هرج و مرج در مریخ!

به گزارش ایسنا، در این تصویر می‌توان منظره ترک خورده و ناهموار مریخ را که توسط مأموریت مارس اکسپرس ثبت شده مشاهده کرد. در تصویر مذکور نوعی ناهماهنگی و بی‌نظمی که در زمین دیده نمی‌شود، قابل مشاهده است که آن را "سرزمین بی‌نظم"(chaotic terrain) می‌نامند.

در زمین شناسی سیاره‌ای "سرزمین بی نظم" (یا زمین پر هرج و مرج) به سطح سیاره‌ای که ویژگی‌هایی از قبیل ترک خوردگی، برآمدگی و ناهمواری دارد، اطلاق می‌شود.

لقب سرزمین بی‌نظم را به سیاره‌های مریخ و عطارد، قمر اروپا سیاره مشتری و سیاره کوتوله پلوتو می‌دهند.

ویژگی قابل مشاهده در این تصویر"بی‌نظمی آرورا"(Aurorae Chaos) نام دارد و این ویژگی در منطقه باستانی و استوایی "مارگاریتیفر ترا" (Margaritifer Terra) مریخ دیده می‌شود. این منطقه دارای دهانه‌های متعددی است که این موضوع نشان دهنده این است که در گذشته در آنجا آب وجود داشته است. این دهانه‌ها که در سراسر این منطقه وجود دارند به تعدادی از "کانال‌های برون ریز"(outflow channels) متصل می‌شوند.

این کانال‌های برون ریز "دره‌وار مارینر" (Valles Marineris) را به وجود آورده‌اند. دره‌وار مارینر نام دره ژرف بسیار بزرگی بر سطح کره مریخ است. نام دره‌وار مارینر به مدارگرد "مارینر ۹" اشاره دارد.

مارس اکسپرس

مارس اکسپرس یک مأموریت اکتشاف فضا است که توسط آژانس فضایی اروپا(ESA) به فضا پرتاب شده است. مأموریت مارس اکسپرس کاوش سیاره مریخ و نخستین تلاش مأموریت سیاره‌ای این آژانس است. واژه "اکسپرس" در اصل اشاره به کارایی و سرعتی دارد که این فضاپیما با آن طراحی و ساخته شده است.

مارس اکسپرس شامل دو بخش است، یکی بخش "مارس اکسپرس مدارگرد" و دیگری "بیگل ۲"، کاوشگری که برای انجام پژوهش‌های دگرزیست‌شناسی و ژئوشیمی طراحی شده بود.

اگرچه این کاوشگر در قرارگیری و تکمیل برنامه پس از فرود خود بر سطح مریخ موفق نبود، اما مدارگرد آن همچنان با موفقیت به انجام اندازه‌گیری‌های علمی از اوایل سال ۲۰۰۴ ادامه می‌دهد که دربرگیرنده تصویربرداری با وضوح بالا و نقشه‌برداری‌های کانی‌شناسی از سطح مریخ، صدا-رادار گرافی ساختار زیر سطحی تا عمق پرمافروست، تعیین دقیق ترکیب و گردش جوّی و بررسی چگونگی تعامل جو با محیط میان‌سیاره‌ای است.

به زمین دائم یخ‌بسته و لایه همیشه‌منجمد خاک که معمولاً در نواحی قطبی و نیمه‌قطبی یافت می‌شود، خاک مُنجَمد یا پرمافروست(Permafrost) گفته می‌شود. بنا بر تعریفی دقیق‌تر، اگر خاک ناحیه‌ای برای دو سال یا بیشتر به حالت یخ‌بسته بماند به آن خاک منجمد می‌گویند. به‌جز مناطق قطبی، در برخی مناطق کوهستانی نیز به خاک دائماً منجمد برمی‌خوریم.

این کاوشگر پس از رسیدن به مریخ در سال ۲۰۰۳ اکنون بیش از ۱۵ سال و ۵ ماه است که در حال فعالیت است و پس از مدارگرد "مارس آدیسی"(Mars Odyssey) ناسا که از سال ۲۰۰۱ فعال است، دومین فضاپیمای فعال در مدار اطراف یک سیاره غیر از زمین است که طولانی‌ترین ماموریت را داشته است.