حدود دو سال از عمر دوچرخه‌های نارنجی در پایتخت می‌گذرد. دوچرخه‌هایی که روز به روز رشد قارچ گونه داشت و هر چند روز یکبار سر و کله یک ایستگاه جدید از آنها در حاشیه بسیاری از خیابان‌ها و میادین پیدا می‌شد.
به غیر از ایستگاه‌های ویژه حتی پای دوچرخه‌های نارنجی به پشت درب منازل هم باز شده بود چراکه شهروندان بر اساس سیستم هوشمند این دوچرخه‌ها امکان پارک آن را در هر جایی از خیابان داشتند از کنار پیاده‌رو گرفته تا جلوی در مغازه‌ها و مراکز خرید و همین موضوع از دلایل اصلی استقبال از دوچرخه‌ها بود.
استقبال از ارابه‌های نارنجی آنقدر گسترده شد که شهرداری اعلام کرد بزودی این دوچرخه‌های در جهت توسعه فرهنگ دوچرخه سورای با ودیعه رایگان به دانشجویان، اهالی رسانه و حتی کارمندان ارئه می‌شود و تنها افراد باید هزینه سفر را بر اساس مسافت طی کنند.
رویکرد آقای شهردار هم از این دوچرخه‌ها مشخص بود. حناچی از شهرداران علاقه‌مند به استفاده از دوچرخه است و تقریبا همه سه‌شنبه‌ها با دوچرخه از منزل تا محل کار خود در خیابان بهشت را رکاب می‌زند. برخی از سه‌شنبه ها هم درخواست کرده تا مراسم‌های افتتاح پروژ‌های شهری انجام گیرد تا خود را با دوچرخه به محل برساند. شهرداری بر اساس همین رویکرد در بوق و کرنا پیچاند که مردم به کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو بپیوندند. بسیاری از مدیران شهری هم در جهت حمایت از رئیس کل به میان این کمپین آمدند و حتی نمادین با اقای شهردار هم رکاب شدند.
ماجرا به خوبی پیش می‌رفت تا اینکه دولت ۲۴ آبان اعلام کرد بنزین گران شد. اغتشاشگران به بانک‌ها، پمپ بنزین‌ها و اموال مردم رحم نکرده و در آتش کشیدن آن هراسی نداشتند. از جمله موضوعاتی که ممکن بود اغتشاشگران به آن آسیب وارد کنند هم همین دوچرخه‌های نارنجی بود. بر همین اساس شرکت «بیدود» یک شبه همه دوچرخه‌هایش را به پارکینگ برد و از سطح شهر جمع آوری کرد. اغتشاش و آشوب به اتمام رسید ولی علیرغم اینکه امنیت به سطح شهر برگشت ولی دوچرخه‌های اشتراکی برنگشتند.
امروز ۱۳ آذر است و حدود ۲۰ روز از رفتن دوچرخه‌های نارنجی از سطح شهر تهران می‌گذرد و خبری از بازگشت دوچرخه‌ها نیست. شرکت بیدود مشکل را در زمین شهرداری و شهرداری مشکل را در زمین شرکت مربوطه انداخته و حالا مانده‌اند مردمی که طی دو سال شیفته و علاقه‌مند دوچرخه‌ها شدند ولی دیگر ردی از آن نیست. هزینه خرید دوچرخه هم کم نبوده و قیمت متوسط آن ۳ تا ۵ میلیون تومان و ۱۳ تا ۱۵ میلیون تومان برای نوع برقی آن است.
اختلافات داخلی در شرکت بیدود دلیل حذف دوچرخه‌های نارنجی
درباره حذف دوچرخه‌های اشتراکی به سراغ سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران رفتیم و یوسف حجت به عنوان مدیر عامل این سازمان خبرهای جدید از رفتن دوچرخه‌های اشتراکی داد. وی در گفتوگو با فارس اظهارداشت: حذف این دوچرخه‌ها در سطح پایتخت به دلیل مشکل و اختلافات داخلی شرکت بیدود و سهامداران آن است و ارتباطی به شهرداری تهران ندارد.
