وضعیت امروز شهرداری تهران گرفتار دو بخش است: عدالت و راهکار، آه و نفرین‌ها. بخش دوم اخیرا از طریق فضای مجازی و شبکه‌های خارجی و بعضا مطبوعات و رسانه‌های مربوط به دلواپسان حمایت می‌شود و کسانی که روزی شاهد خیانتشان به کشور و منابع ملی بودیم، امروز درگیر آه و عواقب آن شدند. شهرداری تهران اما این روزها بیش از هرچیز، خود را درگیر خانه‌تکانی اساسی کرده، خانه تکانی‌ای که در آستانه سال نو برای آینده نگران خوشایند و برای دلواپسان اندوهناک است.
گزارش شهردار جدید دلهره‌ها به جان افراد انداخت. دلهره و ترس از رسوایی بیشتر و از دست دادن اندک آبرویی که مانده در پیش افکار عمومی مثل خوره به جان برخی افتاده و به‌حدی این موضوع علنی مطرح می‌شود که وجهه بیرونی آن برابر است با مخالفت‌های همه جانبه و افراطی برخی با دستور کار شهرداری. از طرفی اولویت بندی دستور کار شهرداری در رسیدگی به امور و تخلفات مطرح شده و مسائلی از این قبیل باعث شد تا «آرمان» به سراغ سیدمحمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران برود و درمورد شبهات پیرامون این قضایا با او به گفت‌وگو بنشیند که در ادامه خواهید خواند.
نگاه شما در این دوره از شورای شهر، برخلاف انتظار مردم، به چشم اندازی از آینده می‌رسد. این نگاه بهتر نیست به توجه به گذشته تغییر ماهیت دهد؟ زیرا درگذشته از اعضای شورای شهر شنیده می‌شد که شورای پنجم حداقل از گذشته شهرداری تهران به مردم اطلاع خواهد داد.
درگذشته اشکالاتی وجود داشته است و باید گفت اگر نهادها و دستگاه‌های مربوطه این اشکالات را ندیدند، جای تاسف دارد و اگر دیدند و چشم‌پوشی کردند، باز هم تاسف‌آور است. زیرا شورای شهر محلی است برای نظارت بر شهرداری و آنچه در مجموعه شهرداری می‌گذرد و به همین علت هم مردم در انتخابات شورای شهر شرکت می‌کنند و رأی اعتماد می‌دهند. ماموریت این دوره شهرداری، از یکم شهریور امسال آغاز شده که البته در همین مدت کوتاه هم ما اقداماتی در شهرداری انجام داده‌ایم و شهردار تهران، دکتر نجفی نیز پس از بررسیهای بسیار، یک گزارش جامع از وضعیت شهر ارائه داده است.
پس از ثبت و ضبط این گذشته، نهایتا نمی‌توان آن را نادیده گرفت و مسببان وضعیت امروز تهران، هریک به نوبه خود باید پاسخگوی آن باشند. ما می‌توانیم تخلفات گذشته را به دستگاه‌های مسئول ببریم و تا جایی که امکان دارد حقوق را بازگردانیم. اقداماتی هم در این زمینه انجام گرفته که در آینده حتما علنی خواهد شد.
واقعا با وجود کوه مشکلات و بدهی‌های ده‌ها میلیاردی شهرداری، می‌توان به آینده این شهر امیدوار بود؟
بله چاره‌ای جز این نیست. شهر تهران و چالش‌های این کلانشهر، تدابیر گسترده‌تری نسبت به قبل را می‌طلبد و اعضای شورای شهر، تنها۲۱ نفر هستند. این تعداد برای بررسی و رسیدگی به مشکلات و ابرچالش‌های تهران محدود است. بنده به شخصه شاهد این هستم که تمام اعضا از ۷ صبح روز شنبه تا ۸ بعد از ظهر روز پنجشنبه بدون وقفه جلسه برگزار می‌کنند و بر روی مشکلات مختلف همین‌طور به کار و تحقیق و مطالعه مشغول هستند. باید توجه داشته باشیم طبق قانون برگزاری دو جلسه در ماه در شوراها باید برقرار شود، این درحالی است که اعضای شورای شهر هر هفته باید نه‌تنها دوجلسه رسمی برگزار کنند، بلکه غیر از این جلسات هم دوجلسه هم‌اندیشی در هفته جزو برنامه‌های اعضای شورای شهر است.
