پنجشنبه ۰۹ فروردین ۱۴۰۳
۱۷:۳۱ - ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶ کد خبر: ۹۶۰۲۰۲۲۷۳
انتخابات ریاست جمهوری

توافق بزرگ در گروی قناعت سياسی

اخبار انتخابات,خبرهای انتخابات,انتخابات ریاست جمهوری,اصولگرایان و اصلاح طلبان

درست يك سال پيش بود كه تئوريسين مشهور اصلاحات براي اصلاح قانون انتخابات پيشنهادي را ارايه كرد كه نه فقط تاييد هم جناحي هاي خود را در پي داشت بلكه برخي چهره هاي نام آشنا و نسبتا شاخص اردوگاه رقيب نيز به استقبال اين پيشنهاد رفتند.

 

سعيد حجاريان سال گذشته طي گفت وگويي با روزنامه «اعتماد» به ارايه طرحي پرداخت كه انتخابات را به سمت حزبي شدن سوق مي داد. فرآيندي كه همه جناح هاي سياسي به اندازه پايگاه اجتماعي شان كرسي داشته باشند و در عين حال هيچ گروهي حذف نشود. وي همچنين از سوي ديگر تاكيد داشت از طريق سيستم حزبي بتوان سطح مجلس و نمايندگان را بالا برد. اين پيشنهاد درست در فضايي مطرح شد كه اصلاح طلبان با همه محدوديت ها توانسته بودند هر ٣٠ نفر ليست مورد نظر خود را به نمايندگي از پايتخت وارد پارلمان كنند و حتي در انتخابات مجلس خبرگان رهبري نيز با همه حساسيت ها و تنگناهايي كه در آن ناحيه وجود داشت به موفقيت خيره كننده اي دست يابند.

 

بنابراين پيشنهاد حجاريان نه در دوران عسرت اصلاح طلبان كه در دوران شوكت شان مطرح شد و از قضا مورد استقبال عقلاي قوم رقيب نيز قرار گرفت. رقيبي كه اگرچه هميشه كماكان از مواهب مناصب انتصابي برخوردار بوده و هست اما بي ترديد در كسب مناصب انتخابي چهار سالي مي شود كه در هر نوبت ركورددار بي توفيقي خود بوده است كه البته به بركت همين عارضه نوعي فروتني ناشي از عقلانيت را دست كم در برخي جريان ها و چهره هاي شناخته شده ترشان فراهم آورده است. به واسطه همين عقلانيت سياسي بود كه بعد از گفت وگوي «اعتماد» با حجاريان، محمدرضا باهنر – كه بعضا او را لابيست مشهور اصولگرا مي نامند - نيز طي گفت وگويي با همين روزنامه تصريح كرد: «تيتر بزنيد كه من با حجاريان موافقم.»

 

با اين همه نه پيشنهاد تئوريسين اصلاحات و نه استقبال لابيست اصولگرايان هيچ كدام نتوانست فرآيند حزبي كردن سياست در ايران را قدمي به جلو سوق دهد. گويي اين مساله هنوز در مراكز مهم تصميم گيري ضرورت چنداني به حساب نمي آيد. شايد هم آن را چندان در جهت حفظ اقتدار و استواري نظام تشخيص نمي دهند.

اين يادداشت درصدد آن است تا نشان دهد كه در شرايط كنوني جامعه سياسي ايران، به وجود آوردن ساز و كار حزبي از اساسي ترين ضرورت ها نه تنها براي بقاي جناح ها و گروه هاي مختلف بلكه پيش و بيش از آن براي حفظ و افزايش اقتدار و استواري اصل نظام سياسي است. دلايلي كه بر اين ادعا مترتب است را مي توان به صورت ذيل صورتبندي كرد:

    

