بازدهی منفی در دو بازار

در آخرین روز هفته، سکه و دلار افزایش اندکی را تجربه کردند، ولی این رشد کافی نبود که مسیر هفتگی این دو بازار را تغییر دهد. روز پنج‌شنبه، شاخص ارزی ۱۰ تومان افزایش را به نام خود ثبت کرد و به بهای ۱۱ هزار و ۴۲۰ تومان رسید. با وجود این رشد، دلار در هفته‌ای که گذشت ۳/ ۰درصد از ارزش خود را از دست داد. این ارز دو هفته پیش نیز ۸/ ۰ درصد افت را به ثبت رسانده بود. به گفته فعالان، کاهش تقاضا در بازار و به‌خصوص عبور از تقاضای زوار اربعین از مهم‌ترین عواملی بود که منجر به کاهش اندک قیمت دلار شد. در واقع، عده‌ای باور دارند، بازار وقتی نمی‌تواند در زمان افزایش سنتی تقاضا برای اسکناس(نزدیک اربعین) افزایش قیمت را تجربه کند، در زمان‌های عادی‌تر نیز انگیزه کمتری برای بالا رفتن خواهد داشت.

در مقابل این دیدگاه افرادی قرار دارند که وضعیت بازار را با نگاهی بنیادی‌تر بررسی می‌کنند. به‌عنوان مثال، رئیس‌کل بانک مرکزی اعتقاد دارد پیشی گرفتن عرضه ارز در سامانه نیما در مقایسه با تقاضا، از عوامل ثبات در بازار آزاد بوده است. همتی در یادداشتی در صفحه اینستاگرامی خود عنوان کرد: وضعیت سامانه نیما و پیشی گرفتن عرضه ارز بر تقاضای آن که نقش مهمی در ثبات این روزهای بازار ارز دارد نشانه خوبی است که اتخاذ سیاست‌های درست صادراتی و ارزی می‌تواند این روند را بهبود ببخشد.

در حالی که متغیرهای یاد شده بیانگر آن است که احتمال افت بیشتر قیمت می‌تواند وجود داشته باشد، دو عامل می‌تواند روند را به سود طرف دیگر رقم بزند: اولی اتفاقات غیرمنتظره سیاسی و دومی افزایش تقاضای تجاری در دو ماه انتهایی پاییز به‌خصوص آذرماه. این در حالی است که بازار پیش از این به انواع اخبار سیاسی کم‌محلی کرده است و در مورد تقاضای تجاری نیز بانک مرکزی تا این لحظه از سال پاسخگو بوده است.  شاید مهم‌ترین اتفاقی که بازار با آن در انتهای مهرماه رو‌به‌رو خواهد شد، بیانیه گروه ویژه اقدام مالی مشترک است. بازار در حالی وارد سه روز کاری انتهایی مهرماه می‌شود که گروه ویژه اقدام مالی مشترک، مهلت ایران برای اجرای الزامات مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم را تا فوریه ۲۰۲۰ تمدید کرده است.

با این حال به گزارش خبرگزاری فارس در بخشی دیگر از این بیانیه آمده است: «اگر ایران پیش از فوریه ۲۰۲۰ کنوانسیون‌های پالرمو و تامین مالی تروریسم را همراستا با استانداردهای FATF به‌صورت قانون تصویب نکند، سپس FATF تعلیق اقدامات متقابل را به‌طور کامل برمی‌دارد و از اعضایش می‌خواهد تا اقدامات متقابل موثر همراستا با توصیه‌نامه ۱۹را  اجرایی کنند.»برخی فعالان بازار باور دارند، دلار به این بیانیه واکنش افزایشی یا کاهشی خاصی نخواهد داشت و طبق الگوی هفته‌های اخیر نوسان خواهد کرد: در دامنه‌ای محدود و با تغییرات اندک. با این حال واکنش سایر بازارها نیز برای بازار ارز از اهمیت بسیاری برخوردار است، خصوصا بازار سهام. در صورتی که سیر بازار سهام منفی شود، ممکن است بخشی از سرمایه‌ها به بازار ارز برگردند و قیمت دلار کمی با نوسانات بیشتری رو‌به‌رو شود.

در هفته‌ای که دلار عمدتا نوسانات کاهشی داشت، سکه تمام‌بهار آزادی نیز نتوانست راهی افزایشی را برای خود هموار کند و حدود یک درصد از ارزش خود را در آخرین هفته کامل مهرماه از دست داد. بازدهی منفی سکه در شرایطی به ثبت رسید که این فلز گرانبها در آخرین روز هفته، ۲ هزار تومان رشد یافت و به بهای ۳ میلیون و ۹۶۹ هزار تومان رسید. بخشی از فشاری که به سکه وارد شد، ناشی از ماندن طلای جهانی زیر مرز هزار و ۵۰۰ دلاری بود.