فوتبال بدون «توپ»! 

سرعت، گل، پاس گل، قدرت در ضدحمله، توان بازی‌سازی، ایجاد موقعیت، ‌پاسکاری،‌ پنالتی، کرنر،‌ اوت،‌ ضربه آزاد مستقیم و غیرمستقیم و در واقع پدیده‌ای به نام فوتبال نیازی حیاتی به «توپ» دارد. حالا فکرش را بکنید که توپ نباشد؛ آن‌وقت دیگر فوتبالی در کار نخواهد بود. این توپ است که به فوتبال جذابیت می‌دهد! فوتبال با توپ است که معنا پیدا می‌کند! این توپ است که سرنوشت باشگاه‌ها، ‌مربیان،‌ بازیکنان،‌ داوران و حتی مدیران را تعیین می‌‌کند.

در واقع توپ وسیله رسیدن به هدف در فوتبال است! اما وقتی توپ نباشد،‌ هدفی هم در کار نخواهد بود. فوتبال ایران سرشار از عجایب مختلف است. قبلا بارها درباره رابطه توپ و فوتبال ایران بحث‌‌های زیادی شنیده بودیم. از توپ‌های بی‌کیفیت گرفته تا استفاده از طرح‌ تکراری در دو فصل متوالی! حالا اما فوتبال ایران به جایی رسیده که در آستانه شروع مسابقات لیگ برتر‌، اصلا توپی وجود ندارد که بخواهیم با آن فوتبال برگزار کنیم!

معضل توپ!

این روزها تمام اهالی فوتبال در جریان برنامه‌ریزی سازمان لیگ برتر برای شروع مسابقات لیگ برتر هفدهم قرار دارند. قرعه‌کشی بازی‌ها نهایتا تا تاریخ ٢٠ تیرماه در یک مراسم رسمی که توسط سازمان لیگ برگزار می‌شود، انجام خواهد شد. بازی‌ها هم به صورت رسمی از تاریخ ٥ و ٦ مردادماه آغاز خواهد شد. منتهی درحال حاضر معضل توپ تمام برنامه‌ریزی‌ها را تحت‌تأثیر خودش قرار داده است؛ چراکه قرارداد سازمان لیگ با تولید‌کننده آلمانی سابق توپ‌های لیگ برتر به پایان رسیده و برگزاری دو مزایده برای تعیین اسپانسر جدید تامین‌کننده توپ‌های لیگ برتر با شکستی عجیب و بی‌توجهی شرکت‌های مختلف رو‌به‌رو شده است.

نایک و آدیداس نیامدند

از‌ سال گذشته حرف و حدیث‌های زیادی در محافل ورزشی درباره احتمال ورود کمپانی‌های معتبر آدیداس و نایک به قرارداد تأمین توپ‌های لیگ برتر در محافل ورزشی مطرح شده بود. نایک و به‌ویژه آدیداس به‌عنوان بزرگترین و بهترین تولید‌کننده توپ‌ها در دنیای فوتبال طرف قرارداد فیفا، کنفدراسیون‌های قاره‌های مختلف و لیگ‌های معتبر کشورهای پیشرفته هستند.

این دو شرکت حتی توپ‌های بسیاری از لیگ‌های فوتبال کشورهای درجه دو و سه دنیای فوتبال را هم تأمین می‌کنند. با توجه به این‌که توپ‌های نایکی و آدیداس در پاکستان تولید می‌شوند، حتی خیلی‌ها انتظار داشتند که این شرکت‌ها برای اسپانسری توپ‌های لیگ‌های ایران وارد مزایده شوند اما این اتفاق درنهایت رخ نداد و مدیران فوتبال ایران هم به خاطر هزینه بسیار سنگین، ‌نتوانستند شرایطی را فراهم کنند که توپ‌های جدید لیگ را از نایک و آدیداس خریداری کنند. بحث رعایت‌نشدن قانون کپی‌رایت و بازار نه‌چندان مطلوب کالای ورزشی در ایران هم البته نقش زیادی در بی‌میلی این دو شرکت معتبر در سرمایه‌گذاری در فوتبال ایران داشت.

رد پیشنهاد یک شرکت و شرایط ناامیدکننده توپ‌های بازار

همانطور که اشاره شد، سازمان لیگ در ماه‌های گذشته برای عقد قرارداد جدید تأمین توپ‌های لیگ برتر دوبار آگهی مزایده منتشر کرده است. منتهی در اتفاقی عجیب و حیرت‌انگیز هیچ شرکتی برای اسپانسرینگ تأمین توپ لیگ‌های ایران پا پیش نگذاشته است.

در این مدت تنها نمایندگان کمپانی  ‌big star»» برای عقد قرارداد همکاری با سازمان لیگ مذاکراتی را با مسئولان این مجموعه انجام دادند که درنهایت پیشنهاد آنها مورد قبول سازمان لیگ قرار نگرفت. دلیل اول این بود که کیفیت و طرح نمونه توپ ارایه‌شده از سوی نمایندگان شرکت مذکور از استانداردهای فیفا فاصله داشت. دلیل دیگر این بود که این شرکت هیچ نمایندگی رسمی ثبت‌شده در ایران نداشت و حتی اگر کیفیت این توپ‌ها خوب بود، هم سازمان لیگ نمی‌توانست به دلیل نداشتن نمایندگی رسمی و ثبت این شرکت قراردادی با آنها امضا کند.