از طرفی هرکمیسیون، بخش وکمیته هم جداگانه جلسات خاص خود را دارد و بسیاری از دوستان مانند بنده که عضو دو کمیسیون هستند وقت کمتری دارند و تمام مدت درگیر رفع مشکلات شهر تهران هستند. اگر بنا باشد در تمام این جلسات و برنامه‌ها صرفا به گذشته بپردازیم این امکان وجود دارد که از آینده و هدف‌گذاری غافل شویم.
قضیه املاک نجومی اهدایی چه‌خواهد شد؟
اعضای شورای شهر اولویت خود را در بازگشت این املاک یافته و قصد دارد تمام ۶۷۴ قلم ملک را بازگرداند و یاتکلیفش به طور کلی مشخص شود. در گزارش شهردار نجفی هم این مورد بود و همین‌طور کمیسیون نظارت شورا درحال بررسی و پیگیری راه بازگشت آنهاست. این یکی از اولویت‌های ما در آینده خواهد بود. تهران با ۷۰۰ کیلومتر وسعت و روزانه ۱۰ میلیون نفر جمعیت، در کنار مشکلات و همچنین اولویت‌های مختلفی که روزانه برای شورا به‌وجود می‌آید که نمونه آن محیط زیست، ترافیک، هوا، منظر و آرامش شهر و خدمات ارائه شده به مردم است، طبیعی است که در یک برنامه اولویت بندی گنجانده شود و پس از بررسیهای نهایی به آنها رسیدگی شود. اما این دلیل بر فراموش کردن گذشته نیست و ما سعی در اصلاح ایرادات داریم.
در رابطه با ردیف بودجه عملکرد شورا به چه صورت بوده؟ اعضای شورای پنجم از قبل اعلام کرده بودند، در این مورد شفاف همه چیز را با مردم در جریان خواهند گذاشت؟
در زمان ابلاغ ردیف بودجه ما طبق عادت این شورا، کاری را انجام دادیم که سابقا مرسوم نبود. همیشه بدون دقت و به صورت معمولی بودجه را سامان می‌دادند درحالی که ما در این شورا با تمام دقت خود بودجه را بررسی کرده و دقت داشتیم که صرفه‌جویی‌ها انجام شده باشد. همچنین حسابرسان دقیق را برای این کار دعوت کردیم. شاید در این مورد هم این اولین بار باشد که طی آگهی‌های رسمی در روزنامه‌ها از حسابرسان درجه یک کشور دعوت به عمل آوردیم تا به بررسی این موارد بپردازند. با نگاه منصف خواهیم دید که ما به نسبت دوره‌های قبل، غیرمسئولانه رفتار نکردیم و موارد لزوم را نادیده نگرفتیم. ما سعی خواهیم کرد آنچه به مردم قول داده‌ایم را در این مدت عملی کنیم.
با وجود حضور کارشناسان و متخصصان در حوزه‌های مختلف، آیا به تخلفاتی هم برخورده‌اید؟تخلفاتی مانند املاک نجومی و یا اینکه قراردادهای شهرداری بدون رعایت تشریفات قانونی باشد؟
درحین حسابرسی‌ها مواردی یافت شده که به دادگستری و دادستانی ارجاع داده شده و اگر موارد دیگری هم یافت شود ما مسئولان، وظیفه داریم به مقامات قضائی ارجاع دهیم. این مورد تنها به شورای شهر محدود نمی‌شود، بخش نظارتی شهرداری اقدامات اولیه را شروع کرده است و در کنار استرداد آن املاک با اینکه وقت زیادی از شورا می‌گیرد اما طرح شکایت و اقداماتی از این قبیل در دست اجراست. کار در خصوص برخورد با تخلفات شروع شده است و پرونده به دادسرا رفته اما اولویت ما بازگرداندن املاک است زیرا این مورد خواست مردم است.
