به گزارش فارس، «سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امشب (شنبه) با حضور در برنامه نگاه یک شبکه اول سیما به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی و همچنین برجام پرداخت.
عراقچی در این گفت‌وگو در خصوص بازگشت دولت جدید آمریکا به برجام عنوان کرد: بایدن و تیم ایشان قبل از انتخاب شدن یکی از شعارهای انتخاباتی‌شان این بود به بسیاری از توافقات بین‌المللی از جمله برجام برخواهند گشت. برجام یکی از دستاوردهای دموکرات‌هاست. طبیعی است انگیزه بازگشت به برجام در آنها وجود داشته باشد. به خصوص این دیدگاه که سیاست فشار حداکثری ترامپ موفق نبوده و نتوانسته به اهدافش دست یابد.
معاون وزیر خارجه بیان کرد: با این شعار و منطق جلو آمدند و انتخابات را برنده و مستقر شدند ولی تصور می‌کنم بعد از ورود آنها به کاخ سفید مشخص شد کار به آسانی که فکر می‌کردند، نیست. برجام مخالفان جدی در کنگره، داخل آمریکا و منطقه دارد. نیروهای مختلف بعد ا ۲۰ ژانویه و استقرار بایدن در کاخ سفید شروع به کار کردن کرد و معلوم بود یک بحث داخلی در بین آنها می‌گذرد و بعضا در رسانه‌ها انعکاس یافت که یک بحثی در داخل تیم بایدن وجود دارد که آیا از ابزارهایی که ترامپ علیه ایران ایجاد کرده باید کماکان استفاده کنند یا خیر.
وی خاطرنشان کرد: مجموعه شواهد نشان می‌دهد نتوانستند به یک جمع بندی کامل برسند. هنوز نتوانستند به سیاست جایگزین فشار حداکثری برسند. با اظهار شب گذشته بایدن برای مذاکره با ایران در قالب ۱+۵ اعلام آمادگی و حرف‌های گذشته را مطرح کرد. به نظر می‌رسد هنوز نتوانستند به تنش‌های داخلی خود غالب و به سیاست واحد برای چگونگی بازگشت به برجام برسند.
عراقچی درباره گام‌های کاهش تعهدات برجامی ایران نیز بیان کرد: هیچ کسی حسن نیت ایران را در موضوع برجام نمی‌تواند زیر سؤال ببرد. ایران به صورت کامل به تعهداتش پایبند بود و عمل کرد و حتی بعد از خروج آمریکا از برجام یک سال در برجام باقی ماندیم و هنوز هم باقی ماندیم. ۱۵ گزارش آژانس پایبندی ایران به تعهداتش را تایید می‌کند. اروپا بعد از خروج آمریکا وارد صحنه شدند و از ما خواستند در برجام بمانیم تا آنها نبودن آمریکا را جبران کنند و راه‌حل‌های عملی پیدا کنند.
وی ادامه داد: آن یک سالی که صبر کردیم فرصت دادن به اروپا برای عمل به تعهداتشان و دیپلماسی بود. متاسفانه اروپا در عمل به تعهداتشان و ۱۱ تعهد ناتوان بودند. البته برخی دیدگاه‌ها وجود دارد که اساسا اراده نداشتند. بعد از یک سال فرصت تمام شده بود و امکان ادامه مسیر وجود نداشت.
معاون وزیر خارجه بیان کرد: ما براساس حق خود در برجام مندرج در پارگراف‌های ۲۶ و ۳۶ از حق خود استفاده کردیم.
وی افزود: ما تعهدات خود را پله پله کاهش دادیم برای اینکه به دیپلماسی فرصت دهیم و به جایی رسیدیم که تمام تعهدات عملیاتی خود در برجام را کنار گذاشتیم و وارد قسمت نظارت‌ها نشدیم.هدف این بود که تعادلی که در برجام وجود داشت و در اثر خروج آمریکا به هم خورده بود برقرار کرده و متوازن سازیم.
