
روزنامه پیام ما به بررسی ماده مخدری پرداخته است که با نام «لین» (Lean) یا «اکسیر بنفش» شناخته میشود و بهسرعت در میان جوانان و دانشجویان ایرانی رواج یافته است. این مخدر که ریشه در فرهنگ مصرف موسیقی هیپهاپ آمریکایی دارد، اکنون به مهمانیها و خوابگاههای جوانان کشور راه یافته و با ویژگیهایی همچون دسترسی آسان و ظاهری غیرمخدر، محبوبیت قابل توجهی کسب کرده است.
مخدر لین چیست؟
«لین» یا همان «اکسیر بنفش» نوشیدنیای دستساز است که از ترکیب داروهای سرماخوردگی، آرامبخشها و نوشابه ساخته میشود. برخلاف تصور عموم، این ماده از مخدرهای صنعتی یا سنتی تهیه نمیشود و تمام ترکیبات آن، داروهای قانونی و بهراحتی در داروخانهها قابل تهیه هستند.
دسترسی آسان و گسترده به داروهای لین
بررسیهای «پیام ما» نشان میدهد که بسیاری از داروخانهها بدون نیاز به نسخه یا با نسخههای صوری، داروهای مورد نیاز برای ساخت این مخدر را بهراحتی به فروش میرسانند. در مسیر بازدید از داروخانههای متعدد در تهران، ۱۷ شیشه داروی سرماخوردگی و چند شربت ضدحساسیت تنها در یک روز خریداری شدهاند؛ بدون آنکه سوالی درباره علت خرید مطرح شود. مصرفکنندگان معتقدند لین نهتنها جایگزین الکل شده، بلکه بهدلیل بیبو بودن و عدم بروز رفتارهای مشکوک، توسط پلیس هم بهسختی قابل تشخیص است.
میزان مصرف و نحوه استفاده
مصرفکنندگان لین، دوزهای متنوعی دارند. برخی هفتهای چند بار مصرف میکنند و برخی روزانه حتی چند نوبت از این ماده استفاده میکنند. اثرات آن شامل شل شدن عضلات، خوابآلودگی و حالتی از نشئگی است که مصرفکنندگان آن را لذتبخش و آرامبخش توصیف میکنند. نکته قابل توجه این است که لین برخلاف بسیاری از مخدرهای دیگر، بویی ندارد و بهراحتی در مکانهای عمومی قابل مصرف است.
تصور غلط بیخطر بودن لین
یکی از دلایل افزایش مصرف این مخدر، تصور نادرست درباره بیخطر بودن آن است؛ زیرا از ترکیبات دارویی استفاده میکند که نامشان در نسخههای پزشکی آمده است. این تصور اشتباه باعث شده که بسیاری لین را صرفاً یک داروی خوابآور یا ضدحساسیت بدانند، در حالی که مصرف ترکیبی و بلندمدت آن میتواند پیامدهای جدی داشته باشد.
آسیبهای روانی و جسمی مخدر لین
محمد منصوری، روانپزشک، درباره لین توضیح میدهد که این ماده از مشتقات کدئین ساخته شده که خود بخشی از خانواده مخدرهای طبیعی مانند تریاک است. این داروها عملکرد مغز را کند کرده و مصرف مکرر آنها باعث ایجاد وابستگی روانی و جسمی میشود. افراد پس از مدتی نیاز به افزایش دوز برای رسیدن به حالت سرخوشی دارند که میتواند به اختلالات شناختی، کاهش تمرکز و مشکلات عملکردی روزمره منجر شود. همچنین مصرف طولانیمدت این مخدر آسیبهای مولکولی به مغز و سایر اعضای بدن وارد میکند.
چالشهای نظارتی و راهکارها
نظارت بر فروش و مصرف داروهای تشکیلدهنده لین بهدلیل سهولت دسترسی و قانونی بودن آنها، بسیار دشوار است. سازمانهای غذا و دارو تلاشهایی برای کنترل این مسئله انجام دادهاند، اما مشکلات فراوان و نیاز به زیرساختهای قوی، مانع از اجرای کامل این نظارتها شده است. به گفته منصوری، کنترل و محدود کردن فروش داروهای خوابآور و آرامبخش میتواند گام مؤثری در کاهش مصرف لین باشد.
ضرورت گفتگو و آگاهیبخشی
یکی از مهمترین نکات در مواجهه با پدیده «لین»، ضرورت ایجاد گفتوگویی شفاف میان مصرفکنندگان، خانوادهها، نهادهای درمانی و ناظران است تا واقعیتها بدون بزرگنمایی یا ترساندن غیرمنطقی، بهدرستی منتقل شود و از بروز آسیبهای گستردهتر جلوگیری شود.
- 17
- 3