عوارض اختلالات خواب را جدی بگیرید/آسیب های شیفت شب

زینب احمدی، در گفتگو با مهر، گفت: خواب یک جنبه مهم زندگی انسان است، بطوریکه خواب تقریبا یک سوم از زندگانی ما را تشکیل می دهد.

این روان درمانگر، افزود: مقداری که می خوابیم، زمانی که می خوابیم و چقدر به خواب عمیق و رویا دیدن نیاز داریم، برحسب سن تفاوت می کند.

احمدی ادامه داد: مقدار خوابی که هر شخص به آن نیاز دارد، یک خصیصه فردی درست مانند قد اوست. هر کسی به مقدار خواب منحصر به فرد خود نیاز دارد. مقدار خواب مورد نیاز، مقداری است که شما را کاملا بیدار و هوشیار نگه می دارد.

این کارشناس ارشد روانشناسی، تاکید کرد: مقدار خواب نوزادان، کودکان، نوجوانان، جوانان، میانسالان و سالمندان متفاوت است و به طور کلی مقدار خواب با افزایش سن کاهش می یابد. میزان خواب REM نیز با افزایش سن کاهش می یابد، بنابراین کیفیت خواب در افراد متفاوت است.

احمدی افزود: سوماتوتراپین هورمون رشد در نوزادن به هنگام خواب ترشح می شود که در سالمندان با کاهش خواب REM این اتفاق نمی افتد.

وی با عنوان این مطلب که تغییرات زیست شناختی در دوران قاعدگی، حاملگی و یائسگی بر خواب زنان تاثیر می گذارد، گفت: کیفیت و مقدار خواب زنان و مردان هم می تواند متفاوت باشد.

احمدی افزود: هورمون خواب به نام ملاتونین در تاریکی شب ترشح می شود، لذا، این هورمون در بدن افراد شب کار ترشح نمی شود. 

وی در ادامه به اهمیت این هورمون اشاره کرد و گفت: این هورمون در بالا رفتن سروتونین تأثیر دارد، بنابراین افرادی که کم خوابی دارند دچار اختلالات روانی، به خصوص افسردگی می شوند. 

این روانشناس تاکید کرد: در ترشح هورمون «لبتین» تأثیر دارد و ترشح نشدن لبتین باعث می شود انسان یا سایر جانداران احساس سیری نکنند. یکی از دلایل چاقی افراد پرخور کمبود هورمون لبتین است، به همین دلیل علم جدید، خواب در تاریکی را برای لاغر شدن تجویز می کند. 

احمدی به اختلالات ناشی از کمبود خواب اشاره کرد و افزود: هورمون خواب اگر ترشح نشود باعث سرطان های گوناگون و نیز پیری زودرس می شود. کمبود خواب باعث اختلال در هوش، حافظه و تمرکز انسان شده و باعث اختلال در هورمون های جنسی می شود. 

وی تاکید کرد: بعضی دردهای جسمی و گوارشی از جمله یبوست به دلیل کمبود خواب است. با توجه به این نکته ها دانشمندان طب توصیه می کنند افراد به توالی طبیعت توجه کنند و با تاریکی بخوابند و با طلوع خورشید بیدار شوند. خواب در روز انرژی را از انسان می گیرد، زیرا هورمون ملاتونین ترشح نمی شود.

احمدی گفت: به افرادی که شب کار هستند، توصیه می شود روزها اتاق را به حد شب تاریک و سکوت شبانه را در خانه حکمفرما کنند. بهتر است شب ها چراغ خواب روشن نباشد. همچنین به هنگام خواب روز از چشم بند استفاده کنید. 

وی افزود: بیدار شدن از خواب بهتر است با زنگ ساعت نباشد. اگر به بدن ساعت بیداری و خواب بدهید، یعنی به مدت یک هفته سر ساعت معین بخوابید و سر ساعت معین بیدار شوید، می تواند بدون زنگ ساعت بیدار شوید. این همان ساعت فیزیولوژی بدن است که فعال کرده اید. 

همچنین موقع بیدار شدن زود از رختخواب بلند نشوید. بعضی از خستگی های روزانه و سردردها به همین علت است، در واقع به محض باز شدن پلک ها با شتاب و عجله از رختخواب بلند می شوید.

احمدی در پایان، گفت: به هنگام خواب، هیجانات قبل از خواب تعدیل شوند و بدون افکار مزاحم به خواب روند.