رئیس جمهور فرانسه سه‌شنبه با ترامپ دیدار کرد تا برای نگه داشتن آمریکا در برجام لابی کند. روز جمعه نیز صدر اعظم آلمان با همین هدف با ترامپ وارد مذاکره می‌شود. با این حال اگر آمریکا از برجام خارج شود، چه کسانی متضرر خواهند شد؟ کدام سرنوشت محتوم در انتظار اقتصاد ایران است؟ و چه تعداد کارگر آمریکایی مشاغل خویش را از دست می‌دهند؟
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه روز سه‌شنبه در کاخ سفید با دونالد ترامپ دیدار کرد. هدف او راضی کردن ترامپ برای باقی ماندن در توافق هسته‌ای با ایران است. آنجلا مرکل نیز روز جمعه با همین هدف با ترامپ دیدار می کند.
به گزارش اعتمادآنلاین، سی‌ان‌ان در یادداشتی به قلم چارلز رایلی نوشت: ترامپ برجام را «بدترین توافق» نامیده است و وعده کرده که آن را پاره خواهد کرد. وی در حال حاضر نیز تهدید می‌کند که پس از مهلت ۱۲ مه (۲۲ اردیبهشت) دیگر این توافقنامه را تمدید نخواهد کرد.
نویسنده گزارش در ادامه پنج گروه را معرفی می‌کند که در صورت شکست برجام متضرر خواهند شد. این پنج گروه عبارتند از:
۱. راننده‌های خودرو
ایران چهارمین کشور دارای ذخایر نفتی در جهان است و ادعا می‌کند که نزدیک یک پنجم گاز طبیعی جهان را در اختیار دارد.
تولید نفت خام این کشور پس از برداشته شدن تحریم‌ها تا ۳.۸ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کرد. این مقدار تقریباً یک میلیون بشکه بیشتر از تولیدی ایران در ۲۰۱۵ بود.
وضع تحریم‌های جدید بر صادرات نفت ایران باعث کاهش ذخایر جهانی و در نتیجه باعث بالاتر رفتن قیمت‌ها خواهد شد. قیمت نفت در سال جاری با افزایش ۱۴% به بیشترین مقدار خود طی سه سال اخیر رسیده است. افزون بر این قیمت گاز در ایالات متحده به طور میانگین به ۲.۷۵ دلار به ازای هر گالن رسیده است.
جویی مک‌مانیگل، تحلیل‌گر ارشد سیاست‌گذاری حوزه انرژی در شرکت « Hedgeye Risk Management» معتقد است «بخش عمده‌ای از دلایل بالا رفتن قیمت‌ها سیاست رئیس جمهور درباره ایران است». وی در ادامه افزود «شما با خطر از دست رفتن مقدار زیادی از نفت مواجه هستید. خواهید دید که قیمت‌ها به سرعت افزایش خواهند یافت.»
۲. بویینگ و ایرباس
بزرگترین قراردادها با شرکت‌های خارجی تاکنون متعلق به شرکت‌های هواپیمایی بوده تا ناوگان هوایی فرسوده ایران را تجدید کنند.
شرکت هواپیمایی بویینگ پس از برداشته شدن تحریم‌ها برای فروش ۸۰ فروند هواپیما، قراردادی به ارزش ۸ میلیارد دلار با شرکت ایران ایر بست. اولین هواپیماها قرار است که در سال جاری به ایران تحویل داده شود.
بویینگ اعلام کرده که فروش هواپیما به «ایران ایر» به طور مستقیم باعث حفظ ده‌ها هزار شغل در آمریکا خواهد شد. این شرکت اذعان داشته که صد هزار کارمند بویینگ نیز از این قرارداد منتفع می‌شوند.
شرکت بویینگ، علاوه بر «ایران ایر»، قراردادی به ارزش ۳ میلیارد دلار را برای فروش تعدادی هواپیمای ۳۰ ۷۳۷ MAX با خطوط هوایی آسمان بسته است.
