سرعت رشد دلار کند شد

در اولین روز هفته، دلار سومین افزایش متوالی را تجربه کرد و بالای کانال ۱۳ هزار تومانی باقی ماند؛ با این حال، میزان سرعت رشد این ارز در روز شنبه کاهش یافت. دیروز، حدود ساعت ۴ بعدازظهر هر دلار در بازار آزاد با قیمت ۱۳ هزار و ۲۲۰ تومان به فروش می‌رفت. این قیمت ۱۰۰ تومان بالاتر از روز پنج شنبه بود و موجب شد که قیمت بالای نقطه مقاومتی ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومانی به کار خود پایان دهد.

دلار روز چهارشنبه ۲۴۰ تومان گران شد و در روز پنج شنبه نیز ۲۰۰ تومان دیگر به ارزش خود افزود. از نظر برخی معامله‌گران، رشد ۱۰۰ تومانی روز شنبه این ارز که نشان دهنده کاهش سرعت رشد آن است، می‌تواند به معنای آن باشد که احتیاط در میان خریداران تا حدی بیشتر شده است. آنها، این مساله را این‌گونه تعبیر کرده‌اند که ممکن است بازار به آخر خط افزایشی خود رسیده باشد. در مقابل این دیدگاه، دسته دیگری از معامله‌گران عنوان کنند بازار در بیشتر مواقع در آستانه سطوح مقاومتی با احتیاط بیشتری حرکت می‌کند و این اتفاق نمی‌تواند معنای کاهشی خاصی داشته باشد. این گروه به ادامه افزایش قیمت دلار خوش‌بینند و معتقدند در صورتی که قیمت در روز شنبه کاهشی نیز می‌شد، تنها یک اصلاح موقت در جهت آمادگی برای صعود بعدی بود.

به گفته فعالان، آنچه افزایشی‌ها را این روزها به رشد بیشتر قیمت امیدوار کرده است، میزان تقاضاست. به گفته یکی از بازیگران رسمی بازار، تقاضا نسبت به قبل افزایش پیدا کرده و همین موضوع سفته‌بازان را نیز در بازار فعال‌تر کرده است. به باور یکی از معامله‌گران با تجربه بازار، روند افزایشی آذرماه موجب شده است که برخی از افراد از هراس احتمال افزایش بیشتر قیمت زودتر به بازار مراجعه و اقدام به تهیه ارز مورد نیاز خود کنند.

در واقع گروهی در بازار که ممکن بود در آینده اقدام به تهیه ارز کنند؛ افزایش اخیر موجب شد که تقاضای خود را به انتهای پاییز منتقل کنند و همین عامل فشار بازار را بیشتر افزایش داد. در واقع زمانی که روند قیمت دلار در بازار افزایشی می‌شود و سدهای مقاومتی یکی پس از دیگری شکسته می‌شوند. این موضوع ۳ نوع تقاضای جدید را به بازار روانه می‌کند: تقاضای آتی که به عقب می‌آید، معامله‌گران فنی که فعال‌تر می‌شوند و افراد عادی که به واسطه نگرانی به بازار بر‌می‌گردند.

البته مسلما اینها دلیل اصلی افزایش قیمت دلار نبوده‌اند و بیشتر حکم تشدید‌کننده افزایش قیمت را داشته‌اند. در روزهای اخیر بیشتر معامله‌گران عنوان می‌کنند، یک تقاضای احتیاطی به بازار وارد بازار شده است و ریشه اصلی نوسان دلار را این موضوع می‌دانند. به باور آنها پس از اینکه قیمت بنزین بالا رفت و ناآرامی‌هایی پیرامون آن صورت گرفت، تقاضای احتیاطی وارد بازار شد.

در واقع عده‌ای از «تومان‌داران» از اتفاقات صورت گرفته نگران شدند و تصمیم گرفتند نقدینگی خود را به دارایی‌های امن چون ارز و سکه تبدیل کنند. در این مسیر، تقاضای واقعی تجاری نیز در آذرماه افزایش پیدا می‌کند و برخی از شرکت‌ها به دنبال تسویه‌های دلاری خود هستند که تقاضا را بالاتر می‌برد. با این حال، به نظر می‌رسد بازارساز برای پاسخگویی به این نوع تقاضا‌ها مشکل خاصی نداشته است؛ به‌عنوان مثال، یکی از مسوولان بانک مرکزی عنوان کرده بود که فقط طی دو هفته اخیر حدود یک میلیارد دلار در سامانه نیما به فروش رسیده و معادل ۸۰۰ میلیون دلار حواله ارزی توسط واردکنندگان برای واردات کالا خریداری شده است.

در این شرایط به نظر می‌رسد، آنچه بازارساز نتوانسته است به‌طور کامل تقاضای آنها را پاسخ دهد، تقاضای احتیاطی بوده است. از نظر رئیس کل بانک مرکزی افزایش فعلی قیمت هیجانی است و پایدار نخواهد بود و حتی به افراد توصیه کرده است که بازار ارز را محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری ندانند. این به معنای آن است که بازارساز باور دارد که تقاضای احتیاطی به زودی از بازار خارج خواهد شد و او می‌تواند با افزایش عرضه خود قیمت‌ها را در راه کاهشی قرار دهد. با این حال، آنچه برای فعالان اقتصادی اهمیت دارد، ثبات بازار و قیمت‌هاست و نه افزایش و کاهش‌های غیرمترقبه.