شرایط جدید فرزندخواندگی اعلام شد

درحال حاضر ۱۰ هزار  و ۲۰۰ کودک قابل واگذاری و فرزند خواندگی تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند که بر اساس قانون جدید فرزندخواندگی ، امکان واگذاری تمامی کودکان بد سرپرست و بی سرپرست وجود دارد.

به طور متوسط در کشور به ازای هر کودک ، ۱۰ تا ۱۱ خانواده دارای صلاحیت متقاضی فرزند خواندگی وجود دارد اما با توجه به اینکه بیشتر خانواده ها متقاضی دختران زیر دو سال هستند بنابراین مدتی که باید خانواده ها در لیست انتظار باقی بمانند زیاد شده است.

در همین راستا با معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی در مورد خدمات رسانی به کودکان تحت پوشش، فرزند خواندگی، ترخیص و حمایتهای بعد از ترخیص، کمکهای ماهیانه، مراکز رشد و... به گفتگو نشسته ایم که در ذیل می آید.

حبیب الله مسعودی فرید با اشاره به اینکه در مراکز تحت پوشش  بهزیستی بیش از ۱۰ هزار کودک تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند که بر اساس آمارهای موجود ۴۷ درصد این کودکان دخترند.

وی گفت: برای تمامی فرزندانمان در مراکز شبه خانواده علاوه بر توجه به رشد جسمانی و تغذیه آنها، در مورد مهارت های زندگی، توانمندسازی و آشنایی آنها با اموری که در آینده به دردشان می خورد، اطلاعات و آموزش های لازم به آنها ارائه می شود.

مسعودی فرید تصریح کرد: علاوه بر پسران، دختران نیز بعد از رسیدن به سن ۱۸ سالگی، می توانند در صورت مستقل بودن از بهزیستی جدا شوند که البته کارشناسان و مشاوران سازمان چندین سال بعد از ترخیص نیز نظارت کافی به آنها خواهند داشت.

پرداخت کمک هزینه "امداد یارانه "به کودکان

وی از پرداخت شهریه فرزندان دانشجو خبر داد و گفت: دختران و پسرانی که در دانشگاه دولتی پذیرفته می شوند، کمک هزینه تحصیلی به آنها داده می شود و شهریه دانشگاه آزاد و غیردولتی سایر کودکان نیز پرداخت می شود.

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی در مورد مشوق هایی که هر ماه به کودکان ارائه می شود، گفت: هزینه ای تحت عنوان امدادیارانه ماهیانه ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان برای هر کودک تحت پوشش در نظر گرفته شده و به مراکز پرداخت می شود.هزینه ای تحت عنوان امدادیارانه ماهیانه ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان برای هر کودک تحت پوشش در نظر گرفته شده و به مراکز پرداخت می شود

به گفته مسعودی فرید، البته برای برخی از کودکان که در خانواده های امین موقت هستند، امدادیارانه به سرپرست خانواده داده می شود.

وی در مورد روند طولانی فرزندخواندگی گفت: با توجه به اینکه درخواست خانواده ها بیشتر برای پذیرش دختران زیر دو سال است، به همین دلیل در برخی موارد روند واگذاری طولانی می شود اما هنگامی که خانواده ها فرزندان بالای ۵ یا ۶ سال بخواهند، روند واگذاری شاید به کمتر از یک ماه نیز برسد. 

شرایط واگذاری فرزند به خانواده ها

مسعودی فرید تصریح کرد: پس از اینکه قاضی حکم واگذاری فرزند را صادر کرد، کودک به مدت ۶ ماه آزمایشی نزد والدین می رود و در صورتی که پذیرش و ارتباط از هر دو طرف صورت گیرد و مشکلی ایجاد نشود، حکم دائمی از سوی قاضی صادر می شود. در برخی موارد نیز به دلایل مختلف کودک مجددا به بهزیستی برگردانده می شود که در این صورت بعضی از کودکان دچار افسردگی یا بی قراری می شوند به همین دلیل است که روند واگذاری کمی طولانی است تا این گونه مشکلات رخ ندهد.

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی افزود: در این مدت نیز مشاوران همراه با خانواده حضور دارند تا از مشکلاتی که شاید برای کودک ایجاد شود، جلوگیری کنند.

وی گفت: بر اساس قانون جدید فرزندخواندگی، اموال و دارایی های خانواده متقاضی بررسی می شود و با توجه به شرایط خانواده، قاضی حکم می دهد که چه اموالی به فرزندخوانده برسد اما در قانون قدیم درصدی از اموال به اسم کودک می شد که این در قانون جدید حذف شده و به قاضی سپرده شده است.

به گفته فرید، بر اساس قانون، فرزندخوانده ارث نمی برد که البته ما با این موضوع مخالف هستیم، چرا که کودکی که سال ها همانند فرزند اصلی والدین در خانواده بزرگ می شود، بعد از فوت والدین، فرزندان اصلی ارث می برند اما فرزندخوانده خیر، در این صورت کودک هیچ سهمی ندارد و مجددا به نقطه صفر می رسد و به بهزیستی مراجعه می کند، بنابراین ما می خواهیم این قانون اصلاح شود.