 ضرورت احزاب و دلايل آن

  رشد آگاهي سياسي: امروز آگاهي سياسي در جامعه ما رونقي بيش از پيش يافته است. اين رونق علاوه بر متغيرهايي كه هرازگاهي در فواصل مختلف زماني عرصه سياسي را جذاب مي كند، تا ميزان قابل توجهي ناشي از گسترش شبكه هاي مجازي و اينترنتي است. رشد آگاهي هاي سياسي اگر در چارچوب مشخصي تحديد و ساماندهي نشود مي تواند تهديدي براي استواري يك نظام سياسي به شمار آيد. در واقع توسعه آگاهي سياسي اگرچه رشد اجتماعي را در پي دارد اما از سوي ديگر اگر براي اين رشد، بستر مناسبي در نظر گرفته نشود ممكن است در درازمدت قوام نظام سياسي را با چالش رو به رو كند. به حداقل رساندن احتمال وقوع نااستواري سياسي كه از رهگذر گسترش آگاهي و مداخله سياسي پديد مي آيد، به ايجاد نهادهاي سياسي نوين، يعني احزاب سياسي در نخستين مراحل فرآيند نوسازي نياز دارد.

 

  رشد مشاركت سياسي: افزايش مشاركت سياسي تا وقتي كه تنها جنبه عددي داشته باشد طبيعي است كه مي تواند بيانگر قدرت نظام سياسي و مشروعيت آن به شمار آيد. اما به محض اينكه در اذهان اين تصور را ايجاد كند كه از اين رهگذر قرار است اراده اي به حاكميت تحميل شود نتيجه آن عكس مي شود. در واقع مشاركت سياسي در اين نگاه مي تواند از يك فرصت بالقوه به نوعي تهديد بالفعل تبديل شود. اما براي خنثي كردن اين تهديد چه بايد كرد؟ آيا با عقل سياسي جور درمي آيد كه براي دفع اين ضرر، نظام سياسي اقدام به محدود كردن زمينه مشاركت آحاد جامعه در سياست كند؟ در اين صورت نقض غرض مي شود و نظام سياسي بايد لقاي مشروعيت مردمي را به بقاي استواري خود ببخشد. اما در غير اينصورت نوسازي سياسي اقدامي به غايت مهم و اجتناب ناپذير است.

 

منظور ما اينجا از «نوسازي سياسي» حركت از جامعه سنتي به جامعه نوين است – در واقع همان چيزي است كه ساموئل هانتينگتون از آن مراد مي كند- كه بنيادي ترين جنبه آن، مشاركت سياسي مردم در سطوح كلان مديريتي و اجرايي و دخالت گروه هاي اجتماعي سراسر جامعه در سياست و ساخته و پرداخته شدن نهادهاي سياسي نوين براي سازمان دادن به اين مشاركت است. احزاب، مشاركت سياسي را سازمان مي دهند و از سوي ديگر نظام حزبي بر گسترش اين مشاركت تاثير مي گذارد. ضمن اينكه مشاركت سياسي بدون سازماندهي، بستر بي بديلي براي رشد پوپوليسم است: چنانچه هانگتينتون مي گويد: «اشتراك سياسي بدون سازماندهي به صورت جنبش هاي توده اي تباهي مي گيرد و سازمان فاقد اشتراك سياسي به سطح جرگه هاي شخصيت مدارانه نزول مي كند.»

 دگرگوني هاي اجتماعي و اقتصادي: دگرگوني هاي اجتماعي و اقتصادي خواه ناخواه رشته گروه بندي هاي اجتماعي و سياسي سنتي را سست مي سازند و وفاداري به مراجع اقتدار سنتي را تضعيف مي كنند. اين مساله در عصر اينترنت پر سرعت و با بروز و ظهور شبكه هاي اجتماعي متعدد و فضاي مجازي اي كه ديگر سيطره خود را بر همه جا و همه چيز گسترده است به شدت جوامع كنوني - و به ويژه جوامع در حال گذار - را تحت تاثير خود قرار داده است. در چنين وضعيتي تنها احزاب قوي هستند كه مي توانند جايگزين مناسبي براي مراجع اقتدار سنتي باشند. در واقع احزاب نيرومند در جوامعي كه نوسازي سياسي را در دستور كار خود قرار داده اند به شيرازه اي تبديل خواهند شد كه يك گروه اجتماعي را به گروهي ديگر پيوند مي دهد و بنياد تازه اي را براي وفاداري و هويت مردم ايجاد مي كند.

