فاجعه تلفات جاده‌ای نوروز ۱۴۰۲ / پراید؛ماشین کشتار خودروسازی سایپا در جاده ها

به گزارش فرازدیلی، تعطیلات نوروز بار دیگر فرا رسیده و بحث تصادفات جاده‌ای، دوباره یک از مباحث داغ این روزها است. میزان تردد در جاده‌ها کشور، با رشد ۶۲ درصدی نسبت به سال گذشته، به ۱۸۲میلیون تردد رسیده و با این حساب، شاید فوت ۳۲۰ نفر و مصدومیت ۶هزار نفر تنها در ۶ روز، در مقایسه با سال‌های گذشته، چندان تعجب‌برانگیز نباشد. مساله اما چیز دیگری است. فکر کنید با چند اقدام قاطعانه،‌ نجات جان چندین هزار انسان در سال، ممکن می‌شد...

در سال ۹۹، بیش از ۱۶هزار نفر قربانی حوادث رانندگی شدند. از این تعداد،  ۵هزار و ۴۴۱ نفر مربوط به سرنشین‌های پراید و ۳هزار و ۸۸۶نفر مربوط به سرنشین‌ها پژو بودند. ۳۴درصد از مرگ‌ومیر ناشی از تلفات جاده‌ای در حالی مربوط به راننده‌ها و سرنشین‌های پراید است که این خودرو به طور متوسط، سالانه ۲۴ درصد از تصادفات رانندگی را به خود اختصاص می‌دهد. یک بررسی ساده، ناایمن بودن این خودروی تولیدی سایپا را محرز می‌‌کند.

هر برخورد، ۳ مجروح بی‌برو و برگرد!

سردار هادیانفر، رییس پلیس راهور ناجا در یک نشست خبری اعلام کرد که بر اساس بررسی‌های ناجا، خودرو پراید به هرچیزی برخورد می‌کند، ۳.۲ نفر از سرنشینانش یا فوت می‌کنند یا مجروح می‌شوند. او در ادامه پراید را «عامل قتل» در جاده‌ها خواند. این تنها بخشی از آمار فاجعه‌باری است که پراید، در سال‌های اخیر رقم زده‌است. در این بین، از ادعاها مدیران وقت سایپا بر هم‌ردگی تولیدات این خودروساز با تولیدات بنز و ب‌ام‌و اگر بگذریم، اظهار نظرهای عجیب دیگری نیز اخیرا توسط برخی مسوولان عنوان شده که به نظر، پاک کردن سازماندهی‌شده صورت مساله است. برای مثال «مصطفی میرسلیم»، یکی از نمایندگان مجلس اخیرا «سهمیه‌بندی» را به عنوان راهکاری برای کاهش تلفات رانندگی در نوروز اعلام کرد. اما به ندرت دیده شده که مسوولی به بی‌کفایتی خودروسازان و ضعف ایمنی خودروهای ساخت داخل اشاره کند.

بر اساس گزارش‌های شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، شرکت سایپا با ۵.۱ ایراد فنی در هر خودرو پر ایراد‌ترین سازنده خودرو در ایران شناخته شد.محصول «ساینا» از این شرکت، با ثبت میانگین نمره منفی ۱۴۰.۲۸، بی‌کیفیت‌ترین خودرو موجود در بازار شناخته شد. دیگر محصولات این انحصارگر صنعت خودرو، تیبا۲، ساینا اس و کوییک نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند. این اما مساله تازه‌ای نیست.  بررسی آمارهای منتشرشده توسط پلیس راهور ناجا نشان می‌دهد که پراید در طی ۲۰ سال بیش از ۴۰هزار نفر را به کام مرگ برده است. این در حالی است که هرگز، اراده‌ای از سوی مسوولان برای نظارت یا برخورد جدی با عوامل این مرگ‌های جاده‌ای دیده نشده است.

عباس عبدی، روزنامه نگار اصلاح‌طلب در صفحه توییترش نوشت: «اگر کیفیت بدنه پراید مثل میانگین سایر سواری‌های در حال تردد بود، از تعداد فوتی‌ها احتمالا ۱۲۷۳ نفر کاسته می‌شد. این رقم، حدود ۸درصد فوتی‌های سال ۹۳ بود». در سال ۹۳، حدود ۱۶هزار نفر قربانی حوادث رانندگی شدند. از سوی دیگر باید توجه کرد که خودروی پراید از سال‌های ۹۵ تا ۱۴۰۰، با تشکیل بیش از ۷ هزار پرونده بیمه، به تنهایی ۴۱درصد از پرونده‌های بیمه کشور را به خود اختصاص داده و در صدر فهرست خسارت‌های بیمه‌ای قرار گرفته است.

با این اوصاف، تنها کافی است تصور کنیم اگر ردّ ماشین کشتار خودروسازی سایپا از جاده‌ها پاک می‌شد و یا حتی کیفیتش به میانگین ایمنی دیگر خودروهای ساخت داخل می‌رسید سالانه جان هزاران نفر از مرگ نجات پیدا می‌کرد و بیمه‌ها نیز اندوخته بیشتری برای پوشش هزینه‌ها و خسارت‌ها داشتند. پرسش اما این است که حیات انحصارگرانِ زیان‌دهِ بازار خودرو به چه قیمتی و با چه قدرت‌های پشت‌پرده‌ای به بقای خود ادامه می‌دهند؟