به گفته فعالان، دیروز در بازار ارز تقاضا بالا بود و همین عامل موجب شد که قیمت یک‌بار دیگر به کانال ۱۲ هزار تومانی بازگردد. بر اساس صحبت‌های برخی از حاضران در بازار، از همان ابتدای روز یکشنبه، نشانه‌های افزایشی در معاملات وجود داشت و کمتر معامله‌گری حاضر به فروش ارز در کانال ۱۲ هزار تومانی بود. یکی از فعالان بازار عنوان می‌کرد صرافی‌های آزاد و معامله‌گران غیررسمی در ابتدای روز عمدتا بالای مرز ۱۲ هزار تومانی اقدام به فروش می‌کردند، حال آنکه یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های دولتی در خیابان فردوسی نرخ فروش خود را ۱۱ هزار و ۹۰۰ تومان ثبت کرده بود. در واقع بازارساز قیمت فروش صرافی‌های مورد اعتماد خود را ۱۰۰ تومان بالا برده بود، ولی کانال ۱۲ هزار تومانی را نپذیرفته بود. پس از افزایش ابتدای روز، قیمت در اواخر روز در محدوده اول مقاومتی یعنی نقطه ۱۲ هزار و ۲۰۰ تومانی تا حدی آرام گرفته بود و صحبت‌های فعالان نشان می‌داد که در حوالی ساعت ۴ بعدازظهر معامله‌گران با قیمت ۱۲ هزار و ۲۱۰ تومان حاضر به فروش دلار بودند. این قیمت ۲۴۰ تومان بیشتر از قیمت بسته شده روز شنبه بود و موجب شد که بالاترین افزایش قیمتی از اوایل هفته گذشته به ثبت برسد.
سکه نیز در واکنش به رشد بهای دلار توانست ۴۵ هزار تومان رشد قیمت را به ثبت برساند و به بهای ۴ میلیون و ۲۱۰ هزار تومان برسد. سکه در مقاطعی از هفته گذشته توانسته بود تا محدوده ۴ میلیون و ۲۸۰ هزار تومانی پیشروی کند و معامله‌گران این بازار هم اکنون بیشتر به دو نقطه حساس هستند: یکی حمایت ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی و دیگری همان مقاومت ۴ میلیون و ۲۸۰ هزار تومانی. آخرین خبرها حاکی از آن بود که پس از ساعت ۴ بعدازظهر سکه بالای ۴ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان معامله می‌شد.
متغیر بیرونی رشد دلار
در این میان، در مورد علت افزایش قیمت دلار که منجر به رشد بهای سکه شد، در میان معامله‌گران توافق نظری وجود نداشت. برخی از معامله‌گران تاکید زیادی داشتند که عامل اصلی افزایش ارزش دلار در بازار داخلی رشد نرخ حواله درهم بوده است. دیروز گفته می‌شد که نرخ حواله درهم به بالای کانال ۳ هزار و ۳۰۰ تومانی جهش داشته است. درهم بالای ۳ هزار و ۳۰۰ تومانی به معنای آن است که کمترین قیمت دلار در بازار داخلی نیز می‌تواند بالای ۱۲ هزار و ۱۰۰ تومان باشد. در واقع اگر نرخ ۳ هزار و ۳۰۰ تومانی را در نرخ برابری دلار به درهم یعنی ۶۷/ ۳ ضرب کنید، عدد ۱۲ هزار و ۱۱۱ تومان به دست می‌آید. برخی معامله‌گران عنوان می‌کردند که در ساعات انتهایی روز ارزش حواله درهم به بالای ۳ هزار و ۳۳۰ تومان رفته بود.