واقعا سوال این است که چرا و به چه علت املاکی که متعلق به شهرداری بوده بدون رعایت مواعد قانونی به اشخاص حقیقی واگذار شده است. اعضای شورای شهر در مساله املاک نجومی حساس هستند و تا به نتیجه رسیدن آن دست از فعالیت بر نخواهند داشت.
اقدامات شورا از نگاه شما به چه صورت اولویت‌بندی می‌شوند؟ اکنون غیر از املاک نجومی و مساله بودجه به در حال انجام کدام وظیفه قانونی خود هستید؟ آیا در نظارت بر شهرداری جدی هستید؟
اعضای شورای پنجم بجد دنبال اجرای وظایف قانونی خود هستند. به نظر بنده چند مورد از اقدامات در اولویت قرار دارند. اولین اولویت حضور بی‌رویه نیروی انسانی است. مشخص نیست که افراد در گذشته به چه چیزی توجه داشتند که این تعداد استخدام بدون حساب و کتاب را صورت دادند، آن‌هم در شرایط فعلی اقتصاد کشور که حداقل انتظار این است که یک مقام مسئول از آن مطلع باشد. ملاحظه بفرمایید که چند هزار نفر بدون ضابطه و بدون مدرک دانشگاهی وارد این حوزه شدند.
متاسفم که باید بگویم تعداد کثیری از این هزاران نفر، افرادی با مدرک دیپلم و کمتر هستند. در نتیجه برای آنکه شهرداری آن‌طور که باید اداره شود، باید در این موارد هم مسئولانه رفتار کند. از هر مقام یا مسئولی هم که در این باره سوال شده بهانه‌ها و توجیه‌هایی شنیده می‌شود که از قبلش سرریز شده است. با همین تدابیر غیرعقلانی، متاسفانه امروز شهرداری مبلغ بالغ بر ۵۰ هزار میلیارد بدهکار است و شاید بتوان گفت بخشی از آن با وام قابل بازگشت باشد.
اگر خود را در شرایطی قرار دهیم که پول خزانه شهرداری درحال سرریز شدن بود نیز، این کار غیرعقلانی به‌شمار می‌آمد، چه برسد در وضعیت فعلی ما که بهترین راه عمل به مقررات بوده و آقایان کوتاهی کردند و اولویت بعدی به زعم بنده آن ۵۰ درصد قراردادهایی است که بدون مقررات و با ترک تشریفات مناقصه صورت گرفته و مقدار و تعداد این قراردادها کم نیست و به جرات می‌توان گفت که علت بسیاری از رانت‌ها و اشکالات با همین قراردادهای خارج از ضابطه بوده است. مورد بعدی هم استرداد همان املاک است. این اولویت بندی‌ها به ما کمک می‌کند تا پس از هدف‌گذاری، اقداماتی که باید برای آن صورت گیرد. در کنار این موارد کارهای دیگری هم وجود دارد که به مرور انجام خواهد شد. آنچه که در این میان واضح است این می‌باشد که قرار نیست گزارش آقای نجفی آخرین گزارش باشد.
اعضای شورا نتیجه بررسیهای خود را به مردم اعلام نخواهند کرد؟
قرار بر این است که کمیسیون‌های مختلف شورا هرکدام جداگانه به صورت نوبتی پس از بررسی کامل بخش و کمیته خود، به دادن گزارش کار خود بپردازند و تخلفات بخش را گزارش دهند تا نهادهای مربوطه اتفاقات افتاده را پیگیری کرده و در صورت امکان منابع ازدست رفته را بازگرداند. این کار با نظارت نیروهایی مانند کمیسیون نظارت، حراست، بازرسی وحقوقی انجام خواهد شد. از جمله این موارد ارائه شده، در گزارش شهردار نجفی قابل مشاهده بود و برای ارائه گزارش تکمیلی به افکار عمومی به زودی اقدام به عمل خواهیم کرد.