 

 تحولات اجتماعي باعث به وجود آمدن گروه هاي تازه اجتماعي مي شوند كه اگر جامعه سياسي مكانيسمي براي جذب اين گروه ها تدارك نبيند به تضعيف استواري سياسي نظام حاكم منجر خواهد شد. در واقع بي ساماني و نديده گرفتن گروه هاي تازه اجتماعي در سپهر سياسي جوامع، آنها را از بين نخواهد برد بلكه به تهديدي جدي براي نظم حاكم تبديل شان مي كند. براي مهار اين تهديد چاره اي نيست مگر اينكه در نظم موجود آنها پذيرفته شوند كه البته اين مساله نيازمند آماده سازي زيرساخت هاي لازم است. حضور احزاب بي ترديد از مهم ترين نهادهايي به شمار مي رود كه مي تواند به آماده سازي اين زيرساخت ها بينجامد. چنانچه در دهه ١٩٦٠، استواري سياسي مالزي كه رهبران سنتي اش گروه هاي قومي كشور را در يك چارچوب حزبي واحد يكپارچه ساخته بودند، از استواري سياسي تايلند بيشتر بود. زيرا در تايلند فقدان نسبي احزاب سياسي، جامعه سياسي را از مكانيسم هاي نهادي براي جذب گروه هاي تازه محروم كرده بود.

 

 بنابراين عمده ترين ابزار نهادي براي سازمان دادن گسترش اشتراك سياسي، احزاب سياسي و نظام حزبي اند. جامعه اي كه در مرحله به سر بردن در سطح به نسبت پايين مشاركت سياسي، احزاب سياسي متشكلي را پرورده باشد (مانند انگلستان، ايالات متحده و ژاپن) در مقايسه با آن جامعه اي كه احزابش در مراحل اخيرتر و طي فرآيند نوسازي سازمان يافته باشند، گسترش مشاركت سياسي آن به استواري سياسي اش كمتر لطمه مي زند.

     مسائلي كه نظام سياسي امريكا در زمينه جذب اقليت سياهپوست به درون نظام در دهه ١٩٦٠ دچارشان بود، با مسائلي كه بسياري از نظام هاي سياسي جوامع دستخوش نوسازي با آنها رو به رو بوده اند، چندان تفاوتي ندارند. تنها تفاوت شان اين بود كه نظام سياسي و احزاب امريكا گنجايش نهادي براي يك چنين ادغامي را از خود نشان داده اند. در صورتي كه ادغام اقوام كارن، تاميلي، كرد و زنگي در نظام سياسي برمه، سريلانكا، عراق و سودان از جذب سياهپوستان در نظام سياسي امريكا بسيار دشوارتر بوده است: زيرا نخبگان سياسي اين كشورها براي حل مسائل قومي شان يك چنين ابزارهاي توسعه يافته و نهادمندي را در اختيار نداشتند.

 

