دیگر قسمت این‌طوری هست که فوتبالی‌ها بنشینند خانه و آنها که فوتبالی نیستند سر کار و در تیم‌های مختلف کمک‌مربی باشند. بیشتر تیم‌ها را ببینید که چه کسانی کمک هستند. البته منظورم خودم نیست و خودم را نمی‌گویم. در هر صورت من در این چند سال اخیر به لطف آقای فکری در کنارشان بودم، اما فوتبالی‌های دیگر را ببینید که چند نفر فوتبالی بیرون نشسته‌اند و چه کسانی در کنار سرمربیان در همین لیگ برتر، مربیگری می‌کنند. این افراد اصلا در فوتبال نبودند. البته منظورم سرمربیان نیستند اما کمک‌های آنها که می‌توانند فوتبالی باشند و تجربیات سال‌ها فوتبال خود را به بازیکنان و سرمربیان انتقال بدهند.
اما تیم‌های لیگ برتری را ببینید که چند نفر از مربیان آنها معلوم نیست اصلا کجای فوتبال بودند. باز هم تاکید می‌کنم که برای خودم نمی‌گویم چون من چند سال کنار فکری در همین لیگ برتر با تیم‌های مختلف ازجمله استقلال کار کردم و به‌صورت کلی صحبت می‌کنم. این همه فوتبالیست مطرح و ملی داریم که امروز همه مدارج مربیگری و کلاس‌ها را رفته‌اند اما بیرون نشسته‌اند و باید کسانی در تیم‌ها کمک باشند که اصلا اسم و رسمی در این فوتبال ندارند. به نظرم باید یک برنامه ورزشی تهیه و تولید شود که در آن بیایند آمار و سوابق کمک‌های تیم‌ها را استخراج کرده و ببینند اینها چه کسانی هستند. آنها شاید نتوانند سرمربی باشند اما به هرصورت و به دلایل مختلف که می‌توانند به‌عنوان کمک در کنار سرمربیان مختلف کار کنند و حالا همین امر هم اتفاق افتاده است.
فضای فوتبال به سمتی رفته که خیلی از پیشکسوتان نسبت به این موضوع گلایه دارند. دلیل اصلی این موضوع را در چه چیزی می‌بینید که به قول خودتان فوتبالی‌ها در خانه هستند و غیرفوتبالی‌ها سر کار؟
یکی از دلایل اصلی آن این است که تیم‌ها را افراد دیگری می‌بندند. وقتی همین افراد سرمربی را خودشان می‌برند، ۱۰۰درصد به او کمک هم معرفی می‌کنند. چرا یک برنامه درست نمی‌کنند تا ما هم با سوابق این کمک‌ها آشنا بشویم و مردم هم بفهمند که کمک‌مربیان چه کسانی هستند. خیلی از بازیکنان مطرح فوتبالی و ملی بیرون هستند. نمی‌گویم همه اینها سرمربی باشند اما کمک هم نمی‌توانند باشند؟ مثلا امیرحسین صادقی نمی‌تواند در بحث دفاعی تجربیات چندین ساله خود را به مدافعان فلان تیم لیگ برتری انتقال بدهد؟ یا امثال سیاوش اکبر و بقیه ستاره‌های قبلی فوتبال که پیشکسوت تیم‌های بزرگی هستند. آمار ۱۶ کمک‌مربی لیگ برتر را استخراج کنید و ببینید چند نفر از آنها سابقه فوتبالی دارند تا همه حقایق مشخص شود.
معمولا کم صحبت می‌کنید اما وقتی صحبت می‌کنید خیلی از حقایق پشت‌پرده فوتبال را برملا می‌کنید. مثل یکی دو سال پیش که حسابی دست دلالان فوتبالی و آنهایی را که به‌دنبال تبانی بودند، رو کردید.
همین موضوع کمک‌مربیان هم از همین دلالی نشأت می‌گیرد و چون با هم دوست و آشنا هستند، همدیگر را در تیم‌های مختلف جا می‌کنند. الان هم که خداراشکر تا مدرکB آسیا را همه می‌توانند در کلاس‌ها شرکت کنند و نظام آموزشی فوتبال‌مان به‌گونه‌ای است که بقال سر کوچه ما هم اگر بخواهد می‌تواند ثبت‌نام کند و پول بدهد تا مدرک B آسیا را بگیرد و با همان مدرک هم می‌تواند در لیگ برتر روی نیمکت بنشیند. الان به جز نیمکت فولاد و گاه استقلال و پرسپولیس و سپاهان نیمکت سایر تیم‌ها را ندیده‌ام که عمده کمک‌ها افراد فوتبالی باشند.