بعضی ممکن است بگویند از این مورد نمی‌ترسید که بر اساس آنچه تا اکنون در تعدیل نیرو‌ها در شهرداری انجام شده، ناله و نفرین کسانی که قرار است اخراج شوند گریبان مسئولان را بگیرد؟ باید سوال کرد که آیا آه و ناله این افراد، که کاری نمی‌کنند و حقوق می‌گیرند مهم است یا حقوق غیر‌قانونی که شهرداری از جیب مردم می‌دهد؟
شاید تلخ‌ترین لحظات برای ما نیز همین مواردی است که می‌فرمایید. اما چه باید کرد؟ به هرحال یک سری مقرراتی وجود دارد و زمانی که ساختاری بدون حساب و کتاب بزرگ می‌شود به‌این مسائل می‌رسد. تقریبا روزانه عقلا و کارشناسان مدیریت شهری مختلفی به ما این مورد را گوشزد می‌کنند. اما متاسفانه باید گفت اگر حجم سازمانی افزایش یافته و کارایی آن سازمان پایین بیاید، مشکل بزرگی است. در این موقعیت هم باید بگویم مشکلات ما بزرگ شده و از طرفی ما نسبت به شهرداری و مردم و شهرمان متعهدیم و باید حیثیت را افزایش، و هزینه‌ها را کاهش دهیم.
برخی دوستان در گذشته فسادها و خرابی‌های بسیاری به بار آوردند. تخلفات بی‌نهایت و گسترده در منطقه ۲۲ تهران بود. کسانی که تخلف کردند باید پاسخگو باشند. وضعیت طرح تفصیلی چه‌شد؟ چرا تمام ذخایر شهرداری را فروختید؟ شهرداری باید در شهر صاحب بیشترین ملک باشد، شهرداری مالک شهر است. چرا کار را به حدی رساندید که آقای نجفی در گزارشش به شکل قابل لمسی اعلام کند که ملاقه به ته دیگ خورده؟ ۲۳۰ ملک ۳۲ متری را برای فروش گذاشت. اگر سرمایه‌ای داشتیم امروز ۵۲ هزار میلیارد بدهکار نبودیم و مجبور به تصفیه بخشی از آن به کمک وام نمی‌شدیم. باتوجه به این موارد شهرداری نهایتا سالانه بیت ۲۹ تا ۳۰ هزار نفر می‌تواند نیرو داشته باشد درحالی که هم اکنون ۶۷ هزار پرسنل دارد.
دوستان گله‌مند به لحاظ عاطفی حق دارند، اما شرایط فعلی شهرداری ایجاب می‌کند که ظرفیت‌هایش را بشناسیم. البته که تمام تلاش ما این بوده که کسی اخراج نشود. در واقع تلاش کردیم که آنها را جابه‌جا کرده و به موسسات دیگر بفرستیم یا نهایتا به صورت پیمانکاری با آنها قرارداد ببندیم. جالب است که اعلام کنم اکنون شهرداری بالای ۱۰۸ هزار فیش صادر می‌کند و این درحالی است که نفعی برای شهرداری ندارد. درحالی که همه در موسسات دارای مدارک لیسانس و فوق لیسانس و بعضا دکترا هستند، افراد انتظار دارند که در وضعیت خوب فعلی‌شان بمانند.
متاسفانه قابل قبول نیست و این افراد باید منتقل شوند. شورای شهر جای کارشناسان و افراد متخصص و طراحان نمونه است. ما در بودجه سال بعد نیز اعلام کردیم و پیگیر هستیم که ساختار کلی شهرداری را تخصصی‌تر کنیم.سازمان حمل و نقل ما درحالی که نهادهای اتوبوسرانی و مترو و تاکسیرانی دارد اما یک متخصص و دکترای این حوزه را درخود جای نداده است. اینها ضعف است و همچنین کم لطفی دوستان در گذشته که با رفتن به سمت آوردن نیروی متخصص به زودی برطرف خواهد شد.
فاطمه رضایی
- 11
- 4
