صوت و فیلم گزارش تصویری کاریکاتور
پنجشنبه ۰۹ فروردین ۱۴۰۳
sarpoosh
نبض اقتصاد > نوبل اقتصاد

نوبل اقتصاد

نوبل اقتصاد

نوبل اقتصاد

جایزه یادبود نوبل در اقتصاد هر ساله توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد به محققان در زمینه اقتصاد اعطا می‌شود. این یکی از پنج جایزه نوبل است که در سال ۱۸۹۵ توسط آلفرد نوبل برای مشارکت‌های برجسته در زمینه‌های فیزیک، شیمی، ادبیات، صلح و فیزیولوژی یا پزشکی اهدا می‌شود. البته جایزه نوبل اقتصاد، جایزه‌ای است که به یاد آلفرد نوبل توسط بانک مرکزی سوئد به اقتصاددانان اعطا شده و به بیان دقیق و رسمی جزء جوایز نوبل محسوب نمی‌شود. این جایزه توسط بنیاد نوبل اداره می‌شود و توسط یک کمیته که متشکل از پنج عضو منتخب آکادمی علوم سلطنتی سوئد هستند به برندگان اعطا می‌شود. این جایزه از سال ۱۹۶۸ هر ساله به محققان در زمینه اقتصاد اعطا می‌شود. برای نخستین بار این جایزه در سال ۱۹۶۹ به یان تینبرگن از هلند و راگنار فریش از نروژ اهدا شد.

 

هر جایزه شامل یک مدال، یک دیپلم افتخار و جایزه نقدی است که در طول سال‌های مختلف مقدار آن متفاوت بوده‌است. در سال ۱۹۶۹، مقدار جایزهیان تینبرگن و رنجر فریچ به‌طور مشترک، ۳۷۵٫۰۰۰ کرون بود که ارزشی برابر با ۲،۸۷۱،۰۴۱ کرون در دسامبر ۲۰۰۷ است. این جایزه در سالانه استکهلم در تاریخ ۱۰ دسامبر برابر با سالگرد مرگ نوبل به برندگان اهدا می‌شود.

 

۴۶ جایزهٔ نوبل تا سال ۲۰۱۴ به ۷۵ نفر داده شده‌است. تا سال ۲۰۰۷، نُه جایزه در زمینه اقتصاد کلان بوده، بیش از هر زمینهٔ دیگری در اقتصاد همچنین ۲۸ نفر از برندگان به دانشگاه شیکاگو وابسته بوده‌اند.

 

گفتنی است «ریچارد تیلر» (Richard Thaler) به خاطر تلاش هایش در حوزه «اقتصاد رفتاری» به عنوان برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال ۲۰۱۷ اعلام شد.

 

او در سال ۲۰۰۸ «نظریه القایی» (Nudge Theory) را معرفی کرد و نشان داد که با ایجاد تغییرات جزئی و خفیف در سیاست های دولت، می تواند مردم را در درازمدت به سمت منافعشان هدایت کرد.

 

یکی دیگر از اقدامات ارزشمند تیلر، شناسایی و تفسیر مفهوم «حسابداری ذهنی» (Mental Accounting) است که بیان می کند افراد به صورت ذهنی بودجه خاصی را به هر کدام از سرفصل های هزینه ای خود اختصاص می دهند، هرچند شاید این روش در عمل چندان بهینه نباشد. سال گذشته او «برگزیت» (خروج انگلستان از اتحادیه اروپا) را نمونه بارزی از تصمیم گیری تعداد زیادی از شهروندان بر مبنای احساس و نه بر اساس منافع اقتصادی نامید.

 

آخرین باری که جایزه نوبل اقتصاد (یا به بیان دقیق تر، جایزه یادبود نوبل در علوم اقتصادی) به دانشمندی در حوزه اقتصاد رفتاری رسید، به سال ۲۰۰۲ و «دنیل کانمن» بر می گردد که همکاری نزدیکی با تیلر داشت.

 

کمیته نوبل در بیانیه رسمی خود اظهار داشت ریچارد تیلر، پلی ارزشمند را بین علوم اقتصادی و آنالیزهای روانشناختی در فرایند تصمیم گیری افراد برقرار ساخته است. این کمیته افزود:

 

«یافته های تجربی تیلر و بینش نظری او، توانست حوزه ای نوین و رو به رشد را در اقتصاد رفتاری خلق نماید که تأثیر شگرفی بر ابعاد مختلف تحقیقات اقتصادی و سیاست های وابسته به آن دارد.»

 

 

سایر مطالب درباره نوبل اقتصاد

  • کلودیا گلدن,استاد دانشگاه هاروارد برنده جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۳

    استاد دانشگاه هاروارد برنده جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۳ شد

    جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۳ به خانم کلودیا گلدن، استاد اقتصاد دانشگاه هاروارد رسید. به گزارش شفقنا، خانم گلدن در سال ۱۹۹۰ به نخستین زنی تبدیل شد که در بخش اقتصاد دانشگاه هاروارد به استخدام دائم درآمد. او بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴ رئيس انجمن اقتصادی آمریکا بود. او که متولد...