کسانی روی نیمکت این تیم‌ها می‌نشینند که خنده‌تان می‌گیرد، که اصلا کجای فوتبال بوده‌اند. از یک جهت می‌گویند که فلان پیشکسوت دانش فنی سرمربیگری را ندارد که من هم می‌گویم قبول، اما دانش کمک‌مربیگری را که دارد و می‌تواند تجربیات یک عمر دوران بازی خود را منتقل کند. آن غیرفوتبالی که مشخص نیست کجای فوتبال بوده و آمده مدرک گرفته؛ نه تجربه‌ای دارد و نه سواد، چه چیزی می‌خواهد به بازیکن اضافه کند؟
به استقلال برسیم. شما مدافع بودید و حالا استقلال یکی از بهترین خطوط دفاعی لیگ برتر را دارد. در این خصوص به‌عنوان بازیکنی که سال‌ها در خط دفاعی استقلال بازی کرده‌اید، چه صحبتی دارید؟
این موضوع بیشتر به دفاع تیمی بستگی دارد و این‌طور نیست که بگوییم فقط مدافعان در این موضوع موثر هستند. شما وقتی دفاع می‌کنید؛ از آن کسی که در نوک حمله ایستاده، وظیفه دارد به عقب برود تا خود گلر که باید جای‌گیری درستی داشته باشد. هر کسی هم وظایف و جایش در زمین در وقت دفاع کردن مشخص است که باید چه کاری انجام بدهد. مثلا دفاع وسط باید در هجده قدم خودی من تو من کرده و سر بزند و خطایی مرتکب نشود و فضا ندهد یا مثلا بازیکنانی که در خطوط جلو هستند باید به عقب بیایند و فضا‌های حساس وسط زمین را پوشش بدهند و اجازه بازی‌سازی را بگیرند، همین موضوع باعث می‌شود کل تیم خوب دفاع کند و حالا کل تیم خوب دفاع می‌کند، هرچند مدافعان این تیم هم تک‌به‌تک مدافعان خوبی هستند؛ از مرادمند و دانشگر تا یزدانی و آقاسی همه دفاع‌های خوبی هستند و پتانسیل لازم را دارند اما در کل دفاع تیمی آنها خوب است.
البته به نظر می‌رسد امسال سیاوش یزدانی یکی از سال‌های خوب خود را سپری می‌کند.
بله. درست است. امسال یکی از بهترین سال‌های سیاوش است. به نظرم حقش است به تیم ملی دعوت شود و اینکه حالا در تیم ملی بازی کند یا خیر، به اهداف خودش بستگی دارد. اما در کل پایه و بیس تیمی استقلال خوب است و همه با هم دفاع می‌کنند، درغیر این‌صورت نمی‌توان مسبب موفقیت یا گل‌های خورده را ۴ دفاع و یک دروازه‌بان معرفی کرد.
الان هم گفته می‌شود چون این دو بازیکن سرباز هستند، پس بازی‌های استقلال باید ۳ بر صفر به سود حریفان اعلام شود. نکته‌ای که فولاد به آن اعتراض کرده و پای آن هم ایستاده است.
این هم مسخره‌بازی جدید است و همه دنبال داستان هستند. آنجا برای گل‌گهر یک اتفاقی افتاد و همه حالا دنبال هم افتاده‌اند که از هم در بیرون زمین امتیاز بگیرند. فوتبال ما شده همه‌اش بیانیه و الان اگر ببینید ۳ تیم از گل‌گهر شاکی هستند و تیم سیرجانی هم دفاعیه خود را داده و قانون هم وجود دارد. اما یک تیم دیگر می‌آید و بیانیه می‌دهد که چه شد، چه شد! به شما چه ارتباطی دارد که چه شد؟ دلیل این اتفاقات به‌خاطر آن است که در این فوتبال هیچ‌چیزی سر جای خودش قرار ندارد.
