یزد شهر« خانههای خشتی» و «بادگیرها» به عنوان نخستین شهر تاریخی ایران که دارای ارزشهای منحصر به فرد جهانی است، در چهلویکمین اجلاس میراث جهانی در کراکوف لهستان، با حمایت قاطع اکثر اعضای کمیته میراث بشری یونسکو ثبت شد.
شهری که نه تنها بناهای بینظیرش بلکه قدم زدن در کوچه و خیابانهایش هم لذتبخش است و هر بینندهای را مجذوب خود میکند و حالا جهانی شدنش نوید روزهای پررونقی را در حوزه گردشگری این استان میدهد.پرونده ثبت جهانی یزد پس از سالها به ثمر رسید و این شهر به عنوان نخستین شهر تاریخی ایران به ثبت رسید.
اتفاقی که پس از ۹ سال رخ داد و چندین بار به دلیل ساختوسازهای غیراصولی جهانی شدنش به تعویق افتاده بود و معضلی جدی برای این شهر ایجاد کرده بود. تا جایی که محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی هم پیش از آغاز اجلاس درباره این مشکلات ابراز نگرانی کرده بود. با همه اینها حالا یزد جهانی شده و به نظر میرسد نیازمند مدیریت یکپارچه، برنامهریزی گسترده شهری، رعایت اصول معماری و تجدیدنظر در ضوابط نظام مهندسی و ساختوساز است.
شاهد سیل ورود گردشگران به یزد خواهیم بود
رشد گردشگری یزد یکی از مهمترین اتفاقها پس از ثبت جهانی آن خواهد بود. شهری که در چندسال اخیر و به خصوص پس از برجام رشد گردشگری بیشتری پیدا کرده بود، حالا وضعیت تازه ای را تجربه خواهد کرد.
محمدرضا نصیری، معاون گردشگری استان یزد درباره تاثیرات ثبت جهانی این شهر بر ورود گردشگران میگوید: «در سال ۱۳۹۵، ۱۱۳ هزار و ۵۰۰ نفر گردشگر خارجی وارد استان یزد شدند. این رقم در مقایسه با سال ۹۲ رشد چشمگیری داشته است. خوشبختانه ثبت جهانی یزد، شرایط ورود و گردشگران خارجی بهتر هم خواهد شد و ما شاهد سیل ورود گردشگران خواهیم بود.»
نصیری با اشاره به توسعه زیرساختهای یزد میگوید: «بسیار مهم است که زیرساختهای شهر یزد را توسعه دهیم.
با توجه به اینکه این اتفاق قابل پیشبینی هم بود اقدامات بسیاری در این خصوص انجام شده است.»
معاون گردشگری یزد توضیح داد: ما برای جذب گردشگر بیشتر برنامهریزیهایی داشتیم. نخستین بحث مثلث گردشگری طلایی یزد اصفهان و شیراز بود. اکثر گردشگران خارجی که وارد یزد میشوند اروپایی هستند.
گردشگرانی که فرهنگی هستند و عملا در پکیجشان این سه شهر هست. برای این گردشگران تدارکاتی را ترتیب دادهایم.
برنامههایی برای طولانی کردن اقامت آنها در یزد داریم.در حال حاضر ماندگاری گردشگران در یزد دو شبانهروز است که در تلاش هستیم آن را به ۸/۲ برسانیم.
خوشبختانه یزد ۶۵۰۰ اثر تاریخی دارد که از این مجموعه ۱۵۰۰ ثبت شده است. این آثار عمدتا در شهرهای یزد، اردکان، میبد و ابرکوه هستند. توسعه زیرساختهایی در مسیر یزد به اصفهان برای گردشگران در نظر گرفته شده است. درحال ساخت مجتمعهای رفاهی برای گردشگران خارجی و داخلی هستیم. فاز نخست این دو در شش ماهه اول امسال آغاز خواهد شد. در مسیر یزد به شیراز دو پروژه داریم که یکی از آنها افتتاح شده و دومین پروژه در دست اقدام است.»
او ادامه داد: «در شهر یزد هم اقداماتی صورت گرفته است. ساخت سرویسهای بهداشتی در بافت تاریخی یزد، توسعه حمل و نقل عمومی با استفاده از اقداماتی همچون دوچرخههای برقی، کالسکهسواری و ماشینهای برقی که با همکاری شهرداری در این مناطق احداث شده است.»