بحران اقتصادي

نسبت دادن بحران هاي اقتصادي به فقدان نظام حزبي شايد در نگاه اول اغراق آميز به نظر برسد اما با تدقيق بيشتر در آن مي توان پي به اهميت تحزب حتي در بحران هاي اقتصادي به ويژه در فساد و ركود برد. اگر مي بينيم ٦ سال است كه اقتصاد مقاومتي به اصلي ترين شعار نظام سياسي ما و عالي ترين سطوح آن در اقتصاد تبديل شده و با وجود عوض شدن دولت گره هاي اصلي از كار فروبسته آن باز نشده بي ترديد فقدان احزاب قوي اما مسوول از مهم ترين علل اين عارضه است. دولتي كه بدون عقبه حزبي قدرتمند و كارآمد بر مسند بنشيند براي اداره امور و پياده سازي ايده هاي خود فلج است. يك دولت بدون حزب، دولتي بدون ابزاري نهادي براي ايجاد دگرگوني هاي پايدار و جذب پيامدهاي آنها نيز به شمار مي آيد. قدرت چنين دولتي براي نوسازي سياسي، اقتصادي و اجتماعي بسيار محدود است. در صورتي كه رشد نظام حزبي – البته با التزام به قواعد آن - مي تواند به رشد اقتصادي منجر شود. چنانچه تقويت دولت مركزي و رشد سازمان حزبي در دهه ١٩٣٠، زمينه هاي لازم را براي ٣ برابر شدن توليد ناخالص ملي مكزيك در دهه ١٩٤٠ و ١٩٥٠ فراهم آورده بود.

    

تحزب و مسووليت پذيري

مضاف بر اين، دولتي كه با پشتوانه حزبي تشكيل شده باشد مسووليت پذيرتر خواهد بود چراكه اين دولت بيش و پيش از اينكه در برابر مردم و جامعه مسوول باشد در مقام پاسخگويي به حزب خود قرار دارد. علاوه بر آن مجموعه عملكردش نه به حساب فرد او بلكه به حساب تماميت حزبي نوشته مي شود كه وي به نمايندگي از آن در مسند قدرت قرار گرفته است. در چنين مكانيزمي حتي اگر فردي مانند ترامپ به قدرت برسد در پايان دوره اش جمهوريخواهان نمي توانند در مورد او از خودشان سلب مسووليت كنند و بگويند از ما نبوده است. اما از آن طرف در جامعه اي كه تحزب در آن نهادينه نشده و حتي به رسميت نيز شناخته نمي شود فردي به قدرت مي رسد و هشت سال دولت را در يد نه چندان با كفايتش در اختيار دارد و بعد كه كارنامه او و دولتش پيش روي جامعه قرار مي گيرد هيچ فرد يا گروهي از آنهايي كه با حمايت هاي بي شايبه وي در دو دوره انتخاباتي به كرسي قدرت نشاندنش حاضر نيستند مسووليت وي را قبول كنند. اما طنز ماجرا اينجاست كه همه همان گروه هايي كه خود را به پله هاي نردبان قدرت احمدي نژاد تبديل كردند اكنون در رد و طرد وي با يكديگر مسابقه گذاشته اند.

 

در صورتي كه اگر او در يك مكانيزم حزبي روي كار آمده بود قبل از اينكه شوراي محترم نگهبان راي به عدم احراز صلاحيت وي دهد، حزبي كه وي از آن برخاسته بود بايد در برابر جامعه در جايگاه پاسخگويي قرار مي گرفت.

    

مهم ترين دلايل مخالفان تحزب

دلايلي كه بر مضرات احزاب اقامه مي شود ناظر به فساد و ناكارآمدي است: چناچه گفته مي شود احزاب به فساد و عدم كارايي دستگاه دولتي دامن مي زنند: آنها جامعه را دچار تفرقه مي سازند و كشمكش هاي گروهي را بيشتر مي كنند. براي مثال ايوب خان (دومين رييس جمهور پاكستان طي سال هاي ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۹ ميلادي) معتقد بود «احزاب مردم را دچار تفرقه و سردرگمي مي كنند. احزاب نااستواري و ضعف سياسي به بار مي آورند و دولت را مستعد نفوذ قدرت هاي بيگانه مي سازند.» بنابر گفته او اگر به احزاب آزادي داده شود، دست كم يكي از آنها آلت دست «سيا» خواهد شد. اما برهان هايي كه بر ضد احزاب آورده مي شوند شرايط تاريخي به وجود آمدن آنها را در نخستين مراحل نوسازي سياسي افشا مي كند. اين انتقادها نه بر ضد احزاب بلكه بيشتر بر ضد احزاب ضعيف درست هستند. فساد، تفرقه اندازي، بي ثبات سازي و آماده ساختن كشور براي نفوذ بيگانگان، همگي ويژگي نظام هاي حزبي ضعيف اند و نه نظام هاي حزبي نيرومند.

