نویسنده و کهنه‌سرباز آمریکایی: ایران بیش از حد قدرتمند شده است

حیدر عبادی، نخست وزیر عراق ۹ دسامبر ۲۰۱۷ اعلام کرد عراق در جنگ علیه داعش پیروز شده است، و اگرچه نبرد همچنان ادامه دارد اما جنگ واقعی تمام شده است. با این حال هیچ جشنی برپا نشد، هیچ مجسمه‌ای به زیر کشیده نشد و هیچ رویدادی حاکی از «پایان مأموریت» نبود. حتی رئیس جمهور آمریکا هم درباره آن توییتی نکرد. 

رویترز در یادداشتی به قلم پیتر وان بورن، کهنه سرباز و نویسنده آمریکایی، نوشت: واقعیت این بود که واشنگتن چیزی برای جشن گرفتن نداشت. آنچه امروز به وضوح قابل مشاهده است از میان رفتن نفوذ آمریکا [در عراق] است. دو رقیب انتخابات آتی عراق حیدر عبادی، نخست وزیر فعلی عراق، و نوری مالکی، نخست وزیر پیشین عراق و هر دو عضو حزب الدعوه عراق هستند و با ایران ارتباط نزدیکی دارند. مالکی در سال ۲۰۰۶ و ۲۰۱۰ بزرگترین امید آمریکا برای متحد کردن نیروهای شیعه، سنی و کرد عراق در غیاب نیروهای آمریکایی بود. در سال ۲۰۱۴ و هنگام ورود نیروهای داعش به عراق، عبادی بدل به بزرگترین امید ایالات متحده شد. 

این نویسنده با اشاره به شیعه بودن عبادی نوشت: او جانشین مالکی شد که متحد نزدیک ایران بود و سیاست‌مداران عراقی او را به دلیل شکست ارتش در مقابله با داعش و از دست دادن یک سوم خاک عراق به شدت نقد می‌کردند. 

نظامیان آمریکا پس از ترک خاک عراق، جمعیت سنی عراق را به دست مالکی و نیروهای شیعه سپردند. اولین سیاستی که مالکی یک روز پس از خروج آمریکا انجام داد بازداشت نخست‌وزیر سنی مذهب خودش بود. او در ۲۰۱۴ ارتش خود را در استان سنی‌‌نشین انبار پیاده کرد. همین مسئله یکی از علل کشیده شدن نیروهای داعش به خاک عراق شد. بعد از آن بود که ایالات متحده تصمیم گرفت جای مالکی را با عبادی تغییر دهد. 

نویسنده در ادامه افزود: به رغم امید زیادی که آمریکا به عبادی داشت، او برای متحد کردن عراق تلاش‌های معدودی انجام داد. به عنوان مثال او تلاش کرد تا از میان اهل سنت افرادی را وارد نظام قضایی، ارتش و پلیس عراق کند. بخش عمده نیروهای این سازمان‌ها شیعیان هستند. او برای اهل سنت فرصت اقتصادی و یا خدمات عمومی ایجاد و فراهم نکرد.

نویسنده با انتقاد از سیاست‌های دو رئیس جمهور آمریکا مدعی شد استراتژی ترامپ و اوباما قرون‌وسطایی بود: مردم را بکشید تا دیگر هیچ داعشی وجود نداشته باشد، سپس بگذارید تا ایرانی‌ها و شیعیان عراق هرکاری که دلشان می‌خواهد با سنی‌ها بکنند. ایالات متحده هیچ توجهی به سیاست‌های داخلی عراق ندارد، حتی اگر به معنای دولتی منحصراً شیعه و زیر بال‌های ایران باشد. 

وی در ادامه نوشت: برخلاف جنگ ۲۰۰۳ – ۲۰۱۱، که آمریکا ۶۰ میلیارد دلار هزینه کرد، ایالات متحده هیچ قصدی برای بازسازی عراق ندارد. تخمین زده می‌شود مبلغ مورد نیاز برای بازسازی عراق و بازگرداندن ۲.۷۸ میلیون آواره، که عمدتاً اهل سنت هستند، چیزی نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار باشد. بغداد شیعه‌نشین توان چنین کاری را ندارد. دو دولت آمریکا از سال ۲۰۱۴ روی‌هم رفته ۲۶۵ میلیون دلار خرج بازسازی عراق کردند (آمریکا، سال گذشته، صرفاً ۱۵۰ میلیون دلار برای تأمین مالی فروش اسلحه به عراق اختصاص داد. عراق یکی از ۱۰ خریدار اول سلاح‌های آمریکاست). 

نویسنده در پایان نوشت: ایالات متحده پس از ۲۶ سال و تغییر پنج دولت، با کشته شدن ۴۵۰۰ آمریکایی و هزاران میلیارد دلار از جیب مالیات دهندگان به هیچ دستاورد بزرگی نرسید. نفوذ ایالات متحده در بغداد اندک است و روابط ایران و آمریکا نیز پس از به قدرت رسیدن ترامپ دوباره مسیر معکوس پیدا کرد. این در حالیست که ایران مشغول جمع کردن غنایم است و عراق را بدل به لبنانی جدید برای خود می‌کند. نویسنده در پایان نوشت: مادام که ایالات متحده قصد ندارد روابط دیپلماتیک خود را با تهران آغاز کند، واشنگتن راه‌های زیادی برای تأثیرگذاری نخواهد داشت. کشورهای دیگر خاورمیانه، با آگاهی از این مسئله، روابط بین المللی خود را با کشورهایی نظیر روسیه و چین گسترش می‌دهند.  ایران «بیش از حد قوی» شده است و با این اوصاف تقابل احتمالی ایران و آمریکا به معنای واقعی کلمه یک تراژدی برای ایالات متحده خواهد بود.