نصیری توضیح داد: «بحث دوم اقامتگاههای بومگردی است که باعث حفظ خانههای تاریخی در بافت تاریخی هم شده است. از سال ۹۴ که اقامتگاههای بومگردی راه افتاد همکاری خوبی بین مردم و مسوولان شکل گرفت و باعث شد علاوه بر اینکه مشکلات اقامتی در این شهر روبهرو کمتر شود، مردم این منطقه هم وضعیت اقتصادی بهتری داشته باشند.»
او درباره مشکلات اقامتی این شهر گفت: «برای برطرف کردن این مشکلات در حال ساخت پنج هتل پنجستاره در این شهر هستیم. این هتلها در شهرهای یزد و اضافه کرد اردکان و میبد هستند. با اینکه ساخت این پروژه آغاز شده چهار سال زمان میبرد تا این هتلها ساخته شود. به همین دلیل به ساخت هتلهای سنتی رو آوردیم و همزمان تعداد تختهای هتلها را گسترش دادیم. پیشبینی ما برای سال ۱۴۰۰، هشت هزار تخت است. در حال حاضر ۵۱ واحد اقامت گاه بومگردی داریم که بین ۸۵۰ تا ۱۰۰۰ هزار نفر را اسکان میدهند.»
ثبت جهانی یزد جایگاه فرهنگی ایران را در دنیا تثبیت میکند
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان یزد هم درباره ثبت جهانی یزد گفت: ثبت جهانی استانهای کشور از جمله یزد، اهمیت و جایگاه میراث فرهنگی ایران را در سطح بینالمللی تثبیت میکند.
فاطمه دانش با ابراز خرسندی از ثبت جهانی شهر یزد پس از سالها تلاش گفت: یزد شهری با پیشینهای تاریخی است که در میانه فلات مرکزی ایران و بر سر چهارراه عبوری راههای اصلی کشور قرار گرفته است.
او با بیان اینکه بیش از دو هزار و ۲۰۰ هکتار بافت تاریخی وجود دارد که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده، گفت: این ثبت جهانی افتخار بزرگی برای یزد و پیام آور اهمیت غنی بودن فرهنگ و تمدن ایرانی در سطح بینالمللی است.
دانش ادامه داد: طبیعت سختگیرانه، آب وهوای نسبتا خشک و کمآبی این شهر، منجر به پرورش مردمانی سختکوش، قناعتگر و سازگار با آن شده است.
او اضافه کرد: مردمانی که با نبوغ خود توانستهاند آب را از دل کوهها و با عبور از زیرزمین به سطح آورند، از آن آب، خشت خشت بناهایی را ساختند و از همنشینی آن بناها شهر تاریخی یزد پدید آمد.
مدیرکل میراث فرهنگی شهر یزد بیان کرد: یزد در میان شهرهای جدید تاکنون به حیات خود ادامه داده و با ساختار خشتی منسجم، وسعتی بیش از ۱۷۰ هکتار دارد.
به گفته دانش، مردم یزد با ادیان مسلمان، زرتشتی و یهودی، سالیان درازی است که با یکدیگر در سازگاری و صلح زندگی میکنند.
او با بیان اینکه یزد را شهر مناره و بادگیر نیز میخوانند، اضافه کرد: شهر آب انبارها، خانههای خشتی با تالار و ایوان و صفه و شهر گنبدها از دیگر نامهای یزد است.
دانش با بیان اینکه یزد هر چند در اقلیم گرم و بیابانی واقع است، اما خلاقیت معماری، آن را به گونهای ساخته که در تابستانهای گرم نیز میتوان در خنکای سایه و باد کوچههایش قدم زد، گفت: مصرف کم انرژی در ساخت و بهرهبرداری از بناهای این شهر، الگویی است برای بحران انرژی امروز، از این رو یزد را میتوان شاهکار زنده «معماری گلین» نامید.
او ادامه داد: برای درک ساخت بافت تاریخی یزد، باید اجزا و عناصر تشکیلدهنده آن را مورد بررسی قرار داد و اما برای کشف پیوند بین این اجزا ناگزیر به تجزیه بافت و بررسی عملکرد اجزای شکلدهنده آن هستیم.
شهر یزد در اجلاس کمیته میراث فرهنگی یونسکو که دیروز در شهر کراکوف لهستان برگزار شد، در فهرست آثار جهانی به ثبت رسید.
