پیشنهاد نیوزویک به دونالد ترامپ؛ یک راهنمای سه مرحله ای برای کاهش تنش ها با ایران

دنیل دیپتریس در نیوزویک نوشت: طی دو ماه اخیر سطح تنش در خاورمیانه به مقدار قابل توجهی افزایش یافته است. به نظر میرسد که هر روز باید شاهد یک رخداد نگران کننده در منطقه خلیج فارس باشیم. متاسفانه در شرایط کنونی به نظر نمی رسد که امیدی برای آرام شدن اوضاع وجود داشته باشد.

در ادامه این مطلب آمده است: در هشت هفته گذشته شش نفت کش تجاری در آب های خلیج فارس مورد حمله قرار گرفت و یک پهپاد جاسوسی آمریکا در نزدیکی تنگه هرمز سرنگون شد. ناو جنگی یو اس اس باکسر آمریکا نیز یک پهپاد ایرانی را هفته گذشته هدف قرار داد. (این ادعا البته از سوی تکذیب شد) نیروهای بریتانیایی اوایل این ماه یک نفت کش ایرانی را در نزدیکی تنگه جبل الطارق توقیف کردند. ایران نیز در واکنش یک نفت کش بریتانیایی را در تنگه هرمز توقیف کرد. اما خوشبختانه تاکنون این رخدادها به یک جنگ گسترده در منطقه منجر نشده اند. ماه گذشته تهران و واشنگتن بعد از سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا در آستانه جنگ قرار گرفته بودند.

اگرچه افراد تندروی زیادی در تیم امنیت ملی ترامپ حضور دارند، رئیس جمهور تمایلی به درگیری نظامی ندارد. دلیل خوبی برای این موضوع وجود دارد. جنگ به نفع هیچ کدام نخواهد بود. آقای ترامپ در طول کمپین انتخاباتی خود قول داده بود که کشورش را وارد جنگ دیگری در خاورمیانه نخواهد کرد.

اما رویکرد کنونی آمریکا دو کشور را به سمت درگیری نظامی سوق خواهد داد. دولت ترامپ خود را در بن بستی گرفتار کرده است که ظاهرا راهی برای خروج از آن وجود ندارد. رئیس جمهور باید به سرعت استراتژی خود را تغییر دهد. در ادامه یک راهنمای سه مرحله ای را برای کاهش تنش بین دو کشور پیشنهاد می دهیم:

۱. انتصاب یک فرستاده سیاسی قدرتمند

هفته گذشته رسانه ها گزارش کردند که آقای رند پال، سناتور جمهوری خواه پیشنهاد دیدار با وزیر خارجه ایران را به رئیس جمهور ارائه داده است. آقای ترامپ بعدا گزارش های رسانه ها را تایید کرد. چنین دیدارهایی می تواند دوباره پنجره دیپلماسی را به روی دو کشور باز کند. اما رئیس جمهور باید به فرستاده های خود اختیارات کافی برای مذاکره با مقامات ایرانی را اعطا کند.

رهبران ایران در صورتی به میز مذاکره باز خواهند گشت که امیدی برای حل اختلافات دوجانبه در مورد مسائل مختلف وجود داشته باشد. در غیر این صورت، آن ها تنها وقت خود را هدر خواهند داد. بنا براین، رئیس جمهور باید به صورت صریح این موضوع را آشکار کند که فرستاده اش اختیار تصمیم گیری از جانب او را خواهد داشت.

۲. خواسته های خود را به طور شفاف مطرح کنید

مقامات آمریکایی تاکنون خواسته های زیادی را مطرح کرده اند. آقای ترامپ در مورد یک توافق هسته ای جامع تر صحبت می کند که به طور دائم مانع دست یابی تهران به تسلیحات هسته ای شود. اما مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سال گذشته لیستی از ۱۲ خواسته خود شامل عقب نشینی سربازان ایرانی از سوریه و توقف برنامه موشکی این کشور را مطرح کرده بود. آقای جان بولتون، وزیر امور خارجه کشور نیز طوری صحبت می کند که گویا مذاکره با تهران فایده ای نخواهد داشت. پیام های ضد و نقیض دولت ترامپ باعث سردرگمی مقامات ایرانی شده است. این وضعیت نباید ادامه پیدا کند. ترامپ باید خواسته های خود را به طور شفاف از طریق نماینده های دولت مطرح کند.

۳. مذاکرات را شروع کنید

موفقیت مذاکرات بین تهران و واشنگتن وابسته به آن است که دو طرف تا چه اندازه مصلحت طلب و صبور باشند. اما دو کشور در صورتی می توانند در مورد جزئیات توافق بحث کنند که عزم کافی برای شروع گفت و گوها را داشته باشند.

در حال حاضر به نظر نمی رسد که شرایط لازم برای دست یابی به یک توافق هسته ای جدید محیا باشد. متاسفانه سطح اعتماد بین دو کشور بسیار پایین است. اما تهران یا واشنگتن می توانند با اندکی انعطاف پذیری و امتیاز دادن به یکدیگر فضای بهتری برای گفت و گو فراهم کنند.

گزینه های زیادی پیش روی دو طرف وجود دارد. آمریکا می تواند بخشی از تحریم های اقتصادی ایران را در ازای بازگشتن این کشور به تعهدات خود در چارچوب توافق هسته ای لغو کند. دو کشور برای انتقال سریع پیام های خود می توانند کانال های ارتباطی بین مقامات ارشد سیاسی و نظامی برقرار کنند.

در هر صورت، ضرورت دارد که دو طرف از بروز جنگ در خلیج فارس جلوگیری کنند. کارزار فشار حداکثری آمریکا به شکست منجر شده است و ادامه دادن وضعیت کنونی به تشدید تنش ها منجر خواهد شد. ترامپ باید استراتژی جدیدی را آزمایش کند.