 

اين ويژگي ها در واقع مختصات نظام هاي حزبي ضعيفي هستند كه عموما از نهادهاي استوار و كارآمد بي بهره اند. احزاب ممكن است انگيزه هايي را براي فساد فراهم آورند اما ساخته و پرداخته شدن يك حزب نيرومند يك مصلحت همگاني و نهادمند را جانشين مصالح پراكنده خصوصي مي سازد. احزاب در نخستين مراحل تحول شان به عنوان جناح ها و دسته بندي ها نمايان مي شوند و ظاهرا به كشمكش و عدم وحدت دامن مي زنند. اما چنانچه پيش تر هم اشاره شد همين كه به صورت احزاب نيرومند تحول مي يابند به شيرازه اي تبديل مي شوند كه يك گروه اجتماعي را به گروهي ديگر پيوند مي دهند و بنياد تازه اي را براي وفاداري و هويت مردم ايجاد مي كنند.

 

    

احزاب نيرومند، راه حل مقابله با مفاسد سياسي

بنابراين درست است كه احزاب سياسي ممكن است به ابزار قدرت هاي بيگانه تبديل شوند اما برعكس احزاب نيرومند مكانيسم هاي نهادي، دفاعي و پوششي نظام سياسي را در برابر بيگانگان فراهم مي آورند. به بيان دقيق تر معايبي كه به حزب نسبت داده مي شود برازنده سياست بي سازمان و از هم گسيخته جناح ها و جرگه هاي سياسي اند كه در زماني كه احزاب وجود ندارند يا بسيار ضعيف اند بر صحنه سياست تسلط دارند. حال اگر گفته شود بر اساس اين منطق تنها احزاب نيرومند هستند كه مي توانند در برابر فساد مقاومت كنند و احزاب ضعيف چنين توانايي را ندارند در پاسخ بايد گفت اين درست است اما در مورد احزاب ضعيف راه حل درست، سركوب يا تضعيف آنها نيست بلكه به وجود آوردن شرايطي براي رشد و تقويت آنهاست. بنابراين چاره اين درد را بايد در سازماندهي سياسي جست و در يك دولت دستخوش نوسازي، سازماندهي سياسي چيزي جز سازماندهي حزبي نيست.

     اما همينجا لازم به تاكيد است كه سازمان دهي حزبي به معناي تعدد احزاب نيست بلكه به عكس، مراد از آن برآمدن تعداد بسيار معدود اما قوي از احزابي است كه ريشه هاي محكمي در جامعه داشته باشند. چنانچه در انتخابات كشوري مانند ايالات متحده امريكا نهايتا شاهد رقابت دو حزب دموكرات و جمهوريخواه هستيم. بنابراين آنچه در رشد سياسي اهميت دارد نه تعداد احزاب بلكه قدرت و تطبيق پذيري نظام حزبي است. پيش شرط استواري سياسي، نظامي حزبي است كه بتواند نيروهاي اجتماعي نوين ناشي از نوسازي را به درون نظام جذب كند. اما چه كساني با احزاب مخالف اند و آنها را تضعيف مي كنند؟

    

