سمت و سوی سرمایه گذاری در فصل بهار

به گزارش دنیای اقتصاد، بررسی آمار اعلام شده از روند صدور پروانه‌های بهره‌برداری در فصل بهار حاکی از سبقت نوبنگاه‌های صنعتی از طرح‌های توسعه‌ای است. روایت آماری وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی از مجموع ۱۴ طرح مهم راه‌اندازی شده باتوجه به تفکیک نوع بهره‌برداری، ۱۰ طرح به طرح‌های ایجادی و ۴ طرح نیز به طرح‌های توسعه‌ای اختصاص داشته است.

جزئیات آمار اعلام شده در فصل بهار بیانگر آن است که از مجموع ۱۱۲۰ فقره پروانه بهره‌برداری صادره، ۶۲۴ فقره پروانه به طرح‌های ایجادی (پروانه بهره‌برداری ایجادی شامل پروانه‌های صادره برای راه‌اندازی واحدهای جدید صنعتی می‌شود) و ۴۹۶ فقره پروانه صادره نیز به پروژه‌های توسعه‌ای (پروانه بهره‌برداری توسعه‌ای شامل پروانه‌های صادره برای توسعه واحدهای فعال می‌شود) اختصاص داشته است. سبقت صدور پروانه‌های ایجادی از توسعه‌ای در حالی است که بسیاری از فعالان اقتصادی معتقدند بنگاه‌های صنعتی در حال حاضر با کمترین ظرفیت خود در حال فعالیتند و ایجاد شرایط برای استفاده حداکثری از توان صنایع موجود می‌تواند رونق این بخش را به همراه داشته باشد و با این شرایط صدور جواز و پروانه جدید چندان منطقی به نظر نمی‌رسد.

از سوی دیگر فعالان این بخش معتقدند سرمایه صرف شده برای ایجاد واحد جدید می‌‌تواند بخش اعظمی از واحدهایی که در حال‌ حاضر با حداقل ظرفیت در حال فعالیتند را احیا کند و هدایت بخش اعظمی از سرمایه‌‌های محقق شده به سمت واحدهای جدید، تنها ایجاد واحدهای نوپا را به همراه دارد که در بازار جهانی قدرت رقابت ندارند. این در حالی است که واحدهای موجود می‌توانند در صورت احیا و رسیدن به حداکثر توان باتوجه به تجربه‌هایی که کسب کرده‌اند، به بازارهای صادراتی دسترسی بهتری پیدا کنند.

با توجه به موارد مطرح شده از سوی فعالان این بخش در شرایط کنونی شاید بتوان گفت ادغام واحدهای خرد و متوسط و تامین سرمایه این واحدها بیش از هرچیز به کار می‌آید؛ چرا که با ادغام برخی واحدهای تولیدی کوچک نه تنها شرایط برای رقابتی شدن واحدهای تولیدی فراهم می‌شود، بلکه شاهد رشد تولید نیز خواهیم بود. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی در مجموع، سرمایه محقق شده برای ۱۱۲۰ فقره پروانه بهره‌برداری صادره بیش از ۲۵۸هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۳۵۷ درصدی داشته است. اشتغال ایجاد شده برای پروانه‌های بهره‌برداری نیز برابر با ۲۲هزار و ۹۲۲ نفر بوده که رشد حدود ۱۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است.

  صنایع جذاب

آمار اعلام شده بیانگر آن است که از مجموع پروانه‌های بهره‌برداری صادره در مدت زمان مورد بررسی، بیشترین پروانه بهره‌برداری صادره با ۱۵۴ فقره به گروه صنعتی «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» اختصاص داشته است. در رده‌های بعدی نیز «محصولات لاستیک و پلاستیک» با ۱۵۱ فقره، «محصولات کانی غیرفلزی» با ۸۶ فقره، «ماشین‌آلات و تجهیزات» با ۸۰ فقره و «محصولات فلزی فابریکی به استثنای ماشین‌آلات» با ۷۵ فقره پروانه بهره‌برداری صادره قرار دارند. داده‌های اعلام شده همچنین بیانگر آن است که گروه «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت» با بیش از ۱۹۳ هزار میلیارد ریال سرمایه بالاترین سرمایه‌گذاری محقق‌شده را در مدت زمان مورد بررسی به خود اختصاص داده است. این گروه حدود ۶/ ۷۴ درصد از کل سرمایه‌گذاری کشور را به خود اختصاص داده است.

در رده‌های بعدی صنایع جذاب برای سرمایه‌گذاران نیز گروه‌های «مواد و محصولات شیمیایی»، «محصولات غذایی و آشامیدنی‌»، «فلزات اساسی» و «وسایل نقلیه موتوری» قرار دارند که در دوره زمانی مذکور بیشترین سرمایه محقق شده را به خود اختصاص داده‌اند. براساس آمار وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت متوسط سرمایه‌گذاری برای ایجاد یک واحد در این دوره ۹/ ۲۳۰ میلیارد ریال است. علت بالا بودن رقم سرمایه‌گذاری صورت گرفته در واحد «نفت ستاره خلیج فارس» است، با کسر سرمایه‌گذاری این واحد متوسط سرمایه‌گذاری در دوره مذکور به ۵۶ میلیارد ریال می‌رسد.

