صوت و فیلم گزارش تصویری کاریکاتور
شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳
sarpoosh
نگارخانه > تیتراژ

تیتراژ

تیتراژ

 

تیتراژ واژه فرانسوی و فرم نمایشی –تجسمی است که در آغاز و پایان فیلم‌ها قرار می‌گیرد. حضور ۳ عنصر گرافیک، حرکت و صدا. با محوریت موضوع خاص برای تیتراژ لازم و ضروری است. حرکت و صدا به جنبه‌های نمایشی تیتراژ مربوط می‌شود و طراحی گرافیک، شرط لازم تجسمی بودن آن.

 

دیدگاه‌های متفاوتی دربارهٔ تیتراژ وجود دارد؛ یک دیدگاه آن را فقط شناسنامه فیلم یا برنامه می‌داند. دیدگاه دیگر، تیتراژ را زنگ اعلام شروع فیلم در نظر می‌گیرد و دیدگاه سوم، تیتراژ را فرصتی برای فضاسازی ذهنی تماشاگر تلقی می‌کند. این سه دیدگاه به مرور زمان و با معرفی قابلیت‌های جدید تیتراژ، مطرح شد.

 

اولی‌ها معتقدند فیلم نیز مانند هر اثر دیگر، شناسنامه‌ای دارد که دست‌اندرکاران و عوامل تولید را معرفی می‌کند و این اطلاع‌رسانی بر عهده تیتراژ است. تماشاگر فیلم حق دارد بداند سناریست، کارگردان، فیلمبردار و… فیلمی که مشاهده می‌کند، چه کسانی هستند. بعضاً هم، نوع برداشتی که از سکانس‌های مختلف فیلم دارند، متأثر از پیش زمینه‌ای است که از این افراد و عوامل، در ذهن دارند. ره زعم این دیدگاه ضروری است که تمام افرادی که در تولید فنی و هنری فیلم یا برنامه نقشی داشته‌اند، معرفی شوند.

 

دیدگاه دوم با تأکید بر اینکه تیتراژ، زنگ اعلام شروع فیلم است، می‌خواهد فرصتی را در اختیار تماشاگر و بینده قرار دهد تا آماده دیدن فیلم شود. مطابق این دیدگاه، دیگر نیاز نیست تیتراژ تلاش کند تا تماشاگر را جلب و جذب کند، زیرا این‌طور فرض شده که مخاطب، فیلم را انتخاب کرده و فقط نیازمند فرصتی است تا خود را در موقعیت تماشاگر قرار دهد.

 

دیدگاه سوم نیز با در نظر داشتن اینکه یک فرم نمایشی است، بنابر این فضاسازی نمایشی داستان و پرداخت سینمایی یا تلویزیونی آن را هدف قرار می‌دهد. بدین معنا، تماشاگر فیلم می‌خواهد بداند با چه ژانری از سینما روبروست؟ آیا یک فیلم ملودرام خانوادگی را خواهد دید، یک فیلم پلیسی یا یک فیلم کاملاً هنری؟

 

این فضاسازی هم به لحاظ فرم و هم از نظر محتوا، برای مخاطب و تماشاگر دارای اهمیت خاصی است. البته باید در نظر داشت که این سه دیدگاه، سه کاربرد تیتراژ را شامل می‌شود و هر کدام، بسته به کارکردی که از تیتراژ انتظار دارد، ن را مهم‌تر می‌داند.

 

کارکرد تیتراژ تا حدودی شبیه جلد کتاب است. آنگونه که در جلد کتاب با انتخاب عناصر، فرم‌ها و چینش آنها تلاش می‌شود، مخاطب کتاب در جریان موضوع ان قرار گیرد و مخاطب در کوتاه‌ترین زمان ممکن بتواند کتاب مورد نظرش را بیابد. معمولاً با تمرکز در مقابل ویترین کتابفروشی و در یک نگاه کلی و گذرا، از شکل و فضای طراحی جلد، موضوع کتاب به راحتی می‌توان حدس زد.

 

تیتراژ مانند جلد کتاب، هم فضاسازی می‌کند و هم اطلاع‌رسانی. همان‌طور که در جلد کتاب، عناوینی چون نام کتاب، نام نویسنده، مترجم و… اطلاعات اصلی کتاب را منتقل می‌کند، در تیتراژ هم عناوینی چون نام فیلم، کارگردان، مونتور و… به عنوان اطلاعات اولیه در اختیار تماشاگر قرار می‌گیرد. علاوه بر این، هم در جلد کتاب و هم در تیتراژ، قصد فضاسازی نیز داریم تا مخاطب بتواند به راحتی گونه و مضمون کلی فیلم یا کتاب را بداند. این فضاسازی مشروط بر این است که انتهای داستان فیلم یا کتاب، لو نرود.

 

اصل هم همین است که فضاسازی‌ها، نتیجه نهایی را مشخص نکنند و نبایستی تمایل تماشاگر به دیدن فیلم یا خواندن کتاب، در اثر تماشای جلد یا تیتراژ، کاهش یابد چرا که خواندن کتاب با تماشای فیلمی که آخر داستانش را می‌دانیم، لطفی نخواهد داشت!

 

سایر مطالب درباره تیتراژ

  • اخبار صدا وسیما,خبرهای صدا وسیما,رادیو و تلویزیون,سریال زیرپای مادر

    علی زند وکیلی خواننده تیتراژ سریال رمضانی شد

    علی زندوکیلی خواننده تیتراژ سريال «زير پاى مادر» به کارگردانی توفیقی، تهیه کنندگی تقوایی و نویسندگی سعید نعمت اله شد. مجموعه تلویزیونی«زیر پای مادر» به کارگردانی بهرنگ توفیقی، نویسندگی سعید نعمت اله و تهیه کنندگی زینب تقوایی در شب های ماه مبارک رمضان از شبکه یک سیما به روی...

  • اخبار صدا وسیما,خبرهای صدا وسیما,رادیو و تلویزیون,فرزاد فرزین

    از ماجرای ساخت تیتراژ «ماه عسل» تا تعجب مردم از حضور خواننده پاپ در باشگاه

    فرزاد فرزین باحضور در برنامه «خندوانه» از فعالیت‌های روزانه‌اش گفت و درباره نحوه خواندن تیتراژ برنامه «ماه عسل» توضیح داد. به گزارش خبرآنلاین، فرزاد فرزین، خواننده پاپ، شامگاه دوشنبه هفتم فروردین، مهمان برنامه «خندوانه» بود.   او در ابتدای برنامه درباره فعالیت‌هایی...

  • اخبار صدا وسیما,خبرهای صدا وسیما,رادیو و تلویزیون,پویا بیاتی

    انتقاد تند خواننده پاپ از همکارانش/ خسته نشدید اینهمه تیتراژ خواندید؟

    پویا بیاتی خواننده موسیقی پاپ که شب گذشته مهمان برنامه «دورهمی» بود در بخشی از صحبت‌هایش از انحصاری بودن تیتراژ خواندن در تلویزیون انتقاد کرد. به گزارش خبرآنلاین، پویا بیاتی، خواننده جوان موسیقی پاپ که شامگاه شنبه ۹ اردیبهشت ماه مهمان برنامه «دورهمی» با اجرای مهران مدیری...