تضعيف احزاب و نتيجه آن

 در نظام هاي سياسي پيشامدرن محافظه كاران از آن رو با احزاب مخالفند كه به درستي آن را به عنوان معارضه با ساختار اجتماعي موجود در نظر مي آورند. در غياب احزاب، رهبري سياسي جامعه از پايگاه شخصي در سلسله مراتب سنتي حكومت و جامعه برمي خيزد. در چنين ساختاري احزاب به مثابه بدعتي هستند كه ذاتا قدرت سياسي نخبگان مبتني بر وراثت، منزلت اجتماعي يا مالكين زمين را تهديد مي كنند. تنها راه حلي كه براي مهار احزاب پيش روي نيروهاي محافظه كار قرار دارد نيز چيزي جز تضعيف نيست. تضعيف احزاب معمولا با كوشش هايي در جهت پايين آوردن سطح آگاهي و فعاليت هاي سياسي مردم همراه بوده است. براي نمونه در اسپانيا، حزب فالانژ - كه يك حزب فاشيستي بود - براي بسيج و پشتيباني سازماني مردم بر ضد شورشيان در سال هاي پس از جنگ داخلي، ابزار سودمندي بود ولي به هر روي از آنجا كه رژيم فرانكو (فرانسيسكو فرانكو، سياستمدار و نظامي اهل اسپانيا و ديكتاتور اين كشور بود. او پس از جنگ داخلي اسپانيا، از سال ۱۹۳۹ تا هنگام مرگش در سال ۱۹۷۵ بر اسپانيا حكومت مي كرد) بيشتر خواستار انفعال سياسي مردم بود تا اشتراك سياسي آنها، حزب فالانژ پس از چندي اهميت خود را تا اندازه زيادي از دست داد. اما همان طور كه تاريخ نشان مي دهد چاره كار نه در تلاش براي پايين آورن سطح آگاهي سياسي جامعه است و نه به تبع آن كاهش مشاركت مردم در سياست چراكه اين سياست ها بر فرض كه ضمانت اجرايي داشته باشند اما باز هم نمي توانند تضميني براي استواري نظام سياسي باشند: جوامع سياسي كه در سطوح پايين اشتراك و نهادمندي سياسي تعادل خوبي دارند، در آينده ممكن است دچار نااستواري شوند: مگر آنكه رشد نهادهاي سياسي – كه از جمله مهم ترين آنها احزاب است- همگام با گسترش دامنه مشاركت سياسي تحقق يابد.

    

 وضعيت ما و مساله تحزب

به نظر مي رسد در جامعه امروز ما انگيزه براي مشاركت سياسي بيشتر بالا رفته است و بيش از آن شاهد افزايش آگاهي سياسي در سطوح مختلف اجتماعي هستيم. اين دو مولفه هر كدام مي توانند فرصت هاي به غايت قابل توجهي براي رشد سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي هر كشور باشند مشروط به اينكه در يك نظام سياسي به درستي سامان دهي شوند. براي اين سامان دهي بايد قبل از هر چيز زمينه آن وجود داشته باشد و اين زمينه جز از طريق به روز رساني نهادها و ساز و كارهاي حاكم بر آن نظام سياسي ميسر نيست. ساز و كاري كه لازم است در آن نقش تعيين كننده اي براي احزاب – به عنوان مهم ترين ابزار براي سر و سامان دادن به نظام سياسي- ديده شود.

     اين ضرورت را سال ها است كه اصلاح طلبان احساس كرده اند و چندي است مورد توجه كساني كه از آنها به عقلاي قوم در ميان اصولگرايان تعبير مي شود، قرار گرفته است اما اين كافي نبوده و نيست. توافق باهنر با حجاريان وقتي مي تواند به نتيجه برسد كه همراهي هر دو جناح را با تمام اختلافات شان بر سر اين موضوع محقق كند. لازمه اين توافق بزرگ اين است كه هر دو جناح توامان به اين نتيجه برسند كه به صرفه ترين راه براي كنش سياسي عرضه مستقيم خود به جامعه است و قضاوت نهايي را بايد در آراي آحاد آن بدانند. به نظر مي رسد شكست بزرگ اصولگرايان در سه انتخابات گذشته (انتخابات رياست جمهوري ٩٢، مجلس شوراي اسلامي و مجلس خبرگان رهبري ٩٤) هنوز نتوانسته آنها را به قناعت در سياست و تنها بسنده كردن به آراي عمومي ترغيب كند. به نظر مي رسد آنها تا رسيدن به اين نقطه راه نه چندان كوتاهي در پيش دارند. شايد نتيجه انتخابات رياست جمهوري پيش رو در رسيدن آنها به اين درك موثر باشد.