  • تصاویر اهدای جوایز برندگان نوبل ٢٠٢٢,عکس های مراسم نوبل سال ٢٠٢٢,تصاویر مراسم نوبل ٢٠٢٢

    تصاویر/ اهدای جوایز برندگان نوبل ٢٠٢٢

     طی مراسمی در استکهلم جوایز نوبل اهدا شد و علاوه بر برندگان جوایز نوبل سال ۲۰۲۲، برندگان جوایز نوبل سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ که به دلیل شیوع کرونا مراسم اهدای جوایز آنلاین بود، نیز حضور پیدا کردند. مراسم اهدای جایزه نوبل روز شنبه در پایتخت سوئد برگزار شد. دهم دسامبر، صد و بیست و ششمین...

  • جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۲,بن برنانکی

    جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۲ به بن برنانکی، رئیس سابق بانک مرکزی و دو اقتصاددان آمریکایی اعطاء شد

    جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۲ میلادی روز دوشنبه ۱۰ اکتبر به بن برنانکی، رئیس سابق بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) و دو هموطن او «داگلاس دایموند» و «فیلیپ دیبویگ» به دلیل تحقیقاتشان در زمینه بانک‌ها و بحران‌های مالی اهدا شد. هیئت داوران نوبل اعلام کرد که این سه نفر «به طور قابل‌...

  • نوبل اقتصاد,برندگان نوبل اقتصاد

    برندگان نوبل اقتصاد معرفی شدند

    نوبل اقتصاد سال ۲۰۲۱ به ۳ اقتصاددان به نام‌های دیوید کارد، جاشا انگریست و گایدو ایمبنس رسید. به گزارش فارس، جایزه علوم اقتصادی نوبل ساعاتی پیش به ۳ اقتصاددان به نام‌های دیوید کارد، برای «‌به دلیل مشارکت تجربی وی در اقتصاد کار‌» از دانشگاه کالیفرنیا، جاشا انگریست و گایدو...

  • پاول آر میلگروم و رابرت بی ویلسون,اخبار اقتصادی,خبرهای اقتصادی,اقتصاد جهان

    برندگان جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۰ معرفی شدند/ آمریکایی‌ها، نوبل اقتصاد را هم از آن خود کردند

    آکادمی سوئد روز دوشنبه، ۲۱ مهر، دو اقتصاددان آمریکایی را به عنوان برندگان جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۰ معرفی کرد. «پاول آر میلگروم» و «رابرت بی ویلسون»، دو اقتصاددان آمریکایی، برنده نوبل اقتصاد ۲۰۲۰ شدند. آکادمی سوئد اعلام کرد که این دو اقتصاددان آمریکایی به دلیل «پیشرفت در...

  • برندگان نوبل اقتصاد 2019,اخبار اقتصادی,خبرهای اقتصادی,اقتصاد جهان

    برندگان نوبل اقتصاد چطور زندگی مردم را متحول کرده‌اند؟  

    تهسه اقتصاددانی که دو روز پیش به جایزه نوبل رسیدند، با مطالعات تجربی خود از طریق روش آزمایشگاهی، تاثیرات جدی روی زندگی مردم به خصوص در حوزه آموزش و سلامت داشته‌اند. تنها در یک مورد، آن‌ها زندگی ۵ میلیون دانش‌آموز هندی را از طریق تحصیل درمانی متحول کرده‌اند. «بسیار مهم...

  • جایزه نوبل اقتصادی 2019,اخبار اقتصادی,خبرهای اقتصادی,اقتصاد جهان

    نوبل اقتصادی ۲۰۱۹ به سه اقتصاددان رسید

    جایزه علوم اقتصادی نوبل دقایقی پیش به ۳ اقتصاددان به نام های آبحجیت بانرجی از هند، استر دوفلو از فرانسه و میشائیل کرمر از آمریکا برای «دستاورد تجربی آنها در کم کردن فقر جهانی» اعطا شد. آبحجیت بانرجی متولد ۲۱ فوریه ۱۹۶۱ در بمبئی در هند است که اکنون در موسسه فناوری...

  • نوبل اقتصادی 2019,اخبار اقتصادی,خبرهای اقتصادی,اقتصاد جهان

    گمانه‌زنی از نوبلیست ۲۰۱۹ اقتصاد

    نشریه «بلومبرگ» ۵ نامزد را برای نوبل اقتصادی امسال معرفی کرده است. اندیشه نئوکینزین‌ یکی از گزینه‌هاست که از سال ۲۰۱۱ تاکنون هیچ اقتصاددانی از این مکتب نوبلیست نشده است. گزینه بعدی، «کلودیا گلدین»، اقتصاددان برجسته دانشگاه هاروارد است که درخصوص ظهور نابرابری در اقتصاد...

  • رابرت فوگل,بنیانگذار اقتصاد نونهادگرا,اقتصاددان آمریکایی

    رابرت فوگل، اقتصاددان نونهادگرا

    رابرت فوگل ( ۱ ژوئیه، ۱۹۲۶ - ۱۱ ژوئن، ۲۰۱۳) اقتصاددان آمریکایی بود که در سال ۱۹۹۳ میلادی به همراه «داگلاس نورث» موفق به اخذ جایزه نوبل اقتصاد شد. آکادمی نوبل این جایزه را «به‌دلیل مطالعات جامع این دو دانشمند در مورد تاریخ اقتصاد با به‌کارگیری نظریه‌های اقتصادی و روش‌های...