«ساقه دزدی» در سرزمین‌های شمالی/ «اگر به محصول من آتش بکشند چه‌کاری می‌توانم انجام دهم؟»

آمار رسمی از افزایش یا کاهش سرقت وجود ندارد، اما مواجهه مردم با سرقت سبب شد سردار رادان، فرمانده کل انتظامی، در همان روزهای اول حضور در مسئولیت جدید خود در راس پلیس به رسانه‌ها بگوید: «مقابله با سرقت از مطالبات جدی مردم است» در این میان سرقت‌هایی مانند موبایل قاپی، سرقت خودرو و موتورسیکلت زیاد دیده و شنیده شده است اما شاید کمتر کسی درباره «ساقه دزدی» شنیده باشد.

اواسط شهریور سال قبل بود که درباره دزدیده شدن ساقه‌های برنج از شالیزارهای شمال کشور گزارشی در خبرآنلاین منتشر شد، یکی از ساکنین روستای «کیاسرا» از توابع «سنگر» در استان گیلان وقتی‌که داشت به خبرآنلاین می‌گفت: «ساقه‌ای که خیس باشد به‌راحتی بریده نمی‌شود، اما امسال آفتاب خوبی به محصول رسید، محصول خشک‌تر شد، بنابراین سارقان حالا بهتر می‌توانند ساقه‌ها را ببرند.» دل خوشی از سرقت‌های روستا نداشت.

ماجرا از این قرار بود که با افزایش قیمت برنج حالا دیگر این یک محصول برای مصرف و درآمد کشاورزان نبود، بلکه تبدیل به سوژه جدید سارقان برای دزدی شده بود، یکی از روستایی‌های «کیاسرا» می‌گفت که : ««فقط در روستای ما طی یک ماه گذشته چهار مورد سرقت از زمین‌های برنج گزارش شده، کشاورزان می‌گویند حدود ۱۰ بسته از آن‌ها به سرقت رفته، یعنی چیزی حدود ۳۰ کیلوگرم.»

اما این تنها گزارش از سرقت ساقه‌های برنج نبود، «گیلاوندان» روستایی دیگر از توابع سنگر است که سال قبل ساقه دزدی در آن دیده شد، یکی از اهالی روستا، آن روزها به خبرنگار خبرآنلاین گفت: «قبل‌تر بعد از برداشت محصول آن‌ها را جایی دپو می‌کردیم و مراقب بودیم تا مورد سرقت قرار نگیرد، اما الان دزدها به‌قدری جسور شده‌اند که قبل از درو کردنِ محصول به صورت دسته جمعی وارد زمین می‌شوند و ساقه‌ها را درو و سرقت می‌کنند.»

او ادامه داد: «قیمت برنج حدود ۱۰۰ هزار تومان است اما شالی برنج قیمتی حدود ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان دارد، اگر در یک شب فقط ۳۰ کیلوگرم هم درو کنند، چیزی حدود یک میلیون و پانصد هزار تومان ارزش دارد که نصیب سارقین می‌شود. یک نفر هم نیستند، اکثر مواقع به‌شکل گروهی سرقت می‌کنند، وقتی دسته‌ جمعی این کار را انجام می‌دهند شاید شبی ۱۰۰ کیلوگرم هم بتوانند درو کنند، ارزش آن تقریباً شبی ۴.۵ تا ۵ میلیون تومان می‌شود.»

اهالی «گیلاوندان» و «کیاسرا» معتقد بودند ساقه دزدی از محصول برنج‌شان بیشتر شده است، اما چیزی که آن‌ها را نگران‌تر می‌کرد این بود که روند دستبردها به اموال عمومی روستا زیاد شده و اگر روزی اموال قابل سرقت تمام شوند حتما این بار نوبت خانه‌های‌شان است، یکی از ساکنین روستای «ویشکاننک» از توابع «سنگر» درهمین‌باره به خبرنگار خبرآنلاین گفته بود: «به‌نظرم فعلاً روی خوش داستان است، اموال عمومی دولت دارد به‌سرقت می‌رود، وقتی همه کابل‌های تلفن و برق سرقت رفته نوبت به سرقت از موارد دیگر است، مطمئن باشید با این وضعیت در آینده خبرهایی بدتر می‌شنویم، این سارقین وارد خانه مردم می‌شوند، چراکه که دیگر چیزی در خیابان و کوچه برای سرقت کردن پیدا نمی‌شود. ۹۰ درصد روستاهای شهرستان رشت تلفن ثابت ندارند، همه کابل‌ها را سرقت کرده‌اند، در ۵۰ درصد روستاهای شهرستان رشت مشکل ضعف برق داریم، برای این‌که اکثر سیم‌های برق به سرقت رفته است.»

به گفته او: «در این فصل (تابستان ۱۴۰۱) که موقع درو شالی است و البته برنج گران شده، سارقان این محصولات را سرقت می‌کنند، فصل شالی هم تمام شود سراغ سرقت درختان می‌روند. سایر محصولات هم از دست این‌ها در امان نیست اما چون برنج جزو محصولات اصلی ما است اگر از آن‌ها سرقت شود خیلی ضرر می‌کنیم. هر روستایی حداقل ۱۰ الی ۱۵ نفر از این سارق‌ها دارد، مردم هم آن‌ها را می‌شناسند اما نمی‌توانند کاری کنند، خودشان که نمی‌توانند با آن‌ها درگیر شوند، چون اگر مثلاً من باعث شوم کسی زندان بیفتد بعداً علیه من تلافی می‌کنند، چون آنها وقتی‌که به دادگاه و پلیس معرفی می‌شوند مدتی بعد آزاد شده و کار خودشان را مجدد شروع می‌کنند. اولین نفر هم سراغ محصول برنج من می‌آیند، اگر به محصول من آتش بکشند من چه‌کاری می‌توانم انجام دهم؟»

حالا با وجود این‌که قیمت برنج همچنان زیاد است و آن‌طورکه به‌نظر می‌رسد وضعیت اقتصادی کشور چندان توفیقی نسبت به سال قبل پیدا نکرده است، بعید نیست گزارش‌های مشابهی درباره ساقه دزدی در ماه‌های تابستان امسال از شالیزارهای سرزمین‌های شمالی دیده و شنیده شود.