بار‌ها کارشناسان بر این موضوع تاکید کرده‌اند که افزایش موج گردشگری در کشور، ارز آوری را افزایش می‌دهد و سبب می‌شود تا چرخ اقتصادی کشور که حالا به سختی در حال گردش است، روی ریل قرار بگیرد. با این حال گردشگری به عنوان کلید همه قفل‌های بسته، تا کنون از دید مسئولان مغفول باقی مانده و به جز آمار‌های عجیب و غریبی که در برخی موارد از رونق صنعت گردشگری در کشور داده می‌شود، در موارد دیگر کاملا نا دیده گرفته شده است.
چندی پیش هم علی‌اصغر مونسان که حالا دیگر وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به حساب می‌آید در حاشیه نشست هیئت دولت به خبرنگاران گفته بود در ۶ ماه ابتدایی سال ۹۸، ۵میلیون گردشگر خارجی وارد کشور شده‌اند. یک حساب سر انگشتی هم نشان می‌دهد که اگر این آمار واقعیت داشت اقتصاد کشور و ارز آوری در شرایط فعلی با چنین مشکلاتی رو به رو نبود؛ پس چطور وزیر محترم چنین آماری را ارائه می‌دهند؟
>۵ میلیون گردشگر خارجی در سال ۹۸ به ایران آمده‌اند
علی‌اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در حاشیه جلسه هیئت دولت گفته بود: در ۶ ماهه اول سال ۹۸ حدود ۵ میلیون نفر گردشگر خارجی داشته‌ایم و امید داریم که تا پایان سال از مرز ۱۰ میلیون گردشگر عبور کنیم.
او افزود: همواره بخش قابل توجهی از عمانی‌ها برای گردشگری سلامت و درمان و گردشگری زیارتی وارد کشورمان می‌شوند. وی با اشاره به اینکه همچنین مدتی است که عمانی‌ها جهت گردشگری تفریحی هم وارد کشورمان می‌شوند، افزود: ما مناطق جدید گردشگری کشور را به ویژه در نقاط شمالی به عمانی‌ها معرفی کرده‌ایم و امیدواریم که در آینده شاهد حضور گردشگران ترکیبی بیشتری از کشور عمان به ایران باشیم و قرار هم بر این است که تورهای ترکیبی را با کشور عمان داشته باشیم.
او درباره آمار گردشگری،اظهار داشت: خوشبختانه در ۶ ماهه اول سال ۹۸ حدود ۵ میلیون نفر گردشگر ورودی داشته‌ایم و علی‌رغم شرایط تهدیدکننده گردشگری که مولفه‌های بسیار زیادی برای آن وجود دارد، موفق شدیم که آمار بسیار خوبی را در این زمینه به دست آوریم.
حدود ۲۷ درصد وضعیت گردشگری ما نسبت به سال گذشته رشد داشته است و امید داریم که امسال از مرز ۱۰ میلیون گردشگر عبور کنیم. ما ثبت میراث ملموس و ناملموس را داریم که در بخش میراث ناملموس، آداب و سنن به ثبت می‌رسد و تاکنون ثبت کردن شخصیت مطرح نبوده است. آثار تاریخی به جا مانده از شخصیت‌ها را ما می‌توانیم ثبت کنیم که به خوبی این کار در جریان است و از حداکثر سهمیه خود در این زمینه استفاده می‌کنیم و اخیراً با اقدامات ابتکاری که انجام شده، به صورت زنجیره‌ای از این ثبت استفاده می‌کنیم اما تاکنون درباره ثبت شخصیت‌ها موضوعیتی نداشته‌ایم.
>ترانزیت‌ها هم جزو گردشگران محاسبه شده‌اند
این در شرایطی است که کارشناسان حوزه گردشگری بر این باورند در سال‌های اخیر گردشگری در کشور به شدت کاهش یافته است و تقریبا می‌توان گفت به جز زوار کسی برای گردشگری وارد کشور ما نمی‌شود. آماری که کارشناسان ارائه می‌دهند با آمار ارائه شده توسط وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بسیار در تناقض است.
با این حال دکتر معانی، دکترای باستان شناسی و مدرس دانشگاه در رشته‌های میراث فرهنگی و گردشگری در این باره به آفتاب یزد گفت:«من این آمار ارائه شده را تائید نمی‌کنم اما آمار گردشگران خارجی در کشور هر اندازه‌ای که باشد ۸۰ درصد آن را زواری تشکیل می‌دهند که از کشورهای مسلمان وشیعه نشین اطراف برای عتبات وارد کشور شده‌اند وگرنه توریست اروپایی که برای دیدن آثار باستانی یا طبیعت ما وارد کشورمان شود خیلی کم و به ندرت است. در شهر‌های مرزی هم که برخی از کشورهای همسایه برای خرید به کشورمان می‌آیند چون اجناس در کشور ما ارزان قیمت است و متاسفانه آن‌ها هم در آمار گردشگری جا می‌گیرند.
