نکاتی برای راه‌های درمان پولیپ بینی

پولیپ بینی، یک توده نرم و البته غیرسرطانی است که معمولاً در دستگاه تنفسی فوقانی ایجاد می‌شود. پولیپ‌ها در اندازه‌های متفاوت و معمولاً به شکل دانه‌های انگور در سینوس‌ها یا مسیرهای بینی جاخوش می‌کنند. در مواردی که اندازه پولیپ کوچک باشد معمولاً مشکل قابل توجهی بیمار را تهدید نمی‌کند و حتی گاهی او متوجه این میهمان ناخوانده در دستگاه تنفسی فوقانی یا سینوس‌های خود نخواهد شد اما اگر این توده‌ها رشد کرده بزرگ شوند می‌توانند فرد مبتلا را با مشکلاتی مانند انسداد مجرای تنفسی یا حتی از دست دادن حس بویایی مواجه کنند.

دکتر مهدی خواجوی رئیس انجمن جراحان گوش، گلو، بینی و سر و گردن در گفت‌و‌گو با «ایران» به تشریح نشانه‌های ایجاد پولیپ و عوارض ناشی از درمان نامناسب آن می‌پردازد.

دکتر مهدی خواجوی می‌گوید: پولیپ‌های بینی تا هنگامی که کوچک هستند علامت خاصی ندارند، اما هنگامی که رشد می‌کنند علامت‌دار شده بیمار را با مشکلاتی مواجه می‌کنند. از میان مهم‌ترین نشانه‌های بزرگ شدن این توده‌های خوش‌خیم می‌توان به انسداد بینی و اشکال در تنفس اشاره کرد. تنفس دهانی در هنگام خواب در این دسته از بیماران بسیار مشاهده می‌شود به طوری که اغلب این بیماران از خشکی گلو و به‌دنبال آن تحریک مزمن گلو شکایت می‌کنند.

همچنین در برخی از بیماران دیده می‌شود که پولیپ مجاری سینوس‌ها را مسدود کرده مانع تخلیه ترشحات سینوس به درون بینی و ته حلق می‌شود. در چنین شرایطی بیمار در معرض ابتلا به سینوزیت و مشکلات ناشی از آن قرار می‌گیرد. آبریزش بینی و افزایش ترشحات پشت حلق، تغییر تن صدای بیمار، سردرد وکاهش حس بویایی از دیگر نشانه‌های ایجاد پولیپ‌های بزرگ و درمان نشده، محسوب می‌شود.

به گفته این متخصص، البته انسداد تنفسی همیشه هم نشانه ایجاد پولیپ نیست بلکه گاهی هم تورم شاخک‌های تحتانی بینی باعث انسداد تنفسی و مشکلات ناشی از آن می‌شود از این‌رو هنگام مواجهه با مشکل انسداد تنفسی باید از خوددرمانی پرهیز کرده به پزشک متخصص مراجعه کرد. وی در ادامه با اشاره به علل ایجاد پولیپ‌های بینی می‌افزاید: بدون شک التهابات و عفونت‌های مزمن داخل بینی یکی از مهم‌ترین عوامل پیدایش این توده‌های خوش‌خیم در بینی و سینوس‌ها است.

آلرژی نیز دلیل دیگری است که معمولاً به پیدایش پولیپ بینی منجر می‌شود، چراکه حساسیت و آلرژی باعث می‌شود مخاط بینی متورم شوند و به مرور زمان به شکل بافتی اضافه و توده‌ای آویزان مانند دانه‌های انگور، مسیر تنفسی در داخل بینی و سینوس‌ها را مسدود می‌کند.

رئیس انجمن جراحان گوش، گلو، بینی و سر و گردن تأکید می‌کند: تشخیص و درمان بموقع مهم‌ترین راه پیشگیری از بروز عوارض این بیماری است. تشخیص پولیپ بینی مشکل نیست و در طی معاینه بالینی براحتی توسط متخصص تشخیص داده می‌شود. درمان بیماری نیز با توجه به عامل ایجاد‌کننده آن ممکن است متفاوت باشد. وی خاطرنشان می‌کند: چنانچه بیمار دچار عوارض و مشکلات ناشی از افزایش اندازه پولیپ شود باید برای برداشتن پولیپ اقدام کرد.معمولاً پولیپ طی عمل جراحی آندوسکوپی از داخل سینوس یا بینی خارج می‌شود.

اما باید بدانید که توجه به عامل ایجاد‌کننده پولیپ بسیار ضروری است. چرا که در برخی موارد درصورت باقی ماندن عامل زمینه‌ای با وجود خارج کردن پولیپ احتمال عود مجدد بیماری وجود دارد. وی در توضیح این موضوع می‌گوید: برای مثال در بسیاری از بیماران آلرژی یکی از عوامل مهم ایجاد‌کننده این توده‌های خوش‌خیم است. حال اگر پولیپ از بینی بیمار خارج شود اما عامل ایجادکننده بیماری همچنان باقی بماند به‌طور قطع بیمار با عود مجدد این توده مواجه خواهد شد.

 این عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی در پایان تأکید کرد: برخی از بیماران تمایل دارند همزمان با انجام جراحی زیبایی بینی یا اصلاح انحراف بینی، نسبت به برداشتن پولیپ‌های موجود در بینی اقدام کنند اما نگران عوارض احتمالی جراحی‌های همزمان هستند. در اینجا باید به این دسته از بیماران بگویم که جراحی همزمان زیبایی بینی یا انحراف بینی با حذف پولیپ برای بیمار مشکلی ایجاد نمی‌کند.

پرستو رفیعی