به گزارش دنیای اقتصاد، طرح تعطیلی بوستان های محلی و منطقه ای پایتخت، یک ابتکار داخلی نبود، بلکه تمهیدی است که خیلی از کشورهای در حال مبارزه با کرونا آنرا اتخاذ نموده اند تا فاصله حداقل یک متری مردمان از یکدیگر رعایت شود. در شروع تعطیلات نوروزی رفت و آمد در پارک های تهران به شکل چشمگیری فزونی پیدا کرد. یک گروه از شهروندان کسانی بودند که بصورت روتین و روزمره از پارک بعنوان فضای پیاده روی (walking) و ورزش استفاده می کردند، ولی گروه دیگر شهروندانی بودند که از انجام سفرهای نوروزی منع شده بودند و در این وضعیت به جای خانه نشینی به پارک ها آمدند تا از فضای بوستان ها استفاده کنند. حضور همزمان هر دو گروه در پارک های بزرگ و کوچک، باعث شد ازدحام پارک ها به صورت تصاعدی فزونی پیدا کند.
این شرایط باعث شد مدیریت شهری تهران تصمیم بگیرد از اواسط تعطیلات نوروزی درهای بوستان های شهر را به روی شهروندان ببندد. این ضوابط کمی بعد از اعلام، سفت و سخت تر از گذشته اجرا شد، طوری که دو روز مانده به ۱۳ فروردین ماه، روز طبیعت، مقابل درهای ورودی تعدادی از پارک های بزرگ پایتخت، بلوک های سیمانی( نیوجرسی) که معمولاً برای بستن مسیر آمد و شد به مغازه های بدهکار به شهرداری استفاده می شود، تعبیه شد. در روزهای نیمه دوم تعطیلات ممنوعیت تردد در پارک ها از طریق مشارکت با پلیس راهور با جدیت اعمال شد و نتیجه بخش نیز بود، طوری که با معدود شهروندانی که از ضوابط تخطی کرده بودند، برخورد قانونی صورت می گرفت و چه بسا خودروی آن ها در بعضی موارد توقیف و جریمه نقدی شد.
ممنوعیت دومی که مدیریت شهری از اواخر تعطیلات نوروز پیاده کرد، جلوگیری موقت از ادامه فعالیت کارگاه های ساختمانی بود که با صدور یک بخش نامه به وسیله سازمان مدیریت بحران ابلاغ و اجرایی شد. این تصمیم مدیریت شهری نیز کاملاً به جا و منطقی اتخاذ شد، چراکه بررسی ها نشان می دهد یکی از عوامل مهم انتقال و انتشار ویروس کرونا (corona) در عمده محلات مسکونی شهر تهران به خصوص معابر و کوچه های متراکم به لحاظ تعداد ساختمان ها و جمعیت ساکن در آن ها، نیروهای فعال در پروژه های ساختمانی هستند.
رفت و آمد کارگران ساختمانی که تعداد متعددی از آن ها از شهرهای اطراف پایتخت بعنوان جمعیت روز به این شهر وارد میشوند ، برای حضور بر سر پروژه، میتواند زمینه انتقال ویروس بین تهران و شهرهای اقماری اطراف را ایجاد کند. با توجه به اینکه ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا در سراسر کشور ، هر نوع رفت و آمد و جابه جایی بیرون شهری را فعلاً ممنوع اعلام کرده و توصیه به حذف جابجایی های غیرضروری درون شهری هم داشته، بنظر میرسد رفت و آمد کارگران ساختمانی نیز باید مشمول این مقررات قرار گیرد و همین مسئله سازمان مدیریت بحران شهر تهران را بر آن داشت تا بخش نامه ذکر شده را صادر و فعالیت کارگاه های ساختمانی را تا اطلاع ثانوی تعطیل اعلام کند.
در متن این بخشنامه که برای افزایش ایمنی محلات در برابر این ویروس به شهرداری های مناطق ۲۲گانه پایتخت ابلاغ شده، آمده است:« استمرار فعالیت های ساختمانی در محیط کارگاه های ساختمانی، غالبا با حضور تجمعی، متراکم و با همجواری و ارتباط نزدیک کاری فعالان این حوزه حاوی کارگران، مهندسان و... توام است. این در حالیست که متعاقبا حمل و نقل مواد و مصالح و ترددهای مرتبط با آن، بر گسترش بیماری بین عوامل و همسایگان همجوار، نقش و تاثیر عمده ای خواهد داشت. به همین دلایل و براساس پیشنهاد معاونت شهرسازی و معماری شهرداری و همینطور رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، به این وسیله تمامی فعالیت های کارگاه های ساختمانی( به جز موارد اعمال تمهیدات ایمنی) در شهر تهران تا اطلاع ثانونی تعطیل و تعلیق اعلام می شود.»
