فزایش خطر ابتلا به پارکینسون با جذب آهن اضافی در بدن

بررسی جدید پژوهشگران آمریکایی نشان می دهد که جذب بیش از اندازه آهن در بدن میتواند به بروز اختلالات حرکتی مانند پارکینسون بیانجامد.

به گزارش ایسنا به نقل از ساینس دیلی، اختلالی به نام "هموکروماتوز" (Hemochromatosis) ارثی که در اثر جهش ژن ایجاد می شود ، جذب بیش از اندازه آهن در بدن را بهمراه دارد که به بروز آسیب بافتی و بیماری هایی مانند بیماری کبد، مشکلات قلبی و دیابت می انجامد. با وجود این، تحقیقات متناقضی نشان داده بودند که مغز توسط سد خونی، از تجمع آهن در امان می ماند. سد خونی مغز، شبکه ای از رگ های خونی و بافت متشکل از سلول های نزدیک به هم است که از عوامل بیماری زا و سموم مهاجم محافظت می کند.

پژوهشگران "دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو" (UCSD)، در پژوهشی که با همکاري پژوهشگران "دانشگاه کالیفرنیا، سان فرانسیسکو" (UC San Francisco)، "دانشکده بهداشت بلومبرگ جان هاپکینز" (Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health) و "مرکز تحقیقات مغز لوریت" (LIBR) انجام شده است، گزارش داده اند افراد دارای دو نسخه از جهش ژن، شواهدی از تجمع آهن را در مناطقی از مغز که مسوول حرکت هستند، نشان می دهند.

یافته های این پژوهش نشان می‌دهند، جهش ژن که مسئول اصلی هموکروماتوز ارثی است، میتواند یک عامل خطر برای بروز اختلالات حرکتی مانند بیماری پارکینسون (Parkinson's Disease) باشد که به دلیل از بین رفتن سلول های عصبی تولیدکننده پیام رسان شیمیایی دوپامین ایجاد می شوند.

علاوه بر این، پژوهشگران دریافتند که مردان اروپایی تبار حامل دو جهش ژن، بیش از بقیه در معرض خطر قرار دارند. این موضوع در مورد زنان صدق نمی کرد.

دکتر "رابرت لونان" (Robert Loughnan)، پژوهشگر آزمایشگاه عصب شناسی و ژنتیک دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: اثر مختص به جنسیت، با سایر اختلالات ثانویه هموکروماتوز سازگار است. مردان، بار بیماری بیشتری را نسبت به زنان نشان می دهند. در امان ماندن زنان به دلیل فرآیندهای طبیعی مانند قاعدگی و زایمان است که تجمع آهن اضافی را از بدن زنان دفع می کنند.

این پژوهش مشاهده ای شامل انجام دادن اسکن ام آرآی از ۸۳۶ شرکت کننده بود که ۱۶۵ نفر از آن ها در معرض خطر ژنتیکی بالایی برای ابتلا به هموکروماتوز ارثی بودند. به گفته "مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری" (CDC) آمریکا، این مشکل تقریبا یک نفر از هر ۳۰۰ سفیدپوست غیر هیسپانیک را تحت تاثیر قرار می دهد. اسکن ها، رسوبات آهن قابل توجهی را شناسایی کردند که در مدارهای حرکتی مغز افراد در معرض خطر قرار دارند.

سپس پژوهشگران، داده های مربوط به تقریباً ۵۰۰ هزار نفر را تجزیه و تحلیل کردند و دریافتند که مردان دارای خطر ژنتیکی بالا برای هموکروماتوز، ۱.۸۰ برابر بیشتر در معرض افزایش خطر ابتلا به اختلال حرکتی هستند.

"چون چیه فن" (Chun Chieh Fan)، استادیار دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو و از پژوهشگران این پروژه گفت: امیدواریم که پژوهش ما بتواند آگاهی بیشتری را در مورد هموکروماتوز ایجاد کند زیرا بسياري از افراد در معرض خطر، در مورد مقادیر غیرطبیعی آهن انباشته شده در مغز خود آگاه نیستند. غربالگری افراد در معرض خطر برای تشخیص زودهنگام این مشکل امکان دارد در تعیین زمان مداخله برای جلوگیری از عواقب شدیدتر سودمند باشد.

سالیانه تقریباً ۶۰ هزار آمریکایی به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند که ۶۰ درصد آن ها مرد هستند. بیماری پارکینسون دیر آغاز می شود و بعد از ۶۰ سالگی، شایع تر است، ولی میزان آن در میان بزرگسالان جوان نیز در حال افزایش است. به طور کلی، حدود ۴۲ میلیون نفر در آمریکا از نوعی اختلال حرکتی مانند لرزش اساسی، دیستونی و بیماری هانتینگتون رنج می برند.

لونان گفت: یافته های این پژوهش، اهمیت بالینی فوري دارند. علاوه بر این ، داده های جدید ممکن است اطلاعات بیشتری را در مورد چگونگی تجمع آهن در مغز و افزایش خطر اختلالات حرکتی ارائه دهند.

نتایج این پژوهش، در مجله JAMA Neurology به چاپ رسید.