ادامه زن‌کشی در کشور بدون قانون حمایتی/ در ۴۰ روز گذشته، ۱۰ زن توسط مردان خانواده کشته شدند

به گزارش رکنا، در کمتر از ۴۰ روز، از ۱۹ فروردین تا ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۴، دست‌کم ۱۰زن در نقاط مختلف ایران توسط نزدیک‌ترین مردان زندگی‌شان به قتل رسیدند. قتل‌هایی که هر کدام با دلایلی متفاوت اما با الگویی مشابه رخ داد: مردی از خانواده تصمیم گرفت«عدالت» را با سلاح سرد یا گرم یا دستان خودش اجرا کند. اما این کشتارها تازه‌ترین سطرهای دفتر قطوری از زن‌کشی در کشورند؛ فصلی جدید در روایتی قدیمی که همچنان بی‌پایان ادامه دارد.

آمار ۴۰ روزه قتل زنان در ایران

نقطه آغاز قتل‌های خانوادگی در سال جدید، ۱۹ فروردین بود؛ در فاروج، زن ۳۹ ساله‌ای به‌دست همسرش با سلاح سرد کشته شد. پلیس، مطابق معمول، توصیه کرد مردم هنگام بروز تنش خانوادگی به مراکز مشاوره مراجعه کنند. اما مشاوره‌ای که نه در دسترس همگان است، نه برای مردانی که عادت کرده‌اند خشونت را با قدرت اشتباه بگیرند، معنایی دارد.

قتل بعدی تنها ۹ روز بعد در اسلامشهر رخ داد. فاطمه سلطانی، دختر ۱۸ ساله، توسط پدرش با چاقو به قتل رسید. هنوز علت رسمی اعلام نشده، اما سن قربانی و پدرسالاری غالب در چنین روابطی، نشانه‌های واضح از قتل با انگیزه‌های کنترل‌گرایانه دارد. ۸ اردیبهشت، در دالاهو، گلاب فرامرزی قربانی شد. او به‌خاطر پیگیری طلاق دخترش، توسط دامادش به قتل رسید؛ گویی در نظام فکری قاتل، مادر زنی که حق طلاق می‌طلبد، نیز باید تاوان دهد.

فاطمه برخورداری، معلم سبزواری، در ۱۰ اردیبهشت کشته شد؛ تنها به‌دلیل این‌که می‌خواست جدا شود. این بار قمه ابزار «اقتدار» قاتلی بود که خودش مشاوره مدرسه بود!

۱۳ اردیبهشت، زنی ۵۰ ساله در مشهد با گرز همسرش به قتل رسید. همان روز، در کلاته دامغان، مردی ۲۷ ساله زنی را حین فرش‌شستن با خودرو زیر گرفت؛ اقدامی تلافی‌جویانه برای یک اختلاف شخصی. این‌همه خشونت، این‌همه خونسردی.

۱۶ اردیبهشت دو قتل همزمان: زهرا میرزایی، مجری صداوسیما، در تهران توسط پسرخاله‌اش با چکش و بریدن گلو کشته شد؛ مائده خطیبیان، دختر ۲۱ ساله، در مشهد جان باخت.

یک روز بعد، مبینا کندابی، ۲۸ ساله، در بندرگز با شلیک گلوله توسط شوهرش کشته شد. تنها دلیل: اختلاف خانوادگی.

مردی در خیابان قزوین، همسرش را به دلیل خرید یک گوشی ۲۰ میلیونی خفه کرد؛  و دیروز در شاهرود، مردی زنش را در مرکز تفریحی خفه کرد.

این فهرست دهگانه‌ی قتل‌ها، تنها مربوط به ۴۰ روز گذشته است؛ روزهایی که برای بسیاری از ما عادی بودند، اما برای خانواده‌هایی تبدیل به عزاداری ابدی شدند.

نگاهی به سالی که گذشت، ده‌ها زن قربانی خانوادگی شدند

مرور قتل‌های سال ۱۴۰۳ نیز تصویر تلخ از خشونت علیه زنان ارائه می‌دهد. تنها آن دسته از قتل‌هایی که در رسانه‌ها بازتاب یافته‌اند، شامل ده‌ها زن هستند که به‌دلیل مسائل خانوادگی توسط پدر، برادر یا همسرشان کشته شده‌اند. در فروردین ۱۴۰۳، سه زن در سمنان، آبادان و اهواز توسط اعضای خانواده به دلایل ناموسی کشته شدند.

در اردیبهشت، قتل «ساجده» توسط برادر ۱۷ ساله‌اش در روستایی حوالی مشهد، نمونه‌ای روشن از تحقیر اجتماعی طلاق و انتقام‌جویی مردانه بود. در همان ماه، سه زن دیگر در مشهد، تهران و کرمانشاه با انگیزه‌هایی مشابه قربانی شدند.

در خرداد، تیر، مرداد و شهریور، زنان جوان، مادر باردار، دختران نوجوان، قربانیانی بودند که به دست مردان خانواده جان خود را از دست دادند.