ولی طی دو روز قبل مشاهدات در بعضی از مناطق شهر تهران مشخص کرد این دو ضابطه و مقررات کرونایی که به وسیله مدیریت شهری تهران و با ابتکار عمل این نهاد پیاده شده بود، ظاهرا متوقف شده است. به عبارت دیگر، ممنوعیت تجمع و تردد در بعضی از پارک ها و بوستان های پایتخت لغو و تردد شهروندان در آن ها به صورت عادی جریان یافته است. این رفع ممنوعیت از اتفاق به پرخطرترین شکل ممکن صورت گرفته است، چراکه هنوز بوستان های بزرگ و منطقه ای کنترل می شوند و آمد و شد در آن ها ممنوع است ولی در بعضی بوستان های کوچک سخت گیری گذشته وجود ندارد و شهروندان میتوانند آزادانه به آن ها ورود کنند.
خطر این شکل از رفع ممنوعیت تردد در پارک ها این است که یک گروه از شهروندان که به هر علت مصمم به حضور در پارک هستند، در صورتی که به پارک های کوچک وارد شوند، با توجه به مساحت کمتر و عدم امکان رعایت فاصله حداقل یک متری با دیگر حاضران در پارک، بیش از وضعیتی که در پارک های بزرگ منطقه ای و فرامنطقه ای حضور پیدا کنند ، در معرض ابتلا به کرونا به واسطه تماس نزدیک با ناقلان احتمالی این ویروس خواهند بود. طبیعی است اگر قرار باشد رفع ممنوعیت از تردد در پارک ها صورت گیرد، بهتر است این اقدام هم زمان در خصوص پارک های بزرگ و فرامنطقه ای هم انجام شود، چراکه در غیر اینصورت شاهد تجمع در پارک های کوچک بیش از ظرفیت خواهیم بود که اوضاع را به مراتب برای شهروندان خطرناک تر می کند. البته کاملاً روشن است که به چه علت در پارک های کوچک رفع ممنوعیت از تردد صورت گرفته ولی پارک های بزرگ هم چنان تحت کنترل است. بنظر میرسد کنترل آمد و شد به پارک های بزرگ برای عوامل انسانی مسئول این کار به مراتب ساده تر باشد و احیانا مدیریت پارک های کوچک با حداقل نیروی انسانی و قرار گرفتن در برابر تقاضای بالای ورود از طرف اهالی محله، سخت تر بوده است.
به گزارش« دنیای اقتصاد»، علاوه بر آنچه در پارک ها در جریان است، طی دو روز قبل ساخت و ساز در بعضی معابر اصلی شهر به خصوص در منطقه های پر ساخت از سر گرفته شده و کارگاه های ساختمانی فعال شده اند. در مورد این که آیا شهرداری های مناطق بیست ودوگانه پایتخت بخش نامه را رعایت نمی کنند یا این که مالکان سرخود تمایل به فعال کردن کارگاه ساختمانی گرفته اند، هنوز جزئیات روشن نشده است. ولیکن مرور چند نکته به کشف علت این مسئله کمک می کند. اول اینکه بخشنامه مذکور داخلی بوده و پشتیبانی و تائید ستاد ملی مبارزه با کرونا را ندارد. براین اساس میتوان اینگونه برداشت کرد که چون ستاد مقابله با کرونا پشتیبان و مدافع اجرای این ممنوعیت نیست، مدیریت شهری هم ابزار لازم را برای اجرای بخشنامه ای که خود نوشته ندارد.
مدیریت شهری در حالی در نگارش این بخش نامه پیش قدم شده که چنین تصمیمی حتی امکان دارد به تقلیل درآمدهای شهرداری منجر شود، اما با توجه به اهمیت حفظ سلامت شهروندان، چنین تصمیمی را روی کاغذ اتخاذ کرده است. اما پشت صحنه عدم اجرای یکپارچه این بخشنامه در سطح شهر تهران و شروع فعالیت های ساختمانی در برخی از پروژه ها از دو روز گذشته در شهر تهران، این است که اجرای این بخشنامه بدون همراهی دیگر نهادها ناممکن یا دشوار می نماید. در این بین ممکن است بعضی از سازنده ها و مالکان از اجرای بخشنامه ناظر بر توقف ساخت و ساز به هر علت نامطلع باشند و بدین دلیل فعالیت را از سر بگیرند. اما این توجیه نمی تواند بار مسئولیت مدیریت شهری را کم کند؛ چراکه مشخصات مالکان تمام پروژه های ساختمانی شهر تهران به انضمام شماره تلفنی از آنها در پرونده های تشکیل شده که نزد شهرداری تهران است، وجود دارد. به این ترتیب شهرداری می توانست با ارسال یک پیام کوتاه به تمام مالکان پروژه های ساختمانی، آن ها را از این تصمیم باخبر کند؛ کما این که همین حالا از همین ابزار و اطلاعاتی که از مالک در اختیار دارد، به سادگی برای وصول درآمد خود و اخذ عوارض ساخت و ساز و نظایر آن استفاده می کند. در واقع ارتباط موثر بین صاحبان ساخت و ساز و شهرداری در حال حاضر وجود دارد.