ضمن این‌که شرایط توپ‌های تولیدی توسط چند شرکت دیگر در بازار مورد ارزیابی سازمان لیگ قرار گرفت که درنهایت به خاطر بحث کیفیت هیچ‌کدام آنها حتی این شرایط را نداشتند که سازمان لیگ تصمیم بگیرد در بازار آزاد توپ خریداری کند. به همین ترتیب، تنها گزینه‌ای روی میز باقی ماند که در سال‌های اخیر اسپانسرینگ تأمین توپ‌های لیگ برتر را برعهده داشته‌ است

همکاری طولانی‌مدت با آل‌اشپورت

چندین دوره متوالی است که توپ‌های لیگ برتر توسط شرکت آلمانی آل‌اشپورت با قراردادی که آنها با سازمان لیگ امضا کرده بودند، تأمین می‌شد. در سال‌های ابتدایی بسیاری از مربیان و بازیکنان بزرگ فوتبال ایران که در لیگ برتر شاغل بودند،‌ به کیفیت بسیار بد توپ‌های تولیدی این شرکت اعتراض‌هایی شدید داشتند که عملا این اتفاق فضای فوتبال ایران را ملتهب کرده بود. این شرایط بحرانی شرکت آلمانی را مجاب کرد که برای لیگ برتر پانزدهم توپ‌هایی با طرح و کیفیت زیبا‌تر برای لیگ‌های ایران تولید کند.

به این ترتیب توپ‌هایی با پس‌زمینه آبی تیره و سفید تولید شد و در اختیار سازمان لیگ و باشگاه‌ها قرار گرفت. تعداد توپ‌هایی تولیدشده به قدری بود که سازمان لیگ و باشگاه‌ها مجبور شدند برای لیگ برتر شانزدهم نیز در اوج کج‌سلیقگی دوباره از همین توپ‌ها بدون این‌که تغییری در طرح آن ایجاد شود، استفاده کنند، اما حالا که قرارداد به پایان رسیده و در آستانه لیگ برتر جدید قرار داریم، برگزاری مزایده برای تعیین اسپانسر جدید موفقیت‌آمیز نبوده و در فاصله ٢٤روز مانده به شروع مسابقات‌، معلوم نیست تیم‌‌های لیگ برتری با چه توپی قرار است در مسابقات شرکت کنند!

قرار بود توپ‌های آل اشپورت جمع‌آوری شود اما...

شکست در برگزاری مزایده مدیران فوتبال ایران را به این فکر انداخت که تنها مشتری خود را حفظ کنند. آل‌اشپورت که قبلا اسپانسرینگ لباس‌های تیم‌های ملی را هم برعهده داشت، به خاطر کیفیت نه‌چندان مطلوب لباس‌ها و فضای منفی به وجود آمده قرارداد خود با فدراسیون فوتبال را لغو و رابطه‌اش با مدیران ارشد فوتبال ایران را تیره و تار شده دانست. به همین خاطر از مدت‌ها قبل هم در محافل ورزشی این بحث مطرح شد که توپ‌های آل‌اشپورت هم از فوتبال ایران جمع‌آوری خواهد شد، اما درحال حاضر تنها این شرکت است که می‌تواند بحرانی کنونی به وجود آمده برای سازمان لیگ و فوتبال ایران را حل کند.

آنها که حالا دست بالا را گرفته‌اند،‌ به درخواست سازمان لیگ برای مذاکره جواب مثبت دادند و یک نمونه از توپ‌های جدید خود را در حاشیه مذاکرات به مسئولان فوتبال ایران ارایه داده‌اند. طرح این توپ‌ها تقریبا شبیه به توپ استفاده شده در دو فصل اخیر لیگ برتر است. منتهی کیفیت آن تا حدودی بهتر شده و رنگ قهوه‌ای جایگزین رنگ آبی تیره در این توپ‌ها شده و جالب اینجاست که هیچ توپ با طرح دیگری هم وجود ندارد.

سازمان لیگ تنها دو راه دارد!

سازمان لیگ در شرایط کنونی دو راه بیشتر ندارد. راه اول این است که برای لیگ برتر هفدهم هم از همان توپ‌های قدیمی مورد استفاده شده در دو فصل اخیر استفاده کند که این اتفاق قطعا با واکنش منفی اهالی فوتبال و مردم و باشگاه‌ها همراه خواهد شد. راه دوم این است که با آل‌اشپورت برای خریداری توپ‌های جدید به توافق برسد. منتهی مشکل بزرگ دیگر این است که از توپ‌های جدید ارایه‌شده توسط  شرکت آلمانی، ‌تنها حدود ٥٠٠ عدد در آلمان موجود است و در صورت رسیدن به توافق نهایی بر سر قیمت، شرکت مذکور باید خط تولید این توپ‌ها را آغاز کند تا فوتبال ایران بیش از این لنگ توپ نماند! در غیراین صورت شاهد یک آبروریزی بزرگ در فوتبال ایران خواهیم بود.