 

 

 

 

 

etemaad.ir
  • 17
  • 5
۵۰%
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
علی نصیریان بیوگرافی علی نصیریان؛ پیشکسوت صنعت بازیگری ایران

تاریخ تولد: ۱۵ بهمن ۱۳۱۳

محل تولد: تهران

حرفه: بازیگر، نویسنده و کارگردان

آغاز فعالیت: ۱۳۲۹ تاکنون

تحصیلات: دانش آموخته مدرسه تئاتر در رشته هنرپیشگی

ادامه
پاوان افسر بیوگرافی پاوان افسر بازیگر تازه کار سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: ۲۷ تیر ۱۳۶۳ 

محل تولد: تهران

حرفه: بازیگر 

آغاز فعالیت: ۱۳۹۲ تاکنون

تحصیلات: لیسانس رشته ی مدیریت بازرگانی

ادامه
امین پیل علی بیوگرافی امین پیل علی بازیکن تازه نفس فوتبال ایران

تاریخ تولد: ۱۷ دی ۱۳۸۱

محل تولد: گیلان

حرفه: فوتبالیست

پست: هافبک

تیم: تیم ملی فوتبال ایران

شماره پیراهن: ۱۵

ادامه
ابوطالب بن عبدالمطلب زندگینامه ابوطالب بن عبدالمطلب پدر امام علی (ع)

تاریخ تولد: ۳۵ پیش از عام‌الفیل

محل تولد: مکه

دیگر نام ها: عبدالمطلب، عبدالمناف، عمران

دلیل شهرت: رئیس قبیله بنی هاشم، پدر امام علی (ع)، عمو و حامی حضرت محمد (ص)

درگذشت: سال دهم بعثت

آرامگاه: مکه در گورستان ابوطالب

ادامه
رودریگو هرناندز بیوگرافی «رودریگو هرناندز»؛ ستاره ای فراتر از یک فوتبالیست | هوش و تفکر رمز موفقیت رودری

تاریخ تولد: ۲۲ ژوئن ۱۹۹۶

محل تولد: مادرید، اسپانیا

حرفه: فوتبالیست 

پست: هافبک دفاعی

باشگاه: منچسترسیتی

قد: ۱ متر ۹۱ سانتی متر

ادامه
موسی التماری بیوگرافی موسی التماری بازیکن فوتبال اردنی

تاریخ تولد: ۱۰ ژوئن ۱۹۹۷

محل تولد: امان، اردن

حرفه: فوتبالیست

باشگاه کنونی: باشگاه فوتبال مون‌پلیه فرانسه

پست: مهاجم

قد: ۱ متر ۷۶ سانتی متر

ادامه
اوسمار ویرا بیوگرافی اوسمار ویرا سرمربی تیم پرسپولیس

تاریخ تولد: ۳ ژوئیه ۱۹۷۵

محل تولد: ریو گرانده دو سول ، برزیل

حرفه: سرمربی تیم فوتبال

باشگاه کنونی: پرسپولیس

آغاز فعالیت: سال ۱۹۹۴

ادامه
اوستون ارونوف بیوگرافی اوستون ارونوف بازیکن فوتبال ازبکی در تیم های ایرانی

چکیده بیوگرافی اوستون ارونوف

نام کامل: اوستون رستم اوگلی اورونوف

تاریخ تولد: ۱۹ دسامبر ۲۰۰۰

محل تولد: نوایی، ازبکستان

حرفه: فوتبالیست

پست: هافبک تهاجمی

باشگاه کنونی: پرسپولیس

ادامه
اکرم عفیف بیوگرافی اکرم عفیف بازیکن برتر تیم ملی قطر

تاریخ تولد: ۱۸ نوامبر ۱۹۹۶

محل تولد: دوحه، قطر

حرفه: فوتبالیست

پست: وینگر

باشگاه کنونی: السد قطر

قد: ۱ متر ۷۶ سانتی متر

ادامه

مجلس

دولت

ویژه سرپوش