مرتفع‌ترین آبشار طبیعی ایران در گیلان/ سفر به حیرت‌انگیزترین جاده ایران

جای‌جای استان سرسبز و عروس شهرهای ایران پر از زیبایی‌ها و دیدنی‌هایی است که مردم ایران را به شهرستان‌های شمالی ایران دعوت کرده و گاها آن‌ها را ماندگار نیز می‌کند.

شهرستان‌های استان گیلان سرشار از زیبایی‌ها و مناطقی است که برای هر نوع ذائقه‌ای جایی برای رفتن و مکانی برای لذت بردن دارد، تاریخ و تمدنی هزاران ساله، اماکن تاریخی بی‌نظیر و طبیعتی بی‌همتا که گیلان را در ایران متمایز کرده نه‌تنها در ایام نوروز که در طول سال گردشگران ایرانی و غیر ایرانی را مهمان خود می‌کند.

آستارا از شهرستان‌های شمالی و بسیار مهم استان گیلان است که به لحاظ مرزی بودن با کشورهای همسایه و بندرها مهم تجاری نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می‌کند.

این شهرستان مرزی یکی از شهرهای ساحلی و توریستی گیلان است که سرشار از جاذبه‌های بکر و طبیعی در غرب دریای کاسپین و نقطه مرزی ایران و جمهوری آذربایجان است، شهری که آرامش ساحل،‌ زیبایی‌های چشم‌نواز آن را در امتداد کوهپایه‌های سرسبز جنگلی به اوج آسمان دوخته و جلوه‌ای از زیبایی‌های بی‌کران سرزمین ایران را به‌رایگان برای گردشگران به نمایش می‌گذارد.

آستارا یک شهرستان جلگه‌ای است که در قدیم به علت پس‌روی آب دریای کاسپین، بخش‌هایی از آن به‌صورت باتلاق بود، در مورد وجه‌تسمیه شهر آستارا، می‌توان گفت ازآنجایی‌که سال‌ها پیش در این محل تپه‌های شنی برکه و مرداب و نیزارهای بسیاری وجود داشته که راه رفتن را مشکل می‌کرد، به این محل، به زبان تالشی، (آهسته رو) یا (آسته رو) می‌گفتند، کم‌کم با ورود مهاجران ترک‌زبان، خصوصاً از اردبیل، این لفظ به‌صورت آستارا تغییر شکل پیدا کرد.

این شهرستان مرزی و گردشگر پذیر که در ساحل غربی دریای کاسپین در شمال ایران قرارگرفته است از شرق به دریای کاسپین، از شمال به آستارای جمهوری آذربایجان، از غرب به استان اردبیل و از جنوب به شهرستان تالش محدود می‌شود.

شهرستان آستارا که عنوان منطقه ویژه اقتصادی را نیز یدک می‌کشد به‌واسطه برخورداری از مرز خشکی، مرز دریایی و مرز ریلی یکی از قطب‌های اقتصادی و به‌واسطه وجود اماکن تاریخی، تفریحی، تجاری و طبیعی جزو یکی از قطب‌های گردشگری استان گیلان محسوب می‌شود.

عمده محصول قابل‌کشت شهرستان آستارا در زمین‌های کشاورزی برنج و کیوی بوده و گل‌گاوزبان، آلوچه (گوجه‌سبز)، بلال، فندق، خرمالو، انار و گردو از دیگر محصولاتی هستند که به‌صورت خودرو در مناطق کوهستانی این شهرستان به‌ویژه در ارتفاعات حیران رشد می‌کنند.

مردم شهرستان آستارا در مناطق روستانشین و ارتفاعات کوهستانی در کنار کشاورزی به زنبورداری، پرورش دام و طیور خانگی مشغول بوده و مرزنشینان جوار رودخانه مرزی آستاراچای همه‌ساله در فروردین‌ماه با حضور در آب این رودخانه مرزی به‌صورت نوبتی با اتباع جمهوری آذربایجان به صید ماهی می‌پردازند.

