#نه_به_اعدام یک مبحث حقوقی‌ست

روزنامه توسعه ایرانی: فرشته تابانیان، وکیل دادگستری در اهواز که دفاع از برخی زندانیان سیاسی را برعهده دارد، به مناسبت روز جهانی «شهرها برای زندگی» که به لغو مجازات اعدام اختصاص دارد، در توئیترش نوشت: «#نه_به_اعدام یک مبحث حقوقی‌ست. بیشتر حقوقدان‌ها و حقوق‌خوان‌ها به دلایل زیادی معتقد هستند که حکم اعدام باید در مجازات‌ها لغو شود.»

از سال ۲۰۰۲ «جامعه سنت ‌ایجیدیو» در ایتالیا، روز ۳۰ نوامبر- ۹ آذر- را با عنوان روز «شهرها برای زندگی» نامگذاری کرده تا شهرهای بیشتری در جهان با لغو مجازات اعدام به کسانی بپیوندند که پیش از این، اعدام را از احکام قضایی خود حذف کرده‌اند. به گفته این بنیاد خیریه، این روز سالگرد نخستین حذف مجازات اعدام است که در قرن ۱۸ میلادی، در سال ۱۷۸۹ در دوک‌نشین توسکانی رخ داد. توسکانی امروز بخشی از کشور ایتالیاست.

افساد فی‌الارض برای ۱۵ متهم پرونده شهادت شهید عجمیان

دیروز همزمان با روز جهانی لغو مجازات اعدام، اعلام شد که برای ۱۵ متهم پرونده شهادت شهید عجمیان حکم افساد فی‌الارض که برابر با اعدام است، صادر شده است.  به گزارش، مرکز رسانه قوه قضائیه، اولین جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده ضاربان شهید روح الله عجمیان صبح دیروز نهم آذر ماه در استان البرز آغاز شد.

نماینده دادستان در بخشی از کیفرخواست قرائت شده در صحن علنی دادگاه گفت: با توجه به شکایت اولیای دم شهید سید روح الله عجمیان، گواهی پزشکی قانونی، بازسازی صحنه جرم، اظهارات و‌ اقاریر صریح متهمان مبنی بر ارتکاب جرایم، کشف آلات و ادوات جرم از متهمان، بازبینی تلفن همراه متهمان و‌ کشف مطالب مجرمانه در آن‌ها، تصاویر منتشره مبنی بر به شهادت رساندن بسیجی شهید سید روح الله عجمیان، از ریاست دادگاه تقاضای اعمال اشد مجازات برای متهمان و صدور احکام متناسب با جرایم متهمان را دارم.

شهید سید روح‌الله عجمیان، متولد ۲۰ بهمن سال ۱۳۷۳ از بسیجیان حوزه ۴۱۷ شهدای کمالشهر کرج بود که روز پنجشنبه ۱۲ آبان ماه در جریان اغتشاشات و ناامنی‌های آزاد راه کرج- قزوین در محدوده بهشت سکینه (س) کرج با ضربات چاقو برخی اغتشاشگران به درجه رفیع شهادت نائل آمد. ۱۴ آبان ماه و ۲ روز بعد از این حادثه حسین فاضلی هریکندی رئیس کل دادگستری استان البرز از دستگیری تعدادی از عوامل شهادت این بسیجی خبر داد.

به گفته رئیس کل دادگستری استان البرز تعدادی از اراذل و اوباش که با استفاده از چاقو، قمه، پنجه بوکس و سنگ در به شهادت رساندن بسیجی سید روح الله عجمیان در روز پنجشنبه ۱۲ آبان ماه در کمالشهر کرج نقش داشتند با دستورات قاطع قضایی، توسط اداره کل اطلاعات استان البرز شناسایی و بازداشت شدند.

۲۱ آبان ماه و ۹ روز بعد از این جنایت کیفرخواست متهمان پرونده شهادت روح‌الله عجمیان صادر شد.

