آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان که تا همين چند ماه پيش بسياري از رسانه‌ها و ناظران او را مهم‌ترين و قدرتمندترين سياست‌مدار زن غرب مي‌دانستند، حالا يکي از بحراني‌ترين روزهاي قدرتش را پشت سر مي‌گذارد. پس از نتيجه مأيوس‌کننده حزب او در انتخابات سه ماه پيش و کاهش محبوبيت او در ميان بسياري از آلماني‌ها، حالا او درصدد است بار ديگر تلاش‌هايش را بر تشکيل دولتي ائتلافي و ماندن در قدرت براي چهارمين دور متوالي متمرکز کند. صدراعظم مستأصل آلمان روز گذشته بار ديگر به ميز مذاکره بازگشت و با رهبران و مقامات حزب سوسيال‌دموکرات و حزب اتحاديه دموکرات مسيحي ديدار کرد تا با چانه‌زني با حزب چپ ميانه و ايجاد ائتلافي مشابه آنچه در بين سال‌هاي ٢٠١٣ تا ٢٠١٧ بر آلمان حاکم بود، از پايان دوره «مرکليسم» جلوگيري کند.
«آنگلا مرکل» رهبر حزب دموکرات مسيحي، «هورست زهوفر» رهبر حزب سوسيال مسيحي و «مارتين شولتز» رهبر حزب سوسيال‌دموکرات صبح روز گذشته به وقت محلي در نخستين گردهمايي سران احزاب پيروز انتخابات پارلماني آلمان در سال جديد در برلين ديدار کردند. بر اساس گزارش‌ها در اين ديدار همچنين سران فراکسيون‌هاي پارلماني اين سه حزب حضور خواهند داشت.آنگلا مرکل پيش از اين ديدار به خبرنگاران گفت: «فکر مي‌کنم اين امر (ائتلاف) شدني است. من به اين مذاکرات خوش‌بين هستم. هم‌زمان براي من واضح است که در چند روز آينده ما کار بسيار بزرگي در پيش داريم اما مايليم که انجامش دهيم و نتيجه خوبي بگيريم».
جلسات هفتگي ميان ائتلاف محافظه‌کار مرکل و سوسيال‌دموکرات‌ها با اين هدف برگزار مي‌شود که آيا طرفين زمينه‌هاي مشترک کافي براي انجام مذاکرات رسمي ايجاد ائتلاف مشترک با هدف تشکيل دولت جديد تا ماه مارس يا آوريل آينده را دارند يا نه. پس از انجام گفت‌وگوهاي اوليه در چهارشنبه گذشته، احزاب با صدور بيانيه مشترکي اعلام کردند که اعتماد افزايش پيدا کرده است و ما نسبت به آغاز مذاکرات خوش‌بين هستيم. بر اين اساس، کارگروه‌هاي تعيين‌شده از سوي سه حزب در خصوص ۱۴ موضوع از پيش مشخص‌شده، به رايزني خواهند پرداخت. پس از شکست مذاکرات تشکيل دولت ائتلافي بين احزاب دموکرات مسيحي، سبزها و دموکرات آزاد که در آلمان به ائتلاف جاماييکا معروف بود، ائتلاف با سوسيال‌دموکرات‌ها يا انحلال پارلمان از جمله گزينه‌هاي اصلي پيش‌روي آنگلا مرکل به شمار مي‌رود و از همين رو بسياري از ناظران تلاش روزهاي اخير آنگلا مرکل را آخرين شانس او براي ادامه قدرتش در مقام صدراعظم آلمان مي‌دانند.
مارتين شولتز، رهبر حزب سوسيال‌دموکرات آلمان، که قبلا ائتلاف با حزب مرکل را رد کرده بود، براي ائتلاف با حزب مرکل ابتدا بايد رضايت اعضاي حزبش را به دست آورد، اعضايي که در مورد تشکيل دولت ائتلافي همچنان دچار شک و شبهه‌اند. از آن سو شولتز به دنبال گرفتن تضمين‌هايي از مرکل براي افزايش هزينه‌هاي اجتماعي و سرمايه‌گذاري‌هاي زيربنايي است. چهره‌هاي کليدي حزب سوسيال‌دموکرات بر اين باورند که شولتز تنها با يک چيز مي‌تواند وعده‌هاي مرکل در اين زمينه را تضمين کند و آن دادن وزارت دارايي آلمان به چهره موردنظر اين حزب چپ‌گراست، کسي که به گفته اعضاي حزب سوسيال‌دموکرات بتواند قوانين بودجه را متعادل کند و در کنار امانوئل مکرون، رئيس‌جمهوري فرانسه، در جهت اصلاح حوزه يورو قدم بردارد.
به باور بسياري از اعضاي حزب سوسيال‌دموکرات، تصميم زيگمار گابريل رهبر پيشين اين حزب مبني بر انتخاب وزارتخانه‌هاي اقتصاد و خارجه به عنوان امتياز ائتلاف در سال ٢٠١٣، اشتباهي استراتژيک بوده که نبايد اين بار نيز تکرار شود. با اين حال پيشنهادهاي شولتز به احتمال زيادي با مقاومت محافظه‌کاران آن سوي ميز روبه‌رو خواهد شد، کساني که دولت راست‌گراي سباستين کورز، صدراعظم جديد اتريش را به عنوان الگوي خود در نظر مي‌گيرند.
