توپِ پُر قالیباف

محمدباقر قالیباف در اظهاراتی تازه از تریبونی به اسم رسانه ملی به انتقادات پیرامون دوره مدیریت خود پاسخ داده است. او در بخشی از صحبت‌هایش در برنامه تلویزیونی دست‌خط که ۸۰ دقیقه طول کشید به سوالی درباره بدهی‌های شهرداری تهران پاسخ داد. جواب او در این مورد واکنش رئیس شورای شهر تهران را به همراه داشت. محسن هاشمی روز گذشته در پاسخ به صحبت‌های قالیباف گفته است: «اظهارات توام با گلایه و تخطئه شهردار سابق نسبت به مدیریت شهری تهران، زیبنده نبود.» 

مدیریت با چانه! 

محمدباقر قالیباف در برنامه تلویزیونی «دست‌خط» که روز جمعه، ۱۷ آبان ماه از شبکه تهران پخش شد تلاش کرد تا چهره مخدوش شده خود را پس از دوری از دوران حاکمیتش بر تهران بهبود ببخشد. او برای این کار به پیروز حناچی، شهردار تهران و شورای شهر فعلی تاخت تا نمایی پاک از خود ارائه دهد. در بخشی از این برنامه محمدحسین رنجبران، مجری برنامه و مدیر کل روابط عمومی سازمان صدا و سیما درباره تراکم‌فروشی که در تهران اتفاق می‌افتد، پرسید: «حناچی می‌گوید قبل از ما شهر را می‌فروختند اما ما این کار را نمی‌کنیم. نظر شما چیست؟» قالیباف در پاسخ به این سوال، گفته است: «حرف‏هایی که افراد به جای اینکه ذهن و مغز و انرژی خودشان را بگذارند و به این مردم خدمت کنند، مجبور هستند با چانه‏شان مجموعه را اداره کنند.» این البته بخش کوتاهی از حملات قالیباف به شهردار تهران بود. او در پاسخ به فروختن شهر گفت: «آقای حناچی می‏گوید قبل از ما شهر را می‏فروختند و الان ما نمی‏فروشیم. یعنی واقعاً اینطور است که شما همه را فروختید؟

نقدهایی به شما می‏کنند که بلندمرتبه‌سازی کردید. ما که واقعاً سرپا تقصیر هستیم، ما اصلاً هر نقدی را می‏پذیریم و هر بحثی شود گردن ما از مو باریک‏تر است، ولی در قبال حرف‏های غیرمنطقی، حرف‏هایی که افراد به جای اینکه ذهن و مغز و انرژی خودشان را بگذارند و به این مردم خدمت کنند، مجبور هستند با چانه‏شان مجموعه را اداره کنند. وقتی کسی کار نمی‏کند و می‏خواهد در قدرت بماند و با چانه‏اش هم اداره کند هر حرفی را بیان می‏کند.»در پاسخ، غلامحسین محمدی، مشاور حناچی، در توییتی نوشت: «می‌شود شهر را فروخت، بدهکار کرد، مملو از برج نمود، خانه‌هایش را به دوستان بخشید، رفقای فاسد را به مهمترین مناصبش گماشت، تونلی ساخت تا روزهای بارانی بشود استخر، پلی زد که ماشین‌ها روی آن صف بکشند و بعد هم از مردم طلب‌کار بود. کاش شما هم با چانه‌تان کار می‌کردید و نه با دست‌های آلوده!»

حمله به حناچی

شهریور ماه امسال در جلسه شورای شهر تهران مبلغ بدهی‌های شهرداری اعلام شد. این مبلغ بیش از ۶۹ هزار میلیارد تومان عنوان شده است. با این حال قالیباف هیچ‌گاه این رقم را نپذیرفته و اصولا شهرداری تهران را تا سال گذشته فقط ۱۶ هزار میلیارد تومان بدهکار می‌دانست. ضمن اینکه در مقابل هم بدهی ۱۴ هزار میلیارد تومانی دولت به شهرداری را پیش چشم می‏آورد.محمدباقر قالیباف درباره مبلغ بدهی‌های شهرداری تهران اما توضیحات مفصلی داده است و در این اظهارات سعی کرده تا مدیریت شهری فعلی را دروغگو جلوه دهد: «پیروز حناچی در برنامه تلویزیونی حدود سه ماه پیش که در همین برنامه «دست‌خط» بود، گفتند که بدهی شهرداری تهران ۵۲ هزار میلیارد تومان است. پس از آن نامه‌ای به شورای شهر نوشتند و در آن اعلام کردند که مبلغ بدهی ۶۲ هزار میلیارد تومان است. من می‌گویم در فاصله سه ماه ۱۰ هزار میلیارد چطور اضافه شده است؟

وقتی قرار است بودجه سالانه از سوی شورای شهر تقدیم شهرداری شود یکی از آیتم‌ها میزان تراز است به این معنی که در آن مقدار بدهی و طلبکاری مشخص باشد. در پایان سال هم شورای شهر تفریق بودجه انجام می‌دهد و نه تلفیق بودجه که در تفریق بودجه میزان بدهی در شهرداری مشخص است و مساله‌ای کاملا واضح است. بودجه سال ۹۶ در آبان ماه زمانی که شورای شهر بودجه سال ۹۷ را برنامه‌ریزی می‌کرده بدهی که در آن زمان برای شهرداری نوشته ۲۳ هزار میلیارد تومان بوده است. اما این بدهی از کجا آمده، در دوره مدیریت ما مجموعه شهروند بنا شد که ملی عمل کند بنابراین شهرداری تهران دیگر نمی‌توانست سهامدار آن باشد.