محکمه، حکم و قانون وجود دارد و گل‌گهر هم دفاعیه خود را داده است و ۳ تیم دیگر هم اعتراض خود را کرده‌اند و همه‌چیز در آینده نزدیک مشخص می‌شود. حالا یا استیناف رای به تایید حکم کمیته انضباطی می‌دهد یا نمی‌دهد، به من که این وسط ذی‌نفع نیستم چه ربطی دارد؟ آن زمانی که بازی‌های شما را ۳ بر صفر می‌کردند مگر بقیه تیم‌ها اعتراضی کردند؟ روی این حساب می‌گویم که در این فوتبال هیچ‌چیزی سرجایش نیست. قطعا سرجایش نیست که تیم‌هایمان ۳ ماه پیش حذف می‌شوند و ۳ ماه مردم را بازی می‌دهند و خوراک را حاضر و آماده می‌کنند و بعد می‌گویند حذف شدید. درغیر این‌صورت همان‌موقع اگر می‌گفتند این تیم‌ها حذف شدند، مردم می‌ریختند جلوی وزارتخانه و داد و فریاد می‌کردند. اما ۳ ماه روی این موضوع کار کردند و ضد و نقیض به مردم اطلاع دادند و یکی گفت حذف هستند و یکی گفت حذف نمی‌شوند و یکی گفت شانس داریم و یکی گفت شانسی نداریم و ذهن مردم را آماده کرده و یکدفعه گفتند حذف شدیم.
قبل از همه این داستان‌ها برای همه مسجل شده بود که استقلال و پرسپولیس حذف هستند. کنفدراسیون فوتبال آسیا هم دیگر فدراسیون خودمان نیست که با من بمیری، تو بمیری و رفاقتی و با دید و بازدید و ماچ و بوسه بخواهند کار را راه بیندازند. آنجا سختگیری می‌کنند و روی همین حساب می‌گویم هیچ‌چیز در این فوتبال سر جای خودش نیست و چیزی حساب و کتاب ندارد. ۳ تیم اعتراض کردند، یک تیم دیگر دفاعیه داده و اگر حقش باشد رای را برمی‌گردانند، اما یک تیم دیگر راه‌به‌راه مصاحبه می‌کند و هرجا می‌نشیند، بیانیه می‌دهد. در کجای دنیا و کدام فوتبال این اندازه بیانیه می‌دهند.
مقصر اصلی این فاجعه از دیدگاه شما چه کسانی هستند؟
مقصر صاحب فوتبال است. باید مشخص شود واقعا چه کسی تقصیرکار است. چرا در فوتبال نهادهای امنیتی دخالت نمی‌کنند؟ بالاخره فوتبال یک حوزه‌ای است که در جامعه و خوشی و ناخوشی مردم تاثیر دارد اما چرا دخالت نمی‌کنند؟ برای اینها که کاری ندارد یک هفته‌ای می‌توانند ته همه‌چیز را دربیاورند که مقصر چه کسی است. فقط نمی‌دانم این نهادها چرا دخالتی نمی‌کنند.
جالب اینکه این افراد ارتقای سمت هم می‌گیرند و رئیس اماکن ورزشی می‌شوند.
یک نمونه همین است و نمونه دیگر اینکه طرف در تکواندو رای نمی‌آورد و می‌شود معاون وزیر! خیلی جالب است و همه‌چیز انگار رفاقتی است و رفاقتی هم امور می‌چرخد؛ اما برخی مواقع دیگر رفاقت جواب نمی‌دهد و تبعات آن می‌شود حذف از آسیا. اینکه تیم‌ها حذف شدند یک بعد است اما ابعاد دیگر را نمی‌بینند که این موضوع روی همه‌چیز اثرمی‌گذارد، ازجمله اسپانسرها، بحث تبلیغاتی و مالی تیم‌ها چقدر ضرر می‌کنند. حالا شاید پول در آسیا بابت عناوینی که به دست می‌آید، بلوکه شود اما می‌دانید از بابت اسپانسرینگ همین استقلال چقدر ضربه می‌خورد و ضرر می‌کند؟ بازیکنی مانند فرشید اسماعیلی از کجا پیشنهاد آورد و رفت؟ مگر به‌خاطر نمایش‌های خوب او در مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا در عربستان نبود؟ آنجا که مثل ایران نیست که با ۲ فیلم بازی بازیکن جذب کنند.
یکی از ضربات حذف از آسیا نیز همین امر است که به ضرر بازیکنان تمام می‌شود و عواقب آن هم ادامه دارد. در این اتفاق کلیت فوتبال ایران و همه اهالی فوتبال ایران از هر لحاظ ضرر کردند و زیر سوال رفتند، بالاخره بازی‌های آسیایی بیشتر زیر ذره‌بین قرار دارد و توجهات روی آن خیلی بیشتر است. بازی با الهلال قاعدتا با تیم ته‌جدولی لیگ ایران خیلی تفاوت دارد، چون همه مردم ایران دارند این بازی را می‌بینند و اسپانسر هم بیشتر پول می‌دهد و بعد مدیر مقصر ارتقای سمت می‌گیرد. بازهم تاکید می‌کنم که متاسفانه در این فوتبال هیچ‌چیزی سرجایش نیست.
- 19
- 5
