افزایش وابستگی ونزوئلا به ایران/ صادرات نفت ایران به ونزوئلا برای اولین بار !

به گزارش تجارت نیوز، روز گذشته اخباری مبنی بر تخلیه بار یکی از نفتکش های ایرانی در بندر« خوزه» در ونزوئلا، منتشر شد. این نفتکش که« هانی» نام دارد با پهلو گرفتن در این بندر در حال تخلیه بار خود است. براساس گزارش های« تانکر ترکرز»، این نفتکش ایرانی دو میلیون بشکه نفت خام دارد و از مسیر طولانی تری خود را به بندر خوزه رسانیده است.

این برای اولین بار از آوریل ۲۰۱۹ است که ونزوئلا اقدام به واردات نفت از کشور ثانی می کند. پیش تر و در سال گذشته یک محموله نفتی از نیجریه وارد این کشور شده بود تا از این طریق بتواند جبرانی برای تولید نفت و فرآورده های نفتی باشد.

حرکت نفتکش ها به سوی ونزوئلا

هفته گذشته سایت تانکر ترکرز که حرکت نفتکش ها را دنبال می کند، مدعی شد « سه نفتکش ایرانی فارست، فورچون و فاکسون نزدیک به ۸۲۵ هزار بشکه بنزین را در بندر رجایی بارگیری کرده و عازم ونزوئلا هستند.» این سه نفتکش که جزیی از ۵ نفتکش ایرانی حمل کننده بنزین برای ونزوئلا در ماه های مه و ژوئن بودند برای بار دوم در ۵ ماه گذشته به ونزوئلا می روند. هر چند در ابتدا مقصدی برای بار این سه نفتکش مشخص نبود اما باتوجه به تحریم های گسترده امریکا علیه نفت ایران و مشکلات گسترده برای تامین سوخت ونزوئلا، حدس زدن مقصد دشوار نبود.

سه روز پیش نیز رویترز اعلام کرده بود« دو نفتکش حامل سوخت ایران در حال دور زدن شبه جزیره« دماغه امید نیک» در جنوبی ترین نقطه قاره آفریقا و حرکت به سمت اقیانوس اطلس با پرچم ایران هستند.» براساس گزارش های دریافتی این سایت قرار است این سه تانکر بنزین، تجهیزات پالایشی و مواد شیمیایی برای تبدیل نفت فوق سنگین این کشور به نوع دیگری از نفت را به ونزوئلا حمل کنند؛ مانند همان محموله ای که پیش تر ۵ نفتکش ایرانی به ونزوئلا رساند.

با وجود اینکه بحران سوخت در ونزوئلا وجود دارد اما رویترز مدعی شد که این کشور قصد دارد طرحی اضطراری و موقتی برای تولید و توزیع سوخت در این کشور را نهایی و به زودی عملیاتی کند. مهم ترین پالایشگاه ونزوئلا که ظرفیت تولید و پالایش روزانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه بنزین را داشت به دلیل مشکلات فراوان متوقف شده بود و مجددا در اوایل شهریور ماه با ظرفیت تولید ۳۱۰ هزار بشکه بنزین در روز آغاز به کار کرده بود که پس از مدتی ظرفیت تولیدش برای تبدیل نفتا به ترکیباتش به ۲۵ هزار بشکه در روز برای مصرف داخلی رسید.

تولید بنزین در این کشور توان پوشش مصرف روزانه را هم ندارد از این رو به نظر می رسد در هفته ها و ماه های آتی محموله های سوختی بیشتری برای ونزوئلا بارگیری شوند.

بحران سوخت در کشوری با بزرگ ترین منابع نفتی

پیش تر رویترز و تانکرترکرز پیش بینی کرده بودند که این نفتکش ها از طریق کانال سوئز به ونزوئلا می روند همان گونه که در ماه مه و ژوئن به این کشور رفتند. از سوی دیگر از این محموله ها علاوه بر مدیریت و پوشش هر چند ضعیف کمبود عرضه سوخت، برای ترکیب با نفت خام و کمک به پشتیبانی تولید نفت در کمربند روغن اورینوکو نیز استفاده می شود.