 به گفته رئیس کل دادگستری استان البرز «افساد فی الارض از طریق ارتکاب جرایم متعدد علیه امنیت کشور و حمله به مامورین نیروی مقاومت بسیج و فراجا و جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد که موجب اخلال شدید در نظم عمومی و ناامنی در کشور و منتهی به شهادت بسیجی حافظ امنیت، سید روح الله عجمیان شد»، «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرایم علیه امنیت کشور» برخی از اتهامات متهمان است که در کیفرخواست قید شده است. امروز چهارشنبه ۹ آذرماه و ۱۸ روز بعد از صدور کیفرخواست اولین جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده ۱۵ نفر در شعبه اول دادگاه انقلاب استان البرز به ریاست حجت الاسلام و المسلمین سید موسی آصف الحسینی با حضور مستشاران دادگاه، وکلای متهمان، متهمان و همچنین پدر، مادر و بستگان بسیجی شهید سید روح الله عجمیان آغاز شد.

۳ نفر از ۱۵ متهم پرونده  ۱۷ سال دارند

براساس ماده ۳۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری پرونده  افراد بالغ زیر ۱۸ سال که اتهام آنها در صلاحیت رسیدگی در دادگاه انقلاب است و با تعدد قضات رسیدگی می‌شود باید، در شعبه یک دادگاه کیفری یک استان ویژه رسیدگی به جرایم نوجوانان رسیدگی شود.

با پیگیری‌های انجام شده مشخص شد که قضات دادگاه امروز هم ابلاغ دادگاه انقلاب را دارند و هم مثتشار دادگاه کیفری یک ویژه رسیدگی به جرایم نوجوانان و دارای ابلاغ ویژه هستند. در جریان رسیدگی به این پرونده تمام تشریفات قانونی برای رسیدگی به پرونده متهمان زیر ۱۸ سال رعایت شده است و متهمان از تمام امتیازاتی که قانون برای آنها در نظر گرفته است از جمله داشتن وکیل و حضور مددکار برخوردار هستند.

در ابتدای این جلسه آصف الحسینی بیان کرد: تشکیلات قضایی قدرتمندی داریم و این دستگاه بدون هیچ تعارفی از حق دفاع و سعی در اجرای عدالت دارد. تلاش داریم تا همه اقداماتمان در مسیر عدالت باشد.

در ادامه کلیپی از اقدامات متهمان اعم از بستن اتوبان کرج- قزوین در نزدیکی بهشت سکینه (س) در استان البرز، روایت نحوه شهادت بسیجی شهید سید روح‌الله عجمیان در دادگاه پخش  شد. در ادامه رئیس جلسه دادگاه از نماینده دادستان خواست تا با حضور در جایگاه کیفرخواست متهمان را قرائت کند.

نماینده دادستان با حضور در جایگاه و با اشاره به کیفرخواست متهمان، گفت: مورخ ۱۲ آبان ماه ۱۴۰۱ به دنبال فراخوان‌های شبکه‌های معاند و ضد انقلاب، جهت تجمع در مراسم چهلم خانم حدیث نجفی و برنامه ریزی اراذل و اوباش و حضور سایر افراد، اغتشاشگران مبادرت به انسداد مسیر اتوبان کرج- قزوین کردند که منجر به اختلال شدید در عبور و مرور و درگیری با مامورین انتظامی و مقاومت بسیج و سردادن شعارهای هنجارشکنانه به قصد مقابله با حکومت و ایجاد ناامنی شد. در این بین شهید مدافع امنیت آقای سید روح الله عجمیان جهت کنترل تجمعات و بازگشایی مسیر اتوبان و بدون هیچ ادوات و بدون اینکه، کسی چنین ماموریتی به وی محول کند، در راستای کمک به رفع انسداد اتوبان در محل حضور می‌یابد اما اغتشاشگران به نحو بسیار فجیع و ناجوانمردانه وی را با ضربات متعدد و با استفاده از چاقو و جسم سخت از قبیل سنگ، لگد و مشت به شهادت می‌رسانند. وی افزود: در این بین بسیجی شهید سید روح‌الله عجمیان به دلیل حمله اغتشاشگران به درجه رفیع شهادت نائل آمد.