البته باید این را مجددا تاکید کنم که این آمار به نظر من درست نیست و من فکر می‌کنم برای این آمار حتی کسانی هم که برای چند ساعت در کشورمان ترانزیت می‌شوند هم به عنوان گردشگر معرفی شده‌اند. چون سال ۹۸ سال خوبی برای گردشگری به شمار نمی‌آید و من به همین دلیل فکر می‌کنم افرادی را هم که برای رسیدن به کشور ثالث مجبور به عبور از کشور ما و معطلی چند ساعته در فرودگاه برای پرواز مجدد هستند را هم به عنوان گردشگر حساب کرده‌اند در حالی که قاعدتا این افراد نباید در آمار گردشگری قرار بگیرند چون هیچ فعالیت اقتصادی در ورود و خروجشان در کشور ما صورت نگرفته است.»
>در کل چرخه گردشگری کشور تغییری صورت نگرفته است
او در ادامه تاکید کرد:«من به این دلیل آمار ارائه شده را تائید نمی‌کنم که اگر ۵ میلیون گردشگر واقعی وارد کشور شده بود باید به شدت روی چرخه اقتصادی صنعت گردشگری ما تاثیر می‌گذاشت اما این اتفاق نیفتاده است و شاهدیم که اغلب هتل‌هایمان خالی هستند! واقعیت این است که اگر گردشگری در کشورمان صورت گرفته است بیشتر داخلی بوده تا خارجی و این موضوع را می‌توان از اقامتگاه‌های بومگردی که با مبلغ کمی خدمات ارائه می‌دهند متوجه شد، چون اکثر گردشگرانی که وارد می‌شوند در این اقامتگاه‌ها ساکن می‌شوند و معلوم است که توریست داخلی هستند و توانایی خرج و مخارج حتی اقامت در هتل را ندارند. چیزی هم که ما شاهدش هستیم این است که در کل چرخه گردشگری کشور تغییری صورت نگرفته است.»
>هیچ زیر ساختی را مهیا نکردیم
او در ادامه درباره وضعیت کلی گردشگری خارجی در کشورمان گفت:«وضعیت ورود گردشگری در ساهای اخیر بسیار بد است، بعد از پائین آمدن ارزش ریال به نظر می‌رسید که با ورود گردشگر در کشور مواجه باشیم اما این اتفاق نیفتاد چرا که گردشگری یک چرخه چند قطبی و چند بعدی است، مقصدی که یک گردشگری انتخاب می‌کند باید مواردی مثل امنیت ذهنی جهانی، سهولت در روادید و خیلی فاکتور‌های دیگر را داشته باشد چون همه این موارد در انتخاب یک گردشگر تاثیر گذار است. برای مثال فکر کنید شما هزینه یک سفر ۱۰ روزه به کابل را دارید و به راحتی می‌توانید به آن جا بروید و در هتل‌های ۵ ستاره اقامت داشته باشید اما از آن جایی که از نظر ذهنی این شهر را یک شهر امن نمی‌دانید این شهر آخرین انتخاب شما برای یک سفر ۱۰ روزه خواهد بود.
در عین حال ما می‌دانیم که در حال حاضر میلیون‌ها نفر در کابل در حال زندگی هستند اما باز هم امنیت ذهنی تامین نمی‌شود. می‌خواهم بگویم منظور از امنیت این نیست که کشوری از لحاظ امنیت نا امن باشد همین که افکار عمومی در جهان به سمت و سویی برود که این مقصد را نا امن به نظر بیاورد گردشگری را دچار مشکل می‌کند. موضوع دیگر زیرساخت‌های گردشگری است، زیرساخت گردشگری تنها داشتن چند هتل ۵ ستاره نیست، بلکه خیلی موارد دیگر مثل حمل و نقل‌های جاده ای، ریلی و هوایی را شامل می‌شود، از طرف دیگر خدمات رفاهی نیز باید مهیا باشد در حالی که ما حالا می‌بینیم که سرویس بهداشتی تمیز به سختی در جاده‌های کشورمان یافت می‌شود و یا پرواز‌ها معمولا با تاخیر‌های چند ساعته همراه است! جاده‌های ما برای خودمان هم نا امن است چه برسد به توریست‌ها!
این در حالی است که صنعت گردشگری ۸۰ درصد صنعت اول جهان محسوب می‌شود و به نظر می‌رسد تا سال‌های آینده ۱۰۰ درصد اولین صنعت جهان به گردشگری اختصاص داده شود آن وقت ما به هیچ عنوان زیر ساخت‌ها را برای این کار مهیا نکردیم و هنوز هم درگیر آمار و ارقام هستیم. درخلاء زیر ساخت‌های گردشگری ما تنها از زیر ساخت‌های فرهنگی و طبیعی که در کشورمان وجود دارد استفاده می‌کنیم و هیچ‌جذابیتی در کنار آن قرار ندادیم. بنابر این یک توریست باید خیلی عاشق کشور ما و فرهنگمان باشد که برای گردشگری به ایران بیاید.»
به نظر می‌رسد با توجه به اینکه زیر ساخت‌ها در کشورمان مهیا نیست و همچنین از نظر اقتصادی در شش ماه اخیر با روند رو به رشدی مواجه نبودیم، آمار ارائه شده توسط وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با در نظر گرفتن ترانزیت‌ها صورت گرفته است و این موضوع به نوعی، بازی با اذهان عمومی به شمار می‌آید.
- 10
- 4