اینکه شهرداری تهران فعالیت کارگاه های ساختمانی را موقتا ممنوع اعلام کند، اما اجرای آنرا پیگیری نکرده و نسبت به جلوگیری از فعالیت کارگاه هایی که از این ضابطه تخطی کرده اند ، مبادرت نکند، خطری بزرگ در دوره پساکرونا خواهد داشت. نتیجه چنین رویه ای، ساخت و سازهای فاقد کیفیت فنی حداقلی است؛ چراکه سازمان نظام مهندسی ساختمان از نیمه دوم نوروز اعلام کرده بود برای رعایت فاصله گذاری اجتماعی و خودداری از انجام فعالیت ها و حضور غیرضروری در فضاهای عمومی شهر، اجازه حضور مهندسان ناظر بر سر پروژه های ساختمانی را نمی دهد. در واقع همین تصمیم سازمان نظام مهندسی، بخشنامه مدیریت شهری در مورد منع ساخت و ساز را به دنبال داشت. حال با فرض این که از فعال شدن مجدد کارگاه های ساختمانی در این ایام، به وسیله عوامل مدیریت شهری به صورت کامل جلوگیری نشود، عملا پروژه ها بدون حضور مهندس ناظر پیش خواهند رفت و بعد از پایان روزهای کرونایی، احیانا شاهد تکمیل ساختمان هایی بدون کیفیت فنی حداقلی خواهیم بود. هرچند بر نوع نظارت مهندسان ناظر بر پروژه های ساختمانی انتقادهای فراوانی وجود دارد که« دنیای اقتصاد» پيشتر به آن ها پرداخته است، ولی آنچه مشخص است این که نباید اجازه دهیم همین نظارت حداقلی به شکلی دورزده شود.
علاوه بر آنچه ذکر شد، بحث حضور ماشین آلات ساختمانی در کارگاه های ساخت و ساز شهر هم در یکی دو روز گذشته تعجب برانگیز است. شهرداری تهران می توانست اگر مجموعه مدیریت یکپارچه شهری به معنای واقعی در شهر تهران شکل گرفته بود و تمامی دستگاه های مرتبط با اداره شهر من جمله پلیس و ادارات خدمات رسان نظیر شرکت های آب و برق در هماهنگی کامل با شهرداری قرار داشتند، از ظرفیت پلیس برای جلوگیری از ورود ماشین آلات حامل مصالح ساختمانی از بتن به سطح شهر جلوگیری کند. این در حالیست که همین حالا که به صورت طبیعی ماشین آلات ساختمانی از ۶ صبح تا ۱۰ شب اجازه تردد در سطح شهر را ندارند، بعضا تخلفاتی مشاهده می شود و کامیون های حاوی بتن وارد محوطه برخی کارگاه های ساختمانی شده و بار مصالح را تخلیه می کنند.
به این ترتیب نه تصمیم ناظر بر منع تردد در بوستان ها و نه تصمیم ممنوعیت فعالیت کارگاه های ساختمانی مثل روزهای اول بصورت سراسری و یکپارچه اجرا نمی شود و با عدم مراعات این ضوابط نمی توان به نتایج ضد شیوع کرونای آن ها دل بست. فراگیر نشدن تصمیمات ضد کرونا علاوه بر این که به عدم حمایت ستاد مقابله با کرونا از این تصمیمات خودجوش مدیریت شهری باز می گردد، بار دیگر مسئله فقدان مدیریت یکپارچه شهری را هم گوشزد می کند. در صورتی که تمام نهادهای دخیل در امر مدیریت شهر، برای اجرای یک هدف واحد همسو با یکدیگر وارد عمل شوند، قطعاً میزان تاثیرگذاری تصمیمات به مراتب بیشتر خواهد بود.
- 14
- 4