پارک جنگلی بی بی یانلو

استان گیلان به دلیل برخورداری از پوشش مناسب گیاهی و جنگل‌های انبوه دارای پاک‌های جنگلی حفاظت‌شده‌ای است که زیبایی‌های طبیعی خود را حفظ کرده و به‌صورت بکر و دست‌نخورده باقی‌مانده‌اند و این موهبتی برای مردم این خطه است که موجب جذب گردشگران بسیاری نیز شده است.

پارک جنگلی بی‌بی یانلو یکی از جاهای دیدنی گیلان می باشد که در شهرستان آستارا با یک هزار و ۵۱۲ هکتار وسعت یکی از این پارک‌های بسیار مهم است که ظرفیت خوبی برای استفاده در امور گردشگری کوهستان و جنگل دارد، این پارک جنگلی جزو جنگل‌های هیرکانی غربی است که در ضلع جنوب غربی شهرستان آستارا واقع‌شده و فاصله آن تا آستارا پنج کیلومتر است و در حاشیه جاده آستارا به اردبیل واقع‌شده‌ است.

پارک جنگلی بی‌بی یانلو علاوه بر تنوع فراوان رویشگاه‌های جنگلی و جانوری آن، ازنظر ژئومورفولوژی (علم شناسایی اشکال ناهمواری‌های زمین) و وجود چندین دره با دامنه‌های پوشیده از جنگل و یال‌های نسبتاً بلند و چندین قله به‌عنوان سیمای ویژه و بدیع، چشم‌انداز منحصربه‌فرد و جالب‌توجهی را ایجاد کرده‌ است.

صدف، مرواریدی در دل دریا و جنگل

شهرستان مرزی و مهم آستارا به واسطه نزدیکی به دریای زیبا و وسیع کاسپین دارا بنادر و سواحل تفریحی و تجاری بسیار زیبایی است ساحل زیبای صدف یکی از این سواحل پرازدحام و جذاب آستارا ست.

این ساحل زیبا شهرستان آستارا را به لحاظ زیست‌محیطی یکی از پاکیزه‌ترین و بکرترین مناطق ساحلی دریای تبدیل کرده، این ساحل که در ۱۰ کیلومتری جاده آستارا به رشت واقع شده همه‌ساله پذیرای گردشگران نوروزی از اقسا نقاط کشور می‌شود.

وسعت این ساحل زیبا حدود ۱۷ هکتار و در مجاورت منطقه حفاظت‌شده و جنگلی حیات‌وحش لوندویل است و به امکانات بازی و تفریح کودکان، سالم‌سازی محل شنا، وجود استراحت‌گاه‌های موقت، پلاژهای عرضه خدمات، بوفه و اماکن نصب چادر مجهز است.

پناهگاه حیات‌وحش لوندویل، پارک طبیعت‌گردی آستارا

مگر می‌شود شهرستانی مملو از زیبایی و منابع طبیعی خدادادی، جنگل‌های پهناور و وسیع خالی از جانوران و مخلوقات زیبایی باشد که حیات‌وحش منطقه را تشکیل می‌دهد؟ شهرستان زیبا و مرزی آستارا از این حیث نیز دارای جاذبه‌های فراوانی است.

پناهگاه حیات‌وحش لوندویل در شهرستان آستارا در سال ۱۳۵۲ هجری شمسی به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده اعلام‌شده، این پناهگاه، نمونه‌ای منحصر‌به‌فرد از باقی‌مانده جنگل‌های جلگه‌ای هیرکانی است که گونه‌های گیاهی و جانوری مهمی را در خود جای‌داده است. 

مساحت پناهگاه حیات‌وحش لوندویل یک هزار و ۷۴ هکتار بوده و از گونه‌های مهم گیاهی آن می‌توان به انار وحشی، توسکای قشلاقی و ازگیل اشاره کرد.