ونزوئلا که بزرگ ترین ذخایر نفتی در جهان را دارد، در تلاش است تا بر تحریم های امریکا فائق آید. از این رو درصدد است بخشی از فرآورده های نفتی را از سایر کشورها وارد کرده تا با این راهکار کاهش تولیدش را نیز جبران کند. براساس آمارهای ارایه شده توسط بلومبرگ، تولید نفت ماه جولای این کشور بحران زده به حدود ۳۴۰ هزار بشکه در روز رسیده که نشان از عمق فاجعه در این کشور است، چراکه طی ۱۱۰ سال اخیر بی سابقه بوده است.

هر چند ورود نفتکش« هانی» و باقی نفتکش ها به ونزوئلا می تواند تا مدتی شرایط سخت ونزوئلا را تغییر دهد، اما به زودی این محموله ها مصرف می شوند و در آن صورت مشکلات عدیده ونزوئلا مجددا آغاز می شود.

باوجود اینکه این کشور بزرگ ترین ذخایر نفتی را دارد اما زمزمه هایی مبنی بر ناتوانی در استخراج و رسیدن سطح تولید نفت به صفر به گوش می رسد که باتوجه به شرایط اقتصادی این کشور، بعید به نظر نمی رسد در آینده ای نه چندان دور این اتفاق رخ دهد. ترامپ قصد دارد با فشار حداکثری به دولت این کشور را زمین گیر کند. نباید از این مهم غافل شد که تحریم های وزارت خزانه داری امریکا در سه سال اخیر از یک سو و اقتصاد بسیار ضعیف ونزوئلا باعث شد که این کشور که حدود ۷۰درصد اقتصادش به نفت وابسته است، حتی از عهده تولید نفت برای رفع نیازهای روزانه اش نیز برنیاید.

وابستگی ونزوئلا به ایران و عقب نشینی امریکا

با کم شدن سطح تولید حامل های انرژی در ونزوئلا و بازگشت صف های طولانی در پمپ بنزین ها، وضع این کشور مانند چند ماه پیش شده و نیازمند واردات بنزین از ایران است. با ورود این نفتکش به بندر خوزه، برای سومین بار طی ۵ ماه گذشته است که کشور بحران زده ونزوئلا بنزین ایران را به پمپ بنزین هایش تزریق می کند. در ماه مه و ژوئن ۵ نفتکش ایرانی مجموعا ۲ میلیون بشکه بنزین به این کشور صادر کرده بودند.

باوجود اینکه مراودات بنزینی و ارسال کمک هایی از قبیل مواد شیمیایی برای تبدیل نفت فوق سنگین به سنگین و سبک میان ایران و ونزوئلا شامل تحریم های نفتی نمی شود، اما امریکا در ماه گذشته میلادی محموله چهار نفتکش که تحت کنترل یک شرکت یونانی بود را مصادره کرد.

مقامات امریکایی ادعا داشتند که این محموله متعلق به ایران است اما بیژن زنگنه ، وزیر نفت معتقد بود« نه تنها کشتی که محموله های آن نیز متعلق به ایران نیست، بلکه این محموله ها شامل بنزین فروخته شده ایران به ونزوئلا بوده است.» اما آنچه بر اهمیت موضوع« ادامه روند صادرات نفت و فرآورده های آن» به ونزوئلا می افزاید، راهکار اتخاذی ترامپ در برابر این مراوده حامل های انرژی است.

ترامپ فرصت چندانی تا انتخابات ندارد و باتوجه به کارنامه فعالیتش در زمان کرونا و بیکار شدن جمع کثیری از شاغلین، از محبوبیت چندانی برخوردار نیست، از این رو می داند ایجاد هر تنشی در هر سطحی، می تواند به وجهه او آن هم در این مدت باقی مانده تا انتخابات خدشه جدی وارد کند.

بنابراین پس از اتفاقی که برای توقیف محموله چهار نفتکش یونانی و اصرار او به« ایرانی بودن محموله ها» افتاد به نظر نمی رسد دنبال توقیف این نفتکش های ایرانی به ونزوئلا باشد. هر چند که به جز نفتکش هانی، باقی نفتکش ها محموله بنزین و میعانات گازی دارند و مشمول تحریم های نفتی نمی شوند. ورود نفتکش های ایرانی به ونزوئلا آن هم در شرایطی که هر دو کشور تحت شدیدترین تحریم های نفتی امریکا قرار دارند، نمایانگر قدرت بالای دیپلماسی ایران است و این سیگنال را صادر می کند که صادرات نفت و محموله های انرژی از مهم ترین حقوق ایران است که امریکا آن را زیر سوال برده است.