تالاب زیبای چغادره در بروجن، چهارمحال و بختیاری

تالاب چغاخور

تالاب چغاخور:

یکی از مکان های دیدنی استان چهار محال و بختیاری که در شهر بروجن قرار دارد؛ تالاب چغاخور است. این تالاب در ارتفاعات کوه زاگرس و بر بلندای فلات ایران واقع شده و به قدری منظره زیبایی می سازد که نظر بسیاری از طبیعت گردان را به خود جلب می کند. 

این تالاب دارای ۲۳۰۰ هکتار مساحت می باشد که در گذشته به عنوان مکانی برای استراحت ایل بختیاری استفاده می شده اما امروزه پذیرای عشایر بختیاری در طول تابستان است. زمان بازدید از این تالاب می توانید هزاران پرنده را مشاهده کنید که در فصل بهتر و زمستان به چغاخور مهاجرت می کنند، این موضوع زیبایی خاصی به طبیعت این منطقه می بخشد. علاوه بر پرنده‌نگری، امکان ماهیگیری، پیک‌نیک، طبیعت‌گردی و... در تالاب چغاخور وجود دارد. ضمن اینکه جاذبه‌های متنوعی در اطراف تالاب هستند که می توانید از آنها نیز بهره مند شوید. 

تالاب چغاخور بروجن

تالاب چغاخور کجاست؟

تالاب مهم و دیدنی چغاخور در دهستان چغاخور قرار دارد و با فاصله ۶۰ کیلومتری شهرکرد استان چهار محال و بختیاری می توان آن را یافت. این تالاب از لحاظ جغرافیایی در دهستان چغاخور در دامنه ارتفاعات برآفتاب در شمال و از جنوب در امتداد کوه های کلار نیز کشیده شده است. 

رشته کوه کلار در قسمت جنوب غربی تالاب قرار دارد و قله آن ۳۸۳۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. مرغزاری وسیع تالاب را دربرمی گیرد که مساختی بالغ بر ۷۰۰ هکتار دارد.  سطح این مرغزار در ماه های اردیبهشت تا مهر کاهش می یابد و از آنچه که هست وسیع تر می شود. پیش از احداث سد مساحت آبی این تالاب از ۱۳۶۰ به ۲۳۰۰ هکتار رسید و مساحت مدنظر برای منطقه شکار ممنوع ۲۵۰۰ هکتار درنظر گرفته می شود. 

بهترین زمان سفر به تالاب چغاخور:

میانگین دمای هوا در این منطقه با درنظر داشتن گرم ترین ماه های سال مثل مرداد، به ۲۱ درجه سانتی گراد می رسد، همچنین در سردترین ماه های سال مانند دی به منفی ۶ درجه سانتی گراد می رسد. میانگین بارندگی در این منطقه ۷۰۰ میلی متر است. با درنظر داشتن این اطلاعات بهترین زمان برای سفر به تالاب چغاخور فصل بهار و پاییز درنظر گرفته می شود. 

اهمیت تالاب چغاخور با قرارگیری در مسیر دو جاده اصلی، تنوع بالای زیستگاهی، گیاهی و جانوری همچنین مجاورت با سه تالاب زیبای دیگر از قبیل تالاب سولقان، علی آباد و گندمان، چند برابر می شود. 

موقعیت مکانی تالاب چغاخور

تفریحات تالاب چغاخور:

پرنده‌نگری:

تالاب چغاخور به عنوان یکی از ۱۰۵ تالاب مهم ایران محسوب می شود که مقصدی برای پرندگان درمعرض خطر هستند. از لحاظ اهمیت در تالاب های کل کشور، چغاخور مقام ششم را به خود اختصاص می دهد. مهم ترین جانداران این تالاب پرندگان آن هستند که در اواخر پاییز تا اواخر زمستان فرصتی ایده آل فراهم می کنند تا دوست داران پرندگان آنها را تماشا کنند. 

ماهیگیری:

تالاب چغارخور به جهت ماهیگیری نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. وجود انواع مختلفی از ماهی های که در اواسط اردیبهشت تا اواخر شهریور در این تالاب هستند، آن را به یکی از مقاصد مهم ماهیگیری تبدیل می کند. باید توجه داشت این فعالیت تنها با هدف تفریح است و صید بیش از اندازه موجب آسیب خواهد شد. اگر از علاقه‌مندان این فعالیت هستید برای دریافت مجوز به اداره سازمان حفاظت از محیط زیست مراجعه کنید.