این پناهگاه مرطوب و معتدل با متوسط بارندگی یک هزار و ۱۰۰ میلی‌متر و دمای سالانه ۱۵ درجه سانتی‌گراد حیواناتی نظیر خرگوش، شغال و مارال را در خود نگهداری می‌کند.

خواص درمانی آب گرم علی‌داشی

چشمه آب گرم علی‌داشی در پای یک پرتگاه سنگی در محلی به نام علی‌داشی در روستای سرسبز و کوهستانی گیلده واقع شده که خواص درمانی آب گرم این چشمه بیماری‌هایی نظیر: دل درد، کمردرد، اعصاب، قولنج، درد مفاصل، چشم درد و باد شکم را تسکین می‌بخشد.

به موقعیت جغرافیایی چشمه آب گرم علی‌داشی در فاصله ۳۰ کیلومتری از آستارا در غرب این شهر و در مسیر جاده آستارا به اردبیل قرار دارد که از دل کوه‌های تالش سرچشمه می‌گیرد در تعطیلات نوروز و تابستان به محل آب تنی گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است.

اسپیناس، حلقه اتصال لاتون به استیل

ازآنجاکه گیلان را با نام عروس ایران و بوستانی بهشتی و سرسبز در ایران می‌شناسیم، تعجب‌آور نیست که بدانید کوهستان‌های این استان و قله‌های مرتفعش نیز هماره جامه سبز پوشیده‌اند و در قله‌ها نیز گونه‌های مختلف درختان همیشه‌بهار به چشم می‌خورد و بیننده از دور با قله‌ای سبزپوش مواجه می‌شود که وسوسه قله نوردی را در او بیدار می‌کند.

قله اسپیناس مرتفع‌ترین کوه در جغرافیای منطقه آستارا با ارتفاع دو هزار و ۱۰۵ متر از سطح آب‌های آزاد پشت تالاب استیل در ۱۷ کیلومتری شرق شهر لوندویل شهرستان آستارا واقع‌شده و در گویش محلی به اسبینه یعنی کوه اسب معروف است.

مرتفع‌ترین آبشار ایران از دامنه‌های شرقی کوه اسپیناس سرچشمه‌ گرفته و در مسیر خود پس از عبور از روستای سرسبز و کوهستانی کوته‌کومه از توابع بخش لوندویل شهرستان آستارا به دریای کاسپین سرازیر می‌شود.

رشته‌کوه باشکوه و پر ابهت اسپیناس که پشت تالاب حیرت‌انگیز استیل واقع‌شده و آبشار مرتفع لاتون نیز از دامنه‌های این رشته‌کوه سرچشمه می‌گیرد؛ چنان زیبایی متحیرکننده‌ای به ای منطقه بخشیده است که حتی برای لحظاتی بینندگان را مبهوت عظمت و شکوه خود می‌کنند.

آبشار لاتون

آبشار لاتون، از بزرگترین آبشارهای طبیعی ایران، با طبیعتی منحصر به فرد محسوب می‌شود! که از دامنه‌های شرقی کوه اسپیناس سرچشمه‌ می‌گیرد، ارتفاع این آبشار زیبا به بیش از ۱۰۰ متر می‌رسد و در فاصله‌ای حدود ۵ کیلومتر از آبگرم روستای کوته کومه، قرار دارد.

بهشتی از کاکتوس‌ها با حدود ۲۰۰۰ گونه در مرکز شهر

این مجموعه کم‌نظیر متشکل از حدود دو هزار گونه کاکتوس از نوع آمریکایی، مکزیکی، برزیلی، آرژانتینی و دیگر کشورهای آمریکای جنوبی بوده و در مساحتی بالغ‌بر ۵۰۰ مترمربع به صورت سرپوشیده در خیابان فارابی آستارا احداث شده است.