قوانینی که نیستند، نهادهایی که سکوت می‌کنند

در میان این قتل ها، غیبت عملکرد موثر نهادهای مسئول فرهنگی و بازدارنده، از وزارت ارشاد و معاونت زنان ریاست جمهوری گرفته تا بخش پیشگیری از جرم قوه قضاییه،احساس می‌شود. لایحه «منع خشونت علیه زنان» بیش از ۱۵ سال است که میان قوا دست‌به‌دست می‌شود، بی‌آنکه تصویب یا اجرایی شود. معاونت پیشگیری از جرم قوه قضاییه، آموزش و پرورش، صداوسیما، شهرداری‌ها و حتی وزارت کشور، هیچکدام برنامه عملی و مؤثری برای کاهش خشونت خانگی ارائه نداده‌اند. نه کمپین عمومی وجود دارد، نه آمار رسمی، نه پناهگاه امن برای زنان در معرض خطر.

خشونت خانگی، یک امر خصوصی نیست

یکی از ریشه‌های عمیق این بحران، تقلیل خشونت خانگی به «امر شخصی» یا «اختلاف خانوادگی» است. نهادهای قضایی و انتظامی در بسیاری از موارد، این قتل‌ها را نه به‌عنوان فاجعه‌ای اجتماعی، بلکه دعواهای خصوصی می‌نگرند.

باورهای مردسالارانه، قانون‌گریزی ، عدم پیگرد مؤثر، فرهنگ ترس از آبرو، و نبود آموزش حقوق شهروندی، چرخه‌ای را شکل داده‌اند که در آن قتل زن یا دختر، گاه حتی موجب تحسین خویشاوندان نیز می‌شود.خشونت علیه زنان، در ایران، نه بلاتکلیف که به حال خود رها شده است.

موارد زن‌کشی و قتل‌های خانوادگی-  سال ۱۴۰۳

تاریخ محل وقوع قربانی قاتل نحوه قتل / انگیزه

فروردین ۱۴۰۳ مشهد زن جوان همسر تیراندازی به دلیل اختلافات زناشویی

خرداد ۱۴۰۳ رشت مریم، ۳۵ ساله شوهر ضرب و شتم منجر به مرگ

تیر ۱۴۰۳ ارومیه نازنین، ۱۶ ساله پدر قتل ناموسی، بریدن گلو با داس

تیر ۱۴۰۳ بندرعباس دختر ۱۷ ساله پدر و برادر قتل با چاقو به دلیل رابطه عاشقانه

مرداد ۱۴۰۳ تهران (پونک) زن باردار همسر پرت کردن از طبقه پنجم

شهریور ۱۴۰۳ زاهدان معصومه، ۲۸ ساله همسر شلیک گلوله

مهر ۱۴۰۳ اهواز زن ۴۰ ساله شوهر خفه کردن با روسری

آبان ۱۴۰۳ تبریز دختربچه ۱۰ ساله پدر خفه کردن در خواب

آذر ۱۴۰۳ قزوین زن ۳۰ ساله همسر بریدن گلوی زن با چاقو

دی ۱۴۰۳ تهران (پیروزی) دختر نوجوان برادر ضربات متعدد به دلیل کنترل پوشش

بهمن ۱۴۰۳ کرمانشاه زن ۲۵ ساله همسر شلیک گلوله

اسفند ۱۴۰۳ شیراز فرزانه، ۲۳ ساله همسر قتل هنگام تلاش برای جدایی و حضانت کودک

موارد زن‌کشی و قتل‌های خانوادگی-  فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۴

تاریخ محل وقوع قربانی قاتل نحوه قتل / انگیزه

۱۹ فروردین ۱۴۰۴ فاروج، خراسان شمالی زن ۳۹ ساله همسر قتل با سلاح سرد به دلیل اختلافات خانوادگی

۲۸ فروردین ۱۴۰۴ اسلامشهر، تهران فاطمه سلطانی،  ۱۸ ساله پدر ضربات چاقو

۸ اردیبهشت ۱۴۰۴ دالاهو، کرمانشاه گلاب فرامرزی داماد به دلیل پیگیری طلاق دخترش

۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۴ سبزوار، خراسان رضوی فاطمه برخورداری همسر قتل با قمه هنگام تلاش برای جدایی

۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ مشهد زن ۵۰ ساله همسر ضربات گرز به دلیل اختلافات خانوادگی

۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ کلاته دامغان، سمنان زن ۴۹ ساله مرد ۲۷ ساله زیر گرفتن با خودرو به شکل تلافی‌جویانه

۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ تهران زهرا میرزایی پسرخاله ضربات چکش و بریدن گلو

۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ مشهد مائده خطیبیان، ۲۱ ساله - جزئیات منتشر نشده، اما قتل تایید شده

۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ بندرگز، گلستان مبینا کندابی، ۲۸ ساله همسر شلیک گلوله

- تهران (خیابان قزوین) زن ناشناس همسر خفه کردن به دلیل خرید گوشی بی‌اجازه

۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۴ شاهرود، سمنان زن ناشناس همسر خفه کردن در یک مرکز تفریحی