روند ثبت جهانی یزد از زبان معاون میراث فرهنگی
«با توجه به مخالف نبودن هیچ کشوری برای ثبت جهانی یزد و به درخواست رییس اجلاس، اصلاحیه تصویب قطعنامه مربوط به یزد بررسی شد و به طور بیسابقهای ۱۵ کشور به نفع ایران رای دادند و سرانجام بدون هیچ مخالفتی و با اجماع همه اعضای کمیته میراث جهانی، ثبت «شهر تاریخی یزد» در فهرست میراث جهانی به تصویب رسید.»
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری درباره روند بررسی پرونده «شهر تاریخی یزد» گفت: این اولینبار است که کشورمان توانسته یک شهر تاریخی را به ثبت جهانی برساند.
او بیان کرد: این موفقیت بزرگ پس از رایزنیها، مذاکرات و گفتوگوهای کارشناسی گسترده چند روز اخیر در صحن اجلاس کمیته میراث جهانی به دست آمد و هیات اعزامی کشورمان توانست همه اعضای کمیته میراث جهانی یونسکو را در رابطه با اهمیت و ارزش منحصربهفرد جهانی مجموعه تاریخی شهر یزد متقاعد کرده و نظر موافق همه اعضای کمیته را برای ثبت جهانی آن جلب کند.
طالبیان ادامه داد: به دنبال تلاشهای انجام شده و طبق توافق به دست آمده در جریان رایزنیها و مذاکرات فشرده، عصر روز شنبه (۱۷ تیرماه) ابتدا سفیر و نماینده دائم جمهوری آذربایجان در یونسکو اصلاحیه پیشنویس قطعنامه مربوط به یزد را مطرح کرد و بر ضرورت ثبت جهانی این شهر تاریخی تاکید کرد.
این اصلاحیه، توسط چهار کشور جمهوری آذربایجان، کویت، قزاقستان و ترکیه به دبیرخانه کمیته میراث جهانی پیشنهاد شده بود.به گفته او، در ادامه نمایندگان کویت، ویتنام، ترکیه و تونس در حمایت از پرونده ایران صحبت کردند و در سخنانی با تاکید بر زنده بودن شهر تاریخی یزد، منحصربهفرد بودن آن به لحاظ ارزش جهانی، برخورداری از منظر استثنایی، نمونه بودن به لحاظ توسعه پایدار، استدلالهای علمی، مستدل و منطقی هیات جمهوری اسلامی ایران در تبیین کلیه ابعاد مورد نظر ایکوموس و استحقاق شهر تاریخی یزد برای ثبت جهانی، حمایت خود را از اصلاحیه ارائه شده اعلام کردند.
معاون میراث فرهنگی ادامه داد: با توجه به پایان وقت اجلاس روز شنبه و نظر به اینکه تعداد کشورهای حمایتکننده از پرونده کشورمان زیاد بود و همه آنها نیز بر ارائه سخنرانی در حمایت از پرونده ایران تاکید داشتند، بنا به پیشنهاد رییس لهستانی اجلاس، قرار شد ادامه جلسه به روز یکشنبه (۱۸ تیر) موکول شود.
در جلسه دیروز نیز کشورهای لبنان، کرواسی، پرتغال، قزاقستان، زیمبابوه، اندونزی، کوبا، بورکینافاسو، فیلیپین، کرهجنوبی و پرو درخواست وقت برای حمایت کردند که رییس جلسه تصریح کرد، چون هیچ کشوری مخالف نیست و فهرست کشورهای درخواستکننده سخنرانی برای حمایت بسیار طولانی است، لذا بهتر است مستقیم به بررسی اصلاحیه تصویب قطعنامه مربوط به یزد برویم.
به این ترتیب تعداد کشورهایی که در حمایت از پرونده شهر تاریخی یزد اعلام آمادگی کردند به رقم بیسابقه ۱۵ کشور رسید و نهایتا پرونده کشورمان بدون هیچ مخالفتی و با اجماع کلیه اعضای کمیته میراث جهانی به تصویب رسید و در فهرست میراث جهانی ثبت شد.
طالبیان این موفقیت بزرگ را حاصل تلاش شبانهروزی و خستگیناپذیر همه دستاندرکاران ذیربط در سطوح مختلف دانست و آن را به مردم کشورمان تبریک گفت.
- 16
- 2