وعده حمایت نداده بودیم
وی در مورد اینکه شرکت بیدود اعلام کرده به دلیل عدم حمایت‌های شهرداری دوچرخه‌ها را از سطح شهر جمع اوری کرده‌ایم گفت: «بیدود» یک شرکت خصوصی بوده و ما هیچ گاه وعده حمایت از آنها را نداده بودیم. اگر قرار بود حمایت شوند، باید از اول به ما اعلام می‌کردند ولی با این وجود امیدواریم مشکلات داخلی این شرکت به زودی مرتفع شود.
وی با اشاره به اینکه به هر حال شرکت‌های مختلف خصوصی می‌آیند و می‌روند، گفت: احتمال اینکه شرکت جدیدی جایگزین بیدود شود کم است و ما نیز تصمیمی در شهرداری در مورد این دوچرخه‌ها نگرفته‌ایم چراکه این موضوع به صورت ناگهانی رخ داد و بعد از تغییر قیمت بنزین و اغتشاشات مربوط به آن یک دفعه شرکت بیدود دوچرخه‌هایش را از سطح شهر جمع کرد و شفاهی به ما اعلام کردند که به مشکل مالی برخورد کرده‌ایم.
«بیدود» به سوددهی نرسیده بود
حجت ادامه داد: «بیدود» حدود ۶۰ تا ۷۰ ایستگاه در سطح شهر دارد و دود ۲۵۰۰ دوچرخه را تحت پوشش داشت و حداکثر روزانه ۴۰۰۰ سفر از طریق این دوچرخه‌ها انجام می‌گرفت. البته به گفته مسئولان این شرکت هر یک از این دوچرخه‌ها حداکثر روزانه دو سفر را داشتند و برای اینکه به سوددهی برسند باید حداقل ۶ تا ۷ سفر از طریق آنها انجام گیرد.
مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران خاطرنشان کرد: بسیاری از استارت آپ‌ها و حرف مختلف زمانی باید سرمایه‌گذاری کنند تا پس از مدتی درآمدزایی حاصل شود و این طرح‌ها طبیعتا زودبازده نیست.
حمایت‌های ضد و نقیص شهرداری از بیدود
اما نظرها در شهرداری متفاوت است. و علیرغم اینکه یوسف حجت اعلام کرد از ابتدا قرار نبوده از بیدود حمایت کنیم ولی غلامحسین محمدی، رئیس مرکز اطلاع رسانی شهرداری تهران درباره حذف دوچرخه‌های اشتراکی گفت: دوچرخه‌های بیدود به دلیل جلوگیری از صدمات متصور در نا آرامی های اخیر جمع آوری شدند و باید در اسرع وقت باید بازگردد.
وی بیان داشت: این شرکت در برابر ودیعه مشتریان مسؤولیت دارد و باید به تعهدات خود عمل کند. شهرداری نیز کماکان به حمایت‌های خود از این حرکت ادامه خواهد داد.
شرکت «پاک چرخ ایرانیان»، در سال ۱۳۹۶ به عنوان اولین و تنها مجری انحصاری دوچرخه های اشتراکی هوشمند با نام تجاری «بیدود»، با بررسی نیازهای جامعه و با رویکرد حرکت به سمت شهری هوشمند فعالیت خود را در زمینه حمل و نقل پاک با هدف کاهش آلودگی هوا، کمک به محیط زیست، افزایش سلامت شهروندی و کاهش ترافیک آغاز کرد.
حواشی گرانی بنزین دلیل حذف دوچرخه‌های نارنجی نیست
یکی از مسؤولین شرکت بیدود در گفتوگو با فارس، اعلام کرد: اغتشاشات دلیل حذف دوچرخه‌های نارنجی نیست و تنها عدم حمایت از شهرداری سبب حذف فعلی دوچرخه‌ها شده است و اگر زودتر شهرداری پای کار آید ما هم دوباره به سطح شهر می‌آییم.
شهرداری حمایت کند دوباره می‌آییم
حسین قاسمی، نائب رئیس هیأت مدیره بیدود هم اخیر اعلام کرد: پایان فعالیت بیدود حقیقت ندارد و ما در حال انجام بعضی کارهای زیرساختی هستیم و بزودی دوباره فعالیتمان را ازسرخواهیم گرفت البته ما به برخی حمایت‌ها از سمت شهرداری نیاز داریم.