متغیر درونی رشد دلار
در حالی که برخی از معامله‌گران بر اثرگذاری متغیر بیرونی درهم تاکید می‌کردند، گروه دیگری از فعالان عنوان می‌کردند، دیروز برخی از بازیگران بازار به دلیل هراس از برخوردهای امنیتی فعالیت خود را متوقف کرده بودند. از نظر این عده برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضا و کمی سخت‌تر شدن شرایط خرید و فروش ارز برای معامله‌گران بزرگ عامل زمینه‌ساز رشد قیمت دلار بود. با این حال، این نظر طرفدار کمتری در بازار داشت و توسط عده‌ای نیز تایید نمی‌شد. بیشتر معامله‌گران اعتقاد داشتند، بخشی از تقاضا که در هفته گذشته توان مرتفع شدن را نداشت، در هفته جاری به بازار بازگشته و همین عامل زمینه‌ساز رشد قیمت دلار شده است. از نظر این عده، در هفته گذشته انجام معاملات حواله‌ای دشوار شده بود و اکنون با وصل شدن تدریجی اینترنت، این بخش از تقاضا به بازار بازگشته است. در واقع این تقاضای به تعویق افتاده از نظر برخی فعالان عامل اصلی رشد قیمت شده است.
نقش عوامل سنتی در رشد دلار
گروهی دیگر از فعالان بیشتر از تقاضای به عقب افتاده یا متغیرهای بیرونی، بر نقش عوامل سنتی تاکید می‌کنند. به باور این عده به‌طور سنتی این باور در بازار وجود دارد که در ماه سوم پاییز تقاضا افزایش پیدا می‌کند. بخشی از این انتظار ناشی از آن است که معامله‌گران تصور می‌کنند تجار برای انجام کارهای مربوط به واردات خود و ارز مورد نیاز برای آن در آذرماه بیشتر از ماه‌های دیگر سال تلاش می‌کنند. چراکه به دنبال آن هستند که فرآیند واردات به‌صورتی انجام شود که کالا برای نزدیکی عید آماده عرضه در بازار باشد. در واقع از نگاه گروهی از فعالان، بازار ارز داخلی در آذرماه با یک تقاضای تجاری تازه مواجه است.
در کنار این، گروهی از معامله‌گران عنوان می‌کنند که از اواسط آذرماه تا اوایل دی ماه، تقاضای شرکت‌های تجاری ایرانی برای تسویه حساب‌های دلاری بالا می‌رود. در واقع به واسطه پایان سال میلادی، برخی شرکت‌ها تلاش می‌کنند دلار مورد نیاز برای تسویه‌های سالانه را تهیه کنند.
عامل احتیاطی در رشد دلار
زمانی که ارزش ریال شروع به تضعیف می‌کند، طبیعی است که هرکدام از تقاضاهایی که در بالا به آنها اشاره شد، تلاش کنند زودتر به بازار وارد شوند؛ دلیل این موضوع هم معمولا هراس از افزایش بیشتر قیمت است. البته زمانی که شرایط ناامنی در کشور رخ می‌دهد، برخی از سرمایه‌گذاران نیز ترجیح می‌دهند بخشی از دارایی‌های ریالی خود را تبدیل به ارز و سکه کنند. با این حال، داده خاصی در روزهای اخیر مبنی بر وقوع این اتفاق در بازار وجود ندارد و افزایش قیمت دلار نیز به اندازه‌ای نبوده است که بتوان از موج جدید تقاضا در بازار سخن گفت. با این حال، شرایط تقاضا در روزهای ابتدایی آذرماه به گونه‌ای بوده است که بتوان انتظار تعدیل آرام قیمت را داشت. در این شرایط، وظیفه بازارساز نسبت به گذشته خطیرتر است.
در زمانی که تقاضا مقداری بالاتر از فصول دیگر سال است، بازارساز بیش از هر زمان دیگری وظیفه دارد که دامنه قیمتی را مدیریت کند که منجر به نااطمینانی فعالان اقتصادی برای انجام فعالیت خود نشود. اگر بازارساز بتواند نوسانات دلار را مانند قبل مدیریت کند، اعتماد فعالان اقتصادی نسبت به این نهاد بیشتر از قبل خواهد شد؛ در واقع نوسانات روزهای آتی می‌تواند صحت‌سنجی بر صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی نیز باشد که عنوان کرده بود ذخایر این نهاد در سطح بسیار مطلوبی قرار دارد. البته بازارساز ممکن است در آذرماه تاکتیک‌های دیگری برای مدیریت نوسان داشته باشد. مثلا با فروش در قیمت‌های بالا مرتب نوسان‌گیران را دچار ضرر کند و توان آنها برای اثرگذاری بر بازار را کاهش دهد.
- 12
- 5