روزانه ده‌ها نفر از گردشگران از بهشت کاکتوس‌ها دیدن می‌کنند، برخی از گردشگران کشورهای روسیه، گرجستان، آذربایجان و آلمان با مراجعه به این نمایشگاه و بازدید از انواع مختلف گونه‌های پیوندی، تعدادی از کاکتوس‌ها را نیز جهت نگه‌داری، خریداری می‌کنند.

تالاب استیل آستارا زیباترین تالاب ایران

تالاب استیل در شهرستان آستارا یکی از تالاب‌های جذاب و دیدنی کشور عزیزمان ایران است که در هفت کیلومتری جاده رشت به آستارا واقع‌شده،  این تالاب ۱۳ متر پایین‌تر از سطح دریاهای آزاد قرار دارد و گونه‌های بسیار نادر گیاهی و جانوری را داراست و به دلیل زیبایی بی‌نظیر و موقعیت جغرافیایی مناسبی که برای حیات جانوران دارد موجب مهاجرت گونه‌های مختلف پرندگان به این تالاب زیبا می‌شود.

بقاع متبرکه آستارا زیارت‌گاه معنوی گردشگران

استان گیلان که باوجود داشتن شهرستان آستانه‌اشرفیه، چهارمین شهرستان مذهبی کشور شناخته می‌شود، امامزادگان مطهری را در خود دارد که مورداحترام مردم اهالی هر منطقه بوده و مردم اعتقاد راسخی به این نوادگان اهل‌بیت (ع) دارند.

امام‌زادگان ابراهیم و قاسم(ع) این شهرستان از نوادگان امام موسی کاظم(ع) هستند و آرامگاه این دو امام‌زاده واجب‌التعظیم در هفت کیلومتری جاده آستارا به تالش در روستای کانرود از توابع بخش لوندویل شهرستان آستارا واقع‌شده است.

شبستان، کاروان‌سرا و بازار از ویژگی‌های خاص این امامزاده است؛ که از مجهزترین مراکز مذهبی گیلان، محسوب می‌شود، هرساله هزاران زائر برای زیارت و پرداخت نذورات، به این امامزادگان سفر می‌کنند.

بقعه ای ۵۰۰ ساله در نقطه صفر مرزی

یکی از اماکن مذهبی شهرستان آستارا بقعه شیخ قطب‌الدین صفوی است که در سه کیلومتری شمال غربی این شهرستان در باش‌محله روستای باغچه سرا از توابع بخش مرکزی واقع‌شده اما نکته مهم درباره این بقعه متبرکه قدمت تاریخی آن است که توجه مورخان را نیز به خود جلب کرده است.

بقعه پیر قطب‌الدین، مرقد مطهر عارف وارسته و پرهیزگار؛ که متوفی به سال ۹۷۲ قمری بوده و به سال ۱۲۵۹ خورشیدی با همیاری اهالی، بازسازی‌شده و آجرهایش را از لنکران جمهوری آذربایجان، آوردند، این در زبان محلی اهالی روستا به‌صورت «پیرقوب» تلفظ می‌شود.

پیشینه این بنای تاریخی متعلق به دوره صفویه است و در کفش‌کن این بقعه که قدمت آن به ۵۰۰ سال پیش برمی‌گردد کتیبه‌ای منقوش به تصاویری از طبیعت وجود دارد که روی این کتیبه، سید پیر قطب‌الدین صفوی خود را از نوادگان سید حمزه ابن سید امام کاظم (ع) معرفی کرده است.

آستاراچای

رود آستارا، رود کوچکی است که «آستاراچای» نام دارد و در مرز میان ایران و جمهوری آذربایجان جریان دارد، این رود زیبا در ایران شامل سه‌شاخه فرعی است که دوشاخه آن از ارتفاعات حیران و یک شاخه دیگر آن از ارتفاعات جنگلی بهارستان جریان می‌یابند، کناره‌های این رودخانه زیبا از درختان سرسبز و بیشه‌زارها پوشیده شده است و دارای منظره حیرت‌انگیز و خارق‌العاده‌ای است.

