باتوجه به نقشی که ترافیک در افزایش روز افزون آلودگی هوا دارد و مشکلات بسیاری که آلودگی هوا برای سلامت انسان و محیط زیست ایجاد می‌کند، بسیاری از شهرهای پیشرفته دنیا با تقویت زیرساخت‌ها و تسهیلات لازم برای دوچرخه سواری و تشویق مردم خود به استفاده از دوچرخه به جای اتومبیل به مقابله با این موضوع برخاسته اند.
۱۰ - بوداپست، مجارستان
بوداپست در ۱۰ سال اخیر مسیری طولانی طی کرده است. در سال ۲۰۰۴ شهردار با گفتن «بوداپست هرگز آمستردام نمی‌شود» مانع از گسترش دوچرخه سواری در این شهر شد. اما زمان گذشت و همه چیز تغییر کرد. ماجرا از سال ۱۹۹۸ شروع شد، زمانی که گروه کوچکی تصمیم گرفتند یک رالی دوچرخه سواری آرام در شهر برگزار کنند تا توجه مسئولین شهر را جلب کنند. تنها ۵۰ دوچرخه سوار شرکت کردند.
اما تعدادشان هر سال بیشتر شد تا اینکه در سال ۲۰۱۳ ده‌ها هزار نفر به این گروه پیوستند. تغییرات آغاز شد و خطوط مخصوص دوچرخه به وجود آمدند. این شهر اکنون شبکه اشتراک گذاری دوچرخه دارد. این روز‌ها بوداپست جزء دوچرخه دوست‌ترین شهرهای دنیاست. به اندازه آمستردام خوب نیست و هنوز تغییرات زیادی لازم دارد، اما بوداپست در این مسیر قرار گرفته است.
۹ - برلین، آلمان
برلین نگرش بسیار مثبتی نسبت به دوچرخه سواری دارد. مطالعات نشان می‌دهد تعداد دوچرخه سواران زن و مرد در برلین تقریبا برابر است و طیف سنی کسانی که ترجیح می‌دهند از دوچرخه استفاده کنند بسیار متنوع است. بچه ها، نوجوانان، جوانان و حتی سالخوردگان هم در این شهر دوچرخه سوار می‌شوند. برلین ۶۲۰ کیلومتر مسیر مخصوص دوچرخه دارد و زیرساخت‌های شهر مردم را به دوچرخه سواری تشویق می‌کنند.
به طور میانگین حدود نیم میلیون نفر در برلین دوچرخه سوار می‌شوند. یک سیستم عمومی اشتراک گذاری دوچرخه هم دوچرخه سواری در برلین را آسان و در دسترس می‌کند. در این شهر مجبور نیستید یک پارکینگ مخصوص دوچرخه برای گرفتن یا برگرداندن دوچرخه پیدا کنید. کافیست دوچرخه ای که به یک شیء ثابت قفل شده درخیابان پیدا کنید و با شماره چهار رقمی روی آن تماس بگیرید و یک کد چهار رقمی دریافت کنید تا قفل را باز کنید و برای برگرداندن دوچرخه هم همین کار را تکرار کنید. اخیرا با ظهور اپلیکیشن‌های گوشی‌های هوشمند این فرآیند ساده ترهم شده و می‌توانید با GPS دوچرخه را ردیابی کنید.
۸ - آنتورپ، بلژیک
آنتورپ یکی دیگر از شهرهایی است که در حال مدرنیزه شدن است و برای این کار خودش را با دوچرخه سازگار می‌کند. دولت گام‌های استواری در جهت درست برداشته است. برای مثال، قبل از انتخاب ۲۰۰۶ وعده داده بودند که ۱۰۰ کیلومتر مسیر دوچرخه سواری بسازند و تا انتخابات بعدی در سال ۲۰۱۲ آن را تکمیل کردند. یکی دیگر از گام‌های بزرگ آنها ساخت پارکینگ دوچرخه در ایستگاه قطار مرکزی بود.
همان طور که می‌بینید زیرساخت‌های شهر در حال تغییر است و مردم را تشویق می‌کند به جای اتومبیل از دوچرخه استفاده کنند؛ و به نتیجه هم رسیدند. ۱۶% از ترافیک شهر را دوچرخه‌ها تشکیل می‌دهند که نشان می‌دهد دوچرخه یکی از وسایل اصلی حمل و نقل در آنتورپ شده است.
۷ - مونترآل، کانادا
مونترآل دوچرخه دوست‌ترین شهر در آمریکای شمالی است و جای تعجب هم ندارد چرا که اولین مسیر مخصوص دوچرخه سواری این شهر در دهه ۱۹۸۰ ساخته شده است. این شهر اکنون مفتخر است که ۶۰۰ کیلومتر مسیر مخصوص دوچرخه دارد. جالب است که مونترآل یکی از اولین شهرهای بود که مدلی از سیستم اشتراک گذاری عمومی دوچرخه را معرفی کرد و این سیستم آنقدر خوب کار کرد که اکنون آن را تولید کرده و به کشورهای دیگر از جمله آمریکا، بریتانیا و استرالیا می‌فروشند. دوچرخه سواری در مونترآل فقط یک روش رفت و آمد نیست بلکه در فرهنگ آن ریشه دوانده است.
۶ - نیویورک، آمریکا
سرعت همه چیز در این شهر بالاست و سرعت زندگی هم با همه شهرهای دیگر آمریکا فرق دارد. در دو سال اخیر تعداد افرادی که به جای اتومبیل دوچرخه را انتخاب می‌کنند بسیار بیشتر شده است. کیلومتر‌ها مسیر مخصوص دوچرخه سواری رنگ شده و سیستم اشتراک گذاری دوچرخه عمومی هم راه اندازی شده است. به نظر همه چیز پیشرفت کرده و نیویورک با دوچرخه سواران مهربان‌تر شده است.
۵ -لندن، انگلستان
لندن در لیست ۲۰ شهر دوچرخه دوست دنیا قرار گرفته است، اما آیا واقعا سزاوار چنین عنوانی هست؟ جای بحث دارد. از یک سو سیستم اشتراک گذاری دوچرخه توسط شهردار لندن «بوریس جانسون» در سال ۲۰۱۰ راه اندازی شد که شامل هزاران دوچرخه و صد‌ها ایستگاه دوچرخه در سراسر شهر می‌شود که به راحتی در دسترس هستند و با یک کارت اعتباری می‌توانید هزینه آن را پرداخت کنید. هم چنین مسیرهای مخصوص دوچرخه هم در سراسر لندن رنگ شده اند.
از سویی دیگر، لندن یک شهر بسیار سریع است که برای دوچرخه سواران استرس و مشکلات زیادی ایجاد می‌کند که بخواهند در کنارسایر اتومبیل‌ها رفت و آمد کنند. به علاوه سطح آلودگی واقعا زیاد است. اما همه چیز قابل تغییر است. زیرساخت‌ها مردم را تشویق می‌کنند به جای خودرو از دوچرخه استفاده کنند و اکنون بسیاری از لندنی‌ها تصمیم گرفته اند برای کاهش آلودگی و کمک به نفس کشیدن همه از دوچرخه استفاده کنند.
۴ - پاریس، فرانسه
پاریس یکی دیگر از شهرهای دوچرخه دوست دنیاست. هیچکس باور نمی‌کرد پاریس واقعا در یک دوره زمانی کوتاه چنین راهی را طی کند، اما این کار را کرد و حتی لندن و نیویورک را هم پشت سر گذاشت. پاریس یک سیستم شگفت انگیز اشتراک گذاری دوچرخه و هم چنین مناطقی با سرعت ۳۰ کیلومتر بر ساعت دارد تا دوچرخه سواران با آرامش و بدون نگرانی در آنها حرکت کنند.
همچنین بزرگراه‌های امتداد رودخانه از بین رفته اند و می‌توانید از منظره زیبای رود سن هنگام دوچرخه سواری لذت ببرید. اما دوچرخه دوستی این شهر همین جا تمام نمی‌شود. پاریس هتل‌های دوچرخه دوست زیادی هم دارد. این هتل‌ها امکانات نگهداری مناسب دوچرخه دارند یا حتی می‌توانید دوچرخه را با خود به اتاقتان ببرید.
۳ - مالمو، سوئد
این شهر به طور جدی تصمیم به مدرنیزه کردن زیرساخت هایش و دوچرخه دوست شدن دارد؛ و این فقط یک ایده نیست، آنها واقعا روی اهدافشان سرمایه گذاری کرده اند. در حال حاضر ۴۷ میلیون یورو روی نوآوری و افزایش حمل و نقل مبنی بر دوچرخه سرمایه گذاری شده است. مالمو نه تنها معابر مخصوص دوچرخه دارد، بلکه همه آنها نامگذاری شده و دارای سیستم جی پی اس هستند، بنابراین شناسایی آنها آسان‌تر است.
مالمو در واقع کپنهاگ را الگوی خویش قرار داده است. آنها کمپین‌ها و برنامه‌های سیاسی و مالی زیادی برای تغییر کامل شهر و سازگاری آن با محیط زیست و دوچرخه دارند. حتی سازمان حمل و نقل مردم را به استفاده از دوچرخه تشویق می‌کند. مالمو یک کمپین جالب هم دارد که چند سال است اجرا می‌شود. ایده اصلی این کمپین این است که بیشتر سفرهای داخل مالمو کمتر از ۸ کیلومتر هستند که با دوچرخه تنها ۱۰ دقیقه طول می‌کشد؛ بنابراین استفاده از اتومبیل احمقانه است.
۲ - کپنهاگ، دانمارک
کپنهاک نمونه تقریبا کاملی از یک شهر دوچرخه دوست است. هدف شهر این است که ۵۰ درصد رفت و آمدها را دوچرخه به عهده بگیرد و احتمالا به زودی به این هدف خواهند رسید. علاوه بر سیستم اشتراک گذاری دوچرخه و معابر مخصوص دوچرخه، این شهر هزاران دوچرخه و پل عابر پیاده هم دارد. به همین ترتیب آنها در حال ساخت بزرگراه های مخصوص دوچرخه هم هستند. بسیاری از مردم به جای خودرو از دوچرخه استفاده می‌کنند بنابراین درخیابان‌ها مشکل تعدد زیاد اتومبیل‌ها را ندارید. بیشتر مردم نسبت به محیط زیست آگاه هستند. اگر شهرهای بیشتری در جهان مثل کپنهاگ بودند آلودگی جهان به شدت کاهش می‌یافت.
۱ - آمستردام، هلند
آمستردام با افتخار عنوان دوچرخه دوست‌ترین شهر دنیا را دارد. تقریبا هرچیزی که سفر با دوچرخه را آسان کند در این شهر وجود دارد. در سراسر شهر مسیرهای مخصوص دوچرخه وجود دارد و هنگامی که در شهر دوچرخه سواری می‌کنید متوجه می‌شوید که تعداد دوچرخه‌ها واقعا از تعداد اتومبیل‌ها بیشتر است. مناطق وسیعی با حداکثر سرعت ۳۰ کیلومتر بر ساعت در این شهر وجود دارند که سرعت ترافیک را کم و دوچرخه سواری را ایمن و بدون استرس می‌کنند. امکانات اجاره و به اشتراک گذاشتن دوچرخه همه جای شهر وجود دارد.
حتی بسیاری از هتل‌ها خودشان دوچرخه کرایه می‌دهند که بسیار ارزان و در دسترس است. سطل‌های زباله مخصوص دوچرخه سواران همه جای شهر وجود دارد که هنگام حرکت بتوانید بدون پیاده شدن زباله خود را در آن بیندازید. والدین دوچرخه‌های ویژه‌ای برای حمل کودکانشان می‌خرند. دوچرخه سواری در آمستردام ساده، راحت، و فوق العاده است.
الهام مظفری
- 14
- 5