عراقچی گفت: ما از حق خود در برجام استفاده کردیم و اقدامات ما اقدامات جبرانی در مقابل اقدامات اروپا و آمریکا بود و همواره گفته ایم اقدامات ما برگشت پذیر است.
معاون وزیر خارجه اضافه کرد: اقدامات ایران برای فرصت دادن به دیپلماسی و جبران اقدامات آنها بود و منجر به از بین رفتن برجام نشده است.
این دیپلمات ارشد ایرانی در خصوص واکنش اروپایی‌ها به اقدامات جبرانی ایران و اینکه ایران دیپلماسی را به خطر انداخته است گفت: اروپایی‌ها اصلا در جایگاهی نیستند که از این ادعاها داشته باشند و علیرغم بیانیه‌ها و حرف‌ها در رسانه‌ها وقتی در جلسات خصوصی با آنها صحبت می‌کنیم زبانشان بسته است. ما یک سال به آنها فرصت دادیم. آنها نتوانستند نبودن آمریکا در برجام را جبران کنند و بعد از آن فرصت‌های مکرر دادیم و آنها در موضعی نیستند که ادعا کنند ایران در اجرای برجام قصوری دارد.
وی گفت: در چهار سال گذشته هنوز برجام زنده است به خاطر سیاست‌های ایران است و اروپایی‌ها سهمی ندارند الا سهمی در که در شورای امنیت جلوی آمریکا برای اعمال اسنپ بک ایستادند. ما بودیم که در چهار سال گذشته مدام به دیپلماسی فرصت دادیم.
عراقچی با اشاره به مصوبه مجلس خاطرنشان کرد: زمانی که به ان.پی.تی ملحق شدیم موافقتنامه پادمان را امضا کردیم و براساس آن به آژانس دسترسی‌ها را می‌دهیم در برجام قبول کردیم یکسری نظارت‌های بیشتر دهیم که از آن جمله قبول اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی بود. براساس مصوبه مجلس این اقدامات فراتر و پروتکل الحاقی باید متوقف شود. این تعبیر که بازرسان باید از ایران خارج شوند تعبیر درستی نیست. میزان بازرسی‌های آنها کاهش می‌یابد.
معاون وزیر خارجه گفت: حدود ۲۰ الی ۳۰ درصد توان نظارتی آژانس در اثر اجرای مصوبه مجلس کاهش می‌یابد. علیرغم اختلاف نظر بین دولت و مجلس، دولت مجری قانون است و در اجرای قانون نمی‌تواند تعلل کند. در قدم اول غنی سازی ۲۰ درصد شروع شد و در قدم دوم اجرای پروتکل الحاقی و نظارت‌های فراتر که در برجام بوده متوقف میشود. به نظر نمی‌آید تا پنجم اسفند اقدامی در جهت لغو تحریم‌ها صورت بگیرد و ما اجرای پروتکل الحاقی را متوقف خواهیم کرد و این به معنای خروج از برجام نیست.
عراقچی گفت: توقف اجرای پروتکل الحاقی برگشت پذیر است و به محض اینکه خواستههای ما در برجام و خواستههای مجلس تامین شود ما دوباره بازخواهیم گشت و هم اجرای پروتکل الحاقی و هم نظارت‌ها و هم بقیه تعهدات را انجام می‌دهیم. پنجم اسفند از برجام خارج نخواهیم شد و بازرسی‌ها متوقف نخواهد شد و توافق ایران و آژانس سر جایش است. راه برای بازگشت طرف‌های مقابل باز است و راه‌حل مشکل از سوی ما بیان شده است و مقامات ما از جمله مقام معظم رهبری به صراحت فرمودند برای ما عمل مهم است اگر عمل کرده و ما راستی آزمایی کنند ما به تعهداتمان برمی‌گردیم.