طبیعت‌ گردی:

یکی از گزینه های پیش رو برای تفریح در تالاب چغاخور تماشای اطراف و شقایق های وحشی است. چغاخور به وسیله کوه ها و دشتی زیبا با وسعت ۷۰۰ هکتار احاطه شده است و تابلویی زیبا در چشمان بینندگان ایجاد می کند. از اردیبهشت تا مهرماه به‌علت کاهش آب، وسعت سبزه‌زار اطراف چغاخور بیشتر می‌شود و تصویری متفاوت در این مکان شکل می‌گیرد. در فصل بهار دشت‌های حاشیه تالاب با گل‌های شقایق به بهشتی رویایی تبدیل می‌شود.

قایق سواری:

در تابستان و بهار مسافران و گرشگران برای مشاهده آن به تالاب می آیند، به همین دلیل قایق سواری یکی از تفریحات جالب و پرطرفدار چغاخور می باشد. 

تفریحات تالاب چغاخور

کوهنوردی:

تالاب چغاخور در دهستان چغاخور در دامنه ارتفاعات برآفتاب قرار دارد. همانطور که اشاره شد در قسمت حنوب غربی این تالاب می توان کوه های زیبای کلار را مشاهده کرد که دارای قله ای به ارتفاع ۳۸۳۰ متر از سطح دریا است، همین موضوع سبب می شود بسیاری از ورزشکاران برای کوهنوردی این مقصد را انتخاب کنند. این کوه در فصل زمستان با برف پوشانده می شود که دلایلی مانند مدت‌زمان طولانی دوره ریزش برف در منطقه (از آذر تا اواخر اسفند و اوایل فروردین)، دمای پایین هوا و ماندگاری برف در تمام طول سال سبب می شود یخچال های دائمی تحت عنوان برف پیر در این منطقه ایجاد شوند. 

ارتفاعات کوه‌ صخره‌ای و دیواره‌ای برآفتاب برابر با ۲۷۷۵ متر است که محیطی مناسب جهت صخره نوردی، کوهنوردی و سنگ نوردی ایجاد می کند. کوه حمزه با ارتفاعی بالغ بر ۲۷۰۰ متر، کوه شاهپور ناز با ارتفاع ۲,۹۰۰ متر و کوه چاله باغ با ارتفاع ۳,۰۰۰ متر از جمله گزینه های مناسب جهت کوهنوردی و تپه نوردی هستند. 

قرارگیری کوه کلار در کنار تالاب چغاخور و موقعیت آن سبب می شود در فصول سرد سال به خصوص زمستان بسیار خودنمایی کند. این کوه در فصول گرم دارای رگه هایی سفید از برف است، همچنین شقایق و گل های رنگارنگ موجود در دامن و جریان جویبار ناشی از ذوب شدن برف ها، صحنه ای شگفت انگیز ایجاد می کند که نظر هر گردشگری را به خود جلب می کند. 

تماشای عشایر بختیاری:

چغاخور یکی از مناطق بسیار زیبا و خوش آب و هوا در منطقه چهار و محل و بختیاری است، این منطقه ییلاق خان و ایلخان های بختیاری بوده است. امروزه عشایر بختیاری در اطراف تالاب اتراق می کنند. تماشای زندگی آنها می تواند تجربه ای دلنشین ایجاد کند. همچنین سر زدن به مردم روستاهای بختیاری اطراف چغاخور در تابستان می توانند سبب آشنایی شما با آداب و رسوم، صنایع دستی و شیوه زندگی و زبان و گویش بختیاری شود.

سرگرمی های تالاب چغاخور

جاذبه های اطراف تالاب چغاخور:

باید توجه داشت که تالاب یکی از مهم ترین زیستگاه های جهان محسوب می شود اما جاذبه های گردشگری بسیاری در اطراف آن وجود دارد که سبب محبوبیت این منطقه در میان گردشگران شده است.

شیرهای سنگی:

یکی از این جاذبه های شیرهای سنگی روستای سیف آباد و خانی آباد هستند که از جمله مناطق پربازدید محسوب می شوند. شیرهای سنگی روی قبور جنگاوران و کشته شدگان در جنگ ها می توانند یادآور تاریخ پرحاشیه و گذشته همراه با جنگ و خونریزی این منطقه باشد. سابقه نصب مجسمه ها به دوره ایلامی مربوط است، اما در این منطقه از دوره صفویه تا قاجاریه و حتی معاصر، نمونه‌ هایی از این قبور با شیرهای سنگی دیده می‌شود.