از طرف دیگر شرکت ایرباس، رقیب اروپایی بویینگ نیز از این بازار سهمی دارد. این شرکت توافق کرده است تا ۱۰۰ فروند هواپیما به ارزش ۱۰ میلیارد دلار به ایران بفروشد. اگر ترامپ تحریم‌های پیشین را دوباره وضع کند این فروش‌ها به دردسر خواهند افتاد زیرا تعدادی از قطعات ایرباس در آمریکا تولید می‌شوند.
۳. جنرال الکتریک، فولکس‌واگن و توتال
به رغم اینکه بسیاری از شرکت‌های بزرگ خارجی به دلیل هراس از بازگشت تحریم‌ها در حاشیه مانده‌اند، تعدادی از آن‌ها وارد عرصه شده‌اند.
شرکت توتال به همراه شرکت نفتی چینی CNPC برای توسعه مجتمع گازی پارس جنوبی قراردادی را به ارزش ۲ میلیارد دلار با ایران منعقد کرد. اما شرکت فرانسوی هشدار داده است که رویکرد سخت‌گیرانه ترامپ ممکن است این توافقنامه را نابود کند.
پتریک پویانه، مدیر عامل توتال، سال گذشته در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان‌مانی گفت «اگر چارچوبی حقوقی وجود داشته باشد می‌توانیم به صورت قانونی این قرارداد را محقق کنیم. اما در صورتی که دلایل حقوقی مانع کار ما شوند، مجبور به تجدیدنظر خواهیم شد.»
جنرال الکتریک در سال ۲۰۱۷، بر اساس توافقاتی که در حوزه نفت و گاز با ایران داشت طی چند پرداخت میلیون‌ها دلار از ایران دریافت کرده است.
در همان سال، شرکت آلمانی فولکس‌واگن اعلام کرد که برای نخستین بار پس از ۱۷ سال، در ایران اتومبیل خواهد فروخت.
۴. آژانس‌های هوایی و هتل‌ها
اپراتورهای مسافرتی پس از برداشته شدن تحریم‌ها و برای مقاصد تجاری و گردشگری مجدداً به ایران تمایل پیدا کردند.
خطوط هوایی اروپا نظیر بریتیش ایرویز و لوفت‌هانزا پروازهای مستقیم خود را به ایران برقرار کردند، و مقامات ایرانی نیز مقدمات صدور ویزا را تسهیل کردند.
هتل‌های زنجیره‌ای آکور در سال ۲۰۱۵ اولین شعبه خود را در ایران افتتاح کردند.
هتل‌های زنجیره‌ای مِلیا از اسپانیا و روتانا از امارات متحده عربی نیز برنامه‌های افتتاح هتل‌های خود را در ایران اعلام کردند.
۵. اقتصاد ایران
ایران در سال‌های اخیر شاهد رشد بوده است، اما بهبود اقتصادی این کشور همچنان در وضعیت شکننده‌ای به سر می‌برد.
سوزان ملونی، عضو ارشد مؤسسه بروکینگز به تازگی در ماه جاری نوشت: «به محض بازگشت تحریم‌های آمریکا، از جمله مجازات‌‌ها بر صادرات نفت خام، اقتصاد متزلل ایران به طور قطع نابود خواهد شد.»
نشانه‌های این وضعیت در حال حاضر نیز قابل مشاهده است.
ارز مبادلاتی ریال در ماه‌های اخیر نسبت به دلار آمریکایی شاهد سقوط بود و تقریباً یک سوم ارزش خود را در سال گذشته از دست داد و بنا به گزارش رسانه‌ها این سیر نزولی در مبادلات بازار سیاه شدیدتر است.
سقوط ارزش ریال واردات را گران‌تر کرده و تعدادی از مردم ایران پس‌انداز‌های خود را به دلار و یورو تبدیل می‌کنند.
نویسنده در پایان معتقد است که «نارضایتی از وضعیت اقتصادی و مدیریت دولت بود که عامل بروز اعتراضات گسترده در اواخر سال ۲۰۱۷ شد».
- 13
- 3