به همین دلیل شورای شهر تصویب کرد که سهام شهروند به بانک شهر تعلق بگیرد تا در سراسر کشور بتواند فعالیت کند. سهام آن کارشناسی و قیمت‌گذاری شد. مجموعه دیگر شهر آفتاب است که خارج از محدوده شهر تهران است. فعالیت اقتصادی این مجموعه هم ملی و بین‌المللی است. شورای شهر تصویب کرد که سهام این مجموعه را هم به بانک شهر بدهند. مجموع سهام شهروند و شهر آفتاب ۷ هزار میلیارد تومان شد که از ۲۳ هزار میلیارد بدهی شهرداری تهران کم شد و به ۱۶ هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرد. بنابراین بدهی شهرداری تهران ۱۶ هزار میلیارد تومان در زمان ما بوده است. البته در دوره تازه شورای شهر تهران، دو مجموعه شهر آفتاب و شهروند را به بانک شهر ندادند و طبیعتا بدهی شهرداری به همان ۲۳ هزار میلیارد تومان بازگشت. اما درباره آن ۱۶ هزار میلیارد تومان ما ۱۴ هزار میلیارد از دولت طلب‌کار بودیم که در دوره شهردار بودن آقای نجفی هم این موضوع اعلام شد.

یک میلیارد دلار هم مجلس تصویب کرد که به شهرداری تعلق بگیرد اما در دولت دهم دیگر آن را به ما ندادند.» دعوا بر سر رقم بدهی شهرداری تهران در زمان مدیریت قالیباف از همان روزهای رفتن او از شهرداری بالا گرفت. تا اینکه شهریور ماه امسال و در صد و شصت و دومین جلسه شورای شهر تهران محمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران فهرست بدهی‏های ۶۹ هزار میلیارد تومانی شهرداری تهران را منتشر کرد. با این حال مدیریت شهری پیشین تهران از محمدباقر قالیباف گرفته تا اعضای شورای شهر دوره چهارم با این عدد موافق نیستند و مبلغ بدهی‏های شهرداری تهران را کمتر از ۲۰ هزار میلیارد تومان عنوان می‏کنند. 

فعالیت تبلیغاتی شهردار پیشین

انتقاد درباره نحوه عملکرد مدیریت شهری در دوران محمدباقر قالیباف موضوعی است که تمامی ندارد. البته خود قالیباف هم در مقام شهردار پیشین گاهی تنور واکنش‌ها نسبت به خودش را تندتر می‌کند؛ شاید چون نمی‌خواهد از دور خارج شود.

انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفند ماه امسال گمانه‌زنی‌ها را برای حضور قالیباف به عنوان یکی از گزینه‌های اصلی اصولگرایان قوی‌تر کرده است. البته ترتیب دادن برنامه‌های تلویزیونی و شرکت قالیباف در این برنامه‌ها به منظور توضیح دادن درباره برخی از انتقادات دوران مدیریتش به پررنگ‌تر شدن گمانه‌زنی‌ها کمک کرده است. این برنامه تلویزیونی بیش از ۸۰ دقیقه طول کشید و قالیباف با صبر و حوصله و بدون هیچ انتقادی فقط به سوال‌ها پاسخ داد. سوال‌هایی درباره املاک نجومی، بدهی شهرداری و دیگر مواردی که مدتی است به عنوان انتقاد از دوره مدیریت محمدباقر قالیباف عنوان می‌شوند. او به همه انتقادها در فضایی بدون منتقد پاسخ داد و از عملکرد خود در این دوران دفاع کرد. اگر‌چه بسیاری حضور او در این برنامه را در راستای فعالیت‌های تبلیغاتی برای نمایندگی مجلس تحلیل کرده‌اند. با این حال بر اساس ‏ماده ۳۹ قانون انتخابات مجلس ‏از زمان ثبت‏نام داوطلبان تا هنگام شروع تبلیغات رسمی، انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی تحت عنوان نامزد نمایندگی مجلس ممنوع است.او حتی در بخشی از برنامه، تلاش کرد ماجرای املاک نجومی را به سود خودش، تمام کند.