امامزاده حمزه علی:

حمزه علی از جمله نوادگان امام سجاد است که در مرقد وی در میان شهر بلداجی و روستای کلبیبک قرار دارد. فاصله این مقصد تا شهرکرد از طریق بروجن ۸۱ کیلومتر می باشد. این حضرت زمان خلافت فضل عباسی، همراه با تعدادی از انصار خودش را به شهر ناصریه یا اهواز امروزی و سرزمین بختیاری رساند تا بتواند وارد سرزمین طوس شود. 

خبر ورود ایشان به دشمن رسید و درنتیجه عدم آشنایی با مسیر و جنگ با دشمنان، در این منطقه به شهادت رسید و دفن شد. برای مدت زمانی قبر ایشان نامعلوم بود تا زمانی که قبرشان توسط امیر تیمور گورکانی کشف شد و به سبک و سلیقه معماری افغانی، به وسیله معماران سمرقندی و بخارایی بقعه‌ای بر بالای قبرش ساخته شد.

مناطق اطراف تالاب چغاخور؛ امامزاده حمزه علی

باغ خان:

این باغ دارای قدمتی چندصدساله است که در منطقه چغاخور واقع شده و قدمت آن به زمان حکومت زندیه برمی گردد. درختان تنومند و چنارهای سربه فلک کشیده این باغ می توانید برای مدت طولانی شما را سرگرم کند، همچنین طبیعت و هوای بکر این باغ شما را برای مدتی از مشکلات زندگی دور خواهد کرد. این باغ به دلیل نزدیکی به تالاب و سد چغاخور موقعیت خاصی برای پذیرش توریست ها دارد. 

چشمه‌ سارها و رودخانه‌ها:

چشمه و رودخانه های فرعی بسیاری در این منطقه وجود دارند که رد فصل بهار می تواند چشم هر بیننده ای را به وجد بیاورد. باید بدانید که این رودخانه ها فصلی هستند و درصورتی که می خواهید از زیبایی آنها لذت ببرید باید در زمان  بارندگی به این منطقه بروید تا بتوانید به تماشای آنها بنشینید. 

این چشمه و رودخانه ها همچنین حرکت آنها از بین دره های سرسبز و عمیق، باغات و مزارع زیبا و مراکز روستایی موقعیتی فوق العاده برای جذب گردشگران فراهم می کند که می توانند اوقات فراغت خود را در این مناطق گذرانده و از طبیعت آن لذت ببرند. یکی از معروف ترین این چشمه ها که توصیه می شود حتما به دیدن آن بروید چشمه خان است.

رود و آبشارهای اطراف تالاب چغاخور

نکات بازدید از تالاب چغاخور:

- از روشن کردن آتش روی بوتهه های و زمین های اطراف تالاب خودداری کنید، درصورت نیاز از اجاق گازهای مسافرتی استفاده کنید. 

- آب آشامیدنی، سرویس بهداشتی، سکوی نشیمن، مجتمع اقامتی و پذیرایی و محل پارک خودرو از جمله مواردی هستند که می توانید در تالاب چغاخور از آنها استفاده کنید. 

- از ریختن هرگونه زباله حتی ته سیگار اجتناب کنید.

- دوربین عکاسی خود را در زمان سفر به این منطقه فراموش نکنید. تالاب چغاخور پر از سوژه های ناب عکاسی است. 

- در فاصله کمی از تالاب چغاخور سه تالاب دیگر به نام های علی آباد، گندمان و سولگان (یا سولقان) وجود دارد که از جمله مناطق گردشگری بروجن محسوب می شوند تالاب زیبای گندمان در فهرست ۱۰ تالاب برتر پرنده‌نگری ایران قرار دارد و در دفتر بین‌المللی تحقیقات پرندگان آبزی لندن نیز ثبت شده است.

- در تالاب چغاخور منطقه ای برای شنا وجود ندارد، البته درکنار تالاب می توانید تابلوی شنا ممنوع را ببینید. جان خود را با شنا در این تالاب به خطر نیندازید.

گردآوری: بخش گردشگری سرپوش