یکی از مهمترین ماموریت‌های مدیریت شهری پایتخت مطابق با برنامه پنج ساله سوم شهرداری تهران، افزایش تاب آوری و ایمنی شهر تهران در مقابل حوادث غیرمترقبه همچون سیل و زلزله است. در این راستا مدیریت شهری پایتخت تلاش کرده تا در قالب برنامه‌های متعدد افتتاح در ماه‌های گذشته از اقدام در این مسیر خبر دهد. یکی از این برنامه‌ها که طی ماه جاری انجام شد؛ انتشار اخبار مربوط به افتتاح سامانه‌های «هشدار سریع زلزله» و «تخمین خسارت» بود.
سامانه هشدار سریع زلزله که از طریق آن امکان ارسال پیامک هشدار چند ثانیه قبل از وقوع زلزله‌های بزرگ ابتدا به سیستم‌های مدیریتی و سپس به وسایل ارتباط جمعی فراهم می‌شود؛ از ابتدای سال ۹۱ راه‌اندازی آن به‌صورت پایلوت در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفت و فاز اول این سامانه نیز در اواخر دوره قبل مدیریت شهری توسط مدیران ارشد شهرداری افتتاح شد. انتشار خبر افتتاح که ابتدا در گسل مشا و سپس در سال‌های بعد بنا بود در محدوده سایر گسل‌ها نیز توسعه پیدا کند به معنی آن بود که شهر تهران به این سامانه مجهز می‌شود و یک مرحله قبل از وقوع بحران، امکان تاب آوری پایتخت افزایش پیدا خواهد کرد.
با این حال از زمان افتتاح این سامانه تاکنون، دست کم دو زمین لرزه با بزرگی بالای سه ریشتر در تهران رخ داده است اما از نگاه شهروندان، برای هیچ کدام از آنها این سامانه نتوانسته عمل کند. در واقع شهروندان نتوانسته‌اند از طریق شهرداری یا سازمان پیشگیری و مدیریت بحران هشداری بابت وقوع این زلزله‌ها دریافت کنند.در حالی‌که طبق اعلام رسمی مدیران شهری، شهر تهران در حال حاضر به این فن آوری نوین که سال‌های گذشته مورد استفاده سایر کشورهای لرزه خیز بوده مجهز شده است.
از دیدگاه شهروندان، این موضوع اولین ابهام درباره عملکرد و نحوه اطلاع رسانی این سامانه است که باید حتما از سوی مدیران شهری توضیح داده شود.اما نکته مهم تر آنکه هفتم دی ماه سال جاری نیز، مجددا مدیریت شهری از افتتاح و بهره برداری دو سامانه «هشدار سریع زلزله» و «تخمین خسارت» خبر داد.پیرو انتشار این خبر نیز «دنیای اقتصاد» در روزهای اخیر تلاش زیادی برای دریافت جزئیات مربوط به این سامانه بیش از آنچه در خبرها تاکنون منتشر شده است، انجام داد تا بتواند از این طریق تازه‌ترین اطلاعات درباره این دو سامانه را به شهروندان که هر لحظه در معرض وقوع زلزله بزرگ قرار دارند، ارائه دهد.
چراکه نتیجه عملکرد صحیح سامانه هشدار سریع در سایر کشورهای لرزه‌خیز همچون ژاپن نشان داده است: انتشار هشدار چند ثانیه‌ای قبل از وقوع زلزله به شهروندان سبب شد تا به میزان قابل توجهی آسیب پذیری کاهش و انجام واکنش مناسب از سوی آنها افزایش پیدا کند.
از این رو انتظار این بود که در جریان تحقیقات انجام شده از سوی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، بالاخره پس از ۶ سال از زمان راه‌اندازی فاز اول سامانه، محصول نهایی شروع به کار سامانه هشدار به شهروندان ارائه شود.علاوه بر این، سامانه تخمین خسارت که نسخه اولیه آن در دهه ۸۰ منتشر و اعلام عمومی شد و نتایج آن نیز از طریق «دنیای اقتصاد» در اختیار شهروندان پایتخت قرار گرفت، سامانه‌ای است که نشان می‌دهد تحت تاثیر لرزش هر یک از گسل‌های اصلی شهر، میزان خسارت احتمالی ساختمان‌ها براساس تراکم آنها و همچنین میزان آسیب پذیری شهروندان براساس جمعیت پذیری در هر یک از مناطق پایتخت چقدر خواهد بود؛ از این رو یک تصویر واقعی و روشن از وضعیت تهران پس از وقوع زلزله در اختیار شهروندان قرار می‌داد.
اکنون که با توجه به تغییرات شکل گرفته در شهر تهران، این نسخه باید به‌روزرسانی و اطلاعات جدید آن نیز در اختیار شهروندان قرار گیرد، پیگیری‌های انجام شده نتیجه‌ای دربرنداشته است. چراکه اعلام عمومی این اطلاعات سبب می‌شود تمامی هزینه‌های صورت گرفته برای راه‌اندازی این تجهیزات به یک نوع سرمایه‌گذاری برای شهر تبدیل شود. هرچند که ممکن است فرضیه «جلوگیری از ایجاد ترس و وحشت میان شهروندان» مانع از انتشار این اطلاعات از سوی مدیران شهری شده باشد اما نکته مهم آن است که عدم انتشار این اطلاعات می‌تواند بزرگ‌ترین مانع در برابر مقاوم‌سازی ساختمان هنگام وقوع زلزله باشد و همین امر به جای تحقق ماموریت افزایش تاب آوری، به کاهش تاب‌آوری شهر در برابر زلزله منجر شود.
- 10
- 5