قالیباف در پاسخ به سوال «یکی از همکاران شما در شهرداری هم پرونده‏ای دارد و رسیدگی می‏شود. در مورد او هم این نظر را دارید؟» گفت: «هیچ فرقی نمی‏کند. این مطلبی که بیان می‏کنم را اگر خودم اجرا نکنم به همین مردمی که گوش می‏دهند، خیانت می‏کنم. خواهش من این است که بحث که به اینجا رسید من این مطلب را بیان کنم که شما همین بحثی که مطرح کردند، به هر حال در کشور بحثی در آستانه انتخابات مطرح شد که آمدند به تعاونی‏های مسکن ما برچسب «املاک نجومی» زدند. من اولین کاری که کردم خودم نامه به دادستان کل نوشتم. از ایشان خواهش کردم چنین موضوعی را افرادی مطرح کرده‏اند و خواهش دارم به طور جد به این موضوع رسیدگی کنید. گفتند دو هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان اموال شهرداری از بین رفته است.»

واکنش به شهردار اسبق 

محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران روز گذشته در صحن شورا به اظهارات قالیباف در برنامه «دست‌خط» واکنش نشان داده و گفته است: «‌رویه بنده در اداره شورای شهر، جلوگیری از تنش‌زایی و صرف شدن انرژی همکارانم در مدیریت شهری، در مباحث مربوط به گذشته و اختلافات ناشی از آن بوده است و این انتظار را از مدیران شهری گذشته هم داریم که از بیان اظهاراتی خارج از دایره انصاف خودداری کنند. قضاوت در مورد پرونده‌های گذشته، در حوزه اختیارات مقامات قضایی است اما مدیریت شهری، دفاع از حقوق تضییع شده شهروندان را پیگیری خواهد کرد. شهروندان تهرانی، با رای بی‌سابقه خود به شورای پنجم، خواستار تحول در وضعیت اداره شهر و توقف روندهای نادرست تصمیم‌گیری شدند.»

حسن خلیل‌آبادی، عضو شورای شهر تهران هم در واکنش به صحبت‌های قالیباف به اقتصاد آنلاین گفته است: «در زمان انقلاب یکی از ژنرال‏های شاه گفت که این صدای مردم نیست که مرگ بر شاه می‏گویند این نوار ضبط است! مردم هم می‏گفتند مگر نوار پا دارد. نمی‏خواهیم آقای قالیباف به حرف ما استناد کند، صف طلب‌کاران جلوی شهرداری و شورا که نتیجه شیرین‏کاری‏هایش است را ببینند و یا می‏تواند به دوستانش در شهرداری بگوید فیلم‏های دوربین‏های جلوی شورا و شهرداری را برایش بفرستند. اگر از طلب‌کاران بپرسید به شما می‏گویند که بدهی‏هایشان از سال ۹۱ تا سال ۹۶ یعنی ابتدای کار ما است. بالاخره یا مردم دروغ می‏گویند یا آقای قالیباف!»

پروژه‌های‭ ‬ناتمام

قالیباف فقط به گفتن از بدهی‌های شهرداری اکتفا نکرده و به ناکارآمدی مدیران فعلی پرداخته: «چطور ما می‏توانستیم شهر را با بودجه ١٧ هزار میلیاردی اداره کنیم، اما این‏ها نمی‏توانند با بودجه ١٩ هزار میلیاردی اداره کنند؟ » در پاسخ به این اظهارات قالیباف، حسن خلیل‌آبادی گفته است: «‌ قالیباف در زمانی شهردار تهران بوده که اوضاع اقتصادی  بهتر از شرایط فعلی بوده و زمینه برای کسب درآمد و رایزنی با سازمان‏ها فراهم بوده، اما ما در شرایطی اداره شهر را برعهده داریم که ساخت و ساز در رکود است، تحریم‏های زیادی علیه کشور برقرار شده است. با این اوضاع در حال تکمیل پروژه‏های نیمه‌تمام آقای قالیباف مانند پروژه فرهنگی و هنری رازی در شهرری هم هستیم. مرد آن است که به وعده‏هایش عمل کند نه آنکه با پول مردم، پروژه هوا کند!» 

بدهی‌های‭ ‬تمام‌نشدنی‭ ‬

اگرچه محمدباقر قالیباف از بدهی ۱۶ هزار میلیاردی شهرداری تهران می‌گوید و این مبلغ بدهی را هم به دلیل عملی نشدن وعده‌های دولت عنوان کرده است اما محمود میرلوحی، عضو کمیسیون اقتصادی شورای شهر تهران، که شهریور امسال اسنادی را با عنوان فهرست بدهی‏های شهرداری تهران در جلسه شورا منتشر کرد، به سازندگی می‌گوید: «فقط بدهی شهرداری تهران به بانک‏ها حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان است که ۲۰ هزار میلیارد تومان آن اصل و ۱۰ هزار میلیارد تومان دیگر سود است. ضمن اینکه پیمانکارانی که با شهرداری همکاری داشته‌اند از سال ۹۳ تاکنون طلب‌کار هستند و مدیریت شهری در حال پرداخت دیون است.» 

معصومه رضایی