حناچی: هر دوچرخه حذف یک خودروشخصی
به ظاهر برنامه‌های شهرداری از دوچرخه‌های اشتراکی حمایتی است اما شرکت بیدود اعلام کرده حمایتی در کار نیست. پیروز حناچی شهردار تهران از طرفداران پر و پا قرص دوچرخه سورای است و استفاده از این وسیله حمل و نقل را راه‌کار رفع معضل ترافیک و آلودگی هوا می‌داند. وی در این باره گفت: سهم دوچرخه‌سواری در تهران هنوز کمتر از یک درصد است. با این وجود باید بدانیم که اضافه شدن هر دوچرخه‌سوار به شهر به معنای کم شدن یک خودروی شخصی از چرخه آلودگی پایتخت است.
وی بیان داشت: من در اجلاس وین با شهرداران وین و برلین دیدار داشتم و جالب است بدانید که ۷ درصد حمل و نقل وین با دوچرخه انجام می‌شود که البته شرایط، حجم تردد و جمعیت آنها را ما متفاوت است ولی می‌توان این حرکت عمومی را که در شهر ما نیز آغاز شده دنبال کرد.
حناچی با بیان اینکه فرض بر این است که با اضافه شدن یک دوچرخه سوار یک خودرو از معابر حذف می‌شود گفت: باید زمینه‌های توسعه دوچرخه را فراهم کنیم و به همان اندازه که از دوچرخه استقبال شده از اسکوتر نیز استقبال شده و شاید اسکوتر محدودیت‌های دوچرخه را نیز نداشته باشد.
وی با بیان اینکه اگر مردم را راضی کنیم که از ابتدای سفر بدون خودرو باشند موفق شدیم و هم ترافیک و هم آلودگی هوا تحت تاثیر قرار خواهد گرفت، گفت: همه این تلاش‌ها لازم است تا تغییر رویکرد داشته باشیم چرا که توسعه مسیرهای سواره کمکی به کاهش ترافیک نمی‌کند و تنها موجب افزایش سفرها می‌شود.
شهردار تهران با بیان اینکه مسیر دوچرخه نیز باید امن باشد، گفت: امیدواریم با کمک پلیس راهور هر چند که ممکن است سخت باشد اما مسیر را کنترل کرد. نباید مسیر دوچرخه مسیر تردد موتورسیکلت باشد. هر چند که موتورسوارانی داریم که قائل به قانون نیستند اما باید با کمک پلیس این مشکلات حل شود.
بیدود حق دارد نگران دوچرخه‌هایش باشد
زهرا نژاد بهرام، عضو هیأت رئیسه شورای شهر تهران هم در گفتوگو با فارس بیان داشت: علت حذف دوچرخه های نارنجی تنها اغتشاشات ناشی از گرانی بنزین بوده و اینکه شرکت مربوطه نگران باشد به دوچرخه‌ها آسیب وارد نشود طبیعی است.
وی گفت: نشنیده‌ام که حذف دوچرخه‌ها به دلیل عدم حمایت شهرداری باشد و تا جایی که اطلاع دارم برنامه‌های شهرداری و رویکرد شورای شهر حمایت از توسعه دوچرخه‌سورای در پایتخت است ولی این موضوع را پیگیری می‌کنم تا مشخص شود علت دقیق چیست و چه راهکاری می توان ارائه کرد البته بر اساس بررسی اولیه اختلافات درون سازمانی مشکل اساسی بیدود است و باعث حذف فعلی دوچرخه ها شد.
دوچرخه‌ها را بازگردانید
حدود ۲۰ روز است که از بیدود در پایتخت خبری نیست و این در حالی بوده که استفاده از دوچرخه و توسعه فرهنگ دوچرخه‌سورای در کاهش ترافیک و آلودگی هوا مؤثر است.
تهرانی‌ها امسال روزهای کمتری هوای سالم و پاک داشتند و همین مسأله موید ضرورت توجه به توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی از جمله اتوبوس و مترو و دوچرخه‌های اشتراکی است.
از طرفی با توجه به گرانی بنزین استقبال از وسایل حمل و نقل عمومی افزایش یافته و باید مسؤولان راهکارهای مناسب و بیشتری برای تحقق کاهش ترافیک و آلودگی در پایتخت داشته باشند که ارائه تسهیلات خرید دوچرخه و حمایت از دوچرخه‌های اشتراکی از جمله این راهکارها محسوب می‌شود.
- 11
- 2