سفر به حیرت‌انگیزترین جاده ایران

و گردنه حیران، عربی شده واژه تالشی «هیران» که در زبان تالشی به معنای مکان ابر و مه است، «هیر» یا «هر» در زبان تالشی مردمان آستارا به معنی ابر و مه است و «ان» پسوند مکان است. یکی از ویژگی‌های گردنه حیران نیز مه آلودگی هوا در بیشتر اوقات سال است.

حیران نام روستایی ییلاقی در شهرستان آستارا است که در فاصله ۳۰ کیلومتری آستارا قرار دارد، حیران از سه روستای حیران سفلی، حیران وسطی و حیران علیا تشکیل‌شده‌ و در منتهی‌الیه غرب استان گیلان و هم‌جوار با استان اردبیل با دو هزار و ۲۰۰ هکتار مساحت است که از این میزان هزار و ۲۰۰ هکتار به مستثنیات اشخاص و هزار هکتار به منابع ملی تعلق دارد.

زیبایی بیش‌ازحد این طبیعت هر تماشاگری را حیران می‌کند، جاده‌ای که مثل یک مار تنومند به یک کوه بزرگ پیچیده شده، تا ارتفاع بسیار زیادی بالا رفته و ماشین‌ها را می‌بینیم که سوار بر روی این مار دراز در آن ارتفاع بلند درحرکت هستند، وقتی‌که این مسیر زیبا طی می‌شود هرچند دقیقه کوتاه با پیچ تندی روبرو می‌شویم که باید آن را دور زد.

مسیر رؤیایی و زیبای گردنه حیران ازیک‌طرف مشرف‌به کوه‌هایی است که پوشیده از جنگل‌های انبوه است و از طرف دیگر مشرف‌به دره‌ای نه‌چندان عمیق که از میان آن رود ارس عبور می‌کند و تعیین‌کننده مرز ایران و آذربایجان است.

پارک جنگلی بی‌بی‌یانلو، آبشار لاتون، تالاب استیل، کوه اسپیناس، تله‌کابین ونه‌بین، باغ پرندگان، امام‌زادگان ابراهیم و قاسم(ع)، بقعه شیخ محمود خیوی، خانه بلژیکی‌ها، قلعه شیندان، موزه حکیم‌نظامی، آب گرم علی‌داشی، بهشت کاکتوس‌ها و ساحل صدف ازجمله جاذبه‌های گردشگری این شهرستان مرزی مهم هستند.

بازارچه ساحلی، بازار نور، پاساژهای سیدان، ایده آل، ولی‌عصر و حکیم‌نظامی ازجمله مراکز تجاری شهرستان آستارا هستند که بازارچه ساحلی با بیش از یک هزار و ۵۰۰ واحد صنفی یکی از معروف‌‌ترین مراکز تجاری استان گیلان در شمال کشور بوده که در گویش محلی به «بساط» و «تخته بازاری» معروف است.

گلیم، ماهی، برنج و کیوی از مهم‌ترین سوغات‌های شهرستان آستارا هستند که بافت گلیم در طرح‌هایی برگرفته از طبیعت و نقش‌ونگارهای محلی بیشتر در بین مردم روستای عنبران از توابع بخش مرکزی این شهرستان رونق داشته و مردم این روستا بیشتر از راه بافت و فروش گلیم امرارمعاش می‌کنند.

شهرستان آستارا با بیش از ۱۵ جاذبه گردشگری و برخورداری از ۱۸.۵ کیلومتر نوار ساحلی از مهم‌ترین مقاصد نوروزی گردشگران است، اما بیشترین تجمع گردشگران نوروزی در شهرستان آستارا در نوار ساحلی، بازارچه ساحلی، پارک‌های جنگلی و ارتفاعات کوهستانی این شهرستان است.