از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده از مجموع پروانه‌های بهره‌برداری صادره بیشترین پروانه بهره‌برداری صادره در میان استان‌های کشور در مدت زمان مورد بررسی به اصفهان،‌ خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، البرز، فارس و تهران اختصاص داشته است. سهم استان اصفهان از پروانه‌های بهره‌برداری صادره ۱۰۲ فقره، آذربایجان‌شرقی و خراسان رضوی هر کدام ۷۹ فقره، البرز ۷۲ فقره، فارس ۶۷ فقره و استان تهران برابر با ۶۲ فقره است. بیشترین سرمایه‌گذاری صورت گرفته نیز در مدت زمان مورد بررسی در استان‌های هرمزگان، فارس، البرز، اصفهان و مرکزی صورت گرفته است؛ به‌طوری‌که هرمزگان با ۱۹۲ هزار و ۸۹۰ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری در مدت زمان مورد بررسی ۵/ ۷۴درصد از سرمایه‌گذاری‌های محقق شده را به خود اختصاص داده است. بیشترین اشتغالزایی برای پروانه‌های بهره‌برداری نیز در استان‌های هرمزگان،‌ البرز، آذربایجان شرقی، اصفهان و مرکزی صورت گرفته است.

سهم مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیز از پروانه‌های بهره‌برداری صادره در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۶۹ فقره بوده که از این تعداد ۲۱ فقره به مناطق ویژه اقتصادی و ۴۸ فقره نیز به مناطق آزاد اختصاص داشته است، سرمایه‌گذاری محقق شده در این مناطق نیز بیش از دو هزار میلیارد ریال بوده و اشتغال صورت گرفته در فصل بهار در این مناطق نیز برابر با ۱۲۰۱ نفر است.

  روند صدور جواز تاسیس

از سوی دیگر آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که در فصل بهار در مجموع ۴۵۸۶ فقره جواز تاسیس در کشور صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۲۶ درصدی داشته است.

سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده برای جوازهای تاسیس صادره نیز در مدت زمان مورد بررسی بیش از ۳۷۱ هزار میلیارد ریال بوده که در مقایسه با بهار سال گذشته رشدی حدود ۲۳ درصدی داشته است. صورت وضعیت جوازهای صادره حکایت از آن دارد که گروه «محصولات غذایی و انواع آشامیدنی» با اخذ ۶۵۵ فقره جواز تاسیس توانسته بیشترین سهم را از میان سایر صنایع به خود اختصاص دهد. داده‌های اعلام شده حکایت از آن دارد که پس از گروه «محصولات غذایی و انواع آشامیدنی» نیز گروه‌های «محصولات کانی غیرفلزی، محصولات از لاستیک و پلاستیک، مواد و محصولات شیمیایی و محصولات فلزی فابریکی به‌استثنای ماشین‌آلات» قرار دارند. جوازهای تاسیس صادره برای گروه محصولات کانی غیرفلزی در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۶۰۱ فقره، گروه محصولات از لاستیک و پلاستیک ۴۶۱ فقره، مواد و محصولات شیمیایی ۴۰۶ فقره و محصولات فلزی فابریکی به‌ استثناء ماشین‌آلات ۳۷۳ فقره بوده است.

براساس آمار اعلام شده بالاترین سهم پیش‌بینی شده سرمایه‌گذاری صنعتی از مجموع ۳۷۱ هزار میلیارد ریال در مدت زمان مورد بررسی نیز به گروه ساخت فلزات اساسی اختصاص داشته است؛ این گروه سهم ۱/ ۲۴درصد از کل گروه‌ها از سرمایه‌گذاری را به خود اختصاص داده است.مجموع سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده برای این گروه بیش از ۸۹ هزار میلیارد ریال است. گروه‌های بعدی که در رده صنایع جذاب برای سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌اند نیز شامل «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت»، «مواد و محصولات شیمیایی»، «محصولات کانی غیرفلزی» و «محصولات غذایی و آشامیدنی» است. سرمایه پیش‌بینی شده برای گروه‌های کک و فرآورده‌‌های حاصل از نفت نیز حدود ۷۷ هزار میلیارد ریال، مواد و محصولات شیمیایی حدود ۴۶ هزار میلیارد ریال، محصولات کانی غیرفلزی بیش از ۳۴ هزار میلیارد ریال و محصولات غذایی و آشامیدنی نیز بیش از ۲۹ هزار میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.

آمارهای اعلام شده همچنین بیانگر آن است که استان‌های «خراسان‌رضوی، فارس، یزد، سمنان و قم» بیشترین جواز را در مدت زمان مورد بررسی به خود اختصاص داده‌اند و توانستند در میان استان‌های جذاب برای سرمایه‌گذاران قرار گیرند. با توجه به آمار اعلام شده، سرمایه پیش‌بینی‌شده استان خراسان رضوی برای ۳۷۰ فقره جواز تاسیس صادره حدود ۱۱ هزار میلیارد ریال است و اشتغال پیش‌بینی شده با توجه به جوازهای صادره ۷ هزار و ۶۱۱ نفر خواهد بود. اما سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده برای استان فارس نیز بالغ بر ۸هزار میلیارد ریال است که برای ۳۱۸ فقره جواز تاسیس صادره پیش‌بینی شده است؛ آمار اعلام شده بیانگر آن است که اشتغال پیش‌بینی شده برای جوازهای تاسیس صادره این استان ۴هزار و ۸۳۷ نفر است.