«آکادمیک لومونوسوف»، نخستین نیروگاه اتمی شناور جهان بندر مورمانسک در غربیترین نقطه شمال روسیه را ترک کرد تا سفر ۵ هزار کیلومتری خود را به بندر پِوِک در یکی از شرقیترین مناطق این کشور برساند. اعزام این نیروگاه اتمی شناور که کار ساخت آن از سال ۲۰۰۶ شروع شده بود، با هشدارهای حامیان محیط زیست همراه بودهاست.
به‌گزارش سایت شبکه خبری «راشا تودی»، «آکادمیک لومونوسوف» با مراسمی ویژه، بندر مورمانسک را ترک کرد تا در نهایت نزدیک به یک ماه دیگر، اواخر سپتامبر در بندر پِوِک لنگر افکند و گرما و روشنایی را برای ساکنان این بندرگاه قطبی به ارمغان برد. مسئولان «روساتم» که پروژه ساخت این نیروگاه شناور را عملی کردند، هرچند احتمال دادهاند، شاید شرایط جوی باعث تأخیر کمی در ورود «آکادمیک لومونوسوف» به بندر پِوِک شود اما به مردم استان چوکوتکا که این بندر در آن واقع شدهاست، قول دادهاند، کار راهاندازی نیروگاه تا پایان سال میلادی عملیاتی شده و از سال آینده مشکلات انرژی الکتریکی آنان برطرف شود و صاحب نور و گرمای بیشتری شوند.
استان چوکوتکا، از جمله استانهای محروم و دورافتاده روسیه است که سرمای قطبی شرایط زندگی در آن را دشوار میکند. این استان هماکنون نیز صاحب تأسیسات انرژی است، اما این تأسیسات مدت‌ها است کهنه و فرسوده شدهاند و یک تأسیسات هستهای جدید میتواند چشم‌اندازی روشن از آینده برای مردم این منطقه که زمین زیر پایشان سرشار از حوضچههای نفتی و منابع غنی گاز است، ترسیم کند.
انتقادها و نگرانیها
اما برای «آکادمیک لومونوسوف» همهچیز به شیرینی رؤیاهای مردم پِوِک و حتی سراسر استان چوکوتکا نیست. این نیروگاه شناور که افتخار منحصر به فرد بودن را یدک میکشد، مجبور به تحمل سرزنشهای منتقدانی است که به او لقبهایی چون «تایتانیک اتمی» و «چرنوبیل شناور» را دادهاند. علت اصلی این سرزنشها که نباید صبغه سیاسی آنها را فراموش کرد، دو حادثهای است که در دو ماه اخیر در روسیه رخ دادهاست. در حادثه اول که روز نخست جولای (۱۰ تیرماه) رخ داد، زیردریایی هستهای «لوشاریک»، یکی از پیشرفتهترین زیردریاییهای اتمی روسیه دچار آتشسوزی شد. در نتیجه این آتش سوزی ۱۴ نفر از اعضای نیروی دریایی روسیه در اعماق دریا در آتش سوختند. در حادثه دوم نیز ۸ آگوست (۱۷ مرداد) انفجاری در سایت تست موشکی نینوکسا در شمال غربی روسیه رخ داد و ۵ دانشمند هستهای این کشور را به کام مرگ کشید.
البته سایت مجله امریکایی «تایم» معتقد است، نگرانیها بابت «آکادمیک لومونوسوف» تنها به‌خاطر این دو حادثه که در دو ماه اخیر رخ داده، نیست و روسیه سابقه طویلتری در حوادث هستهای دارد که مجموع آنها باعث نگرانی است.
از جمله حوادث تاریخی که «تایم» به آنها اشاره کرده، غرق شدن زیردریایی اتمی «کورسک» در ۱۲ آگوست ۲۰۰۰ است که موجب مرگ ۱۱۸ نفر شد. علاوه بر این اخیراً دانشمندان روسی و نروژی موفق به کشف بقایای زیردریایی کامسومولت در دریای برنت شدند که سال ۱۹۸۹ ناپدید شده بود.
به گفته این دانشمندان این بقایا هنوز هم حاوی مقادیر بالایی از رادیوم هستند. به اینها بیفزایید انفجار در سایت هستهای چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ را که اخیراً دستمایه سریالی امریکایی شد و بزرگترین و بدنام‌ترین حادثه یک نیروگاه صلح‌آمیز اتمی است که تاکنون در تاریخ بشریت روی داده است. به نوشته «تایم» مجموع این حوادث باعث افزایش نگرانیها بویژه در حامیان محیط زیست درباره فعالیت «آکادمیک لومونوسوف» شده است. یکی از این گروهها گروه «صلح سبز» است که از مدت‌ها پیش فعالیت خود را علیه «آکادمیک لومونوسوف» آغاز کرده است. این گروه در ماه آوریل در وبلاگ خود درباره نخستین نیروگاه شناور جهان نوشت: «این چرنوبیل آیندهای است که ممکن است در قطب شمال رخ دهد.»
انتشار وسیع چنین اظهارنظرها و هشدارهایی بویژه در ماههای اخیر که به زمان حرکت «آکادمیک لومونوسوف» نزدیک میشدیم، باعث شد «روساتم» شرکت دولتی روسیه که انرژی هستهای این کشور و نیروگاههای اتمی آن را مدیریت میکند، دست به انتشار بیانیهها و مصاحبههایی بزند که تأکید میکند، نیروگاه شناور آنها خطری برای طبیعت ندارد. در بیانیه اصلی این شرکت نوشته شده است: «این نیروگاه با ضریب بالایی از امنیت طراحی و همه تهدیدهای احتمالی درمورد آن در نظر گرفته شده است. از جمله، طراحی نیروگاه طوری است که بتواند مقابل سونامی یا هر بلایای طبیعی دیگری مقاومت کند.»
رابرت بین، استاد دانشگاه پردو در ایندیانای امریکا هم میگوید: «تکنولوژی به‌کار رفته در نیروگاه شناور روسی مشابه همه رآکتورهایی است که در سطح جهان وجود دارد. البته نگرانی درباره آن ممکن است به این خاطر باشد که شناور است و باید مقابل طوفان‌های دریایی مقاوم باشد. اما در کل نمیتوان گفت «آکادمیک لومونوسوف» امنیت کمتری نسبت به سایر نیروگاههای سطح جهان دارد. کما اینکه نیروگاه فوکوشیما روی زمین بود، اما شاهد خطرات آن در زمان سونامی بودیم.»
مقابله به مثل موشکی
پس‌از آنکه ولادیمیر پوتین روز جمعه در نشست شورای امنیت ملی روسیه به نیروهای نظامی این کشور دستور داد به آزمایش موشکی اخیر امریکا پاسخ متقابل بدهند، وزارت دفاع روسیه دیروز از پرتاب موفقیتآمیز دو موشک بالستیک «بولاوا» و «سینِوا» از طریق دو زیردریایی این کشور خبر داد.
بنفشه غلامی
- 19
- 5