در اين ميان مرکل هم با توجه به نظرسنجي‌هاي اخير با موضع ضعف وارد مذاکرات شده است. نظرسنجي اخير شبکه تلويزيوني «آ.آر.دي» نشان داده است که بيشتر آلماني‌ها برگزاري انتخابات جديد را به تشکيل دولتي ائتلافي ترجيح مي‌دهند. اکثريت (٦٩ درصد) شرکت‌کنندگان در اين نظرسنجي گفته‌اند که حزب مرکل نتوانسته است به نگراني‌هاي ناشي از بحران پناهندگان بپردازد.
هرچند ٥٣ درصد شرکت‌کنندگان همچنان خواستار ادامه صدراعظمي مركل هستند. از سوي ديگر اواخر ماه دسامبر يک نظرسنجي روزنامه بيلد نشان داد که حدود نيمي از آلماني‌ها نمي‌خواهند مرکل دوره چهارم صدراعظمي‌اش را تکميل کند. چند روز بعد نيز يک نظرسنجي روزنامه دي‌ولت بدتر از آن نشان داد که حدود نيمي از آلماني‌ها مي‌خواهند او فورا از قدرت کناره‌گيري کند. يک روز پيش از اين هم روزنامه «واشنگتن‌پست» در تحليلي پيش‌بيني کرد که آنگلا مرکل به پايان دوران رهبري خود در کشورش نزديک مي‌شود. روزنامه واشنگتن‌پست در اين تحليل نوشته است: پايان دوران رهبري آنگلا مرکل در آلمان ممکن است سريع‌تر از آنچه هر کسي پيش‌بيني مي‌کرد اتفاق بيفتد و همه نشانه‌ها حاکي از تضعيف قدرت و جايگاه سياسي او هستند. اين روزنامه در ادامه پيش‌بيني کرده که کناره‌گيري مرکل از قدرت منجر به يک خلأ ناگوار نه‌فقط در آلمان بلکه در جهان غرب شود؛ چراکه مرکل يکي از قدرتمندترين وزنه‌هاي متقابل حامي رويکرد بين‌المللي در برابر رويکرد حمايت از داخل دونالد ترامپ است.
به گفته استفان کرنليوس، نويسنده بيوگرافي آنگلا مرکل «زمان براي او در حال اتمام است و او تحت فشاري فزاينده قرار دارد تا چنين اتفاقي را رقم بزند». با اين حال واشنگتن‌پست نوشت: حتي اگر مرکل در اين امر موفق شود هم آسيب زيادي به جايگاه او وارد شده است. او زماني يک چهره شکست‌ناپذير در آلمان بود اما اکنون آسيب‌پذيري او به حدي رسيده که بحث سياسي در آلمان سرانجام به اين موضوع رسيده که چه کسي بعد از او روي کار خواهد آمد؟ واشنگتن‌پست نوشت: رقيبان زيادي مي‌توانند براي جانشيني مرکل مطرح باشند اما قدرت نجات‌بخش مرکل دست‌کم در حال حاضر هيچ جانشيني براي خود در آلمان نمي‌بيند و مطمئنا در حال حاضر هيچ‌کس در آلمان وجود ندارد که بتواند کاملا نقش بزرگي را که مرکل در امور جهاني ايفا مي‌کرد، انجام دهد.
مهم‌ترين مباحث مذاکرات
مهاجرت
مجادله درباره بحران پناهندگان که سرفصل مذاکرات منتهي به شکست سال گذشته حزب مرکل با حزب ليبرال‌دموکرات و سبزها بود، احتمالا يکي از مهم‌ترين مباحث مذاکرات جاري است. در حالي که دو حزب بر سر تسريع روند اخراج پناه‌جوياني که درخواست پناه‌جويي آنها رد شده اتفاق نظر دارند، مارتين شولتز، رهبر حزب سوسيال‌دموکرات پيشنهاد محافظه‌کاران براي تمديد ممانعت الحاق خانواده‌هاي پناه‌جويان را رد کرده است.
خدمات درماني
حزب سوسيال‌دموکرات خواستار اصلاحات عمده‌اي در بخش بيمه‌هاي درماني است و مي‌گويد سهم کارگر و کارفرما در بيمه بايد برابر شود. اين حزب همچنين خواستار ادغام بيمه‌هاي درماني خصوصي و دولتي است، مطالبه‌اي که به گفته حزب مرکل کسب‌وکار بيمه‌هاي خصوصي را کساد مي‌کند.
زيرساخت
اين دو حزب احتمالا مي‌توانند زمينه‌هاي مشترکي براي سرمايه‌گذاري در پروژه‌هاي زيربنايي مثل برنامه ساخت مسکن دولتي پيدا کنند.
- 16
- 6