وی در پاسخ به سؤالی اظهار داشت: ما در چند سال گذشته هوشمندانه و مدبرانه حرکت کردیم. هم تعهداتمان را کاهش دادیم و هم برجام را در کلیت خود حفظ کردیم. اگر تعهدات را آنقدر کاهش می‌دادیم که برجام اهمیت خود را برای طرف‌ها از دست می‌داد برجام کلا از بین می‌رفت. برای ما برجام هم ارزش اقتصادی از بعد رفع تحریم‌ها داشته و هم ارزش راهبردی و سیاسی دارد. امکانات سیاسی و راهبردی برای ما کماکان وجود داشته است.
عراقچی بیان کرد: اینکه در برجام مانده بودیم به خاطر مزایایی سیاسی و راهبردی آن بود. الان که بایدن آمده فرصتی وجود دارد که برجام را احیا کرد.
* سفر گروسی هیچ ارتباطی به تصمیم ایران ندارد و تصمیم ایران اجرا خواهد شد
وی درباره سفر گروسی مدیرکل آژانس نیز گفت: زمانی پنجم اسفند اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی متوقف شود وضعیت جدیدی در روابط ما با آژانس ایجاد میشود. با توقف این دو قسمت یعنی نظارت‌های بیشتر و پروتکل الحاقی وضعیت جدیدی ایجاد خواهد شد. گروسی خودش اظهار علاقه کرد که به ایران بیاید که در این وضعیت جدید نوع جدیدی از همکاری بین ایران و آژانس برقرار شود که همکاری‌های ایران و آژانس کمترین آسیب را ببیند. هم در نامه‌ای که نوشت و هم در توئیتش گفته در چارچوب قانون مجلس این کار را صورت دهد و قبول کرده که قانون مجلس اجرا خواهد شد.
عراقچی خاطرنشان کرد: سفر گروسی هیچ ارتباطی به تصمیم ایران ندارد و تصمیم ایران اجرا خواهد شد. آمده که نظم جدیدی در روابط ایران و آژانس ایجاد شود.
معاون وزیر خارجه همچنین گفت: اقدامی که آمریکا در شورای امنیت انجام داد و نامه‌ای به رئیس شورای امنیت نوشت و تمام نامه‌های قبلی دولت ترامپ را پس گرفت، درست است آثار عملیاتی در رفع تحریم‌ها ندارد ولی بیشتر از یک اقدام نمادین است. یک اقدام سیاسی قابل توجه است و هم بعد سیاسی و هم بعد حقوقی دارد. اینکه آمریکا رسما به اشتباه خود در رابطه با برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ اقرار و آن را مکتوب و ارائه کند و به نوعی توبه از اقدامات گذشته کند ارزش سیاسی و حقوقی خود را دارد ولی وقتی به بحث تحریم‌ها می‌رسد ارزشی ندارد. آنچه برای ما ملاک است رفع تحریم‌هاست.
وی افزود: آمریکا نباید این کار را می‌کرد ولی زمانی این کار را کرد به نوعی توبه از سیاست غلط گذشته است ولی برای ما تعهد برجامی آمریکا نیست. برای ما آنچه ملاک است رفع تحریم‌هاست. اگر آمریکا از اقدامات نمادین انجام می‌دهند حداکثر می‌توانند انتظار اقدامات نمادین داشته باشند. وقتی می‌گوییم عمل در مقابل عمل، عمل آنها لغو تحریم است و عمل ما بازگشت به تعهدات است.
عراقچی خاطرنشان کرد: از نظر ما ملاک لغو تحریم‌هاست و اگر این اتفاق نیفتد که ظاهرا چنین است اقدام پنجم اسفند انجام و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی متوقف میشود.
وی در تشریح تحریم‌هایی که باید لغو شوند، گفت: منظور تحریم‌هایی است که در برجام ذکر شده و باید برداشته شود و ترامپ دوباره اعمال کرده و همین طور تحریم‌های جدیدی که ترامپ در چهار سال گذشته اعمال کرد و همینطور تحریم‌هایی که در چهار سال برچسب آن را عوض کردند، باید برداشته شود که ما به نقطه‌ای برسیم که بگوییم خواسته ما در برجام تامین شده و به شرایط ۲۰۱۵ برسیم.
- 19
- 5
