در ميانهاي که بازار ديپلماسي هيچ کشوري محدود به جغرافياي خاص نيست، آمريکاي لاتين براي بسياري از کشورها، مقصد خوبي براي يافتن منافع مشترک است. در راستاي تلاش همه از دور و نزديک براي يافتن همپيمان و شريک اقتصادي در آمريکاي لاتين، جمهوري اسلامي ايران نيز از اين مقصد غافل نمانده است. اين را در تلاشهاي مقامات کشور براي نزديکي با اين حوزه ميتوان ديد. اگرچه از تبوتاب پرفشار سالهايي که محمود احمدينژاد و هوگو چاوز، رهبر وقت ونزوئلا، بارها در آغوش هم ديده ميشدند
خبري نيست، اما به نظر ميرسد تعادلي نسبي در رابطه ايران و کشورهاي آمريکاي لاتين در حال نمود است. روز گذشته وزير خارجه ونزوئلا که داماد چاوز است، ميهمان تهران بود. ملاقات با همتاي ايرانياش اگرچه پنجشنبه گذشته در حاشيه اجلاس عدم تعهد در باکو انجام شده بود، اما اين بار در تهران نيز بار ديگر درباره گسترش روابط دوجانبه و مسائل منطقهاي و بينالمللي گفتوگو کردند. گستره روابط با آمريکاي لاتين در سطحي قرار دارد که امروز وزير امور خارجه ايران مسافر برزيل و اروگوئه و البته برخي کشورهاي آفريقايي است.
در همين راستا دستيار وزير امور خارجه در امور آمريکا اواخر سال گذشته به چند کشور آمريکاي لاتين سفر کرده و در ملاقاتهايش زمينههاي همکاريهاي مشترک را بررسي کردند. محمد کشاورززاده، مديرکل آمريکاي وزارت امور خارجه، در گفتوگو با «شرق» درباره اين سفر، توضيحات بيشتري ارائه کرد.
تمايل به گشودن سفارت پرو
دستيار وزير امور خارجه به پرو، اکوادور، مکزيک و ونزويلا سفر کرده بود. او توضيح داد که روابط جمهوري اسلامي ايران و آمريکاي لاتين براساس احترام متقابل و منافع مشترک پيش ميرود و زمينههاي زيادي براي توسعه روابط با کشورهاي اين قاره چه کشورهايي که حکام آنها گرايش چپ و چه آنها که گرايش راست دارند، وجود دارد. او سفر به پرو را به عنوان يکي از کشورهايي که گرايش راست دارد، برشمرد و گفت که اين کشور تمايل بالايي براي گسترش روابط با ايران دارد و ازهمينرو علاقهمند به گشودن سفارت در ايران است.
پرو پيشتر در هند و در حال حاضر از طريق سفارت در ترکيه و به شکل اکرديته با ايران در ارتباط است. کشاورززاده توضيح ميدهد که به گفته مقامات پرو، آنها بهدقت تحولات ايران را بررسي ميکنند و تمايل دارند ارتباط سياسي و اقتصادي بيشتري با ايران داشته باشند. ازهمينرو ايران نيز نسبت به گشايش سفارت اين کشور در ايران ابراز علاقه کرد. کشاورززاده توضيح ميدهد که با توجه به سابقه مثبتي که مردم ايران نسبت به پرو و شخص خاوير پرز دکوييار به عنوان دبير کل پرويي سازمان ملل در زمان پايان جنگ تحميلي ايران و عراق دارند، اين کشور ميتواند رابطه بيشتري با ايران داشته باشد. همچنين پرو مسئول کميته يمن در سازمان ملل و عضو غيردائم شوراي امنيت نيز هست
که اين حضور ميتواند در لابيهاي بينالمللي ايران در عرصه بينالمللي تأثيرگذار باشد. مسئوليت پرو در کميته يمن در کنار نقش ايران در حلوفصل بحران چهارساله يمن ميتواند تأثير مثبت بگذارد. يکي از کشورهاي آمريکاي لاتين که بهتازگی بعد از ۳۷ سال سفارتش را در ايران باز کرده، شيلي است که نشان ميدهد کشورهاي آمريکاي لاتين براي گسترش ارتباطاتشان با ايران در تلاش هستند. اکوادور يکي ديگر از کشورهاي مقصد سفر دستيار وزير بود که در آنجا درباره مسائل منطقه و دوجانبه بحث و گفتوگو شده است.
«در اکوادور و ملاقات با مقامات اين کشور درمورد تحولات منطقه صحبت کرديم؛ همچنين افزايش روابط تجاري که ميتواند از طريق صدور خدمات فني و مهندسي صورت گيرد. اين موضوع پيش از اين در سفر وزير به اين کشور در سال ۹۵ که با همراهي گروهي از تجار انجام شده بود نيز مورد بررسي قرار گرفته بود».