وی افزود: با توجه به شکایت اولیای دم شهید سید روح الله عجمیان، گواهی پزشکی قانونی، بازسازی صحنه جرم، اظهارات و‌ اقاریر صریح متهمان مبنی بر ارتکاب جرایم، کشف آلات و ادوات جرم از متهمان، بازبینی تلفن همراه متهمان و‌ کشف مطالب مجرمانه در آن‌ها، تصاویر منتشره مبنی بر به شهادت رساندن بسیجی شهید سید روح‌الله عجمیان، از ریاست دادگاه تقاضای اعمال اشد مجازات برای متهمان و صدور احکام متناسب با جرایم متهمان را دارم.

فشارهای حقوق‌بشری بر ایران  و ضرورت بازنگری در احکام

همزمان با اعتراضات و موج دستگیری‌ها در ایران و اعلام صدور کیفرخواست و تشکیل جلسات دادگاه متهمان در تهران و دیگر شهرها؛ نگرانی از صدور حکم اعدام و فشارهای حقوق‌بشری مجامع جهانی نیز علیه کشورمان افزایش یافته است. شورای حقوق‌بشر سازمان ملل، پنج‌شنبه ۳ آذر، نشست ویژه‌ای درباره اعتراضات در ایران برگزار کرد. در این نشست، ۲۵ کشور عضو شورا در قطعنامه‌ای خواهان تشکیل کمیته حقیقت‌یاب شدند تا موارد نقض حقوق بشر معترضان ایرانی را ثبت و گزارش کند.

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه این قطعنامه را رد و اعلام کرد که ایران با کمیته حقیقت‌یاب هیچ‌گونه همکاری نخواهد کرد. ازسوی دیگر، دیروز همزمان با برگزاری دادگاه  ۱۵ متهم پرونده شهادت شهید عجمیان؛ جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور ایران درباره صدور احکام اعدام برای معترضان ابراز نگرانی کرد.

وی با توجه به قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل برای ایجاد کمیته حقیقت‌یاب و اعلام عدم همکاری ایران با این کمیته، به خبرگزاری رویترز گفت که تاکنون ۲۱ نفر از بازداشت‌شدگان در جریان اعتراضات با خطر اعدام مواجه هستند و این آمار احتمالا افزایش خواهد یافت. همزمان با اظهارات رحمان، عفو بین‌الملل نیز از کشورهایی که در ایران سفارتخانه دارند درخواست کرده است تا ناظرانی را برای حضور در دادگاه بازداشت‌شدگان اعتراضات اخیر اعزام کنند.

این نهاد در توییتی نوشته است: «عفو بین‌الملل از کشورهایی که در ایران سفارتخانه دارند، درخواست می‌کند که ناظران خود را به محاکمه‌های جاری معترضان بفرستند، چرا که افراد بازداشتی در معرض خطر محکوم شدن به اعدام قرار دارند. این موضوع شامل محاکمه گروهی از روز چهارشنبه (۳۰ نوامبر) می‌شود و قرار است ۱۱ نفر در شعبه اول دادگاه انقلاب استان البرز محاکمه شوند.»

مقامات کشورمان اظهارات رحمان و تحرکات شورای حقوق بشر سازمان ملل را رد و اقدامات سیاسی ارزیابی می‌کنند برای مثال فروردین ماه و همزمان با تمدید مأموریت جاوید رحمان در ایران، «ستاد حقوق بشر» قوه قضاییه  کشورمان  در بیانیه‌ای با اعلام اینکه جمهوری اسلامی بر مبنای «الزامات دینی و اصول قانون اساسی» از «حقوق بشر» حمایت می‌کند؛ گفت که جاوید رحمان حیثیت شورای حقوق بشر را قربانی اهداف سیاسی دولت متبوعش کرده است. با این حال این اظهارات، تحرکات و فشارهای مجامع بین‌المللی رو به افزایش است و با توجه به فضای داخلی کشور، ضرورت بازنگری در احکام صادره برای معترضان را بیش از پیش مطرح می‌کند.