عمیق‌ترین گودال آبی جهان که انتهای آن هنوز کشف نشده است / عکس

 گرچه اطلاعات انسان‌ها از سیاه‌چاله‌ها زیاد است؛ اما داستان گودال‌های آبی اسرارآمیز به نحو دیگری است؛ گودال آبی یا آب‌چال، در حقیقت فروچاله‌ای عمیق در زیر آب است که رنگ آبی تیره‌اش معمولاً با رنگ آب اطراف آن تفاوت دارد. اخیرا دانشمندان کشف کرده‌اند که حفره «تام جا» در اعماق آب، آن‌قدر عمیق است که گویا انتهایی برای آن متصور نیست.

بزرگ‌ترین فروچاله زیرآبی دنیا

به نقل از زومیت، گودال آبی "تام جا" در خلیج چتومال واقع در شبیه‌جزیره یوکاتان مکزیک، عمیق‌ترین فروچالهٔ زیرآبی شناخته‌شده در جهان است که محققان هنوز موفق به رسیدن به انتهای آن نشده‌اند ولی می‌دانیم که تا عمق حداقل ۴۲۰ متر در زیر دریا امتداد یافته است. "تام جا" حالا عمیق‌ترین گودال آبی دنیا شناخته می‌شود و جالب‌تر اینکه عمقش ۱۴۶ متر بیشتر از آنی است که دانشمندان در سال ۲۰۲۱، در زمان کشفش ثبت کرده بودند. این فروچاله حدود ۱۱۹ متر از گودال اژدهای ۳۰۱ متری در دریای جنوبی چین، عمیق‌تر است.

عمق این گودال در حدی است که حتی صدایی که معمولاً به خوبی در آب حرکت می‌کند، از انتهای آن به گوش نمی‌رسد و پژواک امواج آکوستیک با بسامد بالا را پیش از اینکه به عمقی بیش از ۲۷۴ متر نفوذ کنند، می‌بلعد. دلیل این اتفاق احتمالا وجود گردایان چگالی است، لایه‌ای که آب‌های با چگالی‌های مختلف را جدا می‌کند و سیگنال‌های صوتی در این مرز، پراکنده می‌شوند.

در دسامبر سال ۲۰۲۳، گروه از محققان برای سنجش عمق گودال با کشتی به سمت این گودال سفر کردند. کشتی بر فراز فروچاله لنگر انداخت و دستگاهی را برای اندازه‌گیری داده‌های فشار، دما، رسانایی و عمق آب به درون گودال فرستاد. وقتی همهٔ ۵۰۰ متر کابل بیرون آمد، دستگاه هنوز به کف گودال نرسیده بود و بدین ترتیب دانشمندان نتوانستند کف گودال آبی را پیدا کنند.

محققان توضیح دادند: « به روایت داده‌ها، گودال آبی تام جا، عمیق‌ترین گودال آبی شناخته‌شده جهان است که انتهایش هنوز نامشخص است و به دلیل محدودیت ابزارها، تأیید حداکثر عمق گودال در طول سفرهای اکتشافی علمی سال ۲۰۲۱ نیز امکان‌پذیر نبود.»

اتصال گودال آبی به شبکه‌ای پنهان

در عمق ۴۰۰ متری گودال آبی، دستگاه داده‌های آنی تغییر شرایط آب را که به طور ناگهانی از نظر شوری و دما با شرایط دریای کارائیب همگرا شده بود، به سطح منتقل کرد و دانشمندان به این جمع بندی رسیدند که احتمالاً گودال با شبکه‌ای پنهانی از غارها و تونل‌های زیرآبی، به اقیانوس وسیع‌تر متصل می‌شود.

در حال حاضر کاوش‌ها روی گودال‌های آبی در سراسر جهان در جریان است و در برخی موارد، زیست شناسان با شکل‌های کاملاً جدیدی از حیات روبه‌رو می‌شوند. بررسی‌های بعدی برای تعیین حداکثر عمق تام جا و احتمال تشکیل سیستمی پیچیده از غارها و تونل‌های زیرآبی را انجام خواهد شد.