این مسئول تاکید کرد: بررسی شرایط اقتصادی خانواده، نداشتن سوءسابقه، دارا بودن سلامت روان، وضعیت اجتماعی مناسب از جمله مواردی است که برای پذیرش فرزند لازم استبررسی شرایط اقتصادی خانواده، نداشتن سوءسابقه، دارا بودن سلامت روان، وضعیت اجتماعی مناسب از جمله مواردی است که برای پذیرش فرزند لازم است. ما نمی گذاریم حق کودکان بهزیستی پایمال شود و باید سهمی از دارایی والدین برای آنها در نظر گرفته شود.

واگذاری فرزند به ایرانیان خارج از کشور

وی در مورد واگذاری فرزند به ایرانیان خارج از کشور گفت: در قانون جدید علاوه بر دختران مجرد، ایرانیان خارج از کشور نیز می توانند در صورت داشتن شرایط لازم با مراجعه به بهزیستی کودکی را تحت سرپرستی خود بگیرند و بر اساس آمارهای موجود تاکنون ۱۳۰ فرزند به دختران مجرد بالای ۳۵ سال واگذار شده است.  ایرانیان خارج از کشور با مراجعه به کنسولگری ها، فرم های مربوطه را پر می کنند و مددکاران آنجا شرایط خانواده ها را بررسی و در نهایت گزارش مددکاری به بهزیستی ایران اعلام می شود و تاکنون این قانون با استقبال خوبی مواجه بوده است.

وی در مورد درج نام پدر و مادر اصلی فرزند در شناسنامه گفت: بر اساس قانون، در اسناد سجلی باید فرزندخواندگی کودک ثبت شود و بحث ما این بود که اطلاعات کودک در شناسنامه درج نشود تا در روحیه او تأثیر بدی نگذارد، به همین دلیل پس از مذاکرات لازم با ثبت احوال، قرار بر این شده که در خود ثبت احوال، فرزندخواندگی ثبت شود اما در شناسنامه فقط به ثبت یک کد اکتفا شده است. در گذشته افرادی که بچه دار نمی شدند فقط می توانستند کودکی را به فرزندخواندگی بپذیرند اما هم اکنون سه گروه می توانند کودکی را به سرپرستی بگیرند، اول: آنهایی که بچه دار نمی شوند، دسته دوم: دختران مجرد و سومین گروه نیز شامل افرادی است که بچه دارند اما دلشان می خواهد کودکی را به سرپرستی بگیرند.

شرایط ترخیص از مراکز بهزیستی

وی در مورد ترخیص فرزندان از بهزیستی گفت: پسران پس از رسیدن به سن ۱۸ سالگی و رفتن به سربازی و یافتن شغل از بهزیستی ترخیص می شوند و ما وام بلاعوض و کمک هزینه ای به آنها پرداخت می کنیم که این کمک هزینه شامل همان مبلغی است که ماهانه به حساب فرزندان ریخته شده و یکجا بعد از ترخیص پرداخت می کنیم تا کمک حالشان شود. همچنین برای اشتغال کودکان در جهت توانمندسازی و ایجاد شغلی مناسب برای کودکان اقدام می کنیم و در همین راستا مراکز رشد در استان های مختلف ایجاد شده، البته ترخیص کودکان بر اساس اجبار انجام نمی شود اما در مجموع بیشتر پسران بعد از رسیدن به سن ۱۸ سالگی ترخیص می شوند اما برای دختران این گونه نیست و می توانند پس از این سن نیز مجددا در مراکز باقی بمانند.

معاون امور اجتماعی بهزیستی تاکید کرد: طرحی ارائه کرده ایم تا چند نفر از پسران و یا دخترانی که به سن ترخیص رسیده اند با هم یکجا زندگی کنند و ما هزینه اقامت آنها را تأمین کنیم. این مراکز به مراکز آماده سازی معروف است و در این مراکز قبل از اینکه وارد جامعه شوند، برای زندگی کردن آماده می شوند. 

روند مستقل شدن کودکان بهزیستی

معاون امور اجتماعی بهزیستی به راه اندازی پانسیونی برای کودکان اشاره کرد و گفت: اگر بتوانیم برای فرزندان بعد از رسیدن به سن ترخیص خانه هایی مانند پانسیون ایجاد کنیم تا این کودکان روزها مشغول کار و شب ها در این خانه ها زندگی کنند، در این صورت هم به مستقل شدن آنها کمک می کنیم، هم زیر نظر خودمان هستند و مشکلی برایشان ایجاد نخواهد شد.

مسعودی فرید بیان کرد: بعد از ترخیص، علاوه بر حمایت های روحی و روانی، حمایت مالی نیز از این افراد انجام می شود و در استان های مختلف طرح پانسیون را با کمک خیرین ایجاد کرده ایم که امیدواریم بتوانیم خیرین بیشتری را به این سمت سوق دهیم و در این راستا هم نیاز به منابع دولتی و هم کمک نهادها، خیرین و تشکل های غیردولتی داریم.