به گزارش خبرفوری، شبکه خبری ان‌بی‌سی آمریکا به نقل از مقامات فعلی و سابق آمریکایی گزارش داد که «یک ارزیابی جدید» دولت آمریکا حاکی از آن است که «فقط یکی» از تاسیسات هسته‌ای ایران یعنی سایت فردو در حملات آمریکا «نابود شده» است و سایت‌های نطنز و اصفهان، «خسارات جزئی» دیده است. این گزارش در حالی منتشر شده که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، بارها گفته که قابلیت‌های هسته‌ای ایران را «کاملا» نابود کرده است. نهادهای اطلاعاتی و مقام‌های آمریکا گزارش‌هایی متفاوت و در مواردی ضد‌و‌نقیض از میزان خسارت وارد شده به تاسیسات ایران ارائه کرده‌اند.
ان‌بی‌سی گفت: طرح سنتکام علاوه بر ۶ سایت هسته ای شامل هدف قرار دادن بیشتر قابلیت‌های دفاع هوایی و موشک‌های بالستیک ایران می‌شد.
چهار مقام «آگاه» گفتند که این ارزیابی بخشی از تلاش‌های مداوم دولت ترامپ برای تعیین وضعیت برنامه هسته‌ای ایران از زمان حمله به تأسیسات است که در روزهای اخیر به برخی از قانونگذاران آمریکایی، مقامات وزارت دفاع و کشورهای متحد ارائه شده است.
در گزارش ان‌بی‌سی که روز پنجشنبه ۲۶ تیرماه / ۱۷ ژوئیه منتشر شده است، این شبکه خبری دریافته که فرماندهی مرکزی آمریکا طرح بسیار جامع‌تری را برای حمله به ایران تدوین کرده بود که به جای یک شب چندین‌هفته هم به طول می‌انجامید اما دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، این طرح را رد کرده است چون با سیاست‌های او مبنی بر بیرون کشیدن پای آمریکا از درگیری‌های خارجی در تضاد بود.
پیشتر یک گزارش محرمانه پنتاگون به بیرون درز کرده بود که در آن آمده بود که «حمله آمریکا، برنامه هسته‌ای ایران را فقط چند ماه به عقب انداخته و آن را نابود نکرده است.» اما دونالد ترامپ این گزارش را «ناتمام» توصیف کرده بود و باردیگر تاکید کرده بود که «برنامه هسته‌ای ایران نابود شده است.»
بعد از واکنش خشمگینانه دونالد ترامپ به گزارش درز کرده پنتاگون که ظاهرا ارزیابی او مبنی بر نابود شدن برنامه هسته‌ای ایران را زیر سوال می‌برد، مقام‌ها و نهادهای اطلاعاتی آمریکا در گزارش‌ها و اظهارنظر‌هایی بر «موفقیت» حملات آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران تاکید کردند.
آنا کلی، سخنگوی کاخ سفید، در واکنش به گزارش شبکه ان‌بی‌سی آن را رد کرد و گفت: «همانطور که رئیس جمهور گفته و کارشناسان تایید کردند، عملیات "چکش نیمه‌شب"، قابلیت‌های هسته‌ای ایران را کاملا از بین برد. به لطف اقدام قاطع او، آمریکا و جهان امن‌تر شده‌اند.»
خبرگزاری رویترز نیز با نقل این ادعای ان‌بی‌سی می‌گوید که نمی‌تواند مستقلا صحت آن را تایید کند.
پیشتر رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفته بود که به‌رغم آسیب‌های جدی ناشی از حملات اسرائیل و آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران، تهران قادرست در چند ماه تولید اورانیوم غنی‌شده را از سر بگیرد.
روز یکشنبه اول تیرماه/ ۲۲ ژوئن، همزمان با جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل هواپیماهای آمریکا سه مرکز هسته‌ای ایران شامل فردو، نطنز و اصفهان را بمباران کردند.
آقای ترامپ همان زمان این حمله را «بسیار موفقیت‌آمیز» توصیف کرد و گفته بود که «فردو نابود شده است».
سازمان انرژی اتمی ایران هم در بیانیه‌ای پس از حملات آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران تایید کرده بود که تاسیسات فردو، نطنز و اصفهان مورد حمله قرار گرفته و «مغایر با قوانین بین‌المللی، به ویژه معاهده عدم اشاعه سلاح‌های اتمی(ان‌پی‌تی)» است.
فردو دومین تاسیسات بزرگ غنی‌سازی هسته‌ای ایران بعد از نطنز محسوب می‌شود. این مجموعه در عمق کوهی نزدیک شهر قم، حدود ۹۵ کیلومتری جنوب غرب تهران ساخته شده است.
پیشتر ترامپ در گفتگو با خبرنگاران با یادآوری بمباران تاسیاست هسته‌ای فردو و با اشاره به این کوه گفته بود که «آنها باید کوه دیگری را انتخاب کنند، (زیرا قبلی) خیلی آسیب دیده بود.»
در ماه مارس ۲۰۲۳، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ذرات اورانیومی با غنای ۸۳/۷ درصد در این تاسیسات شناسایی کرد که بسیار نزدیک به سطح غنی‌سازی تسلیحاتی است.
ایران جزئیات خسارات را اعلام نکرد اما خسارت وارد شده را «جدی» توصیف کرد.
- 12
- 2