شرکتهاي بدهکار و طلبکار با هم تسويه کنند
ونزوئلا نيز يکي از مقاصد سفر دستيار وزير بود. ملاقات با رئيس مجلس مؤسسان و وزير نفت ازجمله ديدارهاي مهم اين سفر بود. کشاورززاده توضيح ميدهد «علاوه بر اينکه ايران و ونزوئلا در زمينههاي سياسي اشتراکات زيادي دارند و متحد هم محسوب ميشوند، ونزوئلا درباره مسائل منطقه در آمريکاي لاتين پيشرو است». در حالي که تجربه افزايش همکاريهاي ايران و ونزوئلا در سالهاي دولت احمدينژاد در برخي موارد منجر به انتفاع اقتصادي و در برخي موارد بينتيجه مانده است، در اين سفر تلاش شد به بحثهاي تجاري دو کشور سروساماني داده شود.
«ونزوئلا در سالهاي گذشته پروژههاي زيادي را در اختيار سرمايهگذاران ايراني قرار داده بود که برخي از آنها بهموقع انجام شده، ولي برخي در اجرا با مشکل مواجه شدهاند. ازهمينرو شرکتهاي ايراني بابت برخي پروژهها طلبکار و برخي پروژهها بدهکار شدهاند. ازهمينرو به پيشنهاد دولت ونزوئلا قرار شده تکليف اين شرکتها مشخص و طلب آنها از همديگر وصول و بدهيشان از هم ستانده شود. به عبارتي ديگر شرکتها با هم «پابهپا» کنند».
چندين شرکت ايراني در سالهاي دول نهم و دهم در ونزوئلا پروژههاي مسکن را اجرا کردند و به صدور خدمات فني و مهندسي پرداختند؛ همچنين ساخت و تحويل چند دستگاه کشتي که قرار بوده شرکت کشتيسازي صدرا انجام دهد که با تأخير قرار است در آينده نزديک يک کشتي را تحويل دهد. با اينکه ونزوئلا در سالهاي گذشته درگير مسائل سياسي پرحاشيهاي بوده آنچنان که مسائل اقتصادي و امنيت کشور را دربر گرفته، مقامات ديپلماتيک ايران معتقدند ميتوان با اين کشور همکاري اقتصادي داشت فقط شکل آن را بايد تغيير داد.
کشاورززاده در همين زمينه توضيح ميدهد که همين سالها روسيه و چين و بلاروس با ونزوئلا همکاري اقتصادي دارند و ما هم ميتوانيم همين کار را بکنيم ولي نه به صورت نقدي. ميتوانيم کالاهاي صادراتي اين کشور را که ما هم در داخل به آنها نياز داريم در ازاي خدمات صادراتي خودمان دريافت کنيم». کشاورززاده توضيح ميدهد که ونزوئلا آرامتر از پيش شده و دولت مستقر در تلاش براي رفع مشکلات شهروندان است. مکزيک نيز يکي از مقاصد سفر دستيار وزير بود. به گفته او آنها علاقهمند به دريافت برخي مشاورههاي سياسي درباره منطقه بودند، همچنين بخشهاي مختلف
اين کشور علاقهمند به افزايش همکاري با ايران هستند. بعد از برجام، صادرات غيرنفتي ايران به مکزيک افزايش يافته است. همچنين مقامات اين کشور علاقهمند به حضور ايران بهعنوان ناظر در اتحاديه پاسیفیک و سازمانهاي منطقهاي آمريکاي لاتين بودند که ايران نيز اين پيشنهاد را قابل بررسي دانسته است. همچنين مکزيک علاقهمند به توسعه روابط با ايران است.
ظريف به آفريقا و آمريکاي جنوبي سفر ميکند
محمدجواد ظريف امروز به آفريقا و آمريکاي جنوبي سفر ميکند. بهرام قاسمي، سخنگوي وزارت امور خارجه، درباره سفر وزير خارجه گفته است که او در صدر هيئتي بلندپايه سياسي و اقتصادي به چند کشور آفريقايي و آمريکاي جنوبي سفر ميکند. در اين سفر، ظريف و هيئت همراه به کشورهاي سنگال، برزيل، اروگوئه و ناميبيا سفر و با مقامات سياسي، اقتصادي و پارلماني اين کشورها ديدار و گفتوگو خواهد کرد.
قرار است ظريف در اين سفر، علاوه بر شرکت و سخنراني در نشستهاي اقتصادي و تجاري دوجانبه با هريک از اين کشورها، در برخي از مؤسسات مطالعاتي کشورهاي مورد اشاره نيز سخنراني کند. به گفته قاسمي، وزير خارجه را در اين سفر دهها شرکت و کارآفرينان حوزههاي تجاري، اقتصادي، مالي، دانشبنيان و... از بخشهاي خصوصي و دولتي همراهي ميکنند.